شناخت
شناخت مجموع حالت‌ها و فرآیندهای روانی مانند تفکر، استدلال، درک و تولید زبان، دریافت حواس پنجگانه، آموزش، آگاهی، احساسات و… می‌باشد.
آیا می‌شود بدون شناخت، زنی را برای فرزندان صغار خودش قیّم قرار داد؟
باید قیّم شخصی مورد اطمینان و وثوق باشد تا تصرّفات بی‌مورد در اموال صغار نکند، پس بدون آشنایی یا معرفی شخص موثق نمی‌توان کسی را بر صغار، قیّم قرار داد.
باید قیّم شخصی مورد اطمینان و وثوق باشد تا تصرّفات بی‌مورد در اموال صغار نکند، پس بدون آشنایی یا معرفی شخص موثق نمی‌توان کسی را بر صغار، قیّم قرار داد.
عنوان سوال:
آیا می‌شود بدون شناخت، زنی را برای فرزندان صغار خودش قیّم قرار داد؟
پاسخ:
باید قیّم شخصی مورد اطمینان و وثوق باشد تا تصرّفات بی‌مورد در اموال صغار نکند، پس بدون آشنایی یا معرفی شخص موثق نمی‌توان کسی را بر صغار، قیّم قرار داد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا پدر میتواند برای فرزندان کوچکش قیّم تعیین کند با وجود جدّ؟
- بعضی از وارثین مکلّف تحت نام سرپرستی صغار میخواهند اموال را حیف و میل کنند، تکلیف چیست؟
- آیا پدر میتواند مخارج تحصیل فرزند ذکور یا اناث خود را از باب زکات به سعه، زکات فطره، سهم سادات اگر فرزند سیّد باشد و یا ردّ مظالم و سهم امام 7 البتّه با اجازه مجتهد بدهد و در صورت مثبت بودن تمامی صدر مذکور، اطّلاع فرزندان لازم است یا پدر خودش خرج کند ولی نیّت وجوه منطبقه کند، در صورت لزوم اطفال صغار که متوجّه اینگونه مسائل نمیشوند با اجازه مجتهد حلّ می‌شود یا نه؟
- در مورد صغار و مجانین که مورد ضرب و جرح یا توهین قرار گرفته باشند; بفرمائید: الف - آیا اولیاء آنان با رعایت غبطه موّلی علیه، حقّ گذشت دارند یا خیر؟ ب - ملاک رعایت غبطه موّلی علیه چیست؟ (آیا صرف عدم الضرر کافی است یا باید نفع صغیر لحاظ گردد)
- آیا با بودن ولایت قهری ولایتهای دیگر مثل قیّم، وصیّ، وکیل و حضانت میسّر خواهد شد؟
- چنانچه شخص متوفّی دارای فرزندان کوچک باشد، آیا می‌شود باقی مانده ثلثی را که وصیّت نموده برایش خرج شود، به فرزندان او داد؟
- شخصی فوت شده و پنج فرزند دارد چهار تا از فرزندان که از یک مادر میباشند از ثمره و غیر ثمره درختان پدر استفاده میکنند و برای یکی از فرزندان پسر که از یک مادر دیگر است هیچ حقّی قائل نمیشوند، آیا این درختان برای همه فرزندان است یا برای آن چهار نفر؟
- نوزاد دختری به مدّت یکماه هر روز از ساعت هفت صبح الی سه بعد از ظهر شیر زنی را میخورد و بعد از آن تا هفت صبح فردا از شیر مادرش استفاده نموده، محرمیّت این دختر نسبت به فرزندان و شوهر زن مذکور (دایه) چگونه است؟
- سیّدی هست که مقیّد به احکام شریعت نیست ولی دارای فرزندان صغیری هست که همه فقیرند آیا دادن سهم سادات به این سیّد به قصد دادن به فرزندان صغیر او اشکال دارد یا خیر؟
- والدین برای فرزندان خودشان در بانک حساب پس انداز افتتاح نمودهاند و ماهانه مبلغی را به حساب فرزندان خود واریز میکنند، آیا به این نوع حساب پس انداز خمس تعلّق میگیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مرسوم است که فردی را تحت عنوان قیم برای صغار، نصب می کنند. آیا قیم حق عفو و گذشت و تخفیف دیه را دارد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا جدّ پدری، یا وصیّ، یا قیّم صغار، هر چند مادر آنها باشد، حق دارد سهم الدیه صغار تحت کفالت خود را به کمتر از دیه شرعی با جانی مصالحه کند، یا به طور کلّی آن را عفو نماید؟
