عام المنفعه
آنچه كه عموم مردم از آن بهره می‌برند.
آیا اجازه میفرمایید سهمین را برای ساختن مسجد، حسینیه و سایر امور عامّ المنفعه مصرف کرد؟
سهم سادات، باید به خود آنها پرداخت شود. برای سهم امام علیه‌السلام ، پس از مراجعه کردن، ممکن است به حسب مورد، بخشی از آن اجازه داده شود.
سهم سادات، باید به خود آنها پرداخت شود. برای سهم امام علیه‌السلام ، پس از مراجعه کردن، ممکن است به حسب مورد، بخشی از آن اجازه داده شود.
پاسخ:
سهم سادات، باید به خود آنها پرداخت شود. برای سهم امام علیه‌السلام ، پس از مراجعه کردن، ممکن است به حسب مورد، بخشی از آن اجازه داده شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- استعمال سیگار در مکانهای مقدّس، مانند حرم ائمه اطهار علیهمالسلام ، مسجد، حسینیه و امامزادهها چه حکمی دارد؟
- آیا جایز است زکات را صرف ساختن مسجد و درمانگاه و مدرسه و دبیرستان و دانشگاه کرد؟
- آیا جایز است سهم امام علیه‌السلام را بدون اجازه مجتهد، در جای خودش مصرف کنیم و بعدا از مجتهد اجازه بگیریم؟
- ب. اگر در زمین فوق الذکر، به هنگام کندن زمین جهت ساختن پی و اساس ساختمان مسجد، به قبر و استخوان مرده برخورد کردیم، چه باید بکنیم؟
- وقتی میدانیم مجتهد به مصرف کردن سهم امام علیه‌السلام در موردی راضی است، آیا باز هم لازم است برای مصرف در آن مورد، از او اجازه بگیریم؟
- آیا می‌توان از سهمین، مظالم، زکات، زکات فطره، صدقات، نذورات، موقوفات عامّه و اموال مجهول المالک و هر آنچه که تصرّف در آن منوط به اجازه حاکم شرع است، برای کارهای فرهنگی در جهت افزایش دانش دینی، سیاسی، فرهنگی و حقوق فردی و اجتماعی مردم با تشخیص صاحب وجه و یا وکیل او استفاده کرد؟
- کسی که سال خمسی نداشته است، مقداری پول از درآمد کسب خود را صرف ساختمان مسجد، حسینیه، بیمارستان، حمام و آسفالت خیابان نموده است. آیا به این پولها خمس تعلّق میگیرد؟
- آیا مصرف خمس برای تجهیز و ساخت مسجد جایز است؟ شهری که فعالیتهای فرهنگی و مذهبی مناسب برای جوانان در آن وجود ندارد و بستر مناسبی برای قاچاق موادّ مخدّر و به اعتیاد کشاندن جوانان شده و جای روحانیان و مبلّغان خوش ذوق، در آن جا خالی است، اختصاص دادن وجوهات به ساخت مسجد چه صورتی دارد؟
- سال گذشته پدر اینجانب به رحمت ایزدی پیوست واینجانب رابعنوان پسر ارشد وارث خود منصوب نموده وصیت نموده که اینجانب ثلث اموال ان مرحوم را در امور خیریه بنا به تشخیص خود مصرف نمایم، از آنجاییکه بنده دارای 4 خواهر و2 برادر می باشم وهریک نظرات متفاوتی در خصوص مصرف ثلث مال دارند و احتمال می دهم که این موضوع باعث اختلاف در خانواده گردد آیا اینجانب اجازه دارم که ثلث مال را به هریک از ورثه به نسبت سهم ارث واگذار نمایم که خود وراث به تشخیص خود عمل کنند؟
- پدر و مادرم عشایر بوده و از من 25 سال دور بودهاند طوری که مسائل شرعیام را خود از برادران و خواهران یا دیگران پرسیده و مطابق آن عمل کردهام. اما تا 25 سالگی نمیدانستم که بر پسر مجرد هم با محتلم شدن غسل جنابت واجب می‌شود. در این مدت به مسجد رفتهام، نمازهایم را تا حد امکان اول وقت به جا آورده روزه گرفته و قرآن خواندهام، غافل از اینکه غسل واجب بر عهده داشتهام. با آگاه ساختن پدرم مسألهام را فهمیده و توبه کردهام تکلیف روزه و نماز من چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] آیا ساختن دستشویی یا هر کار عام المنفعه در مکان حسینیه ای که تخریب شده و قسمتی از آن در خیابان واقع گردیده و قسمتی باقی مانده است، جایز می باشد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا کفّارات غیر عمدی روزه را می‌توان در مصارف عام المنفعه مصرف نمود؟
- [آیت الله خوئی] آیا مظالم می‌شود صرف در امور خیریّه دینیّه عامّ المنفعه از قبیل ساختن و یا تعمیر مسجد و حمام و خرج مجالس روضه خوانی و گفتن مسائل شرعیّه و غیره نمود یا نه؟
- [آیت الله بهجت] آیا زکات فطره را می توان در کارهای عمرانی عامّ المنفعه مانند ساختن حمام یا خانه بهداشت یا ترمیم جاده های روستایی هزینه کرد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا می توان از درآمدی که از مسجد به دست می آید، در ساختن وقف عام مثل وضوخانه و سرویس بهداشتی مصرف نمود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا جایز است اضافه درآمد سالیانه برخی از امامزاده ها را در کارهای عام المنفعه از قبیل ساخت پل و ساخت مسجد و . . . صرف کرد؟
- [آیت الله بهجت] پول هایی که از مردم در مجالس مذهبی جهت هدیه به روحانی جمع آوری می شود، آیا می توان بخشی از آن را به روحانی داد و بقیه آن را خرج حسینیه، عزاداری و ساخت مسجد یا مصارف عام المنفعه استفاده نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مصرف خمس و زکاْ در جاهایی مثل مسجد، حسینیه، راه، مدرسه و درمانگاه جایز است؟
- [آیت الله بهجت] آیا ردّ مظالم را می توان در راه های خیر و عام المنفعه مانند پل سازی و... صرف نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خداوند به کسانی که جهت انجام عبادات و کارهای دیگر مثل ساختن مسجد و حسینیّه اجیر می شوند و اجرت می گیرند، ثواب می دهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در صورت تحقق دولت عدل اسلامیِ جامع الشرایط، استفاده از جنگلها و نیزارهای طبیعی و دریاها و معادن و رودخانههای بزرگ و جانوران وحشی و مانند آنها، باید با اجازه حکومت باشد، هر چند این اجازه به طور عام باشد.
- فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد و به طور کلی هر چه را که برای مکان یا جهت خاصی وقف شده باشد، نباید به محلّ دیگری انتقال دهند یا استفاده دیگری از آن بنمایند.
- ساختن مسجد و تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی میباشد، مستحب است و اگر مسجد به گونهای خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد، میتوانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند، بلکه میتوانند مسجدی را که خراب نشده ولی جا برای نمازگزاران در آن کم میباشد، خراب کنند و مسجد بزرگتری بسازند.
- فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد، حرام است و اگر مسجد خراب شود، باید آنها را صرف تعمیر همان مسجد کنند و چنانچه در همان مسجد قابل استفاده نباشند، باید در مسجد دیگر مصرف شوند، ولی اگر قابل استفاده در سایر مساجد نیز نباشند، میتوانند آنها را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد وگرنه صرف تعمیر مسجد دیگری نمایند.
- اگر برای خود امام علیه‌السلام چیزی نذر کند، چنانچه مصرف معیّنی را قصد کرده باشد، باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معیّنی را قصد نکرده باشد، باید به فقرا و زوّار بدهد یا مسجد و مانند آن بسازد و ثواب آن را هدیه آن امام نماید و همچنین است اگر چیزی را برای امامزادهای نذر کرده باشد.
- اگر چیزی را که غصب کرده به نحوی تغییر دهد که از اوّلش بهتر شود مثلاً با طلایی که غصب کرده گوشواره بسازد چنانچه صاحب مال بگوید: (مال را به همین صورت بده)، باید به او بدهد و نمیتواند برای زحمتی که کشیده مزد بگیرد، بلکه بدون اجازه مالک حق ندارد آن را به صورت اوّل درآورد و اگر بدون اجازه او آن چیز را مثل اوّلش کند، باید مزد ساختن آن را هم به صاحبش بدهد و در صورتی که مزد ساختن کمتر از تفاوت ساخته و نساخته باشد، تفاوت قیمت را هم باید بدهد.
- اگر ملکی را به عنوان مسجد وقف کنند، بعد از آن که واقف به قصد واگذار کردن اجازه دهد که در آن مسجد نماز بخوانند، همین که یک نفر در آن محل نماز خواند، وقف درست می‌شود.
- در صورت تحقق دولت عدل اسلامیِ جامع الشرایط، احیای زمین موات مشروط به اجازه حکومت است هرچند اجازه به طور عام باشد پس قبل از اجازه حکومت کسی حقّ تصرّف در زمینهای موات را ندارد و تنها افراد و گروههایی که به آنان اجازه داده شده میتوانند کارهای مقدّماتی را از قبیل دیوار کشی، تسطیح و خاکبرداری شروع کنند، ولی به مجرّد به ثبت رساندن زمین بدون احیای آن، حقّی برای ثبت دهنده ثابت نمیشود و ثبت دهنده حقّ ندارد آن را بفروشد یا وقف نماید و یا معاملات دیگری بر روی آن انجام دهد.
- اگر کسی سهم امام علیه‌السلام را به دست مجتهد جامع الشرایط یا نماینده او نرساند یا به مصرفی که او اجازه نداده است برساند، تکلیف از او ساقط نمیشود و باید دوباره سهم امام علیه‌السلام را به مجتهدی که دارای همه شرایط است یا نماینده او بپردازد و یا به مصرفی که او اجازه میدهد برساند، مگر این که پس از مصرف، مرجع تقلید آن مصرف را قبول نماید.
- اگر اجیر پیش از تمام کردن نمازهای میّت بمیرد و خودش نیز نماز قضا داشته باشد، باید از مال او برای نمازهایی که اجیر بوده، شخص دیگری را اجیر نمایند و اگر چیزی زیاد آمد، در صورتی که وصیّت کرده باشد و ورثه اجازه بدهند، برای تمام نمازهای او اجیر بگیرند و اگر اجازه ندهند، ثلث آن را به مصرف نماز خود او برسانند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد، ولی اگر ملک حسینیه باشد، با اجازه متولّی می‌شود بهجای دیگر منتقل نمود.
- [آیت الله خوئی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [امام خمینی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله بهجت] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیتوان برای استفادههای دیگر، حتی برای نماز به مسجد یا غیر مسجد ببرند، اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله بروجردی] فرشی را که برای حسینیه وقف کردهاند، نمیشود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند نمی شود برای نماز به مسجد ببرند اگرچه ان مسجد نزدیک حسینیه باشد
- [آیت الله نوری همدانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند ، نمی شود برای نماز به مسجد ببرند ، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند؛ نمی شود برای نماز به مسجد ببرند؛ اگرچه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.
- [آیت الله سبحانی] فرشی را که برای حسینیه وقف کرده اند، نمی شود برای نماز به مسجد ببرند، اگر چه آن مسجد نزدیک حسینیه باشد.