گوسفند
در قرآن کریم گوسفند با الفاظی مانند غنم آمده است.
چند نفر شخصی را وکیل می‌کنند برای خریدن گوسفند و ذبح آیا تعیین گوسفند هر کدام، در وقت شراء و ذبح لازم است، یا همین قدر که به عدد آنها گوسفند خرید و ذبح کرد کافی است؟
بایستی یا در وقت خریداری از هر کدام تعیین کند یا در وقت ذبح ولو به نحو اجمال مثل عنوان اوّل و دوّم در وکالت تعیین نماید،
بایستی یا در وقت خریداری از هر کدام تعیین کند یا در وقت ذبح ولو به نحو اجمال مثل عنوان اوّل و دوّم در وکالت تعیین نماید،
عنوان سوال:
چند نفر شخصی را وکیل می‌کنند برای خریدن گوسفند و ذبح آیا تعیین گوسفند هر کدام، در وقت شراء و ذبح لازم است، یا همین قدر که به عدد آنها گوسفند خرید و ذبح کرد کافی است؟
پاسخ:
بایستی یا در وقت خریداری از هر کدام تعیین کند یا در وقت ذبح ولو به نحو اجمال مثل عنوان اوّل و دوّم در وکالت تعیین نماید،
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- وکیل در ذبح، آیا لازم است نیت کند و قصد قربت داشته یا نیّت موکل کافی است؟
- اگر کسی زنی را متعه کند زن به او بگوید شما وکیل هستید، آیا برای تعیین مدت و اجرت هم کافی می‌شود یعنی عاقد، وکیل در تعیین مدت و اجرت هم می‌شود، یا در توکیل لازم است بگوید، در تعیین آنها هم وکیل هستید و ضمناً در بذل مدت بذل لفظی لازم است، یا قصد و اراده قلبی کافی است؟
- اگر استنقاذ وقف موقوف باشد بر خریدن آیا کسانی که خریدهاند هر کدام مقدار حصّهء خود را تماماً باید صرف در جهت وقف کند، یا مقداری کافی است و اصل این شراء آیا جایز است؟
- بفرمائید آیا در تخمیس املاک فرقی است بین اینکه استفاده آن املاک تمامش به مصارف عینی شخصی برسد یا مثلاً بعضی از محصول را مصرف شخصی و بعضی را فروخته و در بقیه امور معاشی مؤونه مصرف کند، یا اصلاً مقداری از آن محصولها زاید بر مؤونه بوده که تخمیس آن مقدار محصول در آخر سال لازم است، و بر فرض لزوم تخمیس در بعضی صور آن، قیمت خرید اصلی کافی است یا قیمت فعلی معتبر است؟
- آیا قصد سوره حمد در بسماللََّه اول نماز و دوم با این که معیّن هست در اول و دوم هر نماز، و عادت هم هست، لازم است؟ پس اگر بیتوجه گفت بسماللََّه را، و سوره حمد خواند کافی است یا خیر؟ و آیا در سایر سور عادت کافی است که داخل در تعیین اجمالی است که در حاشیه عروه فرمودهاید و در منهاج در مسئله 106 که جای ذکر این مسئله بود، آخرش دارد (واذا کان عارفاً من اول الصلاة علی قرائة سورة معینة او کان من عادته ذلک فقرءَ غیرها کفی ولم تجب اعادة السوره)، و این عبارت دلالت بر اکتفاء به عادت نمی‌کند.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] در ذبح شرعی آیا قطع رگهای چهارگانه لازم است و یا تنها قطع حلقوم کافی است ؟
- [آیت الله نوری همدانی] در ذبح شرعی ایا قطع رگهای چهارگانه لازم است و یا تنها قطع حلقوم کافی است؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی در صحرا حیوانی یافت که محتاج به ذبح است و کارد و غیره ممکن نیست با حَجَر و خَزَف ذبح نمودن کافی است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در تسمیه آیا قصد ذبح لازم است؟ و اگر تسمیه را به قصد دیگر بگوید و حیوان را ذبح کند آیا کافی است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا شرط است که ذابح یک نفر باشد و یا ممکن است با یک کارد که دو دسته دارد دو نفر در آن واحد حیوان را ذبح کنند. در این صورت تسمیه یک نفر کافی است و یا هر دو باید تسمیه بگویند و اگر نصف تسمیه را یک نفر و نصف دیگر را شخص دیگر بگوید آیا کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای عقد موقت هم لازم است صیغه طلاق خواند شود یا همین قدر که مرد مدت را ببخشد کافی است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ذکر خود مدت در هنگام اجرای صیغه لازم است یا اینکه همان تفاهم زن و مرد بر مدت تعیین شده در بین خودشان کافی است؟
- [آیت الله سیستانی] اگر کاردی که دو دسته دارد و دو نفر آنرا بگیرند و ذبح کنند آیا تسمیه احدهما یا نصفی این و نصف دیگر را دومی بگوید کافی است یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] یکی از شرایط صحّت طلاق به اجماع فقها اِشهاد عدلین است، آیا شرط است عدالت عدلین نزد مطلِّق مُحرَز باشد، یا آن که اگر وکیل او هم اِحراز عدالت نمود کافی است؟ البتّه کاملاً متوجّه هستید و به خوبی میدانید مردم 95 درصد جاهل به مسأله هستند و برای طلاق به دفتر خانههای فعلی مراجعه می‌کنند، سر دفتران خودشان از طرف مطلِّق وکیل در طلاق میشوند و طلاق را واقع میسازند و بعضی از سردفتران کسِ دیگر را وکیل می‌کنند که وکیلِ وکیل اجرای صیغه طلاق مینماید، پس کدام یک از این سه نفر مطلِّق و یا وکیل و یا وکیلِ وکیل لازم است اِحراز عدالت عدلین را بنماید؟ و آیا این طلاقها را میتوانیم حمل بر صحّت کنیم یا خیر؟
- [آیت الله وحید خراسانی] جمعی از حجاج پول روی هم می گذارند و کسی با پول مشترک برای همه انان تعدادی گوسفند می خرد و در وقت ذبح هر گوسفند را برای یک نفر قصد می کند و قربانی می کند ایا این ترتیب ذبح اشکال دارد یا خیر و ایا در صورت تفاوت گوسفندان در قیمت با اینکه همه به یک اندازه پول داده اند چه وضعی پیدا می شود
مسائل مرتبط از این مرجع
- در زناشویی چه دائم، چه غیر دائم باید صیغه خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغ عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل می‌کنند که از طرف آنان بخواند.
- کسی که فطرة چند نفر را می‌دهد، لازم نیست همه را از یک جنس بدهد و اگر مثلًا فطرة بعضی را گندم و فطرة بعض دیگر را جو بدهد کافی است.
- گوسفند پنج نصاب دارد: (اول) چهل تا است و زکات آن یک گوسفند است، و تا گوسفند به چهل نرسد زکات ندارد. (دوم) صد و بیست و یک است، و زکات آن دو گوسفند است. (سوم) دویست و یک است، و زکات آن سه گوسفند است. (چهارم) سی صد و یک است، و زکات آنچهار گوسفند است. (پنجم) چهارصد و بالاتر از آن است که باید آنها را صد تا صد تا حساب کند و برای هر صد تای آنها یک گوسفند بدهد، و لازم نیست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند دیگری بدهد یا مطابق قیمت گوسفند پول بدهد کافی است.
- لازم نیست در وقت غسل، نیت کند که غسل واجب یا مستحب میکند، بلکه اگر فقط به قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم غسل کند کافی است.
- لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلًا بگوید فردا را روزه میگیرم، بلکه همین قدر که بنا داشته باشد برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد، کافی است. و برای آن که یقین کند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری هم بعد از مغرب از انجام کاری که روزه را باطل میکند خودداری نماید.
- اگر چیزی را که مثل پارچه با متر و ذرع میفروشند یا چیزی را که مثل گردو و تخم مرغ با شماره معامله می‌کنند بفروشد و زیادتر بگیرد، مثلًا ده تا تخم مرغ بدهد و یازده تا بگیرد اشکال ندارد، ولی چنانچه مثلًا ده عدد تخم مرغ را به یازده عدد در ذمه بفروشد لازم است که بین آنها امتیاز باشد مثلًا ده عدد تخم مرغ بزرگ را به یازده عدد متوسط در ذمه بفروشد زیرا که اگر بین آنها هیچ امتیاز نباشد خرید و فروش محقق نمیشود بلکه واقع معامله قرض است اگرچه به لفظ خرید و فروش باشد و بدین جهت معامله حرام و باطل است و از این قبیل است فروختن اسکناس نقداً به زیادتر از آن با مدت مثل صد تومان نقداً بدهد که صد و ده تومان بعد از شش ماه بگیرد. ولی اگر بین آنها امتیاز باشد مانعی ندارد مثل آن‌که صد تومان را به جنس دیگر از اسکناس مثل دینار یا پاون یا دولار بفروشد که در این صورت با تفاوت قیمت نیز اشکال ندارد.
- وام گرفتن از این بانکهای شخصی و وام دادن به آنها که در شرط سود و فایده شده باشد جایز نیست و ربا و حرام است، ولی میتوان با انجام دادن عملی که ذیلًا اشاره می‌شود، از ارتکاب به حرام و از ابتلاء و ربا دور شد و آن شخصی که میخواهد وام بگیرد کالا و جنسی را از بانک و یا وکیل او به نسبت معینی 10 درصد یا 20 درصد از قیمت بازار گرانتر بخرد، به شرط بانک مبلغ مورد تقاضای او را تا مدت معینی به او قرض دهد و یا کالا و جنسی را به بانک یا وکیل او به کمتر از قیمت بازار به نسبت معینی بفروشد، به شرط بانک مبلغ مورد تقاضای او را قرض دهد و همین طور در عکس قضیه، اگر بخواهد وام به بانک دهد، بانک کالا و جنسی را بیشتر از قیمت بازار از او بخرد به شرط مبلغ مورد نظر را به بانک قرض دهد یا کالا و جنسی را به کمتر از قیمت بازار، بانک به او بفروشد به شرط مبلغی را تا مدت معینی به بانک قرض دهد و با این کار میتوان از ربا دور شد. اما فروختن مبلغی به ضمیمة چیزی به مبلغ بیشتری تا مدت معینی، مانند یک صد تومان را به ضمیمة یک قوطی کبریت و یا یک عدد استکان مثلًا بفروشند به یک صد و ده تومان به مدت دو یا سه ماه یا بیشتر، جایز نیست و این عمل در واقع همان وام دادن با سود است که به صورت خرید و فروش انجام می‌شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] لازم نیست هنگام اعلام، جنس چیزی را که پیدا کرده بگوید، بلکه همین قدر که بگوید: (چیزی پیدا کردهام) کافی است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] لازم نیست موقع اعلان؛ جنس چیزی را که پیدا کرده بگوید؛ بلکه همین قدر که بگوید چیزی پیدا کرده ام کافی است.
- [امام خمینی] لازم نیست موقع اعلان، جنس چیزی را که پیدا کرده بگوید بلکه همین قدر که بگوید چیزی پیدا کردهام کافی است.
- [آیت الله اردبیلی] در ذِبح کننده (اختیار) شرط نیست، پس اگر کسی از روی اکراه ولی با مراعات شرایط شرعی حیوان را ذبح کند، حلال و پاک است؛ همچنین لازم نیست بردن نام خدا از نظر ذبح کننده واجب باشد، پس اگر کسی معتقد به وجوب آن نباشد اما هنگام ذبح به قصد ذبح نام خدا را بر زبان جاری کند، کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] لازم نیست موقع اعلان، جنس چیزی را که پیدا کرده بگوید بلکه همینقدر که بگوید چیزی پیدا کردهام کافی است، ولی اگر بدون تعیین جنس، اعلان بیفائده باشد باید تعیین بنماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در زناشویی؛ چه دائم و چه غیر دائم، باید صیغه خوانده شود، و تنها راضیبودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل می‌کنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که اجازه احیا دارد، لازم نیست شخصا اقدام به کارهای مقدّماتی و احیا نماید، بلکه اگر دیگری را اجیر یا وکیل کند، کافی است و آثار عمل برای کسی است که اجیر یا وکیل گرفته است.
- [آیت الله علوی گرگانی] در زناشویی چه دائم وچه غیر دائم باید صیغه خوانده شود وتنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد میخوانند یا دیگری را وکیل می‌کنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله بهجت] در زناشویی دائم یا غیر دائم، باید صیغه عقد خوانده شود و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست، و صیغه را یا خود زن و مرد میخوانند، یا دیگری را وکیل می‌کنند که از طرف آنان بخواند.
- [آیت الله سبحانی] لازم نیست موقع اعلان، جنس چیزی را که پیدا کرده بگوید بلکه همین قدر که بگوید چیزی پیدا کرده ام کافی است مگر این که اعلان بدون تعیین جنس بی فائده باشد در این صورت باید نوع جنس را اعلان کند.