نیابت
انجام دادن يك عمل برای شخص ديگر
اگر قصد نیابت نکرد در قبض اموال حکم او چیست؟
اگر مالها موجود است فعلاً قصد نماید و اگر تلف شده به مقدار آن اموال دست گردان می‌کند از طرف ما سپس از طرف خود قبول می‌کند.
اگر مالها موجود است فعلاً قصد نماید و اگر تلف شده به مقدار آن اموال دست گردان می‌کند از طرف ما سپس از طرف خود قبول می‌کند.
پاسخ:
اگر مالها موجود است فعلاً قصد نماید و اگر تلف شده به مقدار آن اموال دست گردان می‌کند از طرف ما سپس از طرف خود قبول می‌کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- بنابر فرض اذن خاص حضرت عالی آیا شرط است اینکه قصد نماید مقلدتان قبض نمودن اموال را نیابتاً از طرف حضرت عالی سپس تصرف نماید به اذن حضرت عالی؟
- شخصی که میخواهد اموال خود را مخمس کند و دیونی از قبیل دیون مؤونه یا تجارتی از قبیل زکات یا رد مظالم قطعی یا احتیاطی دارد آیا میتواند همه یا بعض این دیون را استثنا کند و بقیه را تخمیس نماید یا نه و در فرض استثنا اگر چه اموال مؤونه احتیاج به تخمیس ندارد ولکن در شمول آن دیون به این اموال فرقی مابین اموال مؤونه و اموال سرمایه در این باب است یا نه؟
- آیا نیابت از زنده در عمره مفرده جایز است مانند حج مستحبی یا نه؟ و نیز آیا میتواند یک نفر نیابت از دو نفر زنده یا مرده، عمرهء مفرده را یا نه؟
- زید میگوید برادرم را شنیدهام سرقتهایی نموده و گرفتار شده به زندان بسر میبرد هدیه و تحفههایی برای زید ارسال داشته و زید نمیداند این اموال مسروقه است یا از کارگری خود است. آیا تصرف در این اموال چگونه است؟
- نظر حضرت عالی راجع به صحت این حدیث چیست (ما تردّدت فی شیء أنا فاعله کتردّدی فی قبض روح عبدی المؤمن یکره الموت وأکره إساءته) این تردید چه بوده؟
- آیا نیابت دادن حج تمتع به کسی که با عمره مفرده داخل مکه شده است و نمیتواند احرام از میقات ببندد مگر از حدود حرم، جایز است؟
- زنی مقداری جهیزیه به خانه شوهر برده است در صورتی که بعض از آن جهیزیه را در بین سالی که به خانه شوهر رفته استعمال نکرد آیا باید خمس آن را بدهد یا نه؟
- شخصی دیگر که راننده است در حال احرام تصادف کرد و به زندان رفت، وقوف عرفات و مشعر را درک نکرد ولی برای طواف آوردند و خودش روز طواف را نمیدانست، تکلیف وی چیست؟
- کسانی که به نیابت از دیگری به حج رفته باشند از نظر اختلاف دو روز در موقف عرفات و مشعر نتوانستهاند به وظیفه خود عمل نمایند، آیا نسبت به حج از طرف منوب عنه بریء الذمّه شدهاند یا خیر؟
- کسانی که کوچ نمودن آنها از مزدلفه پیش از طلوع فجر و رمی نمودن در شب بر آنها جایز است مثل زن و غیر آن، آیا میتوانند نیابت از غیر کنند یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا پس از قبض و اقباض نمودن وجه المصالحه میتوان مصالحه را فسخ یا دخل و تصرّفی در اموال مصالحه شده کرد؟
- [آیت الله سبحانی] کسی تمامی اموال خود را به مکان مقدسی صلح نموده و قبل از قبض دادن مرده است آیا صلح وی صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] پدرم قبل از فوت، اموال بسیاری را به یکی از فرزندان هبه نمود و در برگه ای نوشته که هبه را قبض دادم آیا هبه او صحیح است؟
- [آیت الله بروجردی] نسّاج به موجب قبض از تاجری طلبی دارد، آن قبض را میدهد به شخص ثالث و پول نقد از او میگیرد و مقداری از آن پولی که در قبض ذکر شده برای آن شخص ثالث به عنوان حق القدم کسر میگذارد، یا نقد دهنده میگوید: من این مقدار از وجه این قبض کم میکنم و نقد میدهم، این معامله چه صورت دارد؟
- [آیت الله بهجت] این که فرموده اید در هبه قبض معتبر است، منظور و مراد از قبض چیست و آیا در قبض منزل، گرفتن کلید خانه کافی است یا سکونت در آن لازم است؟
- [سایر] قبض روح پیامبر(ص) را توضیح دهید؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در رهن استمرار قبض شرط است؟
- [آیت الله خامنه ای] ج: مجرّد نوشتن سند برای حصول ملکیّت برای فرزندان کافی نیست در نتیجه اگر اموال و املاک خود را به آنان هبه کرده و تحویل آنان داده اید به طوری که در اختیار و تحت تصرّف مالکانه آنان قرار گرفته باشد، حق رجوع نسبت به آن را ندارید، ولی اگر اصلاً هبه ای صورت نگرفته و یا بعد از هبه قبض و اقباض انجام نشده باشد، آن اموال بر ملکیّت شما باقی هستند و اختیار آنها با شماست.
