نماز طواف
نماز طَواف یکی از واجبات حج و عمره است. این نماز دو رکعت مانند نماز صبح است که پس از طواف، پشت مقام ابراهیم خوانده می شود. نماز طواف نساء تنها در نیت با این نماز تفاوت دارد.
آیا نائب می‌تواند نماز طواف منوب عنه را بعد از رفتن وی به مسعی و انجام سعی توسط منوب عنه، به جا آورد؟
خیر باید ترتیب رعایت شود.
خیر باید ترتیب رعایت شود.
عنوان سوال:
آیا نائب می‌تواند نماز طواف منوب عنه را بعد از رفتن وی به مسعی و انجام سعی توسط منوب عنه، به جا آورد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مستنیب یا منوب عنه در وقت نیابت بدانند که نایب جزء معذورین است و او را نایب کنند، اولاً آیا اجرت نیابت برای نایب حلال است یا خیر؟ و ثانیاً آیا حجّ نیابی او صحیح و از حجة الاسلام یا غیر حجة الاسلام منوب عنه کفایت میکند یا خیر؟
- اگر مستنیب یا منوب عنه در وقت نیابت بدانند که نایب جزء معذورین است و او را نایب کنند، اولاً آیا اجرت نیابت برای نایب حلال است یا خیر؟ و ثانیاً آیا حجّ نیابی او صحیح و از حجة الاسلام یا غیر حجة الاسلام منوب عنه کفایت میکند یا خیر؟
- آیا بر نایب واجب است که بر طبق فتوای مرجع تقللید منوب عنه اعمال حجّ را انجام دهد یا مطابق وظیفه خودش عمل نماید؟
- آیا بر نایب واجب است که بر طبق فتوای مرجع تقللید منوب عنه اعمال حجّ را انجام دهد یا مطابق وظیفه خودش عمل نماید؟
- آیا در نیابت از چند نفر در یک عمره، یک نماز کفایت میکند؟ و یا میبایست به تعداد منوب عنهم نماز طواف بجای آورد؟
- آیا در طواف مستحبی می‌تواند دو یا سه طواف پشت سر هم انجام دهد، و بعد برای هرکدام نماز بخواند؟
- آیا جایز است برای نایب در طواف عمره تمتع یا طواف حجّ، که طواف ر در غیر موسم حجّ بجا آورد یا خیر؟
- آیا در طواف مستحبی می‌تواند دو یا سه طواف پشت سر هم انجام دهد، و بعد برای هرکدام نماز بخواند؟
- آیا جایز است برای نایب در طواف عمره تمتع یا طواف حجّ، که طواف ر در غیر موسم حجّ بجا آورد یا خیر؟
- کسی که برای حجّ اجیر می‌شود، اگر شرط کند که مثلاً برای طواف نساء یا یک عمل دیگری که نیابت بردار نیست نایب میگیرم، آیا شرط نافذ است و می‌تواند عمل نماید یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر نایب، نماز طوافِ منوبٌ عنه را با فاصله از طواف انجام دهد، حکم آن چیست؟
- [آیت الله خوئی] وضوی برای طواف حج و نماز آن نسبت به نایب، آیا قصد نماید از خودش یا از منوب عنه؟
- [آیت الله وحید خراسانی] ایا نایب طواف نساء را به نیت خودش بیاورد یا به نیت منوب عنه
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا نائب می تواند نماز منوب عنه را، بعد از انجام سعی توسّط منوب عنه بجا آورد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر نایب حج عمداً طواف نساء را انجام نداد، خودش بر همسرش حرام می شود یا منوبٌ عنه؟
- [امام خمینی] آیا در حجّ نیابتی مردان، عدم انجام طواف و نماز نساء، حرام بودن زن را بر منوب عنه نگاه میدارد یا بر نائب؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که نماز او از جهت قرائت کامل نبود نایب کسی در حج شد، ولی نمازهای طواف را نایب گرفت و طبق نظر خود، مشکل را حل کرد، آیا این حج از منوب عنه مجزی است؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که در حج نایب دیگری است آیا طواف النساء را باید برای خودش به جای آورد یا به نیابت از منوب عنه؟
- [آیت الله خوئی] آیا نایب عمل به تقلید خود یا منوب عنه کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نایب برای شخص زنده حج بجا می آورد ولی طواف نساء را فراموش می کند آیا منوب عنه نیز باید از محرمات اجتناب کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی که نماز گزار ندارد مستحب است و همسایة مسجد اگر عذری نداشته باشد ، مکروه است در غیر مسجد ، نماز بخواند .
- کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است در صورتی نماز او شکسته است که هر یک از رفتن و برگشتن او کمتر از از چهار فرسخ نباشد بنابر این اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ یا بعکس باشد ، باید نماز را تمام یعنی چهار رکعت بخواند .
- اگر برای رفتن به محلی حرکت کند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جای دیگری برود ، چنانچه از محل اولی که حرکت کرده تا جائی که می خواهد برود ، هشت فرسخ باشد ، باید نماز را شکسته بخواند .
- اگر در حال حرکت بدن ذکر بگوید ، مثلاً موقع رفتن به رکوع یا رفتن به سجده تکبیر بگوید ، چنانچه آن را به قصد ذکری که در نماز دستور داده اند بگوید ، باید احتیاطاً نماز را دوباره بخواند و اگر به این قصد نگوید ، بلکه بخواهد ذکری گفته باشد ، نماز صحیح است .
- اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد باید نماز را شکسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد یا غیر آن روز و شب .
- مسافری که قصد کرده ده روز در جائی بماند ، اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بخواهد بجای دیگری که کمتر از هشت فرسخ است برود و ده روز در آنجا بماند ، باید در رفتن و در جائی که قصد ماندن ده روز کرده ، نماز های خود را تمام بخواند . ولی اگر جائی که می خواهد برود هشت فرسخ یا بیشتر باشد باید موقع رفتن نماز های خود را شکسته بخواند و چنانچه در آنجا قصد ماندن ده روز کرد نمازش را تمام بخواند .
- اگر بخواهد در محلی نماز بخواند که شک دارد به حد تر خص یعنی جائی که اذان ذا نشنود و دیوار را نبیند رسیده یا نه ، باید نماز را تمام بخواند و در موقع برگشتن اگر شک کند که به حد ترخص رسیده یا نه ، باید شکسته بخواند وچون در بعضی ، موارد اشکال پیدا می کند ، مانند آنکه در فرض مساله موقع رفتن نماز ظهر را تمام بخواند و موقع برگشتن همانجا نماز عصر را شکسته بخواند .باید یا آنجا نماز نخواند و در صورت رفتن پس از علم به رسیدن به حد تر خص نماز را شکسته بخواند و در بر گشتن پس از رسیدن به خانه نماز را تمام بخواند یا هم شکسته و هم تمام بخواند .
- اگر مسافر بعد از رسیدن به هشت فرسخ سی روز در محلی بماند و در تمام سی روز در رفتن و ماندن مردد باشد ، بعد از گذشتن سی روز اگر چه مقدار کمی در آنجا بماند ، باید نماز را تمام بخواند ولی اگر پیش از رسیدن به هشت فرسخ در رفتن بقیة راه مرد د شود ، اگر به مقدار چهار فرسخ آمده باشد ، باید شکسته بخواند و اگر بقدر چهار فرسخ نباشد تمام بخواند .
- اگر شک کند که در رکوع آخر رکعت اول است یا در رکوع اول رکعت دوم و فکرش بجائی نرسد ، نماز باطل است . ولی اگر مثلاً شک کند که چهار رکوع کرده یا پنج رکوع ، چنانچه برای رفتن به سجده خم نشده ، باید رکوعی را که شک دارد بجا آورده یا نه ، بجا آورد و اگر برای رفتن به سجده خم شده ، باید به شک خود اعتنا نکند .
