انتقال نطفه
کاشت نطفه در رحم از غیر طریق آمیزش را تلقیح مصنوعی گویند و از این عنوان در بخش مسائل مستحدثه بحث شده است.
انتقال نطفه مردی که از دنیا رفته به رحم همسرش چه صورت دارد؟
دلیل بر حرمت آن نیست بنابراین اشکال ندارد، در صورتی که مستلزم لمس و نظر حرام نباشد.
دلیل بر حرمت آن نیست بنابراین اشکال ندارد، در صورتی که مستلزم لمس و نظر حرام نباشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- تزریق نطفه مرد اجنبی و نطفه شوهر که مخلوط با هم شده، در رحم زن چه حکمی دارد و در صورت بچّهدار شدن، بچّه متعلّق به کیست؟
- مردی دارای دو زن میباشد نطفه مرد را پس از استقرار در رحم زن اوّلی در رحم زن دوّمی که عقیم است قرار میدهند آیا بچّه متعلّق به زن دوّمی است یا اوّلی، با فرض این که الحاق ولد بر مرد قطعی است؟
- آیا ملحق نمودن نطفه، در رحم نامحرم و بارور نمودن آن از طریق پزشکی و علمی اشکال دارد؟ و فرزند بوجود آمده متعلّق به چه کسی است و با چه کسانی محرم و نامحرم می‌شود؟
- اگر نطفه و اسپرم را از فرآوردههای نباتی تهیّه و آن را در رحم مصنوعی پرورش دهند و از آن کودک به عمل آید نوزاد به چه کسی ملحق می‌شود؟
- مردی با زنش بدون دخول ملاعبه میکند از او منی خارج شده و جذب رحم زن میگردد و بدینوسیله زن حامله می‌شود آیا زن جنب است؟
- آیا بارور کردن مصنوعی زن یا وارد کردن منی مرد غریب نامحرم به داخل رحم زنی که همسرش مرد نازا است به طریق تزریق یا طرق دیگر آیا جایز است؟
- مردی با زنش ملاعبه میکند از مرد منی خارج می‌شود و بدون دخول منی جذب رحم زن می‌شود و حامله میگردد آیا این حالت موجب ثبوت مهر است یا خیر؟ آیا زن در این صورت جنب است؟
- مردی همسرش را کتک زده و لذا دیه این جنایت را به دخترش میدهد که دختر به مادر برساند مادر به دخترش میگوید که قبول کردم و به تو بخشیدم با این وصف که در هبه قبض شرط است همین مقدار کفایت میکند یا خیر؟
- مردی زمین کشاورزی خود را به همسرش هبه نموده (اتّفاقازن پیش از شوهر فوت کرده) و قبل از فوت وصیّت نموده، زمین بعد از فوت من بین فرزندان دختر تقسیم شود ولی شوهر این زمین را بعد از فوت او وقف نموده و نگذاشته وصیّ به وصیّت عمل نماید، آیا وقف چه صورتی دارد و وصیّ از نظر حکم شرعی چه وظیفهای دارد؟
- وظیفه شوهری که همسرش واجبات دینی را بجا نمیآورد چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به این که از نظر علمی هر گاه مردی فوت نماید، تا مدّت محدودی میتوان نطفه او را به رحم زن منتقل کرد و وی را باردار نمود؛ بفرمائید: الف: انتقال نطفه زوج پس از مرگ به رحم زوجه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] از نظر علمی هرگاه مردی فوت کند تا مدت محدودی می توان نطفه او را به رحم زنی منتقل کرد و وی را بارور کرد. الف) انتقال نطفه زوج پس از مرگ به رحم زوجه چه حکمی دارد؟ ب) احکام مربوط به والد را از نظر طهارت وارث و... بیان فرمایید:
- [آیت الله مکارم شیرازی] شوهر نطفه ندارد و همسرش سالم و نطفه دار است. آیا می شود نطفه مرد اجنبی را با نطفه این زن شوهردار مخلوط کرد و به رحم این زن تزریق نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا شوهر حق دارد بدون رضایت همسرش از انزال نطفه داخل رحم خودداری نموده و به آمیزش تنها قناعت کند؟
- [آیت الله بهجت] مردی دارای دو همسر است. آیا می شود نطفه ی مرد را با نطفه ی همسر اوّل در خارج رحم ترکیب کنند و در رحم زن دوّم قرار دهند؟
- [آیت الله سبحانی] مردی اسپرم ندارد لذا اسپرم اجنبی را با تخمک همسرش بارور می کند و در رحم همسرش قرار می دهند آیا این کار جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر نطفه از شوهر گرفته شود و بعد از وفات او با تخمک همسرش لقاح شده و سپس به رحم او منتقل شود، اولاً آیا این عمل شرعاً جایز است؟ ثانیاً آیا کودکی که متولد می شود فرزند آن مرد است و از نظر شرعی به او ملحق می شود؟ و ثالثاً آیا فرزندی که به دنیا می آید از صاحب نطفه ارث می برد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا پس از این که نطفه شوهر و تخمک همسرش را در رحم زن دیگری پرورش دادند، مادر جانشین به هنگام تولد آن بچه نفساء محسوب می‌شود یا احکام نفاس مخصوص مادران حقیقی است؟
- [آیت الله بهجت] اگر نطفه مردی را پس از فوت وی بگیرند و با تلقیح مصنوعی به رحم زن منتقل کنند، ولد متولّد شده آیا به مرد ملحق می شود؟ آیا از وی ارث می برد؟
- [آیت الله سبحانی] مردی مرده است و فرزندی ندارد، ولی همسرش حامله به پسری است. آیا بعد از به دنیا آمدن پسر، قضای نمازهای پدر به عهده ی اوست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- لازم نیست که خلقت بچه تمام باشد، بلکه اگر خون بستهای هم از رحم زن خارج شود وخود زن بداند، یا چهار نفر قابله بگویند، که اگر در رحم میماند انسان میشد، خونی که تا ده روز میبیند خون نفاس است.
- مردی که از پدر ومادر غیر مسلمان به دنیا آمده ومسلمان شده اگر پیش از نزدیکی با عیالش مرتدّ شود، عقد او باطل میگردد و اگر بعد از نزدیکیمرتدّ شود، چنانچه زن او در سن زنهایی باشد که حیض میبینند باید آن زن به مقداریکه در احکام طلاق گفته می‌شود، عدّه نگهدارد پس اگر پیش از تمام شدن عدّه شوهر او مسلمان شود، عقد باقی وگرنه باطل است.
- جائز نیست نطفه و منی مرد اجنبی غیر از شوهر را به زنی تلقیح و تزریق نمایند و فرق نمیکند که عمل تلقیح بوسیله شخص اجنبی انجام بگیرد یا بوسیله خود شوهر زن، و اگر عمل تلقیح انجام شود و زن تلقیح شده حامله وبچهدار گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است وتمام احکام اولاد بر او جاری است و از یکدیگر ارث هم میبرند و فقط آنچه در مورد ارث استثنأ شده است، بچهای است که از زنا تولید شده باشد و در عمل تلقیح گرچه خود عمل حرام میباشد، ولی زنا تحقق پیدا نکرده است و همچنین زنی که بوسیله تلقیح بچهدار شده باشد، مادر آن بچه است و احکام اولاد بر او جاری است و از این قبیل است اگر زنی بطور مساحقه نطفه شوهر خود را به فرج زن دیگر بریزد و آن زن از این نطفه حامله وبچهدار شود، آن بچه مال صاحب نطفه است و آن زن هم مادر آن بچه است واحکام اولاد بر او جاری است.
- بچهای که بعد از مردن مادر به دنیا میآید، وقتی بالغ شد بنابر احتیاط واجب غسل مسّ میّت کند.
- اگر مردی نداند یا فراموش کند که انگشتری یا لباس از طلا است یا شک داشته باشد و با آن نماز بخواند، نماز او صحیح است.
- مردی که مسلمانزداه است اگر مرتدّ شود، زنش بر او حرام می‌شود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود، عدّه وفات نگهدارد.
- کسی که از زنا به دنیا آمده اگر زن بگیرد و بچهای پیدا کند، بچه حلالزاده است.
- اگر زنی را برای مردی بدون اجازه آنان عقد کنند و بعداً زن و مرد بگویند به آن عقد راضی هستیم، عقد صحیح است.
- اگر زن آبستن را طلاق دهند، عدّهاش تا دنیا آمدن یا سقط شدن بچه او است بنابر این اگر مثلاً یک ساعت بعد از طلاق، بچه او به دنیا آید، عدّهاش تمام می‌شود، در صورتی که بچه از زنا نباشد والاّ باید مثل سایر زنها به سه حیض در صورتی که در حاملگی حیض میبیند والاّض نود روز از طلاق او عدّه نگهدارد.
- اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامدهاند وقف کند، درست نیست ولی اگر برای زندگان و بعد از آنها برای کسانی که بعداً به دنیا میآیند وقف نماید مثلاً چیزی را به اولاد خود وقف کند که بعد از آنان وقف نوههای او باشد و هر دستهای بعد از دسته دیگر از وقف استفاده کنند، صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] قرار دادن نطفه منعقد شده زن و شوهر در رحمِ زنِ بیگانه (رحم اجارهای)، در صورت ضرورت جایز است و بهتر است صاحب رحم اجارهای بدون شوهر باشد و به عقدِ صاحبِ نطفه درآید.
- [آیت الله مظاهری] اگر نطفه مرد و نطفه زن او را در رحم مصنوعی پرورش دادند و بچّهای تولید شد این بچّه حلالزاده و ملحق به پدر و مادر است و نیز اگر نطفه مردی را با نطفه زن اجنبیه پرورش دادند و بچّه تولید شد این بچّه ولد شبهه است و ملحق به پدر و مادر است و صورت اوّل و دوّم در احکام با هم فرقی ندارند.
- [آیت الله خوئی] جایز است گرفتن نطفة مردی درصورتی که مقدمات حرام نداشته باشد و گذاشتن آن در رحم مصنوعی و تربیت کردن آن به منظور تولید بچه و چنانچه بچهای از این راه تولید گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است و احکام پدر و فرزندی بین آنها برقرار می‌شود ولکن این بچه مادر ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مردی روز ماه مبارک رمضان یا در حال عادت همسرش، با او نزدیکی کند گناه کرده، ولی بچه ای که از آنان به دنیا می آید حلال زاده است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نطفه مرد را در رحم همسرش وارد کنند (خواه با استفاده از مقدمات حلال یا حرام) فرزندی که از او متولد می شود حلال زاده است و متعلق به آن مرد و زن می باشد و تمام احکام فرزند را دارد (مانند ارث و نفقه و غیر آن).
- [آیت الله وحید خراسانی] گرفتن نطفه مردی و گذاشتن ان در رحم مصنوعی و پرورش ان به منظور تولید فرزند جایز است مگر این که متوقف بر انجام کار حرامی باشد که ارتکاب ان کار حرام است و چنانچه از این راه بچه ای به وجود بیاید اگر تخمک زن نباشد ان بچه فرزند صاحب نطفه است و احکام پدر و فرزند بر ان دو جاری می شود ولی مادر ندارد و در صورتی که تخمک زن هم باشد ان زن هم مادر اوست
- [آیت الله مظاهری] کسی که در میدان جنگ مجروح شود و بعد از انتقال به پشت جبهه از دنیا برود، گرچه شهید است ولی غسل و کفن ساقط نمیشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر جنینی را در حال نطفه یا به صورت عَلَقه یا مُضْغه یا بعد از دمیده شدن روح در آن، به رحم زن دیگری منتقل کنند و در آن رحم رشد و پرورش یابد و متولّد شود، هر دو زن در جمیع احکام، مادر او میباشند و این بچّه دو مادری محسوب می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مردی که پدر یا مادرش هنگام انعقاد نطفه او مسلمان بودهاند اگر مرتدّ شود عقد زن مسلمانش باطل می‌شود و باید زن وی مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه وفات نگهدارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر تخمک بارورشد? زنی در رحم زن دیگری گذاشته شود و در آنجا رشد کند و فرزندی به دنیا آید، در ترتیب احکام مادر و فرزند نسبت به هرکدام از آن دو زن، باید رعایت احتیاط شود، گر چه محرمیت او با صاحب رحم ثابت است.