اوقات نماز
هر یک از نمازهای واجب باید در وقت مخصوصی اقامه گردد، که به آن اوقات نمازهای یومیه می گویند.
در سفر به مناطقی که 24 ساعت آن روز است و بالعکس، چگونه اوقات نماز معین می شود؟
نسبت بهنمازهایی که وقت شرعی ندارد، افق نزدیکترین مکان به آنجا که شب و روز عادی دارند، ملاحظهشود.
نسبت بهنمازهایی که وقت شرعی ندارد، افق نزدیکترین مکان به آنجا که شب و روز عادی دارند، ملاحظهشود.
پاسخ:
نسبت بهنمازهایی که وقت شرعی ندارد، افق نزدیکترین مکان به آنجا که شب و روز عادی دارند، ملاحظهشود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حکم نماز و روزه مسافری که با اکراه و اجبار به سفر رفته، پس از رسیدن به مسافت شرعی چیست؟
- به چه کسی (کثیر السفر) اطلاق می‌شود تا این وصف موجب جواز تمام خواند نماز و روزه گرفتن وی شود؟ آیا یک سفر قبل از ده روز را هم شامل می‌شود؟
- اگر مسافر پس از رسیدن به چهار فرسخ از ادامه سفر منصرف شود و ده روز در آن محل بماند یا به وطن برگردد، حکم نماز و روزه او در آن محل و بین راه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا کارگرانی که 24 ساعت کار و 24 ساعت استراحت می کنند نوبت کار هستند و آیا می توانند از فوق العاده نوبت کاری استفاده کنند ؟
- [آیت الله سیستانی] من در نروژ زندگی میکنم در 24 ساعت یک ساعت شب است من چگونه روزه بگیرم؟
- [آیت الله بهجت] منظور از روز 24 ساعت است یا از صبح تا غروب؟
- [سایر] طریقه خواندن نماز در اسلام اولین بار چطور بود؟ و اوقات نماز را چه کسانی معیّن میکردند؟
- [سایر] آیا مراد از «ستة ایام» که در قرآن آمده، شبانه روز به معنای 24 ساعت است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر هنگام طواف، نماز جماعت اقامه شود، در حالی که برخی اوقات بیش از نیم ساعت نماز طول می کشد و گاهی برخی از طواف کنندگان مخصوصاً بانوان مجبور می شوند از مطاف خارج شوند، وظیفه چیست؟
- [آیت الله مظاهری] چرا مسافر نمی تواند روزه بگیرید؟ آیا این حکم برای قرون گذشته نبوده که کوتاه ترین فاصله بیست ساعت بوده اما امروزه دورترین فاصله از ایران هفت ساعت است؟ چرا باید بعد از 24 کیلومتر افطار کرد؟
- [سایر] با عرض سلام منظور از تمام وقت یعنی این که 24 ساعت شبانه روز رو باید داخل حوزه گذروند و حق خروج نداری ؟ منظور چیه ؟
- [سایر] بسمه تعالی باسلام حاج آقا لطفاً راهنمایی فرمائید من یک دختر 24 ساله هستم که 2 ساله ازدواج کردم و الان قریب به 2 ماهه که با همسرم مشکل دارم که گاهی اوقات به جروبحث و نازسا و حتی کتک زدن ختم میشه و الان قریب به 2 ماهه که شدید تر شده و در ضمن صبحا 3 ساعت زودتر از همیشه از خانه خارج میشه و شبها 3 تا 4 ساعت دیرتر از قبل یعنی ساعت 1 نیمه شب به خانه برمیگرده و در این 2 ماه خرجی به من نداده چیزی برای خانه تهیه نمی کنه من از صبح تا شب بیشتر اوقات یا گرسنه می مونم یا گاهی اوقات از مادرم خرجی میگیرم. در ضمن مادرش خیلی در زندگیمون دخالت می کنه. حاج آقا لطفاً راهنمایی بفرمایید که چه کار کنم زندگیم داره از هم میپاشه. ... خیلی نگران زندگیم هستم. متشکر.
- [آیت الله بهجت] اگر در شهری زمان بین فجر تا طلوع خورشید در زمستان یک ساعت و نیم و در تابستان دو ساعت باشد؛ اوقات شرعی در ماه مبارک رمضان و غیر آن چگونه تعیین می گردد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- وقت نماز جمعه از اول ظهر است تا یک ساعت و مراد از ساعت: 112 روز است؛ بنابراین در فصول مختلف تغییر میکند.
- سفر به منظور اذیت کردن مؤمن حرام و نماز در آن سفر تمام است، همچنین اگر پدر یا مادر سفر غیر واجبی را به صلاح فرزند ندانند و از روی دلسوزی او را از سفر نهی کنند چنانچه مسافرت فرزند سبب اذیت آنها شود حرام و نماز در آن سفر تمام است ولی اگر سفر واجب باشد - مانند سفر برای حج واجب - حرام نیست و نماز در آن شکسته است، هر چند سبب اذیت پدر و مادر باشد.
- مدت خون حیض کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نمیشود و اگر مختصری هم از سه روز کمتر باشد حیض نیست (البته اگر به جهت مانعی همچون حامله بودن یا خوردن قرص، خون سه روز ادامه نیابد، با داشتن سایر شرایط حیض است). مراد از روز، در این مسأله مدّت 24 ساعت است؛ نه روز در مقابل شب.
- کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام یا ترک واجب هم سفر نمیکند، اگر چه در سفر معصیتی انجام دهد یا واجبی را ترک کند؛ مثلاً غیبت کند یا شراب بخورد، یا نماز نخواند، باید نماز خود را شکسته بخواند و اگر سفر وی مستلزم معصیت یا ترک واجبی باشد نیز همینطور است؛ هر چند احتیاط مستحب در اینصورت این است که نماز را تمام بخواند.
- کسی که در سفر به اختیار دیگری است؛ مانند نوکری که با آقای خود مسافرت میکند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است، باید نماز را شکسته بخواند و اگر نداند، نماز را تمام بجا می‌آورد و پرسیدن لازم نیست.
- کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است، باید نماز را شکسته بخواند؛ خواه رفتن او یا برگشتنش هر یک به اندازه چهار فرسخ باشد یا نباشد، بنابراین اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد، یا بالعکس، باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر سفر او سفر حرام نباشد، ولی ماشین یا مرکب دیگری که سوار است غصبی باشد، یا در زمین غصبی مسافرت کند، بنا بر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.
- اگر از مسافری که باید نماز را شکسته بخواند نماز ظهر یا عصر یا عشا قضا شود، باید آن را دو رکعتی قضا نماید؛ اگر چه در غیر سفر بخواهد قضای آن را به جا آورد و اگر از کسی که مسافر نیست یکی از این سه نماز قضا شود، باید چهار رکعتی قضا نماید؛ اگر چه در سفر بخواهد آن را قضا نماید.
- مسافری که در سفر از وطن خود عبور میکند وقتی به حدّ ترخّص وطن رسید، باید نماز را تمام بخواند.
- کسی که در سفر به اختیار دیگری است، اگر بداند یا گمان داشته باشد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می‌شود و به سفر ادامه نمیدهد، باید نماز را تمام بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] هرگاه تجارت با سرمایه، به سفر نیاز داشته باشد هزینه سفر از آنِ مالک است مگر این که در قرارداد برعهده عامل معین شده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که شغلش مسافرت نیست، اگر مثلاً در شهری یا در دهی جنسی دارد که برای حمل آن مسافرت های پی درپی می کند، باید نماز را شکسته بخواند. ولی کسی که کارش این است که هفته ای یکبار یا بیشتر برای انجام شغلی در محلی سفر می کند، مثلاً همه روزه از تهران به کرج برای تدریس یا درس خواندن می رود، یا آن که برای کاری مثل خرید و فروش از تهران به قم یا بالعکس سفر می نماید همین که به مقداری سفر کند که عرفاً این کار را شغل او بگویند، باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .فرا رسیدن ظهر شرعی، وقت نماز ظهر و سپس نماز عصر است. ظهر شرعی, غیر از ساعت دوازده روز است، زیرا ظهر شرعی, گاهی قبل از ساعت دوازده و گاهی پس از آن است، چنانکه در بعضی از شهرها پیش از ساعت دوازده و در برخی دیگر, پس از ساعت دوازده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر فرض شود که شخص مکلّف در محلّی است که روز آن شش ماه وشب آن شش ماه است و میتواند هجرت کند ومنتقل شود به شهری که نماز وروزه را بوقتش بجا آورد واجب است که هجرت کند و اگر نمیتواند مهاجرت کند احتیاط واجب آن است که در هر بیست وچهار ساعت نماز پنجگانه را بجا آورد در صورتی که تاریک و روشن شدن هوا نتواند شب و روز را معین نماید و اگر بتواند روز و شب را معین نماید باید به همان روشن و تاریک شدن وقت نماز را معین و نماز بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر غیر روزه رمضان، روزه معیّن دیگری بر انسان واجب باشد مثلاً نذر کرده باشد روز معیّنی را روزه بگیرد، میتواند مسافرت کند و اگر در سفر باشد، واجب نیست قصد کند که ده روز در جایی بماند و آن روز را روزه بگیرد اگرچه احتیاط آنست که سفر نکند و یا اگر در سفر است قصد اقامه کند و روزه نذری را بگیرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نذر کند روزه بگیرد وروز آن را معیّن نکند، نمیتواند آن را در سفر بجا آورد ولی چنانچه نذر کند که روز معیّنی را در سفر روزه بگیرد، باید آن را در سفر بجا آورد و نیز اگر نذر کند روز معیّنی را چه مسافر باشد یا نباشد، روزه بگیرد، باید آن روز را اگرچه مسافر باشد، روزه بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معیّن نکند، نمی تواند آن را در سفر بجا آورد، ولی چنانچه نذر کند که روز معیّنی را در سفر روزه بگیرد، باید آن را در سفر بجا آورد، و نیز اگر نذر کند روز معیّنی را چه مسافر باشد یا نباشد روزه بگیرد باید آن روز را اگر چه مسافر باشد روزه بگیرد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند ، نمی تواند آن را در سفر بجا آورد . ولی چنانچه نذر کند روز معینی را در سفر روزه بگیرد باید آن را در سفر بجا آورد و نیز اگر نذر کند روز معینی را چه مسافر یا نباشد ، روزه بگیرد باید آن روز را اگر چه مسافر باشد روزه بگیرد .
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند، نمی تواند آن را در سفر به جا آورد. و اگر نذر کند روز معینی را در سفر روزه بگیرد، باید در سفر به جا آورد و نیز اگر نذر کند روز معینی را چه مسافر باشد یا نباشد، روزه بگیرد باید آن روز را اگرچه مسافر باشد، روزه بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] اگر نذر کند روزه مستحبی بگیرد و روز آن را معیّن نکند ، نمیتواند آن را در سفر بجا آورد ، ولی چنانچه نذر کند که روز معیّنی را در سفر روزه بگیرد ، باید آن را در سفر بجا آورد . و نیز اگر نذر کند روز معیّنی را چه مسافر باشد یا نباشد ، روزه بگیرد ، باید آن روز را اگر چه مسافر باشد روزه بگیرد .