اشامیدن
اطعمه و اشربه یکی از اقسام احکام، در اسلام است.
در صورتی که بول یا فضله حیوان حلال گوشت در میان شیر آن حیوان مستهلک شود، و یا مغز حرام در میان آبگوشت و سایر غذاها، آیا آشامیدن آن شیر و خوردن آن غذا حلال است یا نه؟
مفروض سؤال در صورتی که مستهلک شده باشد، خوردن آن شیر یا غذا جایز است.
مفروض سؤال در صورتی که مستهلک شده باشد، خوردن آن شیر یا غذا جایز است.
عنوان سوال:
در صورتی که بول یا فضله حیوان حلال گوشت در میان شیر آن حیوان مستهلک شود، و یا مغز حرام در میان آبگوشت و سایر غذاها، آیا آشامیدن آن شیر و خوردن آن غذا حلال است یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] حیوانی که از حیوان حلال گوشت و حرام گوشت متولد شود آیا گوشت آن حلال است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر حیوان حلال گوشتی را به خوردن نجاستی مانند شراب عادت دهند، آیا بول و غائط او پاک است و میتوان از گوشت او استفاده کرد یا خیر؟
- [سایر] 1. حکم خوردن شیر همسر چیست؟ 2. در صورت مخلوط شدن شیر زن با غذا (که به طور ناگهانی اتفاق افتاده است) آیا خوردن این غذا توسط فردی غیر از همسر (در صورتی که آن فرد بداند این غذا با شیر این خانم مخلوط شده است) حرام است؟ اگر خود همسر آن غذا را بخورد چطور؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شیر حیوانات حرام گوشت تابع حرمت حیوان بوده و حرام می باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا گوشت حیوان حلال گوشت که نجاستخوار شده است، پاک است یا نجس و خوردن آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا خوردن گوشت میگو حرام است یا حلال ؟
- [آیت الله خامنه ای] در صورت انتقال ژن حیوان حرام گوشت به گیاه، خوردن محصول آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر پس از سر بریدن حیوان، حیوان به سبب دیگری هم چون آتش، افتادن در آب و... بمیرد، آیا خوردن گوشت آن حلال است؟
- [آیت الله خامنه ای] بعضی از اجزای حیوان حلال گوشت ذبح شده، شرعاً قابل خوردن نیست و باید از لاشه حیوان جدا گردد. اگر این اجزاء همراه با اجزاء حلال پخته شود بطوری که جداسازی آن ممکن نبوده و قابل تشخیص نباشد، آن غذا چه حکمی پیدا می کند؟
- [آیت الله بهجت] هر گاه اجزای حرام از ذبیحه مثل مغز حرام، دشول، بیضه و... در غذا پخته شود، با فرض این که از عین آن اجتناب کنند، آیا خوردن آب آن هم حرام است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- بزغاله و برة شیرخوار اگر از خوک به مقداری که گوشت و استخوانشان قوت بگیرد شیر بخورند خود و نسلشان حرام میشوند و درصورتی که مقدار شیر خوردن کمتر از آن باشد لازم است استبراء شوند و پس از آن حلال میگردند و استبراء آن این است که هفت روز از پستان بز یا گوسفند شیر بخورند و اگر حاجت به شیر نداشتند هفت روز علف بخورند و حیوان نجاستخوار نیز خوردن گوشتش حرام است و چنانچه استبرائش نمایند حلال میشود و کیفیت استبراء آن در مسأل (226) بیان شد.
- بول و غائط انسان و هر حیوان حرامگوشتی که خون جهنده دارد یعنی اگر رگ آن را ببرند، خون از آن جستن میکند، نجس است و بول و غائط حیوان حرامگوشتی که خون آن جستن نمیکند مث ماهی حرامگوشت و همچنین فضله حیوانات کوچک مثل پشه و مگس که گوشت ندارند پاک است.
- سگ و خوک به واسط سر بریدن و شکار کردن پاک نمیشوند و خوردن گوشت آنها هم حرام است و حیوان حرامگوشتی را که مانند گرگ و پلنگ درنده و گوشتخوار است اگر بهدستوری که گفته میشود سر ببرند یا با تیر و مانند آن شکار کنند، پاک است ولی گوشت آن حلال نمیشود، و اگر با سگ شکاری آن را شکار کنند، پاک شدن بدنش هم اشکال دارد.
- اگر حیوان حلالگوشت را بهدستوری که بعداً گفته میشود سر ببرند چه وحشی باشد یا اهلی، بعد از جان دادن، گوشت آن حلال و بدن آن پاک است، ولی حیوانی که انسان با آن وطی (نزدیکی) کرده و گوسفندی که شیر خوک خورده و همچنین حیوانی که نجاستخوار شده، اگر بهدستوری که در شرع معین نمودهاند آن را استبراء نکرده باشند، بعد از سر بریدن گوشت آن حلال نیست.
