امام جماعت
امام جماعت به معنی پیش نمازاست واز آن در باب صلاة، سخن رفته است. ومهم‌ترین مباحث آن عبارت است از:
اگر کسی امام جماعت را قبول نداشته باشد و در بین دو نماز نمازش را اعاده کند اجازه دارد به افراد دیگر بگوید که من نمازم را اعاده می‌کنم یا حالتی به خود بگیرد که توجه دیگران را جلب کند؟
مواردمختلف است اگر باعث هتک یا اطلاع دیگران به عیب مخفی او باشد جایز نیست.
مواردمختلف است اگر باعث هتک یا اطلاع دیگران به عیب مخفی او باشد جایز نیست.
عنوان سوال:
اگر کسی امام جماعت را قبول نداشته باشد و در بین دو نماز نمازش را اعاده کند اجازه دارد به افراد دیگر بگوید که من نمازم را اعاده می‌کنم یا حالتی به خود بگیرد که توجه دیگران را جلب کند؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی امام جماعت را قبول نداشته باشد و او را عادل نداند اجازه دارد در بین دیگران مطرح کند؟
- در صورت بودن روحانی یا امکان دسترسی به روحانی آیا اقامه نماز جماعت در مسجد به همراه امام جماعت غیر روحانی صحیح است؟
- درنماز ظهر امام جماعت با میکروفن نماز را اقامه می کند و این باعث می شود حمد و سوره وی در مسجد به گوش تمام نمازگزاران برسد. آیا این کار به لزوم آهسته خواندن نماز ظهر، اشکالی وارد نمی کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر کسی به خاطر تقیّه به امام جماعت سنّی یا غیر عادل اقتدا کند، باید نمازش را اعاده کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر امام جماعت، به علتی نمازش باطل بوده، آیا لازم است که به مأمومین اطلاع دهد تا آنان نماز خود را اعاده کنند؟
- [آیت الله بهجت] اگر در حین نماز، برای امام جماعت حالتی پیش بیاید که قادر به ادامه ی نماز نباشد، تکلیف مأمومین چیست؟
- [آیت الله سبحانی] آیا نماز عصری را که فرادی خوانده است می تواند به نماز ظهری که امام جماعت می خواند اعاده نماید؟
- [آیت الله بهجت] آیا برای امام جماعت شدن نیاز به کسب اجازه از مجتهد است، یا همان توجّه و اعتماد مردم کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] چه ویژگیهایی را باید در مسلمان مؤمن احراز کنیم تا بتوانیم نماز جماعت را به امامت او ادا کنیم؟ (صفات امام جماعت، اعم از صفات سلبی یا ثبوتی). ج) امام جماعت باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامی و حلالزاده و عادل باشد و اگر مأموم مرد است، امام مرد باشد. س: در چه حالاتی نزد شارع، تبدیل نماز جماعت به فرادا قبیح نیست؟ اگر بدون دلیل نماز جماعت را تبدیل به فرادا کنیم موجب بطلان و وجوب اعاده نماز می‌شود؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که به رکعت سوم نماز جماعت برسد و به خیال اینکه امام در رکعت اول است، چیزی نخواند، آیا اعاده نماز بر او واجب است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در موسم حج مردم به امام جماعت اهل سنّت اقتدا میکنند، آیا در وسعت وقت اعاده لازم است؟
- [آیت الله مظاهری] می دانیم که در نماز جماعت، اگر انسان سهواً زودتر از امام جماعت سر از رکوع یا سجده بر دارد، باید دوباره خود را به رکوع یا سجده امام برساند. از بعضی افراد شنیده ام که وقتی مأموم دوباره به رکوع یا سجده رفت نباید ذکر بگوید. زیرا نمازش مشکل پیدا می کند، آیا این مطلب صحیح است ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در موسم حج مردم به امام جماعت اهل سنّت اقتدا می کنند، آیا در وسعت وقت اعاده لازم است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- موقعی که مأموم نیت میکند، باید امام را معیّن نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت کند: اقتدا می‌کنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- نماز قضا را با جماعت می‌شود خواند؛ چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند؛ مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند، اشکال ندارد.
- اگر سهواً پیش از امام به رکوع رود و طوری باشد که اگر سر بردارد به چیزی از قرائت امام نمیرسد، ولی میتواند سر بردارد و با امام به رکوع رود چنانچه بخواهد جماعتش باقی باشد باید سر بردارد و با امام به رکوع رود جماعت و نمازش صحیح است و اگر عمداً برنگردد، نمازش فرادی می‌شود؛ و در هر دو صورت، بنا بر احتیاط مستحب، پس از تمام شدن نماز، آن را دوباره بخواند.
- اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده، یا کافر بوده، یا به جهتی نمازش باطل بوده؛ مثلاً بیوضو نماز خوانده، نمازش صحیح است و ظاهراً جماعت هم میباشد؛ بنابراین اگرچه سهواً پیش از امام سر از رکوع بردارد و به جهت تبعیت از امام جماعت، رکوع را زیاد کرده باشد، نمازش باطل نمیشود، هر چند زیادی سهوی رکوع در نماز فرادی نماز را باطل میسازد. چهارم: (مأموم نیت جماعت داشته باشد) مسأله 1437 - اگر در بین نماز جماعت قبل از رکوع، شک کند که تکبیرة الاحرام را گفته یا نه، بنا بر این میگذارد که نگفته و اگر اطمینان دارد که تکبیرة الاحرام را گفته و شک کند که نیت جماعت کرده یا نه، باید نماز را به نیت فرادی تمام کند، هر چند قبل از نماز، بنای بر جماعت خواندن داشته و الان هم مشغول کاری باشد که مأمومین انجام میدهند؛ مثلاً به حمد و سوره امام گوش میدهد و اگر در رکوع یا بعد از آن شک کند که تکبیرة الاحرام را گفته یا نه، یا نیت جماعت کرده یا نه، نماز را به جماعت تمام کرده و صحیح میباشد.
- اگر سهواً پیش از امام به رکوع رود و طوری باشد که اگر سر بردارد به مقداری از قرائت امام میرسد، باید برگردد و با امام به رکوع رود و نمازش صحیح است و اگر با دانستن مسأله عمداً برنگردد و به مقداری از حمد امام که میتوانسته برسد، نرسد، نمازش باطل است، بلکه بنا بر احتیاط واجب اگر به جهت ندانستن مسأله عمداً برنگردد نیز نمازش باطل است و در هر حال احتیاط استحبابی آن است که قبل از اعاده به نیت فرادی نماز را تمام کند.
- اگر مأموم سهواً پیش از امام سلام دهد، نمازش صحیح است و لازم نیست دوباره با امام سلام دهد، بلکه اگر عمداً هم پیش از امام سلام دهد، نمازش اشکال ندارد؛ هر چند از اوّل نماز قصد داشته باشد.
- اگر سهواً پیش از امام به سجده رود، ولی میتواند سر بردارد و با امام به سجده رود چنانچه بخواهد جماعتش باقی باشد باید سر بردارد و با امام به سجده رود، جماعت و نمازش صحیح است و اگر عمداً برنگردد نمازش فرادی میگردد.
- اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال این که به امام نمیرسد به رکوع یا سجده نرود، جماعت و نمازش صحیح است، هر چند معلوم شود که اگر برمیگشته به امام میرسیده است.
- اگر در بین نماز جماعت نیت فرادی نماید، نمیتواند دوباره نیت جماعت کند، ولی اگر مردّد شود که نیت فرادی کند یا نه و بعد تصمیم بگیرد که نماز را با جماعت تمام کند، نمازش صحیح است.
- وقتی که جماعت برپا می‌شود، مستحب است کسی که نمازش را فرادی خوانده دوباره با جماعت بخواند و اگر بعد بفهمد که نماز اولش باطل بوده، نماز دوم او کافی است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] موقعی که مأموم نیّت میکند ، باید امام را معیّن نماید ، ولی دانستن اسم او لازم نیست ، و اگر نیّت کند اقتدا می‌کنم به امام جماعت حاضر نمازش صحیح است .
- [آیت الله مظاهری] امام لازم نیست نیّت جماعت کند ولی مأموم باید نیّت جماعت کند امّا دانستن اسم امام جماعت لازم نیست، مثلاً اگر نیّت کند اقتدا می‌کنم به امام حاضر کفایت میکند.
- [امام خمینی] اگر سهوا پیش از امام به سجده رود، واجب است که سر بردارد و با امام به سجده رود و نمازش صحیح است اگر چه احتیاط استحبابی در این صورت اعاده نماز است و اگر برنداشت نمازش صحیح است.
- [آیت الله بهجت] موقعی که مأموم نیت میکند، باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت کند: اقتدا می‌کنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد جماعتش باطل است. ولی نماز او به صورت فرادی صحیح است لذا آن را رکوع رکعت اول حساب کند و نماز خود را ادامه دهد هرچند احتیاط مستحب اعاده این نماز است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر سهوا پیش از امام به سجده رود؛ اگر به قصد اینکه با امام نماز بخواند سر بردارد و با امام به سجده رود؛ جماعت و نمازش صحیح است و اگر عمدا برنگردد نمازش صحیح و منفرد می گردد.
- [آیت الله خوئی] اگر سهواً پیش از امام به سجده رود، اگر به قصد با امام نماز بخواند سربردارد و با امام به سجده رود، جماعت و نمازش صحیح است اگر عمداً برنگردد نمازش صحیح و منفرد میگردد.
- [آیت الله علوی گرگانی] موقعی که مأموم نیّت میکند باید امام را معیّن نماید ولی دانستن اسم او لازم نیست مثلاً اگر نیّت کند اقتدا می‌کنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] موقعی که مأموم نیت میکند باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت کند اقتدا می‌کنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- [امام خمینی] اگر سهوا پیش از امام به رکوع رود و طوری باشد که اگر برگردد به چیزی از قرائت امام نمی رسد، واجب است سر بردارد و با امام نماز را تمام کند و نمازش صحیح است اگر چه احوط استحبابی در این صورت اعاده نماز است، و اگر سر برندارد تا امام برسد نمازش صحیح است.