حضور قلب
توجه قلبى به خداى متعال حضور قلب گفته می شود که از این عنوان در بابهاى طهارت،صلات،صوم و حج سخن گفتهاند.
اگر فردی بخواهد با حضور قلب و دور از افکار پراکنده نماز بخواند، چه باید بکند؟
با آمادگی روحی و قلبی و توجه به این که نماز بالاترین عبادت است و با خواندن نماز در جای خلوت و مناسب و با توجه به معنا و مفهوم نماز و این که انسان در محضر ذات مقدّس پروردگار عالم قرار دارد، میتوان به حضور قلب در نماز رسید.
با آمادگی روحی و قلبی و توجه به این که نماز بالاترین عبادت است و با خواندن نماز در جای خلوت و مناسب و با توجه به معنا و مفهوم نماز و این که انسان در محضر ذات مقدّس پروردگار عالم قرار دارد، میتوان به حضور قلب در نماز رسید.
پاسخ:
با آمادگی روحی و قلبی و توجه به این که نماز بالاترین عبادت است و با خواندن نماز در جای خلوت و مناسب و با توجه به معنا و مفهوم نماز و این که انسان در محضر ذات مقدّس پروردگار عالم قرار دارد، میتوان به حضور قلب در نماز رسید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا بستن چشم در هنگام نماز، برای حضور قلب پیداکردن، باز هم مکروه است؟
- کسی بدون آن که قصد توهین به امام جماعت یا خود نماز جماعت را داشته باشد، آیا جایز است که نماز خود را به صورت فردی بخواند؟ و نمازش صحیح است یا خیر؟
- میخواستم بدانم روزه ی فردی که هر روز و یا حداقل هفتهای 4 بار برای حاضر شدن در محل کار مجبور است از وطن خود 80 کیلومتر دور شود، به چه صورت خواهد بود؟
- میخواستم بدانم روزه ی فردی که هر روز و یا حداقل هفتهای 4 بار برای حاضر شدن در محل کار مجبور است از وطن خود 80 کیلومتر دور شود، به چه صورت خواهد بود؟
- اذان گفتن دختران در مدارس دخترانه، جهت حضور دانشآموزان در نماز جماعت مدرسه، چه حکمی دارد؟
- آیا میتوان نماز میّت را از راه دور و در محلّی که میّت در آن جا نیست، به جا آورد؟
- زن یا مرد مسلمانی نه دست دارد و نه پا، یا دست و پای او به کلّی فلج است و قادر به حرکت نیست، یا یک دست و یک پا دارد. آیا بر چنین فردی وضو واجب است؟ و اگر واجب نیست، آیا میتواند بدون وضو نماز بخواند؟
- فردی را در اتاقی زندانی کردهاند و تمام کف اتاق که سجده بر آن صحیح است، نجس است و چیز دیگری هم برای سجده کردن ندارد. آیا واجب است باز هم نماز بخواند؟ و در صورت خواندن، باید اعاده کند یا خیر؟
- حکم نماز و روزه در قطب شمال و جنوب و حکم نماز و روزه فضانوردان در ماهوارههایی که به طور ثابت به دور زمین میچرخند و شاهد طلوع و غروب خورشید نیستند، چیست؟
- فردی که در نماز، حالت خواب او را فرا گرفته و بعد از بیدار شدن از خواب شک میکند که در بین نماز خوابیده یا بعد از اتمام نماز، چه وظیفهای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] نماز فرادا با حضور قلب بهتر است یا نماز جماعت با حضور قلب کمتر؟
- [سایر] گفته می‌شود نماز جماعت بدون حضور قلب، بالاتر از نماز فردای با حضور قلب است؟
- [سایر] نماز فرادا با حضور قلب بهتر است یا نماز جماعت با حضور قلب کمتر؟
- [آیت الله بهجت] در قرائت نماز آیا مقداری که انسان بدون حضور قلب خوانده، می تواند دوباره بخواند؟
- [سایر] منظور از حضور قلب در نماز چیست؟ آیا تفکر در امور دنیوی مرتبط به آخرت ، با حضور قلب منافات دارد؟
- [سایر] حضور قلب در نماز چه اهمیتی دارد؟
- [سایر] حضور قلب در نماز چه اثری دارد؟
- [سایر] چگونه با حضور قلب نماز بخوانیم؟
- [سایر] برای حضور قلب در نماز چه کنیم؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که انفرادا نماز بخواند با حال و حضور قلب بیشتری می خواند ولی در نماز جماعت به عللی کسل می شود آیا کدام را انتخاب کند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که به خودیِ خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلاً به واسطه این که خلوت است انسان حضور قلب پیدا میکند نذر صحیح است.
- اگر به قدری از محل دور شود که اذان خانهها را نشنود، ولی اذان شهر را که معمولاً در جای بلندی میگویند بشنود، باید نماز را تمام بخواند.
