خورشید
خورشید به معنای آفتاب است. از آن در بابهای طهارت، صلات و نکاح سخن رفته است.
اگر در کره‌ای چند خورشید وجود داشته باشد، مکلّف باید اعمالش را طبق کدام خورشید انجام دهد؟
هر خورشیدی که عرفانور، مستند به اوست، باید ملاک عمل قرار گیرد.
هر خورشیدی که عرفانور، مستند به اوست، باید ملاک عمل قرار گیرد.
عنوان سوال:
اگر در کره‌ای چند خورشید وجود داشته باشد، مکلّف باید اعمالش را طبق کدام خورشید انجام دهد؟
پاسخ:
هر خورشیدی که عرفانور، مستند به اوست، باید ملاک عمل قرار گیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که در کره‌ای زندگی میکند که خورشیدی غیر از خورشید منظومه بر آن طلوع میکند، آیا اعمالش را باید طبق حرکت همان خورشید انجام دهد، یا طبق حرکت خورشید کره زمین؟
- آیا انسان میتواند در اعمالش از دو مجتهد تقلید کند؟
- تقریباهشت دقیقه طول میکشد، تا نور خورشید به زمین برسد، آیا ملاک قضا شدن نماز صبح طلوع خورشید است، یا رسیدن نور آن به زمین؟
- اگر کسی سهمین و یا زکات مالش را نداده و با آن برای خودش و خانوادهاش منزل و لباس میخرد و با آن نماز میخواند، اعمالش چه حکمی دارد؟
- شخصی معتاد سوگند یاد کرده که از اعمالش دست بردارد و الاّ آقای زید حقّ وکالت دارد که زوجه او را طلاق دهد، آیا این توکیل درست است و آیا بعد از طلاق از طرف وکیل زن آزاد خواهد شد؟
- بعضی از وارثین مکلّف تحت نام سرپرستی صغار میخواهند اموال را حیف و میل کنند، تکلیف چیست؟
- در بعضی موارد شبهه، در دریافت خمس از طرف روحانیون مأذون، به مصالحه عمل می‌شود و زمانی که مکلّف قادر به اداء آن نباشد، چنانچه مستحقّ خمس راضی شود که به عنوان خمس بگیرد و دوباره ببخشد، آیا این عمل جایز است یا خیر؟
- با توجه به زیانهای جبران ناپذیری که در اثر عدم انجام آزمایشات قبل از ازدواج برای زوجین و در نتیجه جامعه اسلامی پدید میآید و قوانین دولت جمهوری اسلامی نیز زوجین را مکلّف به اخذ آزمایش قبل از ازدواج نموده است بفرمائید آیا بدون اخذ آزمایش جایز است صیغه عقد دائم جاری شود یا خیر؟
- مرحوم صاحب عروه در بحث تقلید مسئله 52 میفرمایند: (اذا بقی علی تقلید المیّت من دون أن یقلد الحیّ فی هذه المسأله کان کمن عمل من دون تقلید) از طرفی حضرتعالی در رساله مسئله 14 فرمودهاید اگر مکلّف مدّتی... حال در همین مسئله 52 عروه نظرتان با صاحب عروه مطابق است پس اگر این مقلّد طبق بیّنه یعنی دو عالم عادل بگوید از فلانی می‌شود تقلید کرد و یا جایز التقلید است از همین آقا تقلید کند و اعمال گذشته او مطابق فتوای این مرجع انتخاب شده باشد آیا اعمال او صحیح است یا خیر؟
- با توجّه به اصل 167 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قاضی مکلّف است طبق قانون عمل کند نه بر مبنای اجتهاد شخصی و از طرفی قضات مأذون فعلی در واقع قاضی شرع مذکور در فقه نبوده و تقریباکار قضائی حالت کارشناسی داشته و از باب تطبیق موضوع بر قوانین مقرّره میباشد و با پیشرفت روزافزون حضور زنان در مسائل و علوم مختلف، از جمله حقوق به عنوان ابزار اساسی در مسائل قضائی کنونی، بفرمائید : الف - آیا در نظام قضائی موجود، ذکوریّت شرط لازم برای تصدّی امر قضا میباشد؟ ب - آیا زنان میتوانند به عنوان قاضی تحکیم عهدهدار فصل خصومت شوند؟ ج - با توجّه به اینکه امروزه غالبارسیدگی به دعاوی دو مرحلهای است (مرحله بدوی و تجدید نظر) و در مرحله بدوی، قاضی اصدار حکم میکند به خلاف مرحله تجدید نظر که در بسیاری موارد صرفاکار آنها رسیدگی شکلی است، یعنی بررسی حکم صادره از لحاظ مطابقت و یا عدم مطابقت با قانون موضوعه، در این صورت آیا زنان میتوانند به عنوان قاضی تجدید نظر انجام وظیفه نمایند؟ د - با توجّه به اینکه در احکام قابل تجدید نظر، رأی قاضی در دادگاه بدوی قطعی نیست و در صورت اعتراض هر یک از طرفین، دادگاه تجدید نظر نیز باید رأی صادره را از لحاظ شکلی و در مواردی از لحاظ ماهوی رسیدگی کند، آیا در اینگونه موارد میتوان از زنان در دادگاه بدوی به عنوان قاضی استفاده کرد؟ ه - اگر ذکوریّت در قضا شرط باشد با توجّه به اینکه در مسائل اختصاصی زنان شهادت آنان معتبر بوده و قاضی نیز بر این اساس حکم میدهد، آیا میتوان گفت زنان در این موارد حقّ قضا دارند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر بر انسان طبق فتوای مرجع قبلی خود، احکامی از قبیل خمس و غیره واجب و یا بعضی از اعمالش باطل و یا مشکوک به نظر برسد، ولی طبق فتوای مرجع فعلی اعمالش صحیح و یا خمس و غیره واجب نباشد، لطفاً مرقوم فرمایید آیا می تواند طبق فتوای مرجع بعدی خود عمل و در نتیجه اعمالش صحیح و خمس و امثال آن را پرداخت ننماید؟
