اعمال
عمل، به کار گفته می‌شود.
کسی که وظیفه‌اش این است که اعمال مکه را بعد از وقوفین انجام دهد، ولی به جهت ندانستن مسأله، اعمال مکه را قبل از وقوفین انجام داده است، چه حکمی دارد؟
چنانچه ماه ذی الحجّه باقی است، باید اعمال مکه را تدارک کند و حجّ او صحیح است؛ ولی در صورتی که ذی الحجّه گذشته است و اعمال را تدارک نکرده، حجّ او باطل است و باید یک شتر به عنوان کفّاره قربانی کند و در سال آینده حج را اعاده نماید.
چنانچه ماه ذی الحجّه باقی است، باید اعمال مکه را تدارک کند و حجّ او صحیح است؛ ولی در صورتی که ذی الحجّه گذشته است و اعمال را تدارک نکرده، حجّ او باطل است و باید یک شتر به عنوان کفّاره قربانی کند و در سال آینده حج را اعاده نماید.
عنوان سوال:
کسی که وظیفه‌اش این است که اعمال مکه را بعد از وقوفین انجام دهد، ولی به جهت ندانستن مسأله، اعمال مکه را قبل از وقوفین انجام داده است، چه حکمی دارد؟
پاسخ:
چنانچه ماه ذی الحجّه باقی است، باید اعمال مکه را تدارک کند و حجّ او صحیح است؛ ولی در صورتی که ذی الحجّه گذشته است و اعمال را تدارک نکرده، حجّ او باطل است و باید یک شتر به عنوان کفّاره قربانی کند و در سال آینده حج را اعاده نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- معذورین، مانند زنان و بیماران و افراد ناتوان، میتوانند در شب عید قربان جمره عقبه را رمی کنند. اگر این افراد خوف این را داشته باشند که بر اثر ازدحام جمعیت نتوانند اعمال مکه را به جا آورند، آیا جایز است در شب عید، بعد از رمی به مکه بروند و اعمال خود را انجام دهند و به منی برگردند؟ آیا این افراد باید اعمال مکه را بر وقوفین مقدّم کنند یا بین تقدیم اعمال مکه بر وقوفین و انجام دادن اعمال مکه در شب عید، پس از رمی جمره عقبه مخیّرند؟
- کسی که از روی فراموشی یا ندانستن مسأله یا خجالت کشیدن، در حال احرام بستن، شورت دوخته را در نیاورده و به همین صورت به مکه آمده، چه حکمی دارد؟
- شخصی که به خاطر ندانستن مسأله، در موقع احرام عمره تمتّع، نیّت احرام حجّ تمتّع کرده و بعد، اعمال عمره را به جا آورده و از احرام خارج شده، آیا لازم است عمره خود را تکرار کند یا خیر؟
- خارج شدن از مکه و منی و مثلاً رفتن به جدّه، طائف و مدینه در موارد ذیل چگونه است؟ الف. پس از اعمال روز عید قربان و پیش از اعمال مکه؛ ب. در روز یازدهم، پس از رمی جمرات؛ ج. پس از بیتوته نیمه اول شب یازدهم یا دوازدهم؛ د. پس از اعمال ایّام تشریق و پیش از اعمال مکه.
