حج میقاتی
حج بَلَدی مقابل حج میقاتی است.
شخص زنده مستطیع اگر از رفتن مکه عاجز شود آیا می‌توان به جهت او حج میقاتی استیجار نمود یا اینکه باید از بلد باشد؟
میقاتی هم کفایت می‌کند.
میقاتی هم کفایت می‌کند.
عنوان سوال:
شخص زنده مستطیع اگر از رفتن مکه عاجز شود آیا می‌توان به جهت او حج میقاتی استیجار نمود یا اینکه باید از بلد باشد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا شخصی که در اثر ضعف مزاج، قدرت بر عمل حج ندارد و استطاعت مالی دارد، باید حج بلدی بدهد یا حج میقاتی کافی است؟ در مفروض سؤال منوب عنه حی است نه میت.
- زیدی بکر را که آن بکر مستطیع نیست در غیر موسم حج با خود به مکه برده (یا مردی عیال خود را) برای انجام عمره مفرده، بفرمائید آیا این معتمر فقیر در صورت امکان استقراض باید در مکه بماند تا موقع حج تمتع یا خیر؟
- زید از خمس مال خود به سید فقیر مبلغ بیست هزار تومان تملیک می‌کند که چون آرزومند زیارت مکه معظمه است به حج برود، آیا جایز است یا خیر؟ و چنانچه جایز باشد اگر بعدها سید مستطیع شود آیا حج مذکور کفایت است یا باید حج رود؟
- زید مبلغی به مرور سالها جمعآوری نموده، و این مبلغ به حدی رسیده که اگر خمس تعلق نمیگرفت، این شخص مستطیع بود و چنانچه خمس این مال را بدهد از استطاعت میافتد، قیل که باید حج برود و خمس را دستگردان کند، هر گاه قدرت پیدا کرد بدهد، آیا این حرف قیل، صحیح است یا خیر؟ جواب مرقوم فرموده بودید در فرض مزبور دادن خمس آن لازم است، در این‌جا به عرض میرسد که خمس آن لازم است یعنی این شخص فعلاً مستطیع نیست یا اینکه چیزی است که ما درک نمیکنیم؟
- آیا اشخاصی که در سال اوّل قرعه کشی مستطیع بودهاند شرکت نمودهاند و در بانک پول گذاشتهاند ولی در سالهای بعد که نوبت سفر ایشان است احتیاج به منزل یا ماشین دارند یا سرمایه به قرض میافتد آیا این حج کفایت می‌کند چنانچه در سالهای آینده مستطیع شود؟
- کسانی که روحانی میباشند و ارتزاق آنها از روضه خوانی و سهم امام و وجوهات دیگر است، اگر مقداری داشته باشند از غیر وجوه، و یا آنکه امور روحانیت کمک کاروان را قبول کرده و مکه مشرف شده است، آیا مستطیع شده است و حج از گردن او در سالهای آینده ساقط می‌باشد یا نه؟
- زیدی بعد از بجا آوردن اعمال عمره تمتع در مکه مریض شده و در مستشفی بستری بوده و موفق به انجام اعمال حج نشده و بعد از عید قربان در مریضخانه فوت شده، در صورتی که معلوم نیست آیا سال اول استطاعتش بوده و یا اینکه قبلاً مستطیع شده، بفرمائید تکلیف ورثه از جهت نایب گرفتن چیست؟
- زیدی بعد از بجا آوردن اعمال عمره تمتع در مکه مریض شده و در مستشفی بستری بوده و موفق به انجام اعمال حج نشده و بعد از عید قربان در مریضخانه فوت شده، در صورتی که معلوم نیست آیا سال اول استطاعتش بوده و یا اینکه قبلاً مستطیع شده بفرمائید تکلیف ورثه از جهت نائب گرفتن چیست؟
- کسی که در همین سال مستطیع شده ولی یقین دارد در بین مسافرت حج به جاهایی برخورد خواهد کرد که باید با لباس نجس و بدن نجس نماز بخواند، آیا باز هم واجب است یا نه؟
- اینجانبان به شوق زیارت بیت اللّه الحرام و ادای حج واجب در سال جاری مشرف شده، ولکن پس از اتیان اعمال عمره اجباراً ما را از خاک سعودی بیرون کردند، لذا سؤال می‌شود کسی که چند سال است مؤونه راه داشته و در این این چند سال کوتاهی نکرده لکن وسیله رفتن فراهم نشده یا افرادی که در آن چند سال قبلی مسامحه کردهاند در رفتن، تکلیف هر دو دسته که امسال مشرف شده و پول خود را خرج کردهاند و فعلاً از نظر مؤونه قادر به رفتن نیستند چیست؟ و نیز تکلیف کسی که امسال مستطیع شده و مشرف شده لکن او را برگرداندهاند و پولش را هم خرج کرده چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] شخص مریضی که قبلا مستطیع بوده و حجّ نرفته و فعلا قادر به حرکت نیست، آیا به نیابت از وی می‌توان حج نمود؟
- [آیت الله بروجردی] مستطیع چه شخصی می‌باشد؟ و با عدم جواز دولتی باز هم شخص مستطیع و موظّف به اتیان حج است یا از او ساقط می‌شود؟
- [امام خمینی] کسی که مستطیع است و قدرت رفتن به حج را دارد، آیا میتواند به جای رفتن به حج مسجدی بسازد یا نه؟
- [امام خمینی] شخصی مقداری پول، پسرش به او بخشیده و نیز مقداری خودش داشته و با این پولها به مکه مشرف شده است و حج بجا آورده آیا این شخص مستطیع بوده یا نه؟ و آیا دوباره لازم است به حج برود؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که برای حج مستطیع شده، قبل از رفتن به حج، همسرش مهریه خود را مطالبه نماید و با پرداخت مهریه او از استطاعت خارج شود، آیا باز هم رفتن به حج بر او واجب است یا خیر؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که مستطیع شده است و در سال استطاعت قبل از موسم مال را که توسط آن مستطیع شده هبه کند، یا شخص فوت کند، آیا حج ساقط می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی مستطیع نبوده ولی چند سال قبل در مرض موتش چند نفر او را مجبور میکنند در وصیّت به پرداخت پنج هزار پول افغانی به عنوان حجّ میقاتی، آیا این وصیّت صحیح است و اگر صحیح است از آن جا که آن مبلغ برای حجّ میقاتی کافی نیست تکلیف چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] نیابت شخص مستطیع
- [آیت الله اردبیلی] کسی به واسطه داشتن ملک بزرگی مستطیع شده، ولی فعلاً کسی ملک او را نمیخرد تا به مکه برود. آیا لازم است برای رفتن به مکه قرض کند تا در فرصت مناسب ملک خود را به فروش رساند و قرضش را ادا کند یا میتواند تا زمان فروش ملک، رفتن به حج را به تأخیر اندازد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی مستطیع نبوده ولی چند سال قبل در مرض موتش چند نفر او را مجبور می کنند در وصیّت به پرداخت پنج هزار پول افغانی به عنوان حجّ میقاتی، آیا این وصیّت صحیح است و اگر صحیح است از آن جا که آن مبلغ برای حجّ میقاتی کافی نیست تکلیف چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر برای تجارت مثلًا تا جده برود و مالی بهدست آورد که اگر بخواهد ازآنجا به مکه رود مستطیع باشد، باید حج کند و در صورتی که حج نماید اگرچه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود دیگر حج بر او واجب نیست.
- اگر کسی مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود، باید اگرچه به زحمت باشد بعداً حج کند، و اگر به هیچ قسم نتواند حج برود، چنانچه کسی او را برای حج اجیر کند، باید به مکه رود و حج کسی را که برای او اجیر شده بهجا آورد و تا سال بعد در مکه بماند و برای خود حج نماید، ولی اگر ممکن باشد که اجیر شود و اجرت را نقد بگیرد و کسی که او را اجیر کرده، راضی شود که حج او در سال بعد بهجا آورده شود، باید سال اول برای خود و سال بعد برای کسی که اجیر شده حج نماید.