- اگر به قدری از محل دور شود که نداند صدایی که میشنود صدای اذان است یا صدای دیگری، باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر بفهمد اذان میگویند و کلمات آن را تشخیص ندهد، باید تمام بخواند.
- هرگاه شهر در مکان بلندی باشد که از دور دیده شود یا به قدری گود باشد که اگر انسان کمی دور شود، دیوار آن را نبیند، کسی که از آن شهر مسافرت میکند، وقتی به اندازهای دور شود که اگر آن شهر در زمین هموار بود دیوارش از آنجا دیده نمیشد، باید نماز خود را شکسته بخواند و نیز اگر پستی و بلندی خانهها بیشتر از معمول باشد، باید ملاحظه معمول را بنماید.
- اگر کسی که میتواند ایستاده نماز بخواند، در حال ایستاده یا نشسته نتواند رکوع کند، باید ایستاده نماز بخواند و برای رکوع با سر اشاره کند و اگر نتواند اشاره کند، باید به نیّت رکوع چشمها را ببندد و ذکر آن را بگوید و به نیّت برخاستن از رکوع، چشمها را باز کند و اگر از این عمل نیز عاجز باشد، باید در قلب خود نیّت رکوع کند و ذکر آن را بگوید.
- نمازگزار نباید از میّت به قدری دور باشد که نگویند در کنار میّت ایستاده؛ ولی کسی که نماز میّت را به جماعت میخواند، اگر از میّت دور باشد، چنانچه صفها به یکدیگر متصل باشند، اشکال ندارد.
- اگر نماز جمعه با شرایط لازم برگزار شود، کسی که هنگام خواندن خطبهها هرچند از روی عمد حضور نداشته باشد، میتواند در نماز شرکت کند، بلکه کسی هم که به رکوع رکعت دوم رسیده، میتواند اقتدا نماید و پس از سلام امام، رکعت دوم را خودش بخواند.
- انسان باید نماز را به نیّت قربت، یعنی برای انجام فرمان خداوند بجا آورد و لازم نیست نیّت را از قلب خود بگذراند یا مثلاً به زبان بگوید که چهار رکعت نماز ظهر میخوانم قربةً إلی اللّه.
- اگر بعد از خواندن نماز احتیاط بفهمد کسری نماز کمتر از نماز احتیاط بوده، مثلاً در شک بین دو و چهار دو رکعت نماز احتیاط بخواند و بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده، باید نماز را دوباره بخواند.
- مسافری که نمیداند باید نماز را شکسته بخواند، اگر تمام بخواند نمازش صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است روزه دار نماز مغرب وعشا را پیش از افطار کردن بخواند ولی اگر کسی منتظر اوست یا میل زیادی به غذا دارد که نمیتواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اوّل افطار کند ولی تا ممکن باشد نماز را در وقت فضیلت بجا آورد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است روزهدار، نماز مغرب را پیش از افطار کردن بخواند، ولی اگر کسی منتظر او است یا میل زیادی به غذا دارد که نمیتواند با حضور قلب نماز بخواند بهتر است اول افطار کند ولی تا ممکن است نماز را در وقت فضیلت آن به جا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که بخودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلا نذر کند نماز را در اطاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلا بواسطه این که خلوت است انسان حضور قلب پیدا می کند، ذر صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار بخواند، ولی اگر کسی منتظر او است، یا میل زیادی به غذا دارد که نمی تواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اوّل افطار کند ولی بقدری که ممکن است نماز را در وقت فضیلت آن بجا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشاء را پیش از افطار کردن بخواند ولی اگر کسی منتظر اوست یا میل زیادی به غذا دارد که نمی تواند با حضور قلب نماز بخواند بهتر است اول افطار کند ولی به قدری که ممکن است نماز را در وقت فضیلت ان به جا اورد
- [آیت الله سیستانی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جائی بخواند که بخودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست ، مثلاً نذر کند نماز را در اطاق بخواند ، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی شرعاً بهتر باشد مثلاً بواسطه اینکه خلوت است انسان حضور قلب پیدا میکند ، اگر نذر او برای آن جهت باشد صحیح است .
- [امام خمینی] مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار کردن بخواند،ولی اگر کسی منتظر اوست یا میل زیادی به غذا دارد که نمی تواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اول افطار کند. ولی به قدری که ممکن است نماز را در وقت فضیلت آن بجا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که بخودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد، مثلاً به واسطه این که خلوت است، انسان حضور قلب پیدا میکند، نذر او صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است روزهدار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار کردن بخواند، ولی اگر کسی منتظر اوست یا میل زیادی به غذا دارد که نمیتواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اوّل افطار کند ولی به قدری که ممکن است نماز را در وقت فضیلت آن به جا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جائی بخواند که به خودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلاً به واسطة اینکه خلوت است انسان حضور قلب پیدا می کند ، صحیح است.