- خوردن و آشامیدن چیز متنجس حرام است، و همچنین است خوراندن آن به دیگری، و در خوراندن آن به طفل یا دیوانه اظهر جواز است و اگر خود طفل یا دیوانه غذای نجس را بخورد یا با دست نجس غذا را نجس کند و بخورد بیاشکال لازم نیست از او جلوگیری کنند.
- حیوان حلالگوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال میشود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید، بنابراین بچه آهو که نمیتواند فرار کند و بچه کبک که نمیتواند پرواز نماید، با شکار کردن پاک و حلال نمیشود، و اگر آهو و بچهاش را که نمیتواند فرار کند با یک تیر شکار نماید، آهو حلال و بچهاش حرام است.
- خوردن گوشت مرغ خانگی و کبوتر و اقسام گنجشک حلال است، و بلبل و سار و چکاوک از قسم گنجشک است، و شبپره و طاووس و جمیع انواع کلاغ و هر پرندهای که مثل شاهین و عقاب و باز چنگال دارد یا هنگام پرواز بال زدنش کمتر از صاف نگهداشتن بالش باشد حرام است و همچنین هر مرغی که چینهدان و سنگدان خار پشت پا ندارد مگر آنکه معلوم باشد که بال زدنش بیشتر از صاف نگهداشتن اوست که در این صورت حلال است. و خوردن گوشت پرستو و هدهد مکروه است.
- اگر زن پیش از عقد بگوید به واسط شیر خوردن بر مردی حرام شده، چنانچه تصدیق او ممکن باشد نمیتواند با آن مرد ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید، مثل صورتی است که مرد بعد از عقد بگوید که زن بر او حرام است و حکم آن در مسأل پیش گفته شد.
- اگر حیوان حلالگوشت وحشی را با اسلحه شکار کنند و بمیرد، با پنج شرط حلال و بدنش پاک است: (اول): آن که اسلح شکار مثل کارد و شمشیر برنده باشد، یا مثل نیزه و تیر، تیز باشد که به واسط تیز بودن، بدن حیوان را پاره کند. و اگر به وسیله دام یا چوب و سنگ و مانند اینها حیوانی را شکار کنند، پاک نمیشود و خوردن آن هم حرام است. و اگر حیوانی را با تفنگ شکار کنند، چنانچه گلوله آن تیز باشد که در بدن حیوان فرو رود و آن را پاره کند، پاک و حلال است. و اگر گلوله تیز نباشد بلکه با فشار در بدن حیوان فرو رود و حیوان را بکشد، یا به واسط حرارتش بدن حیوان را بسوزاند و در اثر سوزاندن، حیوان بمیرد، پاک و حلال بودنش اشکال دارد. (دوم): کسی که شکار میکند باید مسلمان باشد یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را بفهمد، و اگر کافر یا کسی که در حکم کافر است- مانند غلات، خوارج و نواصب، حیوانی را شکار نماید، آن شکار حلال نیست. (سوم): اسلحه را برای شکار کردن حیوان به کار برد. و اگر مثلًا جایی را نشان کند و اتفاقاً حیوانی را بکشد، آن حیوان پاک نیست و خوردن آن هم حرام است. (چهارم): در وقت بکار بردن اسلحه نام خدا را ببرد و چنانچه عمداً نام خدا را نبرد، شکار حلال نمیشود. ولی اگر فراموش کند، اشکال ندارد. (پنجم): وقتی به حیوان برسد که مرده باشد، یا اگر زنده است، به انداز سر بریدن آن وقت نباشد. و چنانچه به انداز سر بریدن وقت باشد و سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حرام است.
- اگر سگ شکاری، حیوان وحشی حلالگوشتی را شکار کند، پاک بودن و حلال بودن آن حیوان شش شرط دارد: (اول): سگ به طوری تربیت شده باشد که هر وقت آن را برای گرفتن شکار بفرستند، برود و هر وقت از رفتن جلوگیری کنند، بایستد و نیز باید عادتش این باشد که تا صاحبش نرسد از شکار نخورد، ولی اگر عادت به خوردن خون شکار داشته باشد یا اتفاقاً شکار را بخورد، اشکال ندارد. (دوم): صاحبش آن را بفرستد و اگر از پیش خود دنبال شکار رود و حیوانی را شکار کند، خوردن آن حیوان حرام است. بلکه اگر از پیش خود دنبال شکار رود و بعداً صاحبش بانگ بزند که زودتر آن را به شکار برساند، اگرچه به واسط صدای صاحبش شتاب کند، بنابر احتیاط واجب باید از خوردن آن شکار خودداری نمایند. (سوم): کسی که سگ را میفرستد باید مسلمان یا بچه مسلمان باشد که خوب و بد را بفهمد، و اگر کافر یا کسی که در حکم کافر است مانند غالی و خارجی و ناصب یعنی شخصی که اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم میکند سگ را بفرستد، شکار آن سگ حرام است. (چهارم): وقت فرستادن سگ، نام خدا را ببرد و اگر عمداً نام خدا را نبرد، آن شکار حرام است ولی اگر فراموش کند اشکال ندارد. (پنجم): شکار به واسط زخمی که از دندان سگ پیدا کرده بمیرد پس اگر سگ، شکار را خفه کند یا شکار از دویدن یا ترس بمیرد، حلال نیست. (ششم): کسی که سگ را فرستاده، وقتی برسد که حیوان مرده باشد یا اگر زنده است به انداز سر بریدن آن وقت نباشد. و چنانچه وقتی برسد که بهانداز سر بریدن وقت باشد و سر حیوان را نبرد تا بمیرد، حلال نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] فضله و بول پرندگان حلال گوشت و حرام گوشت نجس نیست، ولی احتیاط مستحب پرهیز از حرام گوشت است مخصوصاً از بول خفاش.
