انتقام
انتقام از ماده"نقم" به معنای انکار یک چیز و عیبگیری از آن است. [۱] از آن به مناسبت در بابهای تجارت، نکاح و دیات سخن رفته است.
اگر مردی برای انتقام و اذیّت کردن زن خود به او اجازه ندهد که از منزل خارج شود، آیا زن باید اطاعت کند؟
تا وقتی که علم به رفع وجوب اطاعت از شوهر پیدا نکرده، باید اطاعت کند.
تا وقتی که علم به رفع وجوب اطاعت از شوهر پیدا نکرده، باید اطاعت کند.
عنوان سوال:
اگر مردی برای انتقام و اذیّت کردن زن خود به او اجازه ندهد که از منزل خارج شود، آیا زن باید اطاعت کند؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مردی عیال خود را اذیّت می کند و نفقه نمی دهد و از طلاق او نیز خودداری می کند. آیا آن زن می تواند شوهر دیگر اختیار کند؟
- آیا زن برای یادگیری مسایل شرعی و دینی می تواند بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود؟
- اطاعت زن از شوهر در چه اموری واجب نیست؟
- زمانی که زنی در زوجیت مردی است، در صورتی که زن اجازه دهد آیا مرد می تواند با خواهر او ازدواج کند؟
- آیا زن می تواند در منزل وظایف خود را انجام ندهد، مثلاً غذا نپزد، خانه را مرتّب نکند؟ آیا مرد می تواند زن را مجبور به انجام این گونه امور نماید؟
- آیا زن بدون اجازه شوهر می تواند برای فعالیت های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی از منزل خارج شود؟
- اگر مرد به زن امر کند فلان شکل برایش آرایش کند، یا فلان لباس را در منزل بپوشد یا به نحو خاصّی نظافت کند، آیا زن باید اطاعت کند؟ با توجّه به این که زن باید منافیات را از خود دور کند؟
- در ازدواج موقت، حدود اطاعت زن از شوهر، شامل چه مواردی می باشد؟
- بخشیدن وسایل منزل اگر مورد استفاده نباشد، بدون اجازه پدر جایز است؟
- عدم اطاعت زن از مرد در چه مواردی نشوز محسوب می گردد؟ در غیر این موارد آیا زن حق گرفتن نفقه را دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر شوهر از روی لجاجت و انتقامگیری از زن، اجازه بیرون رفتن به او ندهد، آیا اطاعت از او واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه مردی نفقه همسر خود را ندهد وظیفه زن چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] با وجود این که احسان به والدین واجب است، اگر شوهر اجازه رفتن به منزل آنها را ندهد، آیا می شود بدون اذن او به منزل والدین رفت؟
- [سایر] آیا شوهر حق دارد زن را مجبور کند به منزل خویشاوندان خاصی برود؟ آیا اطاعت زن در این امور واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] چنانچه مردی همسرش را از منزل اخراج کند، آیا می تواند نشوز زن را ادعا کند؟
- [سایر] آیا زن میتواند بدون اجازه شوهر، از منزل خارج شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مردی عیال خود را اذیّت می کند و نفقه نمی دهد و از دادن طلاق خودداری می کند، آیا آن زن می تواند شوهر دیگر اختیار کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مردی به همسرش اجازه ندهد به فیلمهای خاصی نگاه کند، با این که منافی عفت نیست، آیا بدون قصد ریبه می تواند نگاه کند؟
- [آیت الله سبحانی] آیا در خروج زن از منزل، علم به رضایت شوهر کافی است یا باید اجازه بگیرد؟
- [آیت الله سبحانی] مردی به لحاظ مالی فقیر است. آیا زن می تواند بدون اجازه ی شوهر، بیرون از خانه کار کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زن و مرد باید به عقد راضی باشند، ولی اگر زنی را برای مردی بدون اجازه آنان عقد کنند و بعداً زن و مرد بگویند به آن عقد راضی هستیم، عقد صحیح است.
- زنی که عقد دائم شده، نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود، و باید خود را برای هر لذتی که او میخواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند، و اگر در این امور از شوهر اطاعت کند، تهیه غذا، لباس، منزل و لوازم دیگری که در کتب فقهی ذکر شده بر شوهر واجب است، و اگر تهیه نکند، چه توانایی داشته باشد، یا نداشته باشد، مدیون زن است.
- زن باید برای بیرون رفتن از منزل از شوهر خود اجازه بگیرد و یا علم به رضایت او داشته باشد، مگر در واجبات شرعی؛ و چنانچه در ضمن عقد شرط کرده باشد که زن برای شلغش مثلاً بتواند به خارج از منزل برود، و یا عقد مبتنی بر این شرط واقع شده باشد، این شرط نافذ است.
