واسطه
وسیله و علّت ثبوت چیزی برای چیز دیگر را واسطه گویند.
. اگر به واسطه ندانستن مسأله نداند معامله‌ای که کرده صحیح است یا باطل، نمی‌تواند در مالی که گرفته تصرف نماید.
عنوان مسئله:
. اگر به واسطه ندانستن مسأله نداند معامله‌ای که کرده صحیح است یا باطل، نمی‌تواند در مالی که گرفته تصرف نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کسی به واسطه جهل و ندانستن مسأله، سهم سادات و امام معصومعلیه السلام را در کار خیری صرف کرده است؛ ولی این مصرف نمودن بدون اجازه مجتهد جامع شرایط انجام گرفته است، تکلیف این شخصچیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در معامله‌ای که ولی قهری برای فرزند صغیرش انجام داده است، رعایت غبطه و مصلحت صغیر نشده باشد و به ضرر او شده باشد، آیا آن معامله صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله مظاهری] در مسأله 1312 رساله آمده است کسی که به واسطه پیری نمی‌تواند روزه بگیرد یا برای او مشقّت دارد روزه واجب نیست. آیا ملاک و معیار در پیری بالا بودن سنّ است یا صدق عرفی؟
- [آیت الله اردبیلی] نمازگزاری به واسطه برخورد شخص دیگری با او صورت و یا بدنش از قبله منحرف میشود. در این صورت نمازش صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی در بین 15 تا 20 سالگی به دلیل ندانستن این مسأله که استمنا حرام است با این فعل روزه خود را در این 5 سال 4 بار باطل کند و بعد از 20 سالگی با مطالعه بفهمد که استمنا حرام است، حکم این روزه ها چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر شخصی در بین 15 تا 20 سالگی به دلیل ندانستن این مسأله که استمنا حرام است با این فعل روزه خود را در این 5 سال 4 بار باطل کند و بعد از 20 سالگی با مطالعه بفهمد که استمنا حرام است، حکم این روزه ها چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زید در حال جنون و سفاهت جمیع املاک و رقبات خود را وقف بر امام حسین7 نموده لکن به تصرّف وقف نداده است آیا این وقف صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا نماز خواندن با لباسی که خمس به آن تعلّق پیدا کرده یا با لباسی که از مالی تهیه شده که خمس آن را ندادهاند، صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله بروجردی] پولی که به عنوان ربا دادن شخص قرض میکند، تصرّف در آن چه صورت دارد یعنی معاملاتی که با آن پول میکند صحیح است یا خیر؟ هرگاه با آن پول لباس خریده یا خانه خریده، نماز در آن صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پدری تمام یا قسمتی از اموالش را در مقابل ده سیر نبات به یکی از فرزندانش صلح نماید و ضمن عقد صلح امور زیر را شرط نماید که: 1 - مادام الحیات حقّ فسخ صلح را داشته باشد و حقّ فسخ با صلح کننده باشد و قابل انتقال به ورثه نباشد. 2 - منافع مورد صلح در زمان حیات مصالِح متعلّق به وی بوده و در این مدّت متصالح حقّ تصرّف در مورد صلح را نداشته باشد. 3 - متصالح تا سی سال حقّ انجام هیچگونه معامله‌ای در موضوع صلح جز اجاره کوتاه مدّت را نداشته باشد، آیا چنین عقدی صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر به واسطه ندانستن مسأله، چیز نجسی را نداند نجس است، مثلاً نداند عرق کافر نجس است و با آن نماز بخواند نمازش باطل است بنابر احتیاط لازم.
- . اگر به واسطه ندانستن مسأله، چیزی از واجبات نماز را کم یا زیاد کند، نماز باطل است. ولی چنان چه به واسطه ندانستن مسأله، حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را آهسته بخواند، یا حمد و سوره نماز ظهر و عصر را بلند بخواند، یا در مسافرت نماز ظهر و عصر و عشا را چهار رکعت بخواند، نمازش صحیح است.
- . اگربه واسطه ندانستن مسأله، نجس بودن و پاک بودن چیزی را نداند مثلاً نداند عرق جنب از حرام پاک است یا نه، باید مسأله را بپرسد ولی اگر با این که مسأله را می داند چیزی را شک کند پاک است یا نه مثلاً شک کند آن چیز خون است یا نه، یا نداند که خون پشه است یا خون انسان، پاک می باشد و تحقیق لازم نیست.
- . انسان نمی‌تواند در مالی که یقین دارد خمسش را ندادهاند تصرف کند، ولی در مالی که شک دارد خمس آن را دادهاند یا نه، میتواند تصرف نماید.
