سال خمسی
يكسال تمام كه از تاريخ شروع به كار يا حصول درآمد، و برای كسانی كه مدت زمانی خمس نپرداخته‌اند، از تاريخ نخستين رسيدگی به حساب اموال آغاز می‌گردد.
مبلغی به کسی قرض داده‌ام که هنوز پول به دستم نرسیده و سال خمسی نداشته‌ام آیا به این پول خمس تعلق میگیرد؟
اگر از تاریخی که آن پول را بدست آورده‌اید تا کنون یک سال گذشته است و اطمینان به وصول آن دارید باید خمس آن را بپردازید و اگر اطمینان به وصول آن ندارید موقعی که وصول گردید خمس آن را بپردازید.
اگر از تاریخی که آن پول را بدست آورده‌اید تا کنون یک سال گذشته است و اطمینان به وصول آن دارید باید خمس آن را بپردازید و اگر اطمینان به وصول آن ندارید موقعی که وصول گردید خمس آن را بپردازید.
عنوان سوال:
مبلغی به کسی قرض داده‌ام که هنوز پول به دستم نرسیده و سال خمسی نداشته‌ام آیا به این پول خمس تعلق میگیرد؟
پاسخ:
اگر از تاریخی که آن پول را بدست آورده‌اید تا کنون یک سال گذشته است و اطمینان به وصول آن دارید باید خمس آن را بپردازید و اگر اطمینان به وصول آن ندارید موقعی که وصول گردید خمس آن را بپردازید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که قبلاً سال خمسی نداشته آیا به پول فیش مکّهاش خمس تعلّق میگیرد؟
- مبلغی در بانک بعنوان پس انداز پول داشتم پدرم که سال خمسی داشت؛ سر سال خمس آن پول را دادم و بعد از مدّتی پول را گرفته خرج نمودیم و سال بعد در همان وقت به همان مقدار پول در بانک داشتم آیا خمس بر آن تعلّق میگیرد؟
- اگر جهیزیه دختر را نتواند یکجا بخرد و مجبور باشد که بتدریج در طی چند سال تهیه کند در صورتی که سال خمسی مشخصی نداشته باشد؟ و یا سال خمسی را فراموش کرده خمس تعلّق میگیرد؟
- آیا جایزه بانکها و صندوقهای قرض الحسنه جزء ارباح است و به آنها خمس تعلق میگیرد؟
- افرادی که خانه خودشان را میفروشند و تبدیل به پول مینمایند آیا منتظر رسیدن سال باشند تا اینکه خمس آن را پرداخت نمایند یا به محض فروختن خانه و تحویل گرفتن پول خمس به آن تعلّق میگیرد؟
- آیا به پولی که بطور قرض الحسنه در ضمن قرار داد اجاره به صاحبخانه داده می‌شود خمس تعلّق میگیرد؟
- آیا کتبی که در مدّت یک سال مطالعه نشده خمس تعلّق میگیرد؟
- کالایی بر اثر کاهش ارزش پول، قیمتش افزوده می‌شود؛ آیا به مقدار زیاد شده، خمس تعلّق میگیرد یا خیر؟
- کسی که برای عمره یا حج مستحبّی مبلغی برای ثبت نام پرداخت کرده و پس از یک سال یا بیشتر از دنیا رفته است آیا به این مبلغ خمس تعلّق میگیرد؟
- اگر با پول خمس داده شده سهام کارخانه را بخرد آیا به اضافه قیمت سهام (در صورت ترّقی) خمس تعلّق میگیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] به فتوای حضرتعالی، در حسابرسی سال خمس به پول قرض یا وام، خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] به فتوای حضرتعالی، در حسابرسی سال خمس به پول قرض یا وام، خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسانی که در بانک مسکن پول میگذارند تا بعد از یکسال به آنها وام دهند، با رسیدن سال خمسی، آیا به پول آنها خمس تعلّق میگیرد؟
- [سایر] خمس سرمایه (مانند زمین، مغازه، ماشین و ...) را داده‌ام؛ ولی پس از چند سال قیمت آن افزایش پیدا کرده است. آیا به قیمت افزوده خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی مبلغی قرض گرفته و سال خمسی او رسیده، آیا باید خمس آنچه را مانده بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] در صورتی که در سر سالِ خمسی، مبلغی پول در سیم کارت اعتباری باقی بماند، آیا بر این مبلغ خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که سال خمسی ندارد و می خواهد برای خود سال خمسی قرار دهد و چند روز قبل مبلغی درآمد داشته آیا به این پول خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی که سال خمسی ندارد و می خواهد برای خود سال خمسی قرار دهد و چند روز قبل مبلغی درآمد داشته، آیا به این پول خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مقداری پول به کسی قرض دادم تا قبل از فرارسیدن سال خمسی ام به من برگرداند ولی او بعد از سال خمسی برگرداند، آیا این پول خمس دارد؟
- [سایر] با سلام کسی که مبلغی قرض گرفته است و پولی در دست دارد که بعد از سال خمسی به آن پول نیاز دارد و قرض خود را هم نمی تواند ادا کند آیا خمس به پول ایشان تعلق می گیرد یا خیر؟ مرجع : آیت الله خامنه ای
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] به طور کلی قرض داشتن مانع تعلق خمس نمی شود. 1 مثلاً کسی که یک میلیون تومان قرض دارد اگر سر سال خمسی یک میلیون تومان درآمد مازاد داشته باشد باید خمس آن را بدهد و نمی تواند آن را بابت بدهی خود کسر کند. 2 اگر عین پولی که قرض کرده موجود باشد یا آن را تبدیل به چیز دیگری کرده باشد لازم نیست خمس آن را بدهد. 3 اگر عین پولی که قرض کرده موجود باشد یا آن را تبدیل به چیز دیگری کرده باشد که مؤونه او نیست چنانچه مقداری از قرض خود یا تمام آن را از درآمد خود باز پرداخت کرده باشد باید به میزان باز پرداخت خمس آن را بپردازد. 4 اگر مبلغی را که خرج کرده صرف مؤونه خود کرده باشد یا تلف شده باشد می تواند از درآمد سال بدون پرداخت خمس قرض خود ادا کند.
- [آیت الله مظاهری] پولی را که انسان جهت ثبت نام حجّ یا عمره و مانند اینها میپردازد، اگر در همان سال برود و سال خمسی هم داشته باشد، خمس ندارد. ولی اگر در همان سال نرود و یا سال خمسی نداشته باشد باید خمس آن را بدهد مگر آن پول خمس نداشته باشد نظیر مهریه یا ارث و مانند اینها.
- [آیت الله سیستانی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند ، نمیتواند از منافع سالهای بعد مقدار قرض خود را کسر نماید و خمس آن را ندهد ، ولی اگر در اثناء سال برای مخارج خود قرض کند و پیش از تمام شدن سال منفعتی ببرد ، میتواند مقدار قرض خود را از آن منفعت کسر نماید . و همچنین در صورت اول میتواند قرض خود را از ارباح اثناء سال اداء نماید ، و به آن مقدار خمس تعلق نمیگیرد .
- [آیت الله بهجت] در تعلق خمس به سودی که به مال طفل تعلق میگیرد، اشکال است و ظاهر عدم تعلق خمس است به مال طفل، ولی احوط ادای خمس بعد از بلوغ است و وقت تعلق آن گذشتن سال بر اولین سودی است که علم به وقت آن دارد.
- [آیت الله مظاهری] پولی را که انسان جهت خرید خانه یا تلفن یا ماشین و مانند اینها پرداخت میکند اگر از درآمد همان سال باشد و به آن نیاز متعارف داشته باشد، و سال خمسی هم داشته باشد، خمس ندارد. ولی اگر از درآمد همان سال نباشد، یا سال خمسی نداشته باشد، یا اگر سال خمسی دارد تا سَرِ سال خمسی به او تحویل ندهند و سال بعد تحویل دهند، باید خمس آن را بدهد، مگر آن پول خمس نداشته باشد نظیر مهریه، یا ارث و مانند اینها.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای زیاد کردن مال یا خریدن ملکی که به آن احتیاج ندارد قرض کند دادن آن قرض از مخارج زندگی که خمس به آن تعلق نمی گیرد حساب نمی شود، ولی اگر مالی را که قرض کرده و چیزی را که از قرض خریده از بین برود ادای قرض جزو مخارج سال حساب می شود و خمس ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر در تمام سال منفعتی نبرد و برای مخارج خود قرض کند، نمیتواند از منافع سالهای بعد مقدار قرض خود را کسر نماید. بلکه اگر در اول سال برای مخارج خود قرض کند و پیش از تمام شدن سال منفعتی ببرد ظاهر این است که نمیتواند مقدار قرض خود را از منفعت کسر نماید مگر قرض بعد از منفعت کردن باشد بلی در هر دو صورت میتواند قرض خود را از ارباح اثناء سال اداء نماید و با آن مقدار خمس تعلق نمیگیرد.
- [آیت الله بهجت] پولی را که انسان قرض میدهد، اگر سر سال، موعد وصول آن فرا رسیده باشد و وصول آن بدون عسر، ممکن باشد، به حکم موجودیِ اوست. در غیر این صورت، هر زمان آن را وصول کرد، با تحقق دیگر شرایط، باید خمس آن را بدهد و پولی را که انسان قرض میگیرد به اصل آن، خمس تعلق نمیگیرد، ولی منافع آن به حکم دیگر منافع است.
- [آیت الله جوادی آملی] .در اثنای سال خمسی می توانند خمس را بپردازند و در پایان سال خمسی و محاسبه هزینه سال و مشخص شدن مقدار سود و خمس آن , مانده خمس را تأدیه نمایند ; چنانچه مقدار خمسی که در وسط سال پرداخته بیش از مقدار خمسی بود که در پ ایان سال خمسی حسابرسی کرده است، در این صورت, میتواند مقدار زائدی که پرداخت کرده بود را پس بگیرد.
- [آیت الله خوئی] اگر با عین پول خمس نداده جنسی را بخرد، یعنی به فروشنده بگوید این جنس را به این پول میخرم ظاهر این است که معامله نسبت به جمیع مال صحیح است، و به جنسی که با این پول خریده است خمس تعلق میگیرد و احتیاجی به اجازه و امضاء حاکم شرع نیست.