برادر
برادر، فرد مذکری است که از طرف پدر و مادر یا یکی از والدین با شخص مشترک باشد که از آن در بابهاى طهارت، صلات، نکاح،اطعمه و اشربه،ارث و شهادات آمده است.
زنی به بچّه‌ای به طور کامل شیر داده به طوریکه آن زن، مادر رضاعی طفل محسوب می‌شود، آیا فرزندان این زن نسبت به برادر و خواهر طفلِ رضیع هستند یا خیر؟
خیر، محرم نیستند.
خیر، محرم نیستند.
عنوان سوال:
زنی به بچّه‌ای به طور کامل شیر داده به طوریکه آن زن، مادر رضاعی طفل محسوب می‌شود، آیا فرزندان این زن نسبت به برادر و خواهر طفلِ رضیع هستند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی، دختری نَسَبی داشته و سپس آن زن ازدواج مجدّد می‌کند و در زمانی که نزد شوهر دوّم بسر میبَرَد پسر بچهای به او میدهند که شیر به او دهد، حال بعد از انتشار حرمة رضاعی، آیا این پسر با دختر نسبی این زن که از شوهر قبلی داشته محرم است؟
- من میخواستم با دختر عمویم ازدواج کنم، اما چون شیر مادر او را خورده بودم نسبت به هم محرم هستیم و این شیر را من در زمان تولد خواهر بزرگ این دختر عمومی خوردهام و در واقع هر 2 دختر عموی من میباشند. و من مدت یک ماه از شیر مادر آنها استفاده کردهام ولی در این مدت شیر خشک نیز خوردهام. مثلاً امروز صبح که شیر خوردم تا صبح دیگریا دو روز بعد از آن شیر میخوردم و د این میان از شیر خشک استفاده میکردم و هیچ موقع 15 مرتبه پشت سرهم شیر نخوردهام با توجه به اینکه تمام این مطالب را از روی تحقیق بیان شد، وظیفه چیست؟
- شخصی قبل از رفتن به جبهه برای مبارزه حق علیه باطل و قبل از اینکه نهایتاً به شهادت برسد، وصیت نموده است یک قطعه زمینی که دارم برای همسرم باشد، از او ورثهای که باقیمانده: زن و یک دختر و پدر و مادر و دو برادر و چهار خواهر می‌باشد، مرقوم فرمایید وصیت آن شهید در بیشتر از ثلث نافذ است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] دلیل محرم شدن خواهر و برادر رضاعی چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر طفل دیگری غیر از زنی که چنین شیری از وی استحصال شده است از این شیر ارتزاق کند آیا احکام شیر رضاعی بر وی مترتب می‌شود یا خیر؟ آیا ارتزاق چنین شیری از موانع نکاح به حساب میآید یا خیر؟ و آیا طفل شیرخوار از کسی که به وی شیر می‌دهد ارث میبرد یا خیر؟ و فرد شیرده از طفل چه طور؟ همچنین آیا شیری که ناشی از حمل نامشروع باشد میتواند آثار نسب رضاعی بر آن مترتب نمود؟
- [آیت الله مظاهری] پسر و دختری چند سال پیش، به احتمال قوی به علت خوردن شیر مادران همدیگر، برادر و خواهر رضاعی شده اند. حال پسر می خواهد با خواهر همان دختر ازدواج کند، آیا این ازدواج جایز است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] درباره لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده بفرمائید : الف - آیا این حکم، مادر رضاعی را شامل می‌شود؟ ب - در فرض شمول بین امکان و عدم امکان جایگزینی دایهای دیگر (یا شیر خشک یا شیر حیوان) تفاوتی وجود دارد؟ ج - در صورت امکان جایگزینی یافتن دایه وظیفه حاکم شرع است یا ولیّ طفل؟
- [آیت الله بهجت] قصاص و حدِّ زنِ شیرده تا چه زمانی به تأخیر می افتد؟ آیا این حکم درباره مادر رضاعی که فرزند دیگری را شیر می دهد، یکسان است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خواهری به خواهر خود شیر داده است، آیا فرزندان این دو خواهر می توانند با هم ازدواج کنند؟
- [آیت الله سیستانی] خواهری به برادر کوچک خودش شیر پستان داده آیا پسر خواهر با دختر برادر می توانند با هم ازدواج کنند؟
- [آیت الله بهجت] هر گاه زن، فرزند دختر خود را شیر بدهد، ازدواج او باطل می شود. آیا این حکم شامل دختر رضاعی هم می شود و اگر زن، فرزند دختر رضاعی را شیر بدهد، ازدواج باطل شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پسر و دختری چند سال پیش، به احتمال قوی به علت خوردن شیر مادران همدیگر، برادر و خواهر رضاعی شده اند (احتمالا یا یقیناً) حال پسر می خواهد با خواهر همان دختر ازدواج کند، آیا این ازدواج جایز است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد اما فرزندان آنها زنده باشند تقسیم ارث چگونه خواهد بود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- انسان نمی تواند بدون اذن زن خود ، با زنهائی که به واسطة شیر خوردن، خواهر زاده و برادر زادة زن او شده اند ازدواج کند و نیز اگر با پسری لواط کند ، نمی تواند با دختر و خواهر و مادر و مادر بزرگ آن پسر که رضاعی هستند یعنی به واسطة شیر خوردن ، دختر و خواهر و مادر او شده اند ازدواج نماید .
- اگر زنی از شیر یک شوهر پسر و دختری را شیر کامل بدهد خواهر و برادر آن دختر به خواهر و برادر آن پسر محرم نمی شوند .
- اگر زنی بچّه ای را شیر دهد ؛ به برادر های آن بچّه محرم نمی شود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچّه ای که شیر خورده ، محرم نمی شوند .
- با دختری که خواهر ، یا زن برادر انسان از شیر برادرش او را شیر کامل داده ، نمی شود ازدواج کرد و همچنین است اگر خواهر زاده ؛ یا برادر زاده ، یا نوة خواهر ، یا نوة برادر انسان آن دختر را شیر داده باشد .
- اگر زنی بچّه دختر خود را شیر دهد ، آن دختر به شوهر خود حرام می شود . و همچنین است اگر بچّه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد . ولی اگر بچّه پسر خود را شیر دهد ، زن پسرش که مادر آن طفل شیر خوار است بر شوهر خود حرام نمی شود .
- اگر زنی بچّه ای را با شرایطی که در مسأله 2477 گفته می شود شیر دهد ، شوهر آن زن که صاحب شیر است به خواهر های آن بچّه محرم نمی شود ، ولی احتیاط مستحّب آن است که با آنان ازدواج ننماید و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچّه محرم نمی شوند .
- اگر زن از شیر شوهر خود کسانی را که گفته می شود شیر دهد ، شوهرش بر او حرام نمی شود ، اگر چه بهتر است احتیاط کنند : اوّل : برادر و خواهر خود را . دوّم : عمو و عمّه و دائی و خالة خود را . سوّم : اولاد عمو و اولاد دائی خود را . چهارم : برادر زادة خود را . پنجم : برادر شوهر ، یا خواهر شوهر خود را . ششم : خواهر زادة خود ، با خواهر زادة شوهرش را . هفتم : عمو و عمّه و دائی و خالة شوهرش را . هشتم : نوة زن دیگر شوهر خود را .
- انسان نمی تواند با دو خواهر ، اگر چه رضاعی باشند یعنی به واسطة شیر خوردن ، خواهر یکدیگر شده باشند ازدواج کند ؛ و چنانچه دو زن را عقد کند و بعد بفهمد خواهر بوده اند ، در صورتی که عقد آنان در یک وقت بوده ، هر دو باطل است و اگر در یک وقت نبوده عقد اوّلی صحیح و عقد دوّمی باطل می باشد .
- اگر وارث میّت فقط برادر و خواهر و زن او باشد ، زن ارث خود را به تفصیلی که گفته می شود می برد و خواهر و برادر بطوری که در مسائل گذشته گفته شد ، ارث خود را می برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد ، شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر بطوری که در مسائل پیش گفته شد ارث خود را می برند ، ولی برای آنکه زن یا شوهر ارث می برد از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمی شود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می شود ، مثلاً اگر وارث میّت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد ، نصف مال به شوهر می رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند و آنچه می ماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است ، پس اگر همة مال او شش تومان باشد ، سه بومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند .
- اگر برای غسل دادن میتی أه مرد است مرد پیدا نشود ، زنانی أه با او نسبت دارند و محرمند مثل مادر و خواهر و عمه و خاله ، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده أتند ، می توانند غسلش بدهند . و نیز اگر برای غسل میت زن ، زن دیگری نباشد ، مردهائی أه با او نسبت دارند و محرمند ، یا به واسطه شیر خوردن با او محرم شده أتند ، می توانند او را غسل دهند ولی در هر دو صورت ، بأید عورت مرده پوشانده شود .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی بچّه‌ای را شیر دهد، به برادرهای آن بچّه محرم نمیشود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچّه‌ای که شیر خورده، محرم نمیشوند.
- [آیت الله بروجردی] اگر زنی بچهای را شیر دهد، به برادرهای آن بچّه محرم نمیشود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچّه‌ای که شیر خورده محرم نمیشوند.
- [آیت الله خوئی] اگر زنی بچهای را شیر دهد، به برادرهای آن بچه محرم نمیشود و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچهای که شیر خورده محرم نمیشوند.
- [آیت الله خوئی] اگر زنی بچهای را با شرایطی که در مسأل (2483) گفته خواهد شد شیر دهد، آن بچه به این عده محرم می‌شود: (اول): خود زن و آن را مادر رضاعی میگویند. (دوم): شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی میگویند. (سوم): پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگرچه پدر و مادر رضاعی او باشند. (چهارم): بچههایی که از آن زن به دنیا آمدهاند، یا بعد به دنیا میآیند. (پنجم): بچههای اولاد آن زن هر چه پایین روند، چه از اولاد او به دنیا آمده، چه اولاد او آن بچهها را شیر داده باشند. (ششم): خواهر و برادر آن زن اگرچه رضاعی باشند یعنی به واسط شیر خوردن، با آن زن خواهر و برادر شده باشند. (هفتم): عمو و عم آن زن اگرچه رضاعی باشند. (هشتم): دایی و خال آن زن اگرچه رضاعی باشند. (نهم): اولاد شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه پایین روند، اگرچه اولاد رضاعی او باشند. (دهم): پدر و مادر شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه بالا روند. (یازدهم): خواهر و برادر شوهری که شیر مال او است اگرچه خواهر و برادر رضاعی او باشند. (دوازدهم): عمو و عمه و دایی و خال شوهری که شیر مال اوست هر چه بالا روند، اگرچه رضاعی باشند و نیز عده دیگری هم که در مسایل بعد گفته می‌شود، به واسط شیر دادن محرم میشوند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی بچّه‌ای را با شرایطی که در مسأله 2954 گفته خواهد شد، شیر دهد، آن بچّه به این اشخاص محرم می‌شود: اوّل:خود زن و او را (مادر رضاعی) میگویند. دوم:شوهر زن که شیر متعلّق به اوست و او را (پدر رضاعی) میگویند. سوم:پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگرچه پدر و مادر رضاعی او باشند. چهارم:بچّههایی که از آن زن به دنیا آمدهاند یا به دنیا میآیند. پنجم:بچّههای اولاد آن زن هر چه پایین روند، چه از اولاد او به دنیا آمده باشند یا اولاد او آن بچّهها را شیر داده باشند. ششم: خواهر و برادر آن زن اگرچه رضاعی باشند، یعنی به واسطه شیر خوردن با آن زن خواهر و برادر شده باشند. هفتم:عمو و عمّه آن زن، اگرچه رضاعی باشند. هشتم:دایی و خاله آن زن، اگرچه رضاعی باشند. نهم:اولاد شوهر آن زن که شیر متعلّق به اوست، هر چه پایین روند، اگرچه اولاد رضاعی او باشند. دهم:پدر و مادر شوهر آن زن که شیر متعلّق به اوست، هر چه بالا روند. یازدهم:خواهر و برادر شوهری که شیر متعلّق به اوست، اگرچه خواهر و برادر رضاعی او باشند. دوازدهم:عمو و عمّه و دایی و خاله شوهری که شیر متعلّق به اوست هر چه بالا روند، اگرچه رضاعی باشند و نیز عدّه دیگری هم که در مسائل بعد گفته می‌شود، به واسطه شیر دادن محرم میشوند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کودک با شرایطی که در مسائل قبل گفته شد از زنی شیر بخورد، آن زن مادر رضاعی او و مردی که شیر از اوست پدر رضاعی کودک و آن کودک فرزند رضاعی آنها شده، با اولاد نسبی آن زن و مرد، برادر و خواهر میشوند؛ ولی چنانچه آن مرد یا زن فرزند رضاعی دیگری داشته باشند، این کودک در صورتی با آنها برادر و خواهر می‌شود که تمام شیرها از یک مرد باشد؛ پس اگر زن از شیر شوهر خود پسری را پانزده مرتبه شیر بدهد و بعد شوهر دیگر کند و از شیر آن شوهر هم دختری را پانزده مرتبه شیر دهد، آن دو بچه با یکدیگر برادر و خواهر نمیشوند، هر چند فرزندان رضاعی زن شیردهنده و مرد صاحب شیر هستند.
