وطی به شبهه
مجامعت با كسی كه در واقع بر مكلف حرام است؛ اما يا بخاطر اينكه او را همسر خود می‌پنداشته و يا بخاطر جهل به حكم، مجامعت صورت گرفته است.
ابتدای عدّه وطی به شبهه چه زمانی است؟
بعد از وطی است.
بعد از وطی است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زن شوهرداری که وطی به شبهه نموده، در زمان عدّه برای شوهر وطی جایز نیست. آیا سایر استمتاعات جایز است؟
- مرد عنینی که از ابتدای ازدواج قادر به نزدیکی نمی باشد، آیا همسر او حق فسخ دارد؟ اگر بعد از یک بار نزدیکی عنین شود همسرش چه تکلیفی دارد؟
- مسلمانی با زن بهایی از روی جهل به مسأله ازدواج و وطی به شبهه کرده است. آیا مهریه زن به عهده مسلمان است؟
- مردی با زنش که در عده طلاق رجعی است، بدون قصد رجوع وطی کرده است. آیا رجوع محقق است؟
- آیا تعیین سال خمسی به اختیار خود شخص است یا باید ابتدای شروع به کسب را ابتدای سال خود قرار دهد؟
- دختری نامزد جوانی بوده است و برای رعایت مسایل شرعی، صیغه ی عقد موقّت خوانده بودند و باهم خلوت می کردند و جوان از راه دُبر با دختر نزدیکی می کرده است. ولی بعد از مدّتی از هم جدا می شوند و دختر که جاهل بوده و نمی دانسته این آمیزش هم عدّه دارد، در زمان عدّه ی شرعی به عقد دایم دیگری درآمده و فعلاً بعد از چند سال زندگی متوجّه شده است، حکم او چیست؟
- برای دوری از غذاهای شبهه ناک، آیا لازم است قطع رحم کنیم یا نه؟
- زنی که از زنا باردار شده با زانی یا غیر او ازدواج می کند. آیا احتیاج به عدّه دارد؟ و اگر شوهرش او را بعد از ازدواج طلاق دهد، آیا عدّه دارد؟ و در صورتی که عدّه دارد، آیا عدّه ی او ابعد الأجلین است یا عدّه ی اقراء؟
- آیا اضافه کردن کلمه ی "اللعین" در جمله "اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم" در ابتدای قرائت نماز، اشکال دارد؟
- آیا زن پس از ازدواج موقت باید عده نگه دارد و آیا این عده نگه داشتن اجحاف به زن نیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] عده وطی به شبهه از چه زمانی شروع میشود؟ آیا از وقتی متوجه شدیم صیغه باطل بوده شروع می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] لطفاً در مورد وطی به شبهه به سؤالات زیر پاسخ دهید: الف) آیا در تحقّق شبهه، وجود ظنّ معتبر به استحقاق وطی شرط است؟ یا هر گونه ظنّی برای تحقّق شبهه کفایت می کند؟ یا اصلا ظن لازم نیست، و احتمال استحقاق وطی کافی است؟ ب) آیا حلیّت وطی شرط تحقّق شبهه می باشد، یا با حرمت وطی نیز شبهه محقّق می شود؟ ج) آیا در مورد فرد جاهل قاصر و مقصّر نسبت به مقدار عدّه و حکم آن، شبهه تحقّق می یابد؟ د) آیا واطی به شبهه صاحب فراش محسوب می شود، یا تنها مؤاخذه نمی شود؟ ه) آیا وطی نائم و مجنون و مکرَه، و نیز وطی ناشی از نکاح فاسد، وطی به شبهه محسوب می گردد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] همان طور که مستحضرید برای اماره فراش، احراز و اثبات وقوع نزدیکی در مورد زوجین لازم نیست. آیا احراز وطی برای جریان اماره فراش در وطی به شبهه در مورد جریان اماره فراش نسبت به وطی به شبه نیز نیازی به احراز و اثبات نزدیکی نیست، یا از آن جا که نزدیکی به شبهه خلاف اصل است، باید احراز شود؟ یعنی آیا اجرای اماره فراش در وطی به شبهه (مثلا) متوقّف بر اقرار و اعتراف واطی به نزدیکی است؟
- [سایر] آیا معاد جسمانی اعاده معدوم است، چگونه این مسأله برای عده ای باعث شبهه شده است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در موردی در دادگاهای دادگستری اختلاف باشد، (برای مثال عده ای از قضات دیوانعالی کشور قائل به مجرمیت در پرونده ای باشند و عده ای قائل به عدم مجرمیت ) آیا از مصادیق شبهه دارئه مجازات باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در عقد موقت نزدیکی از پشت باعث می شود تا زن عدّه نگه دارد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا بدون نزدیکی کردن باز هم باید زن عده نگه دارد ؟
- [سایر] شبهه آکل و مأکول که عده ای در مورد افکار معاد جسمانی به آن استدلال می کنند چیست و چه پاسخی دارد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی از شوهر دائمی خودطلاق گرفته است. در مورد زمان عده تحقیق کرده ولی به اشتباه به او گفته اند چون در دو سال آخر با شوهرت نزدیکی نداشته ای عده نداری، لذا وی در زمان عده با مرد دیگری عقد موقت نموده و نزدیکی داشته اند. تکلیف این عقد چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] سوال اول :زمان نگهداشتن عده در ازدواج موقت چقدر است؟ سوال دوم: آیا بدون نزدیکی کردن باز هم باید زن عده نگهدارد؟ سوال سوم: در صورت منفی بودن پاسخ سوال دوم اگر مردی پس از اتمام زمان صیغه موقت مجددا با همان زن صیغه بخوانند ولی اینبار نزدیکی کنند آیا زن باید عده نگهدارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- ابتدای عدّه وفات از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطلع شود.
- ابتدای عدّه طلاق از موقعی است که خواندن صیغه طلاق تمام میشود، چه زن بداند طلاقش دادهاند یا نداند، پس اگر بعد از تمام شدن عدّه بفهمد که او را طلاق دادهاند، لازم نیست دوباره عدّه نگاه دارد.
- اگر زنی را برای خود عقد کند و بعد معلوم شود که در عدّه بوده، چنانچه هیچ کدام نمیدانستهاند که زن در عدّه است و یا اینکه نمیدانستهاند که عقد کردن زن در عدّه حرام است، در صورتی که مرد با او در زمان عدّه نزدیکی کرده باشد، آن زن بر او حرام میشود و اگر نزدیکی کردن بعد از زمان عدّه بوده، عقد باطل است، ولی زن بر او حرام نمیشود، بلکه میتواند بعداً زن را عقد نماید.
- اگر زن پیش از آنکه شوهر با او نزدیکی کند، بهطوریکه در مسئله 19?? گفته شد، مرتد شود، عقد او باطل میگردد، و همچنین است اگر بعد از نزدیکی مرتد شود ولی یائسه باشد، امّا اگر یائسه نباشد، باید به دستوری که در احکام طلاق گفته خواهد شد عدّه نگه دارد، پس اگر قبل از اتمام عدّه مسلمان شود، عقد باقی است و اگر تا آخر عدّه مرتد بماند، عقد باطل است.
- زنی که نُه سالش تمام شده و یائسه نیست، اگر شوهر با او نزدیکی کند و طلاقش دهد، بعد از طلاق باید عدّه نگاه دارد، یعنی بعد از آنکه در پاکی طلاقش داد، بهقدری صبر کند که دو بار، حیض ببیند و پاک شود، و همین که حیض سوم را دید عدّه او تمام میشود و میتواند شوهر کند، ولی اگر پیش از نزدیکی کردن با او طلاقش بدهد عدّه ندارد.
- اگر با زن نامحرمی به گمان اینکه همسر خود اوست نزدیکی کند، چه زن بداند که او شوهرش نیست، یا گمان کند شوهرش میباشد، باید عدّه نگاه دارد.
- زنی که نُه سالش تمام نشده یا زن یائسه، اگرچه شوهر با او نزدیکی کرده باشد عدّه ندارد، و بعد از طلاق میتواند فوراً شوهر کند.
- اگر ابتدای مدت اجاره را معین نکنند، ابتدای آن بعد از خواندن صیغه اجاره است.
- اگر زنی را که در عدّه دیگری است برای خود عقد کند، چنانچه مرد و زن، یا یکی از آنان بدانند که عدّه زن تمام نشده و بدانند عقد کردن زن در عدّه حرام است، آن زن بر او حرام میشود، اگرچه مرد بعد از عقد با آن زن نزدیکی نکرده باشد.