- حج: زیارت کردن خانة خدا و انجام اعمالی است که دستور دادهاند در آنجا بهجا آورده شود، و در تمام عمر بر کسی که این شرایط را دارا باشد یک مرتبه واجب می‌شود: (اول): آن که بالغ باشد. (دوم): آن که عاقل و آزاد باشد. (سوم): به واسطة رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامی را که ترک آن از حج مهمتر است انجام دهد، یا عمل واجبی را که از حج مهمتر است ترک نماید. (چهارم): آن که مستطیع باشد، و مستطیع بودن به چند چیز است: (اول): آن که توش راه و مرکب سواری یا مالی که بتواند با آن مال آنها را تهیه کند داشته باشد. (دوم): سلامت مزاج و توانایی آن را داشته باشد که بتواند مکه رود و حج را بهجا آورد. (سوم): در راه مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از بین برود، یا مال او را ببرند، حج بر او واجب نیست، ولی اگر از راه دیگری بتواند برود، اگرچه دورتر باشد، باید از آن راه برود. (چهارم): به قدر بهجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد. (پنجم): مخارج کسانی را که خرجی آنان بر او واجب است مثل زن و بچه، و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به آنها را لازم می‌دانند داشته باشد. (ششم): بعد از برگشتن، کسب یا زراعت، یا عایدی ملک، یا راه دیگری برای معاش خود داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگی کند.
- اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که مکه میرود و برمیگردد به او بدهند و بگویند حج برو، ولی ملک او نکنند، حج بر او واجب می‌شود.
- اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطة پیری یا مرض و ناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از این که بعداً خودش حج کند باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر ناامید هم نباشد احتیاط واجب آن است که اجیر بگیرد و درصورتی که بعداً قدرت پیدا کرد خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده، به واسطة پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند و ناامید از توانائی خود باشد و در تمام این صور بنابر احتیاط واجب چنانچه منوب عنه مرد باشد باید نائب صروره باشد یعنی کسی که اولین مرتبة حج رفتن او باشد.
- اگر خرجی رفتن و برگشتن و خرجی عیالات کسی را در مدتی که مکه میرود و برمیگردد، به او ببخشند و با او شرط کنند که حج کند، و او قبول نماید حج بر او واجب می‌شود، اگرچه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر در سال اولی که مستطیع شده به مکّه رود و در وقت معیّنی که دستور دادهاند بدون این که سستی و تأخیر کند به عرفات و مشعرالحرام نرسد، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد، حجّ بر او واجب نیست؛ ولی اگر از سالهای پیش مستطیع بوده و به مکّه نرفته، اگرچه با زحمت هم باشد، باید حجّ به جا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در سال اولی که مستطیع شده بدون سستی و تأخیر به مکّه رود و در وقت معیّنی که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد چنانچه در سالهای بعد مستطیع نشود حج بر او واجب نیست ولی چنانچه از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته به هر طریق که می تواند باید حج بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در سال اولی که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معینی که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد، چنان چه در سال های بعد مستطیع نباشد، حج بر او واجب نیست. ولی اگر از سال های پیش مستطیع بوده و نرفته، اگر چه به زحمت باشد باید حج کند.
- [آیت الله بهجت] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معینی که دستور دادهاند به عرفات و مشعرالحرام نرسد، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد، حج بر او واجب نیست، ولی اگر از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته باید حج بهجا آورد، اگرچه به زحمت باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده به مکّه رود و در حرکت با قافله که مقدور بوده تقصیر نکرده و در وقت معیّنی که دستور دادهاند به عرفات ومشعر الحرام نرسد، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد، حجّ بر او واجب نیست ولیاگر از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته، اگرچه به زحمت باشد باید حجّ کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در سال اولی که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معینی که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد؛ چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد؛ حج بر او واجب نیست؛ ولی اگر از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته؛ اگرچه به زحمت باشد که قابل تحمل است باید حج کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر در سال اولی که مستطیع شده، به مکه رود و در وقت معینی که دستور دادهاند به عرفات و مشعر الحرام نرسد، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد، حج بر او واجب نیست؛ ولی اگر از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته، اگر چه به زحمت باشد باید حج کند.
- [امام خمینی] اگر در سال اولی که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معینی که دستور داده اند به عرفات و مشعرالحرام نرسد، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد حج بر او واجب نیست، ولی اگر از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته اگر چه به زحمت باشد باید حج کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معیّنی که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد ، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد ، حج بر او واجب نیست ، مگر آنکه از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته ، که در این صورت اگر چه به زحمت باشد باید حج کند .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده به مکّه رود ودروقت معیّنی که دستور داده اند به عرفات ومشعر الحرام نرسد ، چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد ،حجّ بر او واجب نیست .ولی اگر از سالهای پیش مستطیع،اگر چه به زحمت باشد بایدحجّ کند .