وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
شخصی روی سر خود مو کاشته است، برای مسح سر چه وظیفه ای دارد؟
در فرض سؤال که ظاهراً مو جزء سر شده است، در صورت امکان به پوست سر مسح کند و اگر عادتاً مشکل است به بیخ موها مسح کند و اگر موها را به وسیله ای روی سر چسبانده اند، به طوری که بشره زیر چسب قرار گرفته است و برداشتن آن مشکل است، روی همان چسب یا به بیخ موها مسح کند و احتیاطاً تیمم هم بکند.
در فرض سؤال که ظاهراً مو جزء سر شده است، در صورت امکان به پوست سر مسح کند و اگر عادتاً مشکل است به بیخ موها مسح کند و اگر موها را به وسیله ای روی سر چسبانده اند، به طوری که بشره زیر چسب قرار گرفته است و برداشتن آن مشکل است، روی همان چسب یا به بیخ موها مسح کند و احتیاطاً تیمم هم بکند.
پاسخ:
در فرض سؤال که ظاهراً مو جزء سر شده است، در صورت امکان به پوست سر مسح کند و اگر عادتاً مشکل است به بیخ موها مسح کند و اگر موها را به وسیله ای روی سر چسبانده اند، به طوری که بشره زیر چسب قرار گرفته است و برداشتن آن مشکل است، روی همان چسب یا به بیخ موها مسح کند و احتیاطاً تیمم هم بکند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسانی که مو را روی سر خود کاشته اند، در مورد حلق چه وظیفه ای دارند؟ در وضو و غسل وظیفه آنها چیست؟
- دست شخصی جبیره دارد و در موقع وضو، تری دست برای مسح سر و پا باقی نمی ماند، وظیفه چیست؟
- شخصی برای اینکه بیخ موهای سر را مسح کند، موها را کنار می زند و در نتیجه موها تر می شود، آیا این تری برای مسح ضرر دارد؟
- دست راست شخصی از مچ قطع شده، آیا مسح سر و پای راست را با دست چپ بکشد؟
- شخصی در اثر تصادف به کلّی سر و سینه و شکم او از بین رفته، وظیفه چیست؟
- در اثر بیماری سر شخصی بطور کامل معکوس شده و صورتش به پشت برگشته است وظیفه او در نماز چیست؟
- شخصی بعد از سر برداشتن از رکوع شک می کند که آیا به رکوع امام جماعت رسیده است یا نه، وظیفه اش چیست؟
- چنانچه در وضو یکبار پا را مسح کنیم ولی آب خوب آن را فرانگرفت وظیفه چیست؟
- اگر روی پا نجس باشد و نتواند برای مسح آن را آب بکشد، وظیفه چیست؟
- چنانچه کسی قبل از مسح سر، شیر آب را که قطرات آب بر روی آن است ببندد، بعد مسح کند وضویش چطور است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] شخصی به خاطر نداشتن ابرو، در محل آن مو کاشته است، تکلیف وضو او چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] در مورد موهایی که در سر کاشته می‌شود، از لحاظ مسح چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا کشیدن مسح سر در وضو الزاماً باید از فرق سر به پایین باشد؟ به سمت خواب مو باشد یا از پایین به بالا یا کنار سر مسح کشیدن ایراد دارد؟ اگر مسح سر با دست چپ باشد چطور؟
- [سایر] چنانچه شخصی موی مصنوعی در سر کاشته باشد، تکلیف وضوی او چه می‌شود؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در مسح سر، مرطوب شدن مو کافی است یا این که رطوبت باید به پوست سر هم برسد؟
- [آیت الله مظاهری] قسمتی از ابروی بنده مو ندارد و من در آن قسمت مو کاشته ام لطفاً بفرمائید غسل و وضوی من باید چگونه باشد ؟
- [سایر] اگر شخص در سر و یا ابروی خود مو ترمیم کرده باشد، به گونهای که مانع رسیدن آب به بدن و یا صدق مسح سر گردد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که موی سرش بلند نیست و میتواند بر موی جلو سر مسح نماید، مانند کسی که موهایش بلند است، بیخ مو یا پوست سر را مسح نماید، آیا مسحش صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی بعلّت بیماری استخوانی، دستش به پایش نمی رسد در نیتجه از مسح پا عاجز است چنین شخصی در مسح پاها چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله سیستانی] کسیکه در سرش مو کاشته و سفر اول حج تمتع اوست سر تراشیدن برای او واجب است ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشتها تا برآمدگی روی پا مسح کند.
- اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، می تواند سر را با همان رطوبت مسح کند، و برای مسح پاها از اعضاء دیگر وضو رطوبت بگیرد.
- در وضو واجب است صورت و دست‌ها را بشویند و جلوی سر و روی پاها را مسح کنند.
- اگر پیشانی و پشت دست‌ها مو داشته باشد اشکال ندارد ولی اگر موی سر روی پیشانی آمده باشد باید آن را عقب بزند.
- بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند، و لازم نیست با دست راست باشد یا از بالا به پائین مسح نماید.
- بنا براحتیاط واجب باید در مسح پا دست را بر سر انگشتها بگذارد و روی پارا به تدریج مسح کند واگر همه دست را روی پا بگذارد و کمی بکشد صحیح نمی باشد.
- کسی که در کف دست و انگشتها جبیره دارد و در موقع وضو دست تر روی آن کشیده است، می تواند سر و پا را با همان رطوبت مسح کند و می تواند با سایر جاهای ذراع مسح نماید.
- راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد، بنابراین اگر بعد از شستن صورت و دست‌ها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند، وضوی او صحیح است. شرط یازدهم: شستن صورت و دست‌ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد، و اگر دیگری او را وضو دهد، و یا کمک کند، وضو باطل است.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پاها است و روی آن باز است، چنانچه نتواند آن را مسح کند باید پارچه پاکی روی آن بگذارد و روی پارچه را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند، و اگر گذاشتن پارچه ممکن نباشد، مسح لازم نیست ولی باید بعد از وضو تیمم هم بکند.
- اگر در صورت یا دست‌ها چند جبیره باشد، باید بین آنها را بشوید و اگر جبیره ها در سر یا روی پاها باشد، اگر به اندازه مسح واجب باز باشد همان جا را مسح می کند و گرنه باید بین آنها را مسح کند و در جاهایی که جبیره است باید به دستور جبیره عمل نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد باید سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از ریش خود رطوبت بگیرد.
- [آیت الله خوئی] اگر رطوبتی کف دست فقط به انداز مسح سر باشد میتواند سر را باهمان رطوبت مسح کند، و برای مسح پاها از ریش خود رطوبت بگیرد.
- [امام خمینی] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، می تواند سر را باهمان رطوبت مسح کند، و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر نیز صحیح است؛ ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد، باید بیخ موها را مسح کند یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهایی را که به صورت میریزند یا به جاهای دیگر سر میرسند جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید یا بر موی جاهای دیگر سر که جلوی آن آمده مسح کند، مسح او باطل است.
- [آیت الله نوری همدانی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد ، بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است ، ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازه ای بلند است که اگر مثلا شانه کند به صورتش می ریزد ، یا به جاهای دیگر سر ، که خارج از جلو سر است می رسد ، باید بیخ موها را مسح کند ، یا فرق سر را باز کرده ، پوست سر را مسح نماید و اگر موهائی را که به صورت می ریزد یا به جاهای دیگر سر می رسد ، جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید یا بر موی جاهای دیگر سر ، که جلوی آن آمده مسح کند ، باطل است .
- [آیت الله شبیری زنجانی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است؛ ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد، باید قسمتی از موها را که پس از شانه کردن در جلو سر قرار میگیرد مسح کند، یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر، که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است؛ ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازه ای بلند است که اگر مثلا شانه کند به صورتش می ریزد؛ یا به جاهای دیگر سر می رسد؛ باید بیخ موها را مسح کند؛ یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهائی را که به صورت می ریزد با به جاهای دیگر سر می رسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید؛ یا بر موی جاهای دیگر سر؛ که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
- [آیت الله بروجردی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است، ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد، یا به جاهای دیگر سر میرسد، باید بیخ موها را مسح کند، یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
- [آیت الله خوئی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است. ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازای بلند است که اگر مثلًا شانه کند به صورتش میریزد یا بهجاهای دیگر سر میرسد باید بیخ موها را مسح کند، یا فرق سر را باز کرده، پوست سر را مسح نماید، و اگر موهائی را که به صورت میریزد یا بهجای دیگر سر، میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر که جلوی آن آمده مسح کند چنین مسحی باطل است.