- انسان نمیتواند بدون اجازه زن خود، با خواهرزاده و برادرزاده او ازدواج کند، ولی اگر بدون اجازه زنش آنان را عقد نماید و بعداً زن بگوید به آن عقد راضی هستم، بنابر اقرب اشکال ندارد.
- نذر زن، بدون اجازه شوهر، بنابر احتیاط واجب وضعاً منعقد می‌شود.
- کسی که با دیگری در مالی شریک است، اگر خمس منافع خود را بدهد و شریک او ندهد، برای تصرف در آن مال باید از حاکم شرع اجازه بگیرد.
- اگر مرد، زن را و زن، مرد را در غیر موارد ضرورت غسل بدهد، باطل است؛ ولی زن میتواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم میتواند زن خود را غسل دهد، و احتیاط مستحب در غسل زوجین، از زیر لباس است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را غسل ندهد.
- مردی که غایب است، اگر بخواهد زن خود را طلاق دهد چنانچه بتواند اطلاع پیدا کند که زن او در حال حیض یا نفاس است یا نه، باید تحقیق کند؛ ولی اگر اطلاع او از روی عادت حیض زن، یا نشانههای دیگری باشد که در شرع معین شده، باید تا مدتی که معمولاً زنها از حیض یا نفاس پاک میشوند، صبر کند.
- اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه است، یا آلت مردی ندارد، یا عِنّین است و نمیتواند نزدیکی نماید، یا بیضههای او را کشیدهاند، میتواند عقد را بههم بزند.
- اگر کسی در قُبُل زن جماع کند و به اندازه ختنهگاه داخل شود هر دو جنب میشوند؛ و همچنین است بنابر اظهر اگر در دُبُر زن نزدیکی کند، بلکه بنابر اظهر و احوط اگر در دُبُر مردی نزدیکی کند نیز همینطور است و در نزدیکی با حیوان نیز بنابر احتیاط حکم همین است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] هرگاه شوهر خرجی زن را ندهد، زن میتواند بدون اجازه از مال او بردارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن مطالبه خرجی کند و شوهر ندهد می تواند هر روز به اندازه خرجی آن روز بدون اجازه از مال او بردارد و احتیاط واجب آن است که این کار با اجازه حاکم شرع باشد و اگر مجبور شود که خودش معاش خود را تهیه کند در موقعی که مشغول کار است اطاعت شوهر بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] زنی که از شوهر اطاعت می کند اگر مطالبه خرجی کند و شوهر ندهد می تواند در هر روز به اندازه خرجی آن روز بدون اجازه از مال او بردارد و اگر ممکن نیست چنانچه ناچار باشد که معاش خود را تهیه کند، در موقعی که مشغول تهیه معاش است، اطاعت شوهر بر او واجب نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زنی را برای مردی بدون اجازه آنان عقد کنند و بعدا زن و مرد آن عقد را اجازه نمایند عقد صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که عقد دائمی شده، نباید بیعذر شرعی بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را برای هر لذّتی که او میخواهد و عذر شرعی برای زن در اجتناب آن نیست، تسلیم نماید و اگر در اینها از شوهر اطاعت کند، تهیّه غذا و لباس و منزل و سایر لوازم منزل او (با در نظر گرفتن شؤون زن) بر شوهر واجب است و اگر تهیّه نکند؛ چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشد، مدیون زن است. (گفتنیست که نزدیکی از راه دبر جزء حقوق مرد بر زن نیست و زن میتواند از تسلیم شدن در این زمینه امتناع ورزد. بلکه مرد نمیتواند بدون رضایت زن به این کار اقدام ورزد).
- [آیت الله سبحانی] زنی که از شوهر اطاعت می کند اگر مطالبه خرجی کند و شوهر ندهد می تواند در هر روز به اندازه خرجی آن روز بدون اجازه از مال او بردارد و اگر ممکن نیست چنانچه ناچار باشد که معاش خود را تهیه کند، در موقعی که مشغول تهیه معاش است، اطاعت شوهر بر او واجب نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که از شوهر اطاعت می کند اگر مطالبة خرجی کند وشوهر ندهد می تواند در هر روز به اندازة خرجی آن روز بدون اجازه از مال او بردارد واگر ممکن نیست چنانچه ناچار باشد که معاش خود را تهیّه کند ، د رموقعی که مشغول تهیه معاش است اطاعت شوهر بر او واجب نیست .
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن در کارهایی که در مسأله پیش گفته شد از شوهر اطاعت نکند، گناهکار است و حقّ غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد، ولی مهریّه او از بین نمیرود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن در کارهایی که در مساله پیش ذکر شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و سایر ما یحتاج و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی رود
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن در کارهایی که در مسأله پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی رود.