- [آیت الله سبحانی] آیا با نبود ولیّ جهت تصرف در اموال صغار ، وصی می تواند اجازه بدهد به عبارت دیگر وصی وهمچنین قیّم می توانند خلاء نبود ولی را پر کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] برخی از اولیای میّت صغیر و برخی کبیرند. ورثه کبیر خواهان قصاص قاتل هستند، که در این صورت باید سهم صغار را از دیه بپردازند. آیا ورثه کبیر می توانند نوع دیه را از نظر جنس و قیمت تعیین نمایند؟ یا برای رعایت غبطه صغار، قیّم آنها، یا دادگاه، باید سهم الدیّه صغار را از جنس گرانتر (مانند گاو و گوسفند) تعیین کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی در طی وصیتنامه ای یکی از فرزندان خود را در خصوص اداره امور صغار از ورثه، بعد از فوتش وصیّ قرار داده، و متذکّر شده پس از رشد و کبر، بقیّه برادران شرکت در وصایت داشته باشند وبا توجه به اینکه خواهر کوچک آنهاعقب افتادگی ذهنی داشته و دارد والان 41 سال دارند آیا برادران هنوز می توانند قیّم خواهر کوچک باشند؟ و آیا این وصیّت نامه به قوّت خود باقی است؟
- [آیت الله بهجت] آیا فردی که در آستانه مرگ است، لازم است برای فرزندان کوچک خود قیّم تعیین نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه ورثه مقتول صغیر باشند، بفرمایید: 1 آیا همواره اخذ دیه از سوی اولیای صغار، اصلح به حال صغار است، یا این که ولیّ صغیر حسب مورد می تواند جانی را عفو یا مطالبه قصاص کند؟2 آیا محدوده اختیارات ولیّ با قیّم، در این خصوص تفاوتی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که آثار مرگ را در خود میبیند آیا می تواند قیّم و سرپرست برای فرزندان صغیر خود معیّن نکند ؟
- [سایر] راه های شناخت استعدادهای فرزندان چیست و چگونه می توان آن ها را شکوفا ساخت؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اولیای مقتول بعضی بالغ و بعضی غیر بالغ می باشند و اولیای بالغ درخواست قصاص دارند، آیا در این موارد قصاص جایز است یا باید صبر کرد تا صغار به سن بلوغ برسند؟ آیا موافقت قیم صغار در این مسأله دخالت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی بگوید من وصیّ میّتم که مال او را به مصرفی برسانم یا میّت، مرا قیّم بچههای خود قرار داده، در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند.
- کسی که نشانههای مرگ را در خود میبیند، اگر مالی پیش کسیدارد یا در جایی پنهان کرده است که ورثه نمیدانند، چنانچه به واسطه ندانستن حقّشان از بین برود، باید به آنان اطلاع دهد ولازم نیست برای بچههایصغیر خود قیّم وسرپرست معیّن کند، ولی در صورتی که بدون قیّم مالشان از بین میرود، یا خودشان ضایع میشوند، باید برای آنان قیّم امینی معیّن نماید.
- زنی که عادت وقتیّه دارد وشماره عادت خویشان خود را حیض قرار میدهد، باید روزی را که در هر ماه اوّل عادت او بوده، اوّل حیض خود قرار دهد، مثلاً زنی که هر ماه، روز اوّل ماه خون میدیده وگاهی روز هفتم وگاهی روز هشتم پاک میشده، چنانچه یک ماه دوازده روز خون ببیند وعادت خویشانش هفت روز باشد، باید هفت روز اوّل ماه را حیض وباقی را استحاضه قرار دهد.
- زنی که باید شماره عادت خویشان خود را حیض قرار دهد، چنانچه خویش نداشته باشد، یا شماره عادت آنان مثل هم نباشد، باید در هر ماه از روزی که خون میبیند تا هفت روز را بنابر احوط حیض وبقیّه را استحاضه قرار دهد، اگرچه بعید نیست که چنین زنی مخیّر باشد در قرار دادن حیض خود از سه روز تا ده روز ولی اگر در خون روزهای وسط یا آخر نشانههای حیض بیشتر باشد، باید هفت روز وسط یا آخر را حیض قرار دهد، در صورتی که بر خلاف عادت وقتیّه خودش نباشد.