- [سایر] قبض روح برای مؤمن چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] در وقف قبض نیز لازم است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر چیزی ندارد که در نماز خود را با آن بپوشاند، چنانچه احتمال دهد که پیدا می‌کند، بهتر این است که نماز خود را تأخیر بیندازد، و اگر چیزی پیدا نکرد، در آخر وقت مطابق وظیفهاش نماز بخواند.
- اگر پیش از اذان صبح نیت کند و بیهوش شود و در بین روز به هوش آید، بنابر احتیاط واجب باید روزة آن روز را تمام نماید و اگر تمام نکرد، قضای آن را بهجا آورد.
- کسی که از مستحق طلبکار است و میخواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند، بنابر احتیاط واجب باید خمس را به او بدهد و بعداً مستحق بابت بدهی خود به او برگرداند. و میتواند از مستحق وکالت گرفته و خود از جانب او قبض نموده و بابت طلبش دریافت کند.
- مسافری که میداند باید نماز را شکسته بخواند اگر بعضی از خصوصیات آن را نداند مثلًا نداند که در سفر هشت فرسخی باید شکسته بخواند چنانچه تمام بخواند در وقت بفهمد لازم است اعاده کند و چنانچه اعاده نکرد باید قضا نماید ولی اگر در خارج وقت بفهمد قضا ندارد.
- قرارداد بیمه چند رکن و پایه دارد: 1. ایجاب از بیمهکننده یعنی انشاء عقد بیمه بر طبق بیمهنامه به وسیلة بیمهکننده. 2. قبول بیمهگر یعنی آنچه بیمهکننده انشاء کرد، او قبول کند. 3. معلوم کردن آنچه بیمه میشود: حیات و سلامتی بدن- اموال- ماشین و یا چیزهای دیگر. 4. تعیین بیمة ماهیانه و یا سالیانه ...
- بیمه انواع و اقسام متعددی دارد: بیمة حیات و سلامت بدن- بیمة اموال چه اموالی که از خارج خریداری شده باشد و یا موجود در انبارهای کالای شخصی و یا عمومی و یا اثاث البیت- بیمة خطر آتش سوزی و غرق در آب و نقص حاصل در کالا و حصول عیب و خرابی در آن- بیمة ماشین شخص ثالث یا تمام بدنه- بیمة کشتیهای تجارتی و آنچه از این قبیل است و بیمه اقسام دیگری نیز دارد و چون حکم آنها یکی است لزومی ندارد که تمام آنها ذکر شود.
- خیابانهائی که جدیداً احداث میشود و خانه و املاک مردم در مسیر آن قرار میگیرد و دولت به جبر و اعمال زور آنها را خراب و خیابانکشی می‌کند، ظاهر این است که پس از خیابانکشی عبور از آنجاها جایز باشد چون عرفاً در حکم مالی است که تلف شده باشد و به عبور کردن از آنجا تصرف در اموال مردم گفته نمیشود و مانند کوزه یا ظرف شکسته و خرد شده میباشد، که صاحبان آن املاک نسبت به آنها اولویت دارند و این اولویت مانع از تصرف دیگران نمیشود و اما آنچه از آثار و مصالح آن املاک باقی میماند از ملک مالک خارج نشده است و درصورتی که دولت آنها را غصب کرده باشد، خرید و فروش آنها جایز نیست.
- تمامی پولهای کاغذی از قبیل دینارهای عراقی یا لیرههای انگلیسی یا دولارهای آمریکایی یا ریالهای ایرانی و امثال اینها مالیت دارند زیرا که از طرف هر یک از دولتها نسبت به پولهای کاغذی خود قیمتی معین شده که در تمام مملکت قبول و رائج است، و بدین جهت مالیت پیدا نموده و هر موقعی بخواهند از اعتبار و مالیت ساقط مینمایند. و معلوم است که این پولها مکیل و موزون نیستند و از این جهت معاوض این پولها به همجنس خود یا زیاده ربا نیست و همچنین معامل این پولها که دین در ذمه باشد به نقدی یا نقیصه یا زیاده ربا نیست، (مثلًا) اگر ده هزار ریال طلب را به کس دیگر به نه هزار ریال نقد معامله نمائیم ربا نمیشود چنانکه مرحوم آیت الله یزدی اعلی الله مقامه در ملحقات عروه در (مسأله 56) تصریح نموده و میفرماید: (اسکناس معدود است و از جنس غیر نقدین (طلا و نقره) میباشد و دارای قیمت معینهای است، و حکم نقدین بر او جاری نمیشود پس جائز است فروش بعضی از آنها به بعض دیگر با زیاده، و همچنین جاری نمیشود بر آن حکم صرف که وجوب قبض در مجلس است.)
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] در حبس ملک نیز نظیر وقف، بلوغ و عقل صاحب ملک شرط است و به احتیاط واجب قبض شرط صحّت آن است. همچنین مالک نباید سفیه باشد و یا این که به واسطه ورشکستگی توسط حاکم شرع از تصرّف در اموال خود منع شده باشد و صحت حبس بر اشخاص منوط به قبول آنان است.
- [آیت الله وحید خراسانی] در هبه قبض معتبر است پس اگر مالی را به کسی ببخشد تا به قبض او ندهد هبه محقق نمی شود وباید کسی که مال به او بخشیده شده به اذن هبه کننده قبض کند ولی اگر ان چه را بخشیده در تصرف کسی باشد که به او بخشیده کفایت از قبض می کند وقبض در غیر منقول مانند خانه وزمین به این است که مانع از تصرف را برطرف کند ومال را در استیلای کسی که به او بخشیده قرار دهد ودر منقول به این است که به طرف بدهد وطرف هم از او بگیرد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بنابر احتیاط واجب در اوقاف عامه مثل مسجد و حسینیه نیز قبض معتبر است بنابراین تا جایی را که وقف کرده به تصرف متولی نداده باشد وقفیت آن محقق نشده است و اگر کسی با اجازه واقف در مسجد به عنوان مسجد بودن نماز بخواند وقفیت محقق می شود و در مواردی که واقف خود را متولی قرار دهد نیاز به قبض مجدد ندارد و با نیت جزمی وقف چون قبض متولی وقف حاصل است وقفیت محقق می شود.
- [آیت الله مظاهری] در هبه قبول و قبض لازم است، پس تا زمانی که قبول نکرده یا هبه کننده مال را تحویل طرف نداده مال او نشده است و اگر ولیّ، مثل پدر و جدّ چیزی را به غیر رشید ببخشد باید خودش قصد تحویل گرفتن برای آنها را بنماید، ولی لازم نیست قبول یا قبض فوراً باشد، و اگر مدتی میان هبه و قبول یا قبض فاصله بیفتد مانعی ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر هبه کننده یا کسی که مال به او هبه شده قبل از قبض بمیرد هبه باطل می شود
- [آیت الله وحید خراسانی] در اوقاف عامه از قبیل مدارس و مساجد و امثال اینها قبض معتبر نیست هرچند احوط است و قبض محقق می شود به این که مثلا در وقف مسجد یک نفر در ان مسجد نماز بخواند یا در وقف مقبره کسی در ان جا دفن شود
- [آیت الله اردبیلی] اگر فرزندِ صغیری، خود اموال و دارایی داشته باشد، ولیّ او میتواند از اموال خود او مخارجش را تأمین نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .اموال منقولی که از میدان جنگ به عنوان غنیمت گرفته میشود, خمس دارد و اموال غیر منقول آن, خمس ندارد .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مالی را به کسی که به حد بلوغ نرسیده یا به دیوانه ببخشد معتبر است ولی ان دو قبول کند وان مال را قبض نماید ولی اگر ولی به ان دو ببخشد ودر دست خودش باشد بودن ان مال در تصرف ولی از قبض کفایت می کند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بنابر احتیاط واجب قبض و اقباض در تحقق رهن شرط است لذا تا وقتی که رهن گیرنده مال مرهونه را تحویل نگرفته باشد رهن محقق نشده است.