عام المنفعه
آنچه كه عموم مردم از آن بهره می‌برند.
آیا اجازه می فرمایید سهمین را برای ساختن مسجد، حسینیه و سایر امور عامّ المنفعه مصرف کرد؟
جایز نیست.
جایز نیست.
عنوان سوال:
آیا اجازه می فرمایید سهمین را برای ساختن مسجد، حسینیه و سایر امور عامّ المنفعه مصرف کرد؟
پاسخ:
جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- ارادتمندان حضرت سیدالشهداء برای ادای نذرشان همه ساله تعداد زیادی گوسفند در مسیر دسته عزاداران حسینی قربانی می کنند. و برای مصرف گوشت آن‌ها موارد خاصّی معین نمی کنند. مسؤولان تصمیم دارند گوشت آن‌ها را با قیمت مناسب بین مردم توزیع کرده و وجوه آن را با نظارت نماینده ولی فقیه، در تأسیس مراکز عام المنفعة، مانند مدرسه مصرف کنند، تکلیف چیست؟
- کتابخانه ای در قسمت بالکن مسجد قرار دارد و چون راه پله آن غیر اصولی و ناراحت کننده بود برای خوب ساختن آن، آنرا تخریب کرده ایم ; البته برای اجرای طرح جدید مقداری دیگر از مسجد تخریب شده است، حال متوجه شده ایم این امر نیاز به اجازه حاکم شرع دارد، چه می فرمایید؟
- موقع ساختن مدرسه یا مسجد یا حسینیه استخوان میتی از زیر زمین بیرون آمده است آیا وجود این استخوان دلیل بر وجود قبرستان قدیمی در آن مکان می باشد؟
- مسجد و حسینیه ای کنار هم قرار داشته و با تجدید بنای مسجد یک سالن حسینیه داخل مسجد قرار گرفته است آیا این عمل شرعاً جایز است؟ و آیا سالن جزء مسجد محسوب می شود و حکم مسجد را دارد؟
- در بعضی از شهرها امامزاده هایی می باشد که زائران نذوری را در ضریح آن‌ها واریز می کنند، که مقداری از آن صرف مخارج خود امامزاده می شود، آیا مصرف مازاد در امور زیر جایز است: 1 احداث مسجد 2 تعمیرات مسجد 3 تکمیل مساجد نیمه کاره 4 تزیین مساجد 5 فرش مساجد 6 درب مساجد 7 کولر مساجد 8 فرش و تعمیرات حسینیه ها
- حسینیه ای بصورت مخروبه درآمده و مردم قدرت تعمیر آن را ندارند، آیا اجازه می دهید از موقوفات آن در تعمیر حسینیه استفاده شود؟
- آیا تشکیل مجلس عروسی در مسجد یا حسینیه فقط برای غذا خوردن عیب دارد؟
- آیا وسایل مسجد و حسینیه را می توان به جای دیگر برای استفاده عمومی انتقال داد؟
- کیفیت مصرف کفاره را بیان فرمایید:
- احتراماً به استحضار می رساند محلّی که از زیرزمین تا کف به نام حسینیّه، و از کف به بالا به نام مسجد از مردم پول گرفته شده است، و 65 درصد آن را جهاد، جهت احداث مسجد پرداخته است، چه حکمی دارد؟ مسجد است یا حسینیّه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] آیا ساختن دستشویی یا هر کار عام المنفعه در مکان حسینیه ای که تخریب شده و قسمتی از آن در خیابان واقع گردیده و قسمتی باقی مانده است، جایز می باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا کفّارات غیر عمدی روزه را می‌توان در مصارف عام المنفعه مصرف نمود؟
- [آیت الله خوئی] آیا مظالم می‌شود صرف در امور خیریّه دینیّه عامّ المنفعه از قبیل ساختن و یا تعمیر مسجد و حمام و خرج مجالس روضه خوانی و گفتن مسائل شرعیّه و غیره نمود یا نه؟
- [آیت الله بهجت] آیا زکات فطره را می توان در کارهای عمرانی عامّ المنفعه مانند ساختن حمام یا خانه بهداشت یا ترمیم جاده های روستایی هزینه کرد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا می توان از درآمدی که از مسجد به دست می آید، در ساختن وقف عام مثل وضوخانه و سرویس بهداشتی مصرف نمود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا جایز است اضافه درآمد سالیانه برخی از امامزاده ها را در کارهای عام المنفعه از قبیل ساخت پل و ساخت مسجد و . . . صرف کرد؟
- [آیت الله بهجت] پول هایی که از مردم در مجالس مذهبی جهت هدیه به روحانی جمع آوری می شود، آیا می توان بخشی از آن را به روحانی داد و بقیه آن را خرج حسینیه، عزاداری و ساخت مسجد یا مصارف عام المنفعه استفاده نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مصرف خمس و زکاْ در جاهایی مثل مسجد، حسینیه، راه، مدرسه و درمانگاه جایز است؟
- [آیت الله بهجت] آیا ردّ مظالم را می توان در راه های خیر و عام المنفعه مانند پل سازی و... صرف نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خداوند به کسانی که جهت انجام عبادات و کارهای دیگر مثل ساختن مسجد و حسینیّه اجیر می شوند و اجرت می گیرند، ثواب می دهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- بنابر احتیاط واجب در اوقاف عامه مثل مسجد و حسینیه نیز قبض معتبر است بنابراین تا جایی را که وقف کرده به تصرف متولی نداده باشد وقفیت آن محقق نشده است و اگر کسی با اجازه واقف در مسجد به عنوان مسجد بودن نماز بخواند وقفیت محقق می شود و در مواردی که واقف خود را متولی قرار دهد نیاز به قبض مجدد ندارد و با نیت جزمی وقف چون قبض متولی وقف حاصل است وقفیت محقق می شود.
- میت را نباید در جای غصبی دفن کنند و دفن کردن در جایی که برای غیر دفن کردن وقف شده مثل مسجد و حسینیه جایز نیست.
- ساختن مسجد و تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی می باشد مستحب است و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد می توانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند بلکه می توانند مسجدی را که خراب نشده برای احتیاج مردم خراب کنند و بزرگتر بسازند.
- فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام و اگر مسجد خراب شود، باید آن‌ها را صرف تعمیر همان مسجد کنند، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد، باید در مسجد دیگر مصرف شود، ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد می توانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد وگرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
- عامل حق ندارد چیزی از سرمایه را مصرف مخارج خود کند هر چند کم باشد، بلی اگر با اجازه مالک برای تجارت سفر کرد می تواند مخارج سفر را به مقدار متعارف و در حد شأن خود از سرمایه مصرف کند، مگر اینکه مالک شرط کرده باشد که مخارج سفر با خود عامل باشد.
- اگر برای خود امام (علیه السلام) چیزی نذر کند، چنانچه مصرف معینی را قصد کرده باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معینی را قصد نکرده، باید به فقرا شیعه و زوار بدهد، یا مسجد و مانند آن بسازد و ثواب آن را هدیه آن امام نماید و یا صرف مجالس عزاداری و سوگواری یا نشر آثار آن بزرگواران یا هر کار دیگری که نسبتی با آن‌ها دارد بکند و همچنین است اگر چیزی را برای امام زاده ای نذر کند.
- اگر اجیر پیش از تمام کردن نمازهای میت بمیرد و خودش هم نماز قضا داشته باشد، باید از مال او برای نمازهائی که اجیر بوده دیگری را اجیر نمایند و اگر چیزی زیاد آمد، در صورتی که وصیت کرده باشد و ورثه اجازه بدهند برای تمام نمازهای او اجیر بگیرند، و اگر اجازه ندهند ثلث آن را به مصرف نماز خودش برسانند.
- اگر جائی از مسجد نجس شود که تطهیر آن بدون کندن یا خراب کردن ممکن نیست باید آنجا را بکنند، یا اگر خرابی زیاد لازم نمی آید خراب نمایند. و پرکردن جائی که کنده اند و ساختن جائی که خراب کرده اند واجب نیست، بلی اگر آن کس که نجس کرده بکند یا خراب کند در صورت امکان باید پر کند و تعمیر نماید.
- اگر وصیت کند که بدهی او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم انجام دهند چنانچه وصیت نکرده باشد که اینها را از ثلث بدهند، باید بدهی او را از اصل مال بدهند و اگر چیزی زیاد آمد، ثلث آن را به مصرف نماز و روزه و کارهای مستحبی که معین کرده برسانند و در صورتی که ثلث کافی نباشد، پس اگر ورثه اجازه بدهند باید طبق وصیت عمل شود و اگر اجازه ندهند، باید نماز و روزه را از ثلث بدهند و اگر چیزی زیاد آمد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند.
- واقف در حین وقف کردن می تواند برای موقوفه متولی تعیین کند. 1 مسجد متولی نمی خواهد اما اگر مسجد موقوفاتی داشته باشد می تواند برای آن موقوفات متولی قرار دهد. 2 اگر متولی تعیین کرده متولی باید طبق وقف نامه عمل کند. 3 تغییر متولی جایز نیست. 4 اگر واقف متولی تعیین نکند: الف: اگر وقف عام باشد حاکم شرع متولی را تعیین می کند. ب: اگر وقف خاص باشد اختیار با خود آنان است و اگر آن‌ها بالغ نباشند اختیار با ولی آن‌ها می باشد و در این مورد تعیین متولی از جانب حاکم شرع لازم نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد، ولی اگر ملک حسینیه باشد، با اجازه متولّی می‌شود بهجای دیگر منتقل نمود.
- [آیت الله خوئی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [امام خمینی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله بهجت] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیتوان برای استفادههای دیگر، حتی برای نماز به مسجد یا غیر مسجد ببرند، اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله بروجردی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند نمی شود برای نماز به مسجد ببرند اگرچه ان مسجد نزدیک حسینیه باشد
- [آیت الله نوری همدانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند ، نمی شود برای نماز به مسجد ببرند ، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند؛ نمی شود برای نماز به مسجد ببرند؛ اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله سبحانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند، نمی شود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.