- کسی که نمی داند سفرش چند فرسخ است ، مثلاً برای پیدا کردن گمشده ای مسافرت می کند و نمی داند که چه مقدار باید برود تا آن را پیدا کند ، باید نماز را تمام بخواند . ولی در برگشتن ، چنانچه تا وطنش یا جائی که می خواهد ده روز در آنجا بماند ، هشت فرسخ یا بیشتر باشد ، باید نماز را شکسته بخواند . ونیز اگر در بین رفتن قصد کند که چهار فرسخ برود و چهار فرسخ بر گردد ، باید نماز را شکسته بخواند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] در حجّ نیابتی لازم نیست از بلد نایب بگیرند و همین مقدار که از میقات کسی را نایب کنند کفایت میکند چنانکه اگر کسی را از بلد نایب کنند لازم نیست از شهر منوب عنه حرکت کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نایب باید موقع نیت قصد نیابت کند و منوب عنه را - و لو اجمالاً - معیّن نماید و لازم نیست اسم او را بداند؛ مثلاً اگر نیت کند: از طرف کسی نماز میخوانم که برای او اجیر شدهام، کافی است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که نایب بوده و عمره تمتع را انجام داده و بعد ناچار شده است که به وطن برگردد می‌تواند بقیه اعمال را به دیگری واگذار نماید ولی استحقاق اجرتی را که گرفته است ندارد گرچه منوب عنه بری الذّمّه می‌شود، و باید با کسی که او را اجیر کرده است تصالح کنند، ولی اگر بعد از وقوف به عرفات ناچار شده است که به وطن بازگردد می‌تواند در بقیه اعمال نایب بگیرد و علاوه بر اینکه منوب عنه بری الذّمّه می‌شود استحقاق کلیه اجرت را هم دارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی بعد از احرام بمیرد، حجّش صحیح است همچنین اگر نایب بعد از احرام بمیرد، از حجّ منوب عنه کفایت میکند و تمام اجرت را هم مستحق می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] نیابت در حجّ نظیر نیابت در بقیه عبادات جایز است و لازم نیست نایب بالغ و عاقل و رشید باشد و اگر کسی که آنها را نایب کرده است (منوب عنه) اطمینان داشته باشد که عمل را به جا میآورند و بعداً هم اطمینان پیدا کند که عمل را به طور صحیح به جا آوردهاند نیابت آنها صحیح است و همچنین لازم نیست ذمّه نایب در سال نیابت مشغول به حجّ واجب نباشد و اگر نایب حجّ واجب خودش به ذمّهاش باشد می‌تواند نایب شود و حجّ او صحیح است گرچه گناه کرده است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که از طرف دیگری برای حج اجیر شده، باید طواف نساء را از طرف او [منسوب عنه] به جا آورد و اگر به جا نیاورد زن بر آن اجیر [نایب] حرام می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای نیابت اجیر می‌شود، باید عمل را از طرف منوب عنه به جا آورد و اگر عملی را انجام دهد و ثواب آن را برای او هدیه کند کافی نیست؛ بلی اگر برای اهداء ثواب اجیر شود، عمل را انجام میدهد و ثواب آن را برای منوب عنه، هدیه مینماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر طواف نساء را فراموش کند یا آن را درست بجا نیاورد، لازم است خودش آن را بجا بیاورد مگر پس از مراجعت به وطن متوجه شود و انجام طواف نساء برای او مشقت داشته باشد (هر چند شدید نباشد) که در این صورت می‌تواند نایب بگیرد و به هر حال تا طواف نساء به درستی انجام نگرفته بهرهگیری جنسی از همسر جایز نیست و اگر قبل از مراجعت به وطن متوجه شود تنها در صورتی می‌تواند برای انجام طواف نساء نایب بگیرد که انجام طواف نساء برای او مشقت شدید داشته باشد یا این که اجتناب از همسر تا انجام طواف نساء برای او با مشقت شدید همراه باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر طواف نساء را درست بجا نیاورد یا فراموش کند ، چنانچه بعد از چند روز یادش بیاید و از بین راه برگردد و بجا آورد صحیح است . ولی چنانچه برگشتن برایش مشقت داشته باشد می‌تواند نائب بگیرد .
- [آیت الله مظاهری] هرگاه شخصی را برای عمره مفرده یا حجّ واجب یا مستحب اجیر کنند و اجیر، عمره یا حجّ خود را به جماع فاسد کند گرچه واجب است حجّ یا عمره را به آخر برساند و کفّاره نیز باید بدهد ولی این حجّ یا عمره برای منوب عنه کفایت نمیکند و نایب استحقاق اجرت ندارد، مگر اینکه کسی که او را اجیر کرده است راضی شود که در سالهای بعد آن حجّ یا عمره را به جا آورد.