- [سایر] اصطلاح مکلف شأنی و مکلف فعلی به چه معنا است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بداند در صورت صحیح نگفتن تلبیه محرم نمی شود و تلبیه را غلط بگوید و اعمال حج را انجام دهد ایا اعمالش صحیح است یا نه
- [آیت الله وحید خراسانی] ایا استظلال مربوط به سایه حاصل از تابش عمودی خورشید است یا حاصل از تابش مایل خورشید را هم شامل می شود
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا استظلال مربوط به سایه حاصل از تابش عمودی خورشید است، یا شامل سایه حاصل از تابش مایل خورشید هم می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] رسیدن نور خورشید به زمین تقریباً هفت دقیقه طول می کشد. آیا ملاک پایان وقت نماز صبح، طلوع خورشید است یا رسیدن نور آن به زمین؟
- [آیت الله بهجت] وضو با آبی که با نور خورشید گرم شده مکروه است. آیا این کراهت درباره آبی که پس از گرم شدن با خورشید، سرد شود نیز باقی است؟
- [سایر] برای شناخت و درک قسمت های مختلف جهان چرا بیشتر گفتار خدا را برر سی کنیم تا اعمالش را؟ آیا کردار کمتر از گفتار مقدس و محترم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی برای عمره تمتّع محرم شده، و وارد حرم گردیده، ولی هنوز اعمالش را انجام نداده است. آیا می تواند برای آوردن وسائل خویش به میقات برگردد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه محرم لباس احرام را کنار بگذارد و اعمال عمره، نظیر طواف و سعی، را جهلا یا عمداً با لباس دوخته انجام دهد، اعمالش چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر عدّهای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است، چنانچه انسان از گفته آنان یقین پیدا نکند ونماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفتهاند، در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد باید نماز آیات را بخواند بلکه اگر مقداری از آن هم گرفته باشد، بنابر احتیاط مستحبّ نماز آیات را بجا آورد ولی اگر دو نفر که عادل بودن آنان معلوم نیست بگویند خورشید یا ماه گرفته، بعد معلوم شود که عادل بودهاند، بنابر احتیاط واجب نماز آیات را بخواند.
- اگر مرد مکلّف عاقل با مکلّف عاقل دیگر لواط کند، باید هر دو را بکشند وحاکم شرع میتواند لواط کننده را با شمشیر بکشد یا زنده به آتش بسوزاند، یا دست وپای او را ببندد و از جای بلندی بزیر اندازد.
- کفیل باید مکلّف وعاقل باشد و او را در کفالت مجبور نکرده باشند وبتواند کسی را که کفیل او شده حاضر نماید.
- اگر از چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکیاتّفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد وزلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند، انسان باید نماز آیات را بخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدری تأخیر نیندازد که شروع بباز شدن کند.
- کسی که نذر میکند باید مکلّف وعاقل باشد وباختیار خود نذر کند، بنابراین نذر کردن کسی که او را مجبور کردهاند، یا به واسطه عصبانی شدن بیاختیار نذر کرده، صحیح نیست.
- مستحبّ است در شوهر دادن دختری که بالغه است یعنی مکلّف شده، عجله کنند حضرت صادق7 فرمودند: یکی از سعادتهای مرد آن است که دخترش در خانه او حیض نبیند.
- نماز آیات که دستور آن بعداً گفته خواهد شد، به واسطه چهار چیز واجب می‌شود: اوّل گرفتن خورشید، دوم گرفتن ماه اگرچه مقدار کمی از آنها گرفته شود و کسی هم از آن نترسد، سوم زلزله اگرچه کسی هم نترسد، چهارم رعد وبرق وبادهای سیاه وسرخ ومانند اینها در صورتی که بیشتر مردم بترسند.
- اگر مدