غسل ارتماسی
غُسل عملی عبادی در فقه اسلامی است به معنای شستن تمامی بدن از سر تا پا با کیفیتی خاص.
اگر در حوضی که مقدار آب آن کمتر از کر است، وضو یا غسل ارتماسی به جا آوریم، آیا میتوانیم با همان آب، وضو و غسل‌های بعدی را هم انجام دهیم یا نه؟
اگر اعضای وضو یا غسل را که در آب فرو میبرید، پاک باشد، اشکال ندارد که با همان آب مستعمل در وضو و غسل، دوباره وضو بگیرید یا غسل کنید.
اگر اعضای وضو یا غسل را که در آب فرو میبرید، پاک باشد، اشکال ندارد که با همان آب مستعمل در وضو و غسل، دوباره وضو بگیرید یا غسل کنید.
عنوان سوال:
اگر در حوضی که مقدار آب آن کمتر از کر است، وضو یا غسل ارتماسی به جا آوریم، آیا میتوانیم با همان آب، وضو و غسل‌های بعدی را هم انجام دهیم یا نه؟
پاسخ:
اگر اعضای وضو یا غسل را که در آب فرو میبرید، پاک باشد، اشکال ندارد که با همان آب مستعمل در وضو و غسل، دوباره وضو بگیرید یا غسل کنید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در نجاست آب پاکی که در اختیار ما بوده است، شک کردهایم. آیا میتوانیم با آن آب، غسل و وضو به جا آوریم یا ازاله نجاست کنیم؟
- آیا میتوانیم در بین غسل ترتیبی، آن را رها کنیم و به جای آن، غسل ارتماسی به جا آوریم؟
- آیا میتوانیم در وضو، موقع شستن دست، به جای آب ریختن و دست کشیدن، دستمان را زیر شیر آب بگیریم؟
- اگر نتوانیم غسل‌های مستحبّی را که در شرع وارد شده است، انجام دهیم یا انجام دادن آن، مقداری مشکل باشد، آیا میتوانیم برای کسب ثوابِ غسل، به جای آن تیمّم کنیم؟
- اگر در بین غسل جنابت یا غسل‌های واجب دیگر یا غسل‌های مستحبّی حدث اصغر پیش بیاید، چه اثری بر این غسلها دارد و آیا مقدار انجام شده از غسل را باطل میکند؟
- اگر در ظرفی آب قلیل باشد و بعد با آب بسیار باریکی که از شیر میریزد به آب کر وصل شود، آیا این مقدار اتصال، کافی است تا حکم کر را پیدا کند یا خیر؟
- اگر شک داریم مقدار آبی که در دسترس ماست، برای غسل یا وضو کافی است یا خیر، باید تیمّم کنیم یا اقدام به غسل و وضو نماییم؟
- کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- آیا با آب استنجاء، می‌توان وضو و غسل به جا آورد یا نجاستی را برطرف نمود؟
- آیا بین غسل و وضو تفاوتی از جهت جاری شدن آب بر بدن وجود دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] بنظر جنابعالی چیز نجس با چند مرتبه شستن بوسیله آب قلیل و آب کرّ پاک می‌شود و مقدار آب کرّ طبق نظر شما دقیقاچه مقدار است؟
- [آیت الله سیستانی] مقدار آب کر را بیان فرمائید ؟ ...
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر آب برای کسی ضرر داشته می تواند به جای غسل جمعه یا غسل های مستحب دیگر تیمم کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای اینکه انسان مبتلای به وسواس و اسراف نشود، بفرمایید: برای وضو و غسل، چه مقدار آب مصرف کند؟
- [آیت الله مظاهری] اگر سگی از ظرفی که آبش کر بوده خورد و بعد از خوردن مقدار آن کمتر از کر شده ولی نمی دانیم حین اتصال دهان سگ، آب کر بوده یا نه. آیا آن آب نجس شده است ؟
- [آیت الله بهجت] اگر بدل از غسل، تیمّم کند و بعد کاری که وضو را باطل کند پیش آید، در صورتی که نتواند برای نمازهای بعدی هم غسل کند وظیفه او چیست؟ آیا وضو بگیرد یا تیمّم نماید؟
- [آیت الله بهجت] اگر باران شدیدی ببارد که در جوی ها و کف زمین جاری گردد، پس از قطع باران آب های باقی مانده که مجموعا از مقدار کرّ بسیار بیشتر است آیا حکم آب قلیل، جاری یا کرّ را پیدا می نماید؟
- [سایر] در صورت تیمم بدل از غسل آیا برای نماز نیاز به وضو هم هست؟ و اگر برای نماز تیمم بدل از غسل کردیم برای نمازهای بعدی باید غسل رو انجام بدیم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای غسل میت چه مقدار آب لازم است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر آب محلی از تانکر تأمین می شود و کسی که در حال استفاده از آب است نداند که آیا مقدار آب تانکر کُر است یا نه چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- آب قلیل آبی است که از زمین نجوشد و از مقدار کُر کمتر باشد.
- آبی که قبلاً به اندازه کُر بوده و انسان شک دارد که از کُر کمتر شده یا نه، مثل آب کُر است، یعنی چیز نجس شده را پاک میکند و اگر نجاستی هم به آن برسد نجس نمیشود، ولی آبی که کمتر از کر بوده و انسان شک دارد که به مقدار کُر شده یا نه، حکم آب کُر را ندارد.
- غسل جنابت کفایت از وضو میکند؛ بنابر این کسی که غسل جنابت کرده، اگر کاری که موجب بطلان وضو است از او سر نزده باشد، نباید برای نماز وضو بگیرد، ولی با غسل‌های دیگر نمیتوان نماز خواند بلکه بنابر احتیاط باید وضو نیز گرفت.
- اگر مقداری از آب کُر یخ ببندد و باقی آن بقدر کُر نباشد، چنانچه نجاست به آن برسد، نجس می‌شود و هر مقدار از یخ که آب شود نیز نجس است.
- اگر غیر از آب پاکی که برای وضو یا غسل دارد، آب نجسی نیز به مقدار آشامیدن خود و کسانی که با او مربوط هستند داشته باشد، باید آب پاک را برای آشامیدن بگذارد و با تیمّم نماز بخواند؛ ولی چنانچه آب را برای حیوان خود بخواهد، باید آب نجس را به آن بدهد و با آب پاک، وضو و غسل را انجام دهد. * پنجم: کسی که بدن یا لباس او نجس است و کمی آب دارد که اگر با آن وضو بگیرد یا غسل کند، برای آب کشیدن بدن یا لباس او آبی باقی نمیماند، چنانچه بتواند غساله وضو یا غسل را جمع کرده و با آن لباس یا بدن را تطهیر کند، باید همین کار را انجام دهد، وگرنه بنابر احتیاط واجب باید بدن یا لباس را آب بکشد و با تیمّم نماز بخواند؛ ولی اگر چیزی نداشته باشد که بر آن تیمّم کند، باید آب را به مصرف وضو یا غسل برساند. * ششم: اگر غیر از آب یا ظرفی که استعمال آن حرام است، آب یا ظرف دیگری نداشته باشد، مثلاً آب یا ظرف او غصبی بوده و غیر از آن، آب و ظرف دیگری نداشته باشد، باید به جای وضو و غسل، تیمّم کند. * هفتم: هرگاه وقت به قدری تنگ باشد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند کمتر از یک رکعت از نماز در وقت خوانده شود، باید تیمّم کند و اگر یک رکعت یا بیشتر در وقت خوانده شود، ولی مقداری از آن در خارج وقت واقع شود، ظاهرا بین تیمّم و وضو مخیّر است، اگرچه بعید نیست که تیمّم موافق احتیاط باشد، اما اگر برای وضو و تیمّم یا برای غسل و تیمّم به یک اندازه وقت لازم باشد، باید وضو یا غسل به جا آورد.
- کسی که فقط به مقدار وضو یا به مقدار غسل آب دارد، در صورتی که بداند که اگر آن را بریزد آب پیدا نمیکند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد، ریختن آن حرام است، و احتیاط واجب آن است که پیش از وقت نماز نیز آن را نریزد.
- آب مضاف، چیز نجس را پاک نمیکند و وضو و غسل نیز با آن باطل است.
- اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازهای باشد که بتواند یا غسل کند و یا وضو بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید غسل کند و به عوض وضو تیمّم نماید و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد، باید وضو بگیرد و به عوض غسل تیمّم نماید و اگر برای هیچ یک از آنها آب نداشته باشد، باید یک تیمّم به عوض غسل به جا آورد و بنابر احتیاط تیمّم دیگری به عوض وضو نیز انجام دهد.
- اگر رساندن آب به صورت و دست‌ها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است، ضرر نداشته و بیشتر از آن ضرر داشته باشد، باید با همان مقدار کم وضو بگیرد. * شرط سیزدهم:در اعضای وضو، چیزی مانع از رسیدن آب به عضو نباشد.
- اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آنجا را آب کشیده یا نه، چنانچه در هنگام وضو متوجه پاک بودن و نجس بودن آنجا نبوده، وضوی او باطل است و اگر میداند که متوجه بوده یا شک دارد که متوجه بوده یا نه، وضوی او صحیح است و در هر صورت برای اعمال بعدی باید جایی را که نجس بوده، آب بکشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] در حمامهایی که به آب لولهکشی متّصل نیست، آبی که از شیرها و دوشهای آن میریزد اگر با آب لولهها و آب حوضی که متّصل به آن است به قدر کر باشد، کر محسوب می‌شود.
- [آیت الله بهجت] کسی که غسل جنابت کرده، نباید برای نماز وضو بگیرد، ولی در غسل‌های دیگر برای نماز باید وضو بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] کسی که غسل جنابت کرده، نباید برای نماز وضو بگیرد، ولی با غسل‌های دیگر نمیشود نماز خواند و باید وضو هم گرفت.
- [آیت الله بروجردی] اگر بدل از غسل جنابت تیمّم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد، ولی اگر بدل از غسل‌های دیگر تیمّم کند، باید وضو بگیرد و اگر نتواند وضو بگیرد، باید تیمّم دیگری هم بدل از وضو بنماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آبی که به اندازه کر بوده، اگر انسان شک کند که از مقدار کر کمتر شده یا نه، حکم آب کر را دارد، یعنی نجاست را پاک میکند و اگر نجاستی هم به آن برسد نجس نمیشود و آبی که کمتر از کر بوده و انسان شک دارد به مقدار کر شده یا نه، حکم آب کمتر از کر را دارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] حوضی که مثلا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است؛ در صورتی که برداشتن آب در عرف؛ تصرف در آن آجر یا سنگ نباشد اشکالی ندارد و در صورتی که تصرف باشد برداشتن آب حرام ولی وضو صحیح است.
- [آیت الله خوئی] حوضی که مثلًا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است، درصورتی که برداشتن آب در عرف تصرف در آن آجر یا سنگ نباشد اشکالی ندارد و درصورتی که تصرف باشد برداشتن آب حرام ولی وضو صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] حوضی که مثلاً یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است ، در صورتی که برداشتن آب در عرف ، تصرّف در آن آجر یا سنگ نباشد ، اشکالی ندارد ، و در صورتی که تصرّف باشد برداشتن آب حرام ، ولی وضو صحیح است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر غیر از آب پاکی که برای وضو و غسل دارد، آب نجسی هم به مقدار آشامیدن خود و کسانی که با او مربوطند داشته باشد، باید آب پاک را برای آشامیدن بگذارد و با تیمم نماز بخواند، ولی چنان چه آب را برای حیوانش بخواهد، باید آب نجس را به آن حیوان بدهد و با آب پاک، وضو و غسل را انجام دهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر غیر از آب پاکی که برای وضو یا غسل دارد آب نجسی هم به مقدار آشامیدن خود و کسانی که با او مربوطند داشته باشد باید آب پاک را برای آشامیدن بگذارد و با تیمم نماز بخواند ولی چنانچه آب را برای حیوانش بخواهد باید آب نجس را به آن بدهد و با آب پاک، وضو و غسل را انجام دهد. مورد پنجم