بطنا بعد بطن
: نسلي پس از نسل ديگر
واقفی زمین های کشاورزی را به وقف خاصّ، وقف اولاد کرده است به عبارت: "بطنا بعد بطن و طبقا بعد طبق" و تولیت آن را پس از واقف به ارشد اولاد ذکور واگذار کرده و واقف مرده است و هیچ اولادی ندارد و برادرزاده و خواهرزاده دارد. آیا موقوفه به آن ها ارث می رسد؟ اگر پاسخ منفی است، مصرف موقوفه باید چگونه باشد؟
این وقف خاصّ به ارث به آن ها نمی رسد. زیرا مراد از طبقا عن طبق، طبقات ارث نیست؛ بلکه عطف بیان همان بطنا عن بطن است و چون نسل او منقرض شده، تولیت آن با حاکم شرع است و چون موقوف علیهم هم ندارد، در وجوه برّ صرف می شود.
این وقف خاصّ به ارث به آن ها نمی رسد. زیرا مراد از طبقا عن طبق، طبقات ارث نیست؛ بلکه عطف بیان همان بطنا عن بطن است و چون نسل او منقرض شده، تولیت آن با حاکم شرع است و چون موقوف علیهم هم ندارد، در وجوه برّ صرف می شود.
عنوان سوال:
واقفی زمین های کشاورزی را به وقف خاصّ، وقف اولاد کرده است به عبارت: "بطنا بعد بطن و طبقا بعد طبق" و تولیت آن را پس از واقف به ارشد اولاد ذکور واگذار کرده و واقف مرده است و هیچ اولادی ندارد و برادرزاده و خواهرزاده دارد. آیا موقوفه به آن ها ارث می رسد؟ اگر پاسخ منفی است، مصرف موقوفه باید چگونه باشد؟
پاسخ:
این وقف خاصّ به ارث به آن ها نمی رسد. زیرا مراد از طبقا عن طبق، طبقات ارث نیست؛ بلکه عطف بیان همان بطنا عن بطن است و چون نسل او منقرض شده، تولیت آن با حاکم شرع است و چون موقوف علیهم هم ندارد، در وجوه برّ صرف می شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] تولیت موقوفه ای که از طرف واقف به اولاد ارشد و اعدل، بطناً بعد بطن واگذار شده است شامل پسر دختر نیز می شود یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی رَقَباتی وقف نموده و تولیت آن را به طریقی که ذکر می‌شود قرار داده، تولیت اعیان موقوفه ما دام الحیات أوّلاً با خود واقف می‌باشد و بعد از فوت او امر تولیت را به برادر زاده خود و بعد از وفات او به ارشد اولاد او و هکذا نسلاً بعد نسل و چنان چه اولاد ذکور او منقرض شود، ذکور از اولاد اناث و نظارت وقف را برای فلان قرار داده و بعد از وفات او اولاد ذکور او نسلاً بعد نسل و در صورت انقراض اولاد ذکور، از اناث که متشرّع باشند. و چنان چه متولّی و ناظر هر طبقه متشرّع نباشند و از عهده حراست موقوفه نتوانند برآیند و به قرار داد وقف عمل نکنند، از تولیت و نظارت معزولند وتولیت و نظارت مفوّض است به حاکم شرعی شیراز که اعلم باشد و تواند از عهده حراست موقوفه برآید، آیا مقصود واقف در جعل تولیت طولیست یا عرضی؟ و به عبارت دیگر: تولیت در ارشد اولاد برادر زاده واقف باقی میماند که بعد از فوت ارشد اولاد او، تولیت به ارشد اولاد او میرسد؟ و هم چنین نسلاً بعد نسل در اولاد زاده ذکورِ ارشدِ مزبور به نحو طولی باقی میماند؟ و یا آن که بعد از فوت ارشد اولاد برادر زاده واقف، به طبقه مُقَدَّم در اولاد زادگان برادر زاده او عرضی تولیت استقرار پیدا میکند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی چیزی را وقف کرده و تولیت آن را مادام الحیات برای خود و پس از فوت برای اولاد ارشد ذکور نسلاً بعد نسل قرار داده آیا پس از انقراض ذکور، تولیت به دختران واقف می رسد یا به دختران پسران واقف؟ در ضمن دختران پسران واقف نیز دارای فرزند ذکور می باشند.
- [آیت الله سبحانی] در وقف خاص این عبارت آمده که اولاد ذکور نسلاً بعد نسل از وقف استفاده ببرند. اکنون شخصی از یک طبقه مرده است، آیا فرزندان متوفی می توانند از موقوفه استفاده کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا منظور واقف در عبارت ذیل (ارشد سِنی) است یا (ارشد علمی)؟ ( تولیت آن را رجوع فرموده اوّل این که با خودم مادام حیّاً و بعد از آن به سیّد غیاث الله که اسنِّ ارشد اولاد حضرت واقف است و بعد از آن به اسنّ ارشد ذکور اولاد واقف و بعد از آن به اسنّ ارشد ذکور اولاد اولاد نسلا بعد نسل و عقباً بعد عقب و اگر در طبقه عالی رشید نباشد در هر طبقه از نسل او که رشید باشد تولیت از آن او باشد ).
- [آیت الله بروجردی] در وقف نامهای راجع به ملک وقفی، واقف تولیت وقف را واگذار نموده به شخصی و بعد از وفات او به ارشد و اتقی و اصلحِ اولاد ذکور متولّی مذکور و هم چنین بعد از اولاد ذکور متولّی اولاد ذکور، اولاد ذکور ما تعاقبوا و تناسلوا که هر کدام که ارشد باشند به تولیت مزبوره قیام و اقدام نمایند. و عین عبارت وقف نامه این است: (و تولیت امر مزبور بعد از حیات به ارشد واتقی و اصلحِ اولاد ذکور متولّی مفوّض خواهد بود و هم چنین به اولاد ذکور اولاد ذکور ما تعاقبوا و تناسلوا هر کدام که ارشد باشند به تولیت مزبوره قیام خواهند نمود). مورد سؤال؛ 1: همان طور که در طبقه اولی اولاد متولّی اتّصاف آنها به اوصاف ثلاثه ارشدیّت و اتقویّت و اصلحیّت در تولیت اعتبار شده است در تمام طبقات این معنی لازم الرعایه است، یا آن که در طبقات بعدی صرف ارشدیّت ملاک در امر تولیت قرار داده شده است؟ 2: آیا جمله (ما تعاقبوا و تناسلوا) مفید ترتیب می‌باشد به این معنی که طبقه سابقه از اولاد مُقَدَّم بر طبقه لاحقه می‌باشد یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی املاکی را بر مصارف معیّنه وقف نموده و در باب تولیت این عبارت مرقوم داشته - که عیناً ذکر می‌شود -: امّا تولیت وقف مادام الحیات متولّی خود و تولیت با نفس خود که واقفم می‌باشد، بعد از وفات من دو نفر فرزندم محمّد کاظم و محمّد تقی میباشند، بعد از ایشان اولاد ذکور هر دو ایشان هر یک در هر طبقه و سلسله و هر مرتبه که صاحب امانت و دیانت باشند در هر دو سلسله برقرار باشد دخلی به سن ندارد، شرط امانت و دیانت است، هر یک معروف به امانت و دیانت باشند سزاوار است، هرگاه از یکی اولاد و کسی باقی نماند از آن که مانده است متولّیست … الی آخر. و در باب حق التولیه مینویسد: مادامی که خود هستم عُشر بوده باشد از تمامی منافع و مداخل بعد از مخارج لازمه قنات و بعد از من دو نفر اولادِ من واولادِ اولادِ من در تمامی بطنها دو عُشر که هر یک، یک عُشر بوده باشد بطناً بعدبطن … الی آخر. در زمان حیات واقف محمّد کاظم نام برده مرحوم شده و اولادی جز یک دختر نداشته است و اولاد ذکور از اناث دارد، مستدعیست مقرّر فرمایید: اوّلاً: مراد از عبارت مرقومه ذکور از ذکور است، یا ذکور از اناث که اولاد محمّدکاظم نام برده میباشند شامل می‌شود؟ ثانیاً: بر فرض شمول شرطیّت رعایت طبقه وسطیت در هر دو سلسله متولّی مستقلّاً و بالانفراد است ملحوظ است و یا ملحوظ بالاجتماع است به این معنی اولاد ذکور باقی مانده از یکی متولّی در سلسله خودش مثلاً: در طبقه دوّم واقف است و اولاد ذکور متولّی دیگر در طبقه سوّم واقف است در م سلسله خودش. خلاصه اولاد ذکور محمّدتقی که در طبقه دوّم واقف است مثلاً: با اولاد ذکوراز اناث محمّد کاظم که در طبقه سوّم واقف است هر دو در تولیت شرکت دارند یاخیر؟ ثالثاً: در صورتی که اولاد ذکور از یک متولّی متعدّد باشند و همه دارای امانت و دیانت بوده باشند، تعیین یک نفر در بین آنها به چه نحو است؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی ملکی را برای مصرف روضه خوانی وقف نموده و تولیت آن را برای سه نفر از اولاد ذکور خود قرار داد و از طبقات بعد از آنها ساکت مانده، بیان فرمایید که طبقات بعد از آنها میتوانند در امر تولیت آن موقوفه دخالت کنند یا خیر؟
- [آیت الله جوادی آملی] بیش از 45 سال پیش شخصی، در زمینی به مساحت صد متر یا اندکی بیشتر به دست خود حمامی ساخته است. مرحوم (واقف) در سال 1355ش دارفانی را وداع گفته و تا سال 1384، حمام تحت نظارت فرزند ارشد واقف اداره میشد و عواید اندک آن خرج تعمیرات و کمک به ایتام و فقرا میگردید نزدیک به 3سال است که درِ حمام بسته شده و اهالی نیز به خاطر احداث حمامهای خصوصی نیازی به حمام عمومی ندارد لازم به ذکر است که این موقوفه هیچ شناسنامهای در اداره اوقاف شهرستانمان نداشته و ندارد و وقف آن شفاهی و داخل محل بوده است. سؤال: آیا بنده میتوانم این زمین را خریداری کرده و ثمن را به صورت نقد به فرزند ارشد واقف واگذار کنم تا مشارٌالیه با کسب تکلیف از شما آن را صرف تعمیر مسجد نوساخته محل یا احداث حسینیه محل که از نظر فضای ساختمانی فعلی کوچک است و یا در راه دیگر در آبادانی و عمران محل نماید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی چند سال است فوت نموده و دارای اولاد نبوده و برادرش وارث او بوده و تمام ماترک او را ارث برده و یک باب خانه او را بعد از فوت او وقف حسینیه کرده که در آن عزاداری حضرت سیدالشهداء 7 بشود لکن هوائی خانه مال شخص متوفی است و مالک زمین کسی دیگر است و واقف از مالک زمین اجازه نگرفته و هنوز هم رضایت ندارد و چون خانه مزبور کوچک و ظرفیت برای اجتماع مردم را ندارد لذا کمتر اجتماع می‌شود و فعلاهم در معرض خرابی است و در جوار آن خانه زمینی قرار دارد در این صورت می‌شود خانه مزبور را که وقف شده با زمین مذکور که در جنب خانه است معاوضه کرد یا نه چون زمین مزبور خیلی بیشتر از آن خانه موقوفه است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
مسئله مرتبط یافت نشد