- [آیت الله سیستانی] اگر زنی بچهای را با شرائطی که در مسأله (2445) گفته خواهد شد ، شیر دهد ، آن بچه اگر پسر باشد به این عدّه از زنها ، و اگر دختر باشد به این عده از مردها محرم می‌شود : اول : خود زن ، و او را (مادر رضاعی) میگویند . دوم : شوهر زن که شیر مربوط به اوست ، و او را (پدر رضاعی) میگویند . سوم : پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند ، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند . چهارم : بچههائی که از آن زن به دنیا آمدهاند ، یا بعد به دنیا میآیند . پنجم : بچههای اولاد نسبی آن زن هر چه پائین روند ، چه بچههای نسبی آنها باشند ، و چه بچههای رضاعی . ششم : خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند ، یعنی بواسطه شیر خوردن با آن زن ، خواهر و برادر شده باشند . هفتم : عمو و عمه آن زن ، اگر چه رضاعی باشند . هشتم : دائی و خاله آن زن ، اگر چه رضاعی باشند . نهم : اولاد شوهر آن زن که شیر مربوط به آن شوهر است ، هر چه پائین روند ، اگر چه اولاد رضاعی او باشند . دهم : پدر و مادر آن مرد ، هر چه بالا روند . یازدهم : خواهر و برادر آن مرد ، اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند . دوازدهم : عمو عمه ، و دائی و خاله آن مرد ، هر چه بالا روند ، اگر چه رضاعی باشند . ونیز عدّه دیگری هم که در مسائل بعد گفته می‌شود بواسطه شیر دادن محرم میشوند .
- [آیت الله مظاهری] صاحبِ رحم اجارهای در احکام محرمیّت و ارث و ازدواج و ... ، مادرِ طفل محسوب نمیشود. ولی اگر آن زن پس از تولّد بچّه، شیر داشته باشد و به او شیر کامل بدهد، مادرِ رضاعی طفل می‌شود و همه احکام مادرِ رضاعی برای او صدق می‌کند. همچنین اگر آن زن به عقد صاحب نطفه درآمده باشد، در بدو تولّد به او محرم است.
- [آیت الله بهجت] اگر زن بچهای را با شرایطی که بعداً گفته خواهد شد شیر دهد، آن بچه بهواسطه شیر خوردن به افراد ذیل مَحرَم می‌شود: 1 خود زن، و او را مادر رضاعی میگویند؛ 2 شوهر زن که شیر مال اوست، و او را پدر رضاعی میگویند؛ 3 پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگرچه پدر و مادر رضاعی او باشند؛ 4 بچههایی که از آن زن بهدنیا آمدهاند، یا بعداً بهدنیا میآیند؛ 5 بچههای اولاد آن زن هر چه پایین آیند، چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آن بچهها را شیر داده باشند؛ 6 خواهر و برادر آن زن، اگرچه رضاعی باشند؛ یعنی بهواسطه شیر خوردن، با آن زن خواهر و برادر شده باشند؛ 7 عمو و عمه آن زن، اگرچه رضاعی باشند؛ 8 دایی و خاله آن زن، اگرچه رضاعی باشند؛ 9 اولاد شوهر آن زن، که شیر مال آن شوهر است، هر چه پایین آیند؛ 10 پدر و مادر شوهر آن زن، که شیر مال آن شوهر است، هرچه بالا روند؛ 11 خواهر و برادر شوهر که شیر مال اوست، اگرچه خواهر و برادر رضاعی او باشند؛ 12 عمو، عمه، دایی و خاله شوهر که شیر مال اوست، هر چه بالا روند، اگرچه رضاعی باشند. همچنین عده دیگری که در مسائل بعد گفته می‌شود.
- [آیت الله بروجردی] اگر زنی بچهای را با شرایطی که در مسأله 2483 گفته خواهد شد، شیر دهد، آن بچه به این عدّه محرم می‌شود:اوّل:خود زن و آن را مادر رضاعی میگویند.دوم:شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی میگویند.سوم:پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند.چهارم:بچههایی که از آن زن به دنیا آمدهاند، یا به دنیا میآیند.پنجم:بچههای اولاد آن زن هر چه پایین روند، چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آن بچّهها را شیر داده باشند.ششم:خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند، یعنی به واسطهی شیر خوردن با آن زن خواهر و برادر شده باشند.هفتم:عمو و عمهی آن زن، اگر چه رضاعی باشند.هشتم:دایی و خاله آن زن، اگر چه رضاعی باشند.نهم:اولاد شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه پایین روند، اگر چه اولاد رضاعی او باشند.دهم:پدر و مادر شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه بالا روند.یازدهم:خواهر و برادر شوهری که شیر مال او است، اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند.دوازدهم:عمو و عمه و دایی و خالهی شوهری که شیر مال اوست هر چه بالا روند، اگر چه رضاعی باشند و نیز عدّهی دیگری هم که در مسائل بعد گفته می‌شود، به واسطهی شیر دادن محرم میشوند.