- [آیت الله سیستانی] آشامیدن بول حیوانات حرام گوشت ، حرام است ، و همچنین بول حیوانات حلال گوشت حتی شتر بنابر احتیاط لازم ولی خوردن بول شتر و گاو و گوسفند اگر برای معالجه باشد اشکال ندارد .
- [آیت الله وحید خراسانی] خوردن گوشت اسب و قاطر و الاغ مکروه است و اگر کسی انها را وطی نزدیکی کند خود و نسلشان و اشامیدن شیرشان حرام و بول و سرگین انها نجس می شود و باید انهارا از شهر بیرون ببرند و در جای دیگر بفروشند و بر وطی کننده است قیمتش را به صاحبش بدهد و اگر با حیوان حلال گوشتی مانند گاو و گوسفند نزدیکی کنند بول و سرگین انها نجس می شود و خوردن گوشت و اشامیدن شیر انها هم حرام است و همچنین است نسل انها و باید فوری ان حیوان را بکشند و بسوزانند و کسی که با ان وطی کرده پول ان را به صاحبش بدهد
- [آیت الله مظاهری] اگر شک داشته باشیم حیوانی حلال گوشت است یا حرام گوشت، خوردن گوشت و شیر و تخم آن حلال است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط مستحبّ از خوردن چیزهایی همچون آب بینی که طبیعت انسان از آنها متنفّر است اجتناب کنند. آشامیدن بول حیوانات حرام گوشت حرام است، همچنین بول حیوانات حلال گوشت - حتّی شتر - ولی خوردن بول شتر و گاو و گوسفند اگر برای معالجه باشد اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] بزغاله اگر از خوک به مقداری که گوشت و استخوانش قوّت بگیرد ، شیر بخورد ، خود و نسلش حرام میشود ، و شیر آنها نیز حرام میشود ، و در صورتی که مقدار شیر خوردن ، کمتر از آن باشد بنابر احتیاط واجب باید استبراء شود و پس از آن حلال میگردد ، و استبراء آن این است که هفت روز شیر پاک بخورد ، و اگر حاجت به شیر نداشته باشد ، هفت روز علف بخورد . و در حکم بزغاله است بنابر احتیاط واجب بره شیر خوار ، و گوساله و بچههای دیگر حیوانات حلال گوشت ، و خوردن گوشت حیوان نجاستخوار حرام است ، و چنانچه استبرائش نمایند حلال میشود ، و کیفیت استبراء آن در مسأله (219) بیان شد .
- [آیت الله مظاهری] تخم و شیر از حیوان حلال گوشت حلال است و از حیوان حرام گوشت حرام است، و تخم ماهی که به آن خاویار میگویند اگر از ماهی فلسدار باشد حلال است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خوردن گوشت اسب و قاطر و الاغ مکروه است و اگر کسی آنها را وطی (نزدیکی) کند؛ خود و نسلشان حرام می شوند و بول و سرگین آنها نجس می شود و باید آنها را از شهر بیرون ببرند و در جای دیگر بفروشند. و بر واطی لازم است قیمتش را به صاحبش بدهد و اگر با حیوان حلال گوشتی مانند گاو و گوسفند نزدیکی کنند؛ بول و سرگین آنها نجس می شود و خوردن گوشت و آشامیدن شیر آنها هم حرام است و همچنین است نسل آنها و باید فورا آن حیوان را بکشند و بسوزانند و کسی که با آن وطی کرده؛ پول آن را به صاحبش بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] گوشت، شیر و تخم حیوان نجاستخوار نجس نیست، ولی خوردن آن حرام می‌باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بول و غائط انسان و هر حیوان حرام گوشتی که خون جهنده دارد یعنی اگر رگ آن را ببرند؛ خون از آن جستن می کند؛ نجس است. و بول و غائط حیوان حرام گوشتی که خون آن جستن نمی کند مثل ماهی حرام گوشت و همچنین فضله حیوانات کوچک مثل پشه و مگس که گوشت ندارند پاک است.