- مردی که از پدر و مادر غیر مسلمان بهدنیا آمده و مسلمان شده، اگر پیش از نزدیکی با همسرش مرتد شود، عقد او باطل میگردد، و اگر بعد از نزدیکی مرتد شود، چنانچه زن او در سن زنهایی باشد که حیض میبینند، باید آن زن به مقداری که در احکام طلاق گفته میشود، عدّه نگاه دارد، پس اگر پیش از تمام شدن عدّه، شوهر او مسلمان شود عقد باقی، وگرنه باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن یقین کند که شوهرش مرده و بعد از تمام شدن عدّه وفات شوهر کند، چنانچه معلوم شود شوهر او در موقع یقین زن به مرگ وی، هنوز زنده بوده و بعداً مرده است، باید از شوهر دوم جدا شود و برای شوهر اوّل عدّه وفات نگهدارد که ابتدای آن زمانیست که خبر درست مرگ وی به او میرسد و برای شوهر دوم، اگر با وی نزدیکی کرده باشد، عدّه وطی شبهه - که مانند عدّه طلاق است - نگهدارد. ظاهراً عدّه وفات و عدّه وطی شبهه در یکدیگر تداخل نموده و لازم نیست دو عدّه مستقل بگیرد، بلکه با هر کدام از آنها که دیرتر به پایان میرسد عدّه زن به طور کامل سپری میگردد.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن یقین کند که شوهرش مرده و بعد از تمام شدن عدّه وفات شوهر کند ، چنانچه معلوم شود او بعداً مرده است ، و عقد دوم در زمان حیات شوهر اول ، یا عدّه وفات واقعی او بوده است ، باید از شوهر دوم جدا شود ، و بنابر احتیاط واجب دو عدّه نگهدارد ، پس در صورتی که از شوهر دوم آبستن باشد تا مقدار زائیدن برای شوهر دوم عدّه وطی شبهه که مانند عده طلاق است و بعد برای شوهر اوّل عدّه وفات نگهدارد ، یا عدّه سابق را تکمیل نماید ؛ و اگر آبستن نباشد اگر مرگ شوهر اول قبل از نزدیکی شوهر دوم بوده است ابتداءً عدّه وفات نگهدارد و سپس عدّه وطی شبهه ، و اگر نزدیکی قبل از وفات بوده است عدّه آن مقدم است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده اگر بعد از عدّه وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و شوهر اول از سفر برگردد باید از شوهر دوّم جدا شود و به شوهر اول حلال است ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عده وطی به شبهه نگهدارد و شوهر دوم باید مهر المثل او را بدهد ولی نفقه زمان عدّه ندارد و بنابر احتیاط به شوهر دوّم نیز حرام ابدی می شود و در مدت عده وطی به شبهه شوهر اول نمی تواند با او همبستر شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که یقین دارد شوهرش مرده، اگر بعد از عدّه وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد، شوهر کند و بعد معلوم شود که شوهرش نمرده، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است؛ ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد، زن باید عدّه وطی شبهه که مقدار آن همچون مقدار عدّه طلاق است، نگهدارد و در دوران عدّه، شوهر اوّل نباید با او نزدیکی کند ولی دیگر بهرهگیریهای جنسی جایز است و نفقه او بر شوهر اوّل است. آغاز عدّه وطی شبهه، از آخرین نزدیکی شوهر دوم با زن میباشد و شوهر دوم به جهت نزدیکی با وی باید مهر او را بدهد و اگر مهر المسمّی (یعنی مهری که در عقد تعیین شده) با مهر المثل (یعنی مهر زنانی که همچون وی میباشند) تفاوت دارد، در تفاوت آن بنا بر احتیاط با هم مصالحه کنند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه با زن نامحرمی به گمان این که همسر اوست نزدیکی کند، زن باید عدّه نگه دارد (به مقدار عدّه طلاق) خواه زن بداند که او شوهرش نیست یا نه و اگر مرد می داند که آن زن همسرش نیست ولی زن او را شوهر خود می داند در این صورت نیز بنابر احتیاط واجب باید عدّه نگه دارد؛ و مبدأ عدّه¬ی وطی به شبهه از زمان آخرین آمیزش است.
- [آیت الله سیستانی] زنی که یقین دارد شوهرش در سفر مرده ، اگر بعد از عدّه وفات که مقدار آن در احکام طلاق گفته خواهد شد شوهر کند و شوهر اول از سفر برگردد ، باید از شوهر دوم جدا شود و به شوهر اول حلال است ، ولی اگر شوهر دوم با او نزدیکی کرده باشد ، زن باید عدّه وطی شبهه ، که همان مقدار عدّه طلاق است ، نگهدارد ، و در دوران عدّه ، شوهر اول نباید با او نزدیکی کند ، ولی سایر استمتاعات جایز است و نفقه او بر شوهر اول است ، و شوهر دوم باید مهر او را مطابق زنهائی که مثل او هستند بدهد .
- [آیت الله علوی گرگانی] ابتدای عدّه وفات از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطلع شود.
- [آیت الله مظاهری] ابتدای عدّه وفات از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطّلع شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ابتدای عدّه وفات از موقعی است، که زن از مرگ شوهر مطلع شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ابتدای عدّه وفات از موقعیست که زن از مرگ شوهر مطّلع شود.