- وصیّت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهائی انجام دهند یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد یا ملک کسی بکنند یا برای اولاد خود وکسانی که اختیار آنان با اوست قیّم وسرپرست معیّن کند یا حقّ جعل قیّم بعد از خودش را داشته باشد و کسی را که به او وصیّت میکند وصیّ میگویند.
- جماع کردن در روزهایی هم که حیض زن قطعی نیست ولی شرعاً باید برای خود حیض قرار دهد حرام است، پس زنی که بیشتر از ده روز خون میبیند و باید به دستوری که بعداً گفته می‌شود روزهای عادت خویشان خود را حیض قرار دهد، شوهرش نمیتواند در آن روزها با او نزدیکی نماید.
- اگر ولی یا قیّم بچه مال او را اجاره دهد، یا خود او را اجیر دیگری نماید، اشکال ندارد و اگر مدّتی از زمان بالغ شدن او را جز مدّت اجاره قرار دهد، بعد از آن که بچه بالغ شد، میتواند بقیه اجاره را به هم بزند، و همچنین هرگاه طوری بود که اگر مقداری از زمان بالغ بودن بچه را جز مدت اجاره نمیکرد، برخلاف مصلحت بچه بود، میتواند اجاره را به هم بزند.
- ناسیه یعنی زنی که عادت خود را فراموش کرده است، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند باید روزهایی که خون او نشانه حیض را دارد، حیض قرار دهد و اگر نتواند حیض را به واسطه نشانههای آن تشخیص دهد بنابر احتیاط استحبابیباید هفت روز اوّل را حیض بگیرد اگرچه مخیّر است در تعیین مدّت حیض از سه روز تا ده روز و آنچه را که اختیار میکند حیض گرفته وبقیّه را استحاضه قرار دهد.
- مبتدئه یعنی زنی که دفعه اوّل خون دیدن اوست، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند وهمه خونهایی که دیده یک جور باشد، باید عادت خویشان خود را به طوری که در وقتیّه گفته شد، حیض وبقیّه را استحاضه قرار دهد.
- زنی که معمولاً ماهی یک مرتبه خون میبیند، اگر یک ماه دو مرتبه خون ببیند و آن خون نشانههای حیض را داشته باشد، چنانچه روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز کمتر نباشد، باید هر دو را حیض قرار دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که آثار مرگ را در خود می بیند اگر مالی نزد کسی دارد، یا در جایی پنهان کرده که ورثه نمی دانند، چنانچه به واسطه ندانستن حقشان از بین برود باید به آنان اطلاع دهد و نیز در صورتی که فرزندان صغیر دارد و اگر قیم و سرپرست معین نکند حق آنها از بین می رود یا خودشان ضایع می شوند، باید برای آنان قیم امینی معین نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند لازم نیست برای بچه های صغیر خود قیم و سرپرست معین کند ولی در صورتی که بدون قیم حقوقشان تضییع می شود باید برای آنان قیم امینی معین نماید.
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی بگوید من وصی میتم که مال او را به مصرفی برسانم، یا میت مرا قیم بچه های خود قرار داده، در صورتی باید سخن او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی بگوید من وصی میتم، که مال او را به مصرفی برسانم، یا میت مرا قیم بچه های خود قرار داده، در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی بگوید من وصی میتم که مال او را به مصرفی برسانم، یا میت مرا قَیِّم بچههای خود قرار داده، در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفتهی او را تصدیق نمایند.
- [آیت الله خوئی] اگر کسی بگوید من وصی میّتم که مال او را به مصرفی برسانم یا میّت مرا قیّم بچههای خود قرار داده، در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفت او را تصدیق نمایند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بگوید: (من وصیّ میّتم که مال او را به مصرفی برسانم) یا (میّت مرا قیّم بچّههای خود قرار داده است)، در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بگوید من وصی میتم که مال او را به مصرفی برسانم یا میت مرا قیم بچه های خود قرار داده در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی بگوید: من وصی میتم که مال او را به مصرفی برسانم؛ یا میت مرا قیم بچه های خود قرار داده؛ در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند.
- [امام خمینی] اگر کسی بگوید من وصی میتم که مال او را به مصرفی برسانم، یا میت مرا قیّم بچههای خود قرار داده، در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند.