امام جماعت
امام جماعت به معنی پیش نمازاست واز آن در باب صلاة، سخن رفته است. ومهم‌ترین مباحث آن عبارت است از:
گاهی اوقات امام جماعت برای نماز حاضر نمی شود، آیا جایز است یکی از مؤمنین از افراد عادی به عنوان امام انتخاب شود؟
بلی، اگر واجد شرایط امامت باشد، و روحانی دیگری وجود نداشته باشد، مانعی ندارد.
بلی، اگر واجد شرایط امامت باشد، و روحانی دیگری وجود نداشته باشد، مانعی ندارد.
عنوان سوال:
گاهی اوقات امام جماعت برای نماز حاضر نمی شود، آیا جایز است یکی از مؤمنین از افراد عادی به عنوان امام انتخاب شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر امام جماعت نماز واجبی را با جماعت اقامه کرده باشد، آیا دفعه دوم یا سوم می تواند با افراد دیگر اعاده کند؟
- در مساجدی که نماز جماعت اقامه می شود و افراد نمازگزار پشت سر امام جماعت، صف کشیده به هم اتصال دارند، اگر مسجد، طبقه فوقانی داشته باشد که زنها در آنجا نماز جماعت می گذارند، اتصال صف جماعت آنها به صف طبقه پایین به چه کیفیت است؟
- آیا افراد معمولی می توانند فردی را برای نماز صبح تعیین کنند در جایی که اگر تعیین نکنند نماز جماعت تعطیل می شود و آیا موافقت امام راتب در این حال شرط است؟
- آیا پرداخت وجه به امام جماعت بابت حق رفت و آمد برای برپایی و اقامه نماز ظهر و عصر در نمازخانه اداره جایز است؟
- آیا نقص عضو امام جماعت اشکالی در نماز جماعت بوجود می آورد؟
- شخصی در رکعت آخر نماز جماعت، در حالی که امام جماعت مشغول تشهد است رسیده، آیا راهی برای درک ثواب نماز جماعت برای او وجود دارد؟
- اگر امام جماعت در اثنای نماز متوجه شود که نمازش باطل است، وظیفه اش چیست؟ و در صورت لزوم رها کردن، اگر خجالت بکشد، آیا جایز است نماز را صورتاً ادامه دهد؟
- اگر کسی فُرادی نماز بخواند با حال و حضور قلب بیشتری می خواند ولی در نماز جماعت به عللی کسل می شود، آیا کدام را انتخاب کند؟
- شخص غریبی در شهری وارد شد و برای ادای نماز به مسجد رفت و دید جماعت برپا شده ولی این شخص، امام جماعت را نمی شناسد، آیا می تواند به آن امام جماعت اقتدا کند؟
- آیا امام جماعت می تواند در یک روز در دو مسجد یا بیشتر نماز جماعت برپا کند؟ اگر بتواند نماز را چگونه باید نیّت کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] امام جماعت در نماز به مؤمنین هم دعا می کند این دعا کردن چه تأثیری برای میت دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است امام جماعت برای نماز اجرت بگیرد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا پرداخت حق الزحمه به امام جماعت برای اقامه نماز جماعت جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است امام جماعت در یک زمان عهده دار امامت دو نماز (دو نماز عید یا هر نمازی) گردد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر گروهی از مؤمنین اصرار کنند که بنده امام جماعت آنها شوم اما من هم پافشاری کنم که نمی شوم چرا که می دانم عادل نیستم، آیا می توانم امام جماعت شوم (بدون نیت امام بودن)؟
- [آیت الله اردبیلی] اقامه نماز جماعت ویژه خواهران، به امامت یکی از خواهران متدیّن، جایز است یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا روحانی کاروان، که نماز طوافش را به صورت فرادی خوانده، می تواند همان نماز را مانند نمازهای یومیّه، به نیّت جماعت برای افراد کاروان امامت کند؟
- [آیت الله بهجت] اگر رعایت حال ضعیف ترین افراد خواندن نماز به صورت آهسته و با تأنی باشد، بر امام جماعت لازم است نماز را آهسته بخواند؟
- [آیت الله بهجت] آیا اقتدا به امام جماعت سنّی مذهب جایز است؟
- [آیت الله خوئی] اگر امام جماعت نیت جماعت ننمود و مأموم نیت جماعت نمود جماعت منعقد میگردد، آیا جایز است برای امام ترتیب آثار جماعت بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نماز قضا را با جماعت می شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هردو یک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد.
- حاضر نشدن به نماز جماعت از روی بی اعتنائی جایز نیست و سزاوار نیست که انسان بدون عذر نماز جماعت را ترک کند.
- اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده یا کافر بوده یا به جهتی نمازش باطل بوده مثلاً بیوضو نماز خوانده نماز جماعت مأموم صحیح است.
- اگر از اوّل نماز یا بین حمد و سوره اقتدا کند و پیش از آنکه به رکوع رود امام سر از رکوع بردارد نماز او به طور جماعت صحیح است و باید رکوع کند و خود را به امام برساند.
- چند چیز در نماز میّت مستحب است: اوّل: کسی که نماز میت می خواند با وضو یا غسل یا تیمم باشد، و احتیاط مستحب آن است در صورتی تیمم کند که وضو و غسل ممکن نباشد، یا بترسد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند به نماز میت نرسد. دوّم: اگر میت مرد است، امام جماعت یا کسی که فرادی به او نماز می خواند مقابل وسط قامت او بایستد و اگر میت زن است مقابل سینه اش بایستد. سوّم: پابرهنه نماز بخواند. چهارم: در هر تکبیر دستها را بلند کند. پنجم: فاصله او با میت به قدری کم باشد که اگر باد لباسش را حرکت دهد به جنازه برسد. ششم: نماز میت را به جماعت بخواند. هفتم: امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز می خوانند، آهسته بخوانند. هشتم: در جماعت اگرچه مأموم یک نفر باشد عقب امام بایستد. نهم: نمازگزار به میت و مؤمنین زیاد دعا کند. دهم: پیش از نماز سه مرتبه بگوید: الصَّلاة. یازدهم: نماز را در جایی بخوانند که مردم برای نماز میت بیشتر به آنجا می روند. دوازدهم: زن حائض اگر نماز میت را به جماعت می خواند در صفی تنها بایستد.
- اگر امام یا مأموم بخواهد نمازی را که به جماعت خوانده دوباره با جماعت بخواند در صورتی که جماعت دوّم و اشخاص آن غیر از اوّل باشند و او امام باشد اشکال ندارد.
- مستحب است انسان قنوت را بلند بخواند، ولی برای کسی که نماز را به جماعت می خواند اگر امام جماعت صدای او را بشنود، بلند خواندن قنوت مستحب نیست.
- اگر سر از سجده بردارد و ببیند امام در سجده است چنانچه به خیال اینکه سجده اوّل امام است به قصد این که با امام سجده کند به سجده رود و بفهمد سجده دوّم امام بوده سجده دوّم او حساب می شود، و اگر به خیال این که سجده دوّم امام است به سجده رود و بعد از سر برداشتن از سجده بفهمد سجده اوّل امام بوده متابعت از امام جماعت به حساب می آید و باید بار دیگر با امام به سجده رود و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که نماز را به جماعت تمام کند و دوباره بخواند.
- اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد جماعتش باطل است. ولی نماز او به صورت فرادی صحیح است لذا آن را رکوع رکعت اول حساب کند و نماز خود را ادامه دهد هرچند احتیاط مستحب اعاده این نماز است.
- امام جماعت باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و عادل و حلال زاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند و نیز امام جماعت باید مرد باشد حتی برای زنان بنابر احتیاط واجب و اقتدا کردن بچّه ممیّز که خوب و بد را می فهمد به بچّه ممیّز دیگر مانعی ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] همة شرائطی که در امام جماعت لازم است باید در امام جمعه هم باشد مانند عقل ، ایمان حلال زادگی و عدالت . ولی امامت کودکان و زنان در نماز جمعه جائز نیست اگر چه در نمازهای دیگر برای خودشان جائز است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] جایز است (امام جماعت) که یک بار نماز خود را با جماعت خوانده آن را با جماعت دیگری دوباره بخواند، اما بیش از دوبار اشکال دارد، بنابراین یک امام جماعت می تواند در دو مسجد اقامه جماعت کرده و نماز را دوباره بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر امام یا مأموم بخواهد در نمازی که به جماعت خوانده، دوباره برای مأموم دیگری که جماعت نخوانده امام شود، و به جماعت بخواند جایز است. ولی اگر بخواهد برای دفعه سوم باز با جماعت بخواند اشکال دارد.
- [آیت الله مظاهری] دوازده چیز در نماز میّت مستحب است: اوّل: کسی که نماز میّت میخواند با وضو یا غسل یا تیمّم باشد. دوّم: اگر میّت مرد است، امام جماعت یا کسی که فرادی به او نماز میخواند مقابل وسط قامت او بایستد و اگر میّت زن است مقابل سینهاش بایستد. سوّم: پا برهنه نماز بخواند. چهارم: در هر تکبیر دستها را بلند کند. پنجم: فاصله او با میّت به قدری کم باشد که اگر باد لباسش را حرکت دهد به جنازه برسد. ششم: نماز میّت را به جماعت بخواند. هفتم: امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز میخوانند، آهسته بخوانند. هشتم: در جماعت گرچه مأموم یک نفر باشد، عقب امام بایستد. نهم: نمازگزار به میّت و مؤمنین زیاد دعا کند. دهم: پیش از نماز سه مرتبه بگوید اَلصَّلوة. یازدهم: نماز را در جایی بخوانند که مردم برای نماز میّت بیشتر به آنجامیروند. دوازدهم: زن حائض اگر نماز میّت را به جماعت میخواند در صفی تنها بایستد.
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز قضا را با جماعت می شود خواند چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلا اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد
- [آیت الله نوری همدانی] نماز قضا را با جماعت می شود خواند چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد .
- [آیت الله خوئی] نماز قضا را با جماعت می‌شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلًا اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] نماز قضا را با جماعت می‌شود خواند ، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا ، و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند ، مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند ، اشکال ندارد .
- [آیت الله بهجت] نماز قضا را با جماعت می شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشکال ندارد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز قضا را با جماعت می‌شود خواند؛ چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند؛ مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند، اشکال ندارد.