- مکلّفی که مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام داده و حالا تقلید میکند، آیا لازم است تحقیق کند که اعمال گذشتهاش مطابق فتوای مجتهدی که وظیفه‌اش تقلید از او بوده یا مطابق فتوای مجتهدی که فعلاً وظیفه‌اش تقلید از اوست، بوده یا خیر؟
- کسی که وظیفه‌اش حجّ اِفراد است، اگر از روی جهل به حکم مسأله، حجّ تمتّع انجام دهد، چه باید بکند؟
- شخصی که وظیفه‌اش حجّ تمتّع است و آن را به جا میآورد و در سال بعد با احرام عمره مفرده وارد مکه می‌شود و پس از به جا آوردن عمره مفرده، اراده حج اِفراد به عنوان حجّ استحبابی مینماید، آیا حقّ این کار را دارد؟ و در صورت صحیح بودن، در مکه مُحرم شود یا در غیر مکه؟
- کسی به خاطر جهل به مسأله و یا غفلت و نسیان، حلق و تقصیر را در غیر سرزمین منی انجام داده؛ ولی هنوز اعمال مکه را به جا نیاورده است. آیا با وجود فرصت، تکرار حلق و تقصیر در منی لازم است یا خیر؟
- به سبب ازدیاد تعداد حجّاج در سالهای اخیر، موانعی برای ادای اعمال پیش آمده است و از آن جمله است به جا آوردن اعمال مکه بعد از اعمال منی. آیا به جهت رعایت صحّت اعمال حجاج، جایز است حجّاج بعد از رمی جمره عقبه و قبل از قربانی و حلق و تقصیر، اعمال مکه را انجام دهند؟ اگر برای همه جایز نیست، آیا برای کسانی مثل خائف، زنانی که خوف از حیض شدن دارند، کسی که مسئول آب و غذای حجّاج است، پیر مردان، زنان، مریضها، بچهها، پرستاران مریض، پزشکان و... جایز است؟
- اگر کسی بعد از انجام دادن عمره تمتّع، عمدا مکه را ترک کند و بقیه اعمال را انجام ندهد، حکمش چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی که می تواند اعمال مکه را بر وقوفین مقدم بدارد اگر جهلا بدون احرام اعمال مکه را انجام داد چه صورتی دارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] اشخاص معذور که می توانند اعمال مکّه را قبل از وقوفین (وقوف به عرفات و مشعر) انجام دهند، چنانچه از روی ناآگاهی به احکام شرعی اعمال مکّه را بدون احرام انجام دهند چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] وضو گرفتن با آب زمزم از محل شیر آب برای ادامه اعمال در مکه مکرمه چه حکمی دارد؟ در صورت ابطال وضو اعمالی که با آن وضو به دلیل ندانستن مسأله انجام داده شده چه حکمی دارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که اعمال حج را بر وقوفین مقدم می دارد ایا می تواند طواف نساء را بعد از وقوفین و اعمال دیگر انجام دهد
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی تلبیه را غلط بگوید، و بعد از وقوفین و قبل از اتمام اعمال حج متوجّه این مسأله شود، وظیفه او نسبت به سایر اعمال و همچنین عمره قبلی چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی تلبیه را غلط بگوید، و بعد از وقوفین و قبل از اتمام اعمال حج متوجّه این مسأله شود، وظیفه او نسبت به سایر اعمال و همچنین عمره قبلی چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] در فرض مساله فوق اگر در عرفات یا مشعر لک دید و همان وقت یقین پیدا کرد که خون حیض است و قبلا پاک نبوده باید چه کند با توجه به اینکه وقت وقوفین اختیاری و یا اضطراری ان باقی است ولی وقت برگشتن به مکه و انجام اعمال عمره تمتع را ندارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زنی که نیابت را پذیرفته، نیز خوف حیض یا مرض داشته باشد آیا می تواند اعمال حج را بر وقوفین و اعمال منی مقدّم بدارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زنی که نیابت را پذیرفته، نیز خوف حیض یا مرض داشته باشد آیا می تواند اعمال حج را بر وقوفین و اعمال منی مقدّم بدارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زنی که نیابت را پذیرفته، نیز خوف حیض یا مرض داشته باشد آیا میتواند اعمال حج را بر وقوفین و اعمال منی مقدّم بدارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطه ندانستن مسأله، یکی از اعمالی را که روزه را باطل میکنند انجام دهد، چنانچه در آموختن مسأله کوتاهی کرده باشد، روزه او باطل است و اگر کوتاهی نکرده باشد نیز بنابر احتیاط روزهاش باطل است.
- اگر به واسطه ندانستن مسأله، عملی را انجام دهد که روزه را باطل میکند، کفّاره بر او واجب نیست، مگر این که در یادگیری مسأله کوتاهی کرده باشد و در هنگام انجام دادن عمل، احتمال باطل شدن روزه را بدهد.
- نماز میّت باید بعد از غسل و حنوط و کفن کردن او خوانده شود و اگر پیش از آن‌ها یا در بین آن‌ها بخوانند، اگرچه از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد، کافی نیست.
- کسی که نمیداند نماز با بدن و لباس نجس، باطل است، اگر در ندانستن حکم مسأله مقصّر باشد و با بدن یا لباس نجس نماز بخواند، نمازش باطل می‌باشد.
- اگر به واسطه تقصیر در ندانستن مسأله، نجاست چیز نجسی را نداند مثلاً نداند عرق کافر غیر کتابی نجس است و با بدن یا لباس آلوده به آن نماز بخواند، نمازش باطل است.
- اگر در رکعت سوم یا چهارم عمدا حمد یا تسبیحات را بلند بخواند، بنابر احتیاط نمازش باطل است، ولی اگر به علت ندانستن حکم مسأله یا فراموشی بلند بخواند، نمازش صحیح است و نیازی به اعاده حمد یا تسبیحات نیست.
- هرگاه چیزی از واجبات نماز را عمدا کم یا زیاد کند، اگرچه یک حرف آن باشد، نماز باطل است و اگر به واسطه ندانستن مسأله چیزی از اجزاء نماز را کم یا زیاد کند و در یاد گرفتن مسأله نیز کوتاهی نکرده و آن جزء نیز از ارکان نماز نباشد، نمازش صحیح است، وگرنه نماز باطل است.
- اگر زن از روی عمد یا فراموشی و یا ندانستن مسأله در تمام یا قسمتی از زمان عدّه وفات یکی از محرّماتی را که در مسأله قبل گفته شد انجام دهد، اگر از روی عمد بوده باشد، هرچند گناه کرده، ولی عدّه او به هم نمیخورد و لازم نیست آن را از سر بگیرد.
- اگر مسافری که باید نماز را تمام بخواند، به واسطه ندانستن مسأله به نیّت نماز دو رکعتی مشغول نماز شود و در بین نماز مسأله را بفهمد، باید نماز را چهار رکعتی تمام کند و احتیاط مستحب آن است که بعد از تمام شدن نماز، دوباره آن نماز را چهار رکعتی بخواند.
- کسی که نمیداند وظیفه‌اش تیمّم است یا وضوی جبیرهای، باید هر دو را بجا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر به واسطه ندانستن مسأله، چیزی از واجبات نماز را که رکن نیست کم یا زیاد کند، به احتیاط واجب نمازش باطل است، هر چند در ندانستن مسأله معذور باشد ولی چنانچه به واسطه ندانستن مسأله حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را آهسته بخواند، یا حمد و سوره نماز ظهر و عصر یا تسبیحات اربعه نمازها را بلند بخواند، یا مسافری که قصد ماندن ده روز در جایی را داشته باشد و به جهت ندانستن مسأله نماز را شکسته بخواند، نمازش صحیح است و نیز چنانچه مسافری به جهت ندانستن اصل شکسته بودنِ نماز مسافر، نماز ظهر یا عصر یا عشا را چهار رکعتی بخواند نمازش صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگرانسان عمداً ،یاازروی ندانستن مساله درنماز عورتش را نپوشاند ، نمازش باطل است .
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان عمداً یا از روی ندانستن مسأله در نماز عورتش را نپوشاند، نمازش باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان عمدا یا از روی ندانستن مسأله؛ در نماز عورتش را نپوشاند؛ نمازش باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان عمداً یا از روی ندانستن مسأله در نماز عورتش را نپوشاند، نمازش باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر به واسطه ندانستن مسأله نداند معاملهای که کرده صحیح است یا باطل، نمیتواند در مالی که گرفته تصرف نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر انسان عمداً یا از روی ندانستن مسأله، از روی تقصیر در نماز عورتش را نپوشاند نمازش باطل است.
- [آیت الله خوئی] اگر انسان برای ندانستن مسأله نداند معاملهای که کرده صحیح است یا باطل، نمیتواند در مالی که گرفته تصرف نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر به واسطهی ندانستن مسأله کاری انجام دهد که روزه را باطل میکند، چنانچه میتوانسته مسأله را یاد بگیرد، بنا بر احتیاط کفاره بر او واجب می‌شود و اگر نمیتوانسته مسأله را یاد بگیرد کفاره بر او واجب نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر تیمم به جهت غصب باطل باشد، در صورت عذر مانند فراموشی یا غفلت صحیح است، ولی فراموشی و غفلت برای خود غاصب عذر نیست بنابراین تیمم او بنا بر احتیاط مستحب باطل است؛ و نیز کسی که به جهت ندانستن مسأله به چیز غصبی تیمم کند، چنانچه در ندانستن مسأله کوتاهی نکرده باشد تیمم او صحیح است