- . اگر انسان عمداً یا از روی ندانستن مسأله در نماز عورتش را نپوشاند، نمازش باطل است.
- . اگر به واسطه ندانستن مسأله کاری انجام دهد که روزه را باطل می کند چنان چه در یاد گرفتن مسأله تقصیر کرده و در وقت به جا آوردن آن کار احتمال مفطر بودن آن را می داده کفاره بر او واجب می شود و اگر در وقت به جا آوردن آن غفلت داشته بنابر احتیاط کفاره لازم است ولی اگر در یاد گرفتن مسأله تقصیر نکرده باشد کفاره واجب نیست.
- . در سجده باید سر دو انگشت بزرگ پا را به زمین بگذارد، و اگر انگشتان دیگر پا یا روی پا را به زمین بگذارد، و سر دو انگشت بزرگ را به زمین نگذارد، یا به واسطه بلند بودن ناخن، سر شست به زمین نرسد، نماز باطل است. و کسی که به واسطه ندانستن مسأله نمازهای خود را اینطور خوانده، باید بنابر احتیاط لازم دوباره بخواند.
- . مسافری که باید نماز را تمام بخواند، اگر به واسطه ندانستن مسأله به نیت نماز دو رکعتی مشغول نماز شود، و در بین نماز مسأله را بفهمد، باید نماز را چهار رکعتی تمام کند. و احتیاط مستحب آن است که بعد از تمام شدن نماز دوباره آن نماز را چهار رکعتی بخواند.
- . در غسل ترتیبی باید به نیت غسل، اول سر و گردن، و بعد بنابر احتیاط طرف راست، و بعد طرف چپ بدن را بشوید. و اگر عمداً یا از روی فراموشی یا به واسطه ندانستن مسأله، به این ترتیب عمل نکند، غسل او در صورتی که سر و گردن را اول نشوید باطل است و اگر طرف چپ را پیش از طرف راست بشوید بنابر احتیاط غسلش باطل است.
- . انسان مالی را می تواند گرو بگذارد که شرعاً بتواند در آن تصرف کند و اگر مال کس دیگر را، با اذن او گرو بگذارد، صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان نداند معامله‌ای که کرده صحیح است یا باطل، نمی‌تواند در مالی که گرفته تصرف نماید.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان برای ندانستن مسألهای نداند معامله‌ای که کرده صحیح است یا باطل ، نه در مالی که گرفته است میتواند تصرف نماید ، و نه در مالی که تحویل داده است ، بلکه باید مسأله را یاد بگیرد ، یا احتیاط کند هر چند با مصالحه باشد ، ولی اگر بداند طرف راضی به تصرّف در آن است هر چند معامله باطل باشد ، تصرّف جایز است .
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان نداند معامله‌ای که کرده صحیح است یا باطل، نمی‌تواند در مالی که گرفته تصرّف نماید ولی چنانچه در موقع معامله، احکام آن را میدانسته و بعد از معامله شک کند، تصرّف او اشکال ندارد و معامله صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان به واسطه ندانستن مساله نداند معامله ای که کرده صحیح است یا باطل نمی تواند بر ان معامله ترتیب اثر دهد و در مالی که به جهت ان معامله گرفته تصرف نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان برای ندانستن مسأله نداند معامله ای که کرده صحیح است یا باطل؛ نمی تواند در مالی که گرفته تصرف نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان نداند معامله‌ای که مینماید صحیح است یا باطل، نمی‌تواند در مالی که گرفته تصرّف نماید، مگر این که بداند طرف راضی به تصرّف بدون صحّت معامله هست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان نداند معامله‌ای که پیشتر انجام داده، صحیح است یا باطل، حکم به صحّت معامله میشود و میتواند در مالی که گرفته تصرف کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر به واسطة ندانستن مساله ، چیز نجسی را نداند نجس است ، مثلاً نداند عرق شتر نجاستخوار نجس است و با آن نماز بخواند نمازش باطل است .
- [امام خمینی] اگر به واسطه تقصیر در ندانستن مساله، چیز نجسی را نداند نجس است، مثلا نداند عرق شتر نجاستخوار نجس است و با آن نماز بخواند، نمازش باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان نداند معامله‌ای که انجام داده صحیح است یا باطل، نمی‌تواند در مالی که گرفته تصرّف نماید؛ ولی چنانچه در هنگام معامله، احکام آن را میدانسته و بعد از معامله در صحّت آن شک کرده، تصرّف او در آن مال اشکال ندارد و =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، کتاب التجارة، باب 1 از (أبواب مقدّماتها)،ج17،ص9 - 13. 2 همان، باب 4،ح5،ص21. 3 همان، (أبواب آداب التجارة)،ص381 به بعد. معامله صحیح است.