عهده
عُهده به معنای ظرف مسئوليتها و تعهدات است.
دو سال قبل پرداخت فدیه روزه به عهده همسرم بوده است اکنون شک داریم که فدیه را پرداخته‌ایم یا نه. حکم ما چیست؟
باید پرداخت شود، مگر آن که ظاهر امر اداء فدیه باشد، مثل آن که در آن زمان شما و همسرتان افراد مقیّدی بوده‌اید، که در اداء این گونه واجبات سهل انگاری نمی‌کرده و تأخیر نمی‌انداخته‌اید.
باید پرداخت شود، مگر آن که ظاهر امر اداء فدیه باشد، مثل آن که در آن زمان شما و همسرتان افراد مقیّدی بوده‌اید، که در اداء این گونه واجبات سهل انگاری نمی‌کرده و تأخیر نمی‌انداخته‌اید.
عنوان سوال:
دو سال قبل پرداخت فدیه روزه به عهده همسرم بوده است اکنون شک داریم که فدیه را پرداخته‌ایم یا نه. حکم ما چیست؟
پاسخ:
باید پرداخت شود، مگر آن که ظاهر امر اداء فدیه باشد، مثل آن که در آن زمان شما و همسرتان افراد مقیّدی بوده‌اید، که در اداء این گونه واجبات سهل انگاری نمی‌کرده و تأخیر نمی‌انداخته‌اید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دو سال قبل پرداخت فدیه روزه به عهده همسرم بوده است اکنون شک داریم که فدیه را پرداخته‌ایم یا نه. حکم ما چیست؟
- من با توجه به بیماری (نقص سیستم ایمنی و دفاعی بدن) و نداشتن بینایی از ناحیه یک چشم متاسفانه توانایی روزه گرفتن را ندارم، آیا باید فدیه پرداخت کنم؟ و مبلغ فدیه بابت هر روز چقدر است؟
- کسی که به جهت مریضی نمیتواند روزه بگیرد و میداند که مریضی او تا سال بعد هم ادامه خواهد داشت، آیا میتواند کفّاره روزه خود را قبل از ماه رمضان پرداخت کند؟
- مردی که مخارج خانه خود را به طور روزانه به زن پرداخت میکند، ولی آن را به زن تملیک نمیکند و زن با صرفهجویی کردن، مقداری از آن را تا آخر سال پس انداز مینماید، آیا لازم است خمس این مبلغ داده شود؟ پرداخت آن بر عهده زن است یا مرد؟
- اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری، آیا کند خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری کند، آیا خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری، آیا کند خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری کند، آیا خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری کند، آیا خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- کسی که چندین سال نماز و روزه قضا بدهکار است و حج به جا آورده، آیا پس از بازگشت از حج، باید قضای نماز و روزهها را به جا آورد یا بخشیده می‌شود و دیگر چیزی بر عهده او نیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] من حدود سه سال به علت بیماری و مصرف قرص از روزه گرفتن معاف بوده ام و به همین علت نمی توانستم قضای روزه را بجا بیاورم. فدیه را نیز نپرداختم. اما امسال بحمدالله سلامتی حاصل شد و توانایی پرداخت فدیه را نیز دارم می خواستم ببینم در مورد سه سال گذشته وظیفه من چیست؟ (لازم به ذکر است که قبلاً تحت تکفل پدر بوده ام اما از اول سال 84 استخدام شرکتی شده ام).
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بر پیرمرد و پیرزنی که روزه واجب نیست و باید فدیه، یعنی مدّ طعام، بدهند، آیا می توانند بعد از ماه رمضان فدیه را بدهند یا باید تا ماه رمضان سال آینده صبر کنند؟
- [سایر] با سلام؛ تعین میزان فدیه در طلاق خلع بر اساس ماده 1146قانون مدنی و قبول آن بر عهده زوج یا زوجه است؟ مهریه 1000 سکه است و فدیه زوجه 10 سکه که مورد قبول زوج نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسانی که به جهت عذری مثل بیماری یا سفر، روزه ماه رمضان را نگرفته و می دانند تا رمضان سال آینده، قضای روزه ها را نمی گیرند، آیا صحیح است کفاره و فدیه آنها را بعد از ماه رمضان بدهند؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا بر پیرمرد و پیرزنی که قادر به روزه گرفتن نیستند، فدیه واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر بر فدیه چند سال بگذرد، حکم آن چیست؟ آیا چیزی بر آن افزوده می شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در زمان بارداری روزه نگرفتیم و تا سال آینده هم نتوانستیم قضای آن را به جا آوریم کفاره آن به عهده شوهر است یا بر عهده زن؟
- [آیت الله مظاهری] روزهایی که دختر به علت مسائل زنانگی و یا مریضی نتوانسته روزه بگیرد، اگر کفاره دارد، پرداخت آن به عهده کیست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شک کنم که کفاره روزه هایم را خودم پرداخته ام یا همسرم آن را از طرف من پرداخته است، آیا تجدید کفاره لازم است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی مبلغی را قرض بگیرد و نتواند آن را قبل از آن سال ادا کند، آیا پرداخت خمس آن بر عهده قرض دهنده است یا قرض گیرنده؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب را بگیرد و میتواند روزه مستحبّی را نیز بجا آورد و امامت نماز جمعه را به عهده بگیرد و نافله ظهر و عصر و عشاء را نیز بخواند.
- روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان، مکروه است.
- اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبّی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، باید نیّت روزه رمضان کند.
- هرگاه دیگری به صورت مجانی حواله را پرداخت کند یا پرداختن آن را ضمانت نماید و طلبکار بپذیرد، بدهی از عهده کسی که به او حواله شده ساقط می‌شود.
- (ضمانت عقدی) ضمانتی است که با عقد و قرارداد خاصّی حاصل می‌شود به این صورت که شخص ثالثی پرداخت بدهی فرد معیّنی را در روز معیّن به عهده میگیرد و طلبکار این تعهد را میپذیرد؛ به کسی که عهدهدار پرداخت بدهی بدهکار شده (ضامن) می‌گویند.
- اگر شخصی گندم، جو، خرما یا انگور را بخرد و بداند که فروشنده زکات آن را داده یا شک کند که فروشنده زکات آن را داده یا نه، چیزی بر او واجب نیست و اگر بداند که زکات آن را نداده، معامله صحیح است و احتیاج به اجازه حاکم شرع ندارد، خصوصا اگر بداند که فروشنده به هنگام فروش، پرداخت زکات آن را از مال دیگر خود به عهده گرفته است؛ ولی چنانچه بعدا بفهمد که فروشنده زکات را پرداخت نکرده است، بر او واجب است که زکات را بپردازد و میتواند پس از آن به فروشنده مراجعه کرده و آن را از وی مطالبه کند.
- اگر پسر بزرگتر شک داشته باشد که پدر نماز و روزه قضا داشته یا نه، چیزی بر او واجب نیست.
- اگر شک داشته باشد که زکات بر او واجب شده یا نه، لازم نیست آن را بپردازد و اگر شک کند زکاتی را که بر او واجب بوده داده یا نه، در صورتی که عین مال زکوی موجود باشد، باید زکات را بدهد، وگرنه وجوب پرداخت آن خالی از اشکال نیست، چه مربوط به همان سال باشد یا سالهای گذشته؛ البته چنانچه مربوط به سالهای گذشته باشد و عادت وی این باشد که در هر سال در وقت معیّنی زکات اموال خود را بپردازد، بعید نیست که بتواند بنا را بر دادن زکات بگذارد و لازم نباشد که دوباره زکات بدهد.
- افرادی که در ادارات دولتی یا مؤسّسات خصوصی کار میکنند و معمولاً اداره، مقداری از حقوق آنان را پسانداز میکند تا هنگام بازنشستگی به تدریج به آنان پرداخت نماید، پس از بازنشستگی هر مقدار که در هر سال به آنان بدهند، جزء درآمد آن سال حساب می‌شود و لازم نیست خُمس آن را فورا پرداخت نمایند.
- اگر شک کند که به اندازه ختنهگاه داخل شده یا نه و یا کسی که آلتش را بریدهاند، شک کند که دخول صورت گرفته یا نه، چنانچه قصد دخول نداشته، روزه او صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] قضای نماز و روزه پدر، به عهده پسر بزرگتر است. و بنابر احتیاط واجب قضای نماز و روزه مادر هم بر اوست.
- [آیت الله جوادی آملی] .کافری که حقوق مالی مانند زکات و کفّارات بر عهده دارد، پس از مسلمان شدن، بر او واجب نیست که حقوق گذشته را پرداخت کند و همچنین است حقوق غیر مالی مانند نماز و روزه که پس از مسلمان شدن قضای آن ها واجب نیست؛ ولی بدهکاری هایی که حق الناس است و شارع مقدّس هم آن را امضاء کرده، اگر در حال کفر بر عهده او بود ه است ، پس از تشرف به اسلام، باید آنها را بپردازد. نصاب معدن
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در تعداد روزه هایی که نگرفته و باید قضا کند شک دارد باید به مقداری که یقین دارد روزه نگرفته قضا کند. مثلاً اگر شک کند که پنج روزه قضا بر عهده اوست یا هفت روز، باید پنج روز را قضا کند. بلی اگر زمان حدوث عذر را می داند ولی نمی داند چند روز طول کشیده است مثلاً می داند روز بیستم ماه بیمار شده یا به سفر رفته و نمی داند تا بیست و پنجم ماه ادامه داشته یا تا بیست و هفتم به احتیاط واجب باید حداکثر را قضا کند.
- [آیت الله جوادی آملی] .در محاسبه و پرداخت خمس، تأخیر از سال مالی جایز نیست؛ ولی زودتر از پایان سال مالی می توان، درآمد و هزینه ها را محاسبه و خمس آن را پرداخت کرد. استثنای هزینه ها
- [آیت الله نوری همدانی] روزة روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان مکروه است . روزه های مستحب:
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شک کند که به اندازه ختنه گاه داخل شده یا نه روزه او صحیح است، و کسی هم که مقدار ختنه گاهش قطع شده اگر شک کند که دخول شده یا نه روزه او صحیح است. 4 استمناء
- [امام خمینی] اگر شک کند که به اندازه ختنه گاه داخل شده یا نه، روزه او صحیح است. و کسی که آلتش را بریده اند، اگر شک کند که دخول شده یا نه، روزه او صحیح است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی برای تأمین کسری هزینه خود وام گرفته باشد و میتوانست آن وام را در سال قبل تسویه نماید؛ ولی انجام نداد، میتواند آن وام را از درآمد سال بعد پرداخت نماید. اگرچه این وام, هزینه سال قبل است؛ ولی پرداخت آن, جزء هزینه سال جدید شمرده می‌شود و خمس ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر انسان شک کند که مغرب شده یا نه ، نمی تواند افطار کند ولی اگر شک کند که صبح شده یا نه ، پیش از تحقیق هم می تواند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد . احکام روزة قضا
- [آیت الله علوی گرگانی] روزه روز عاشورا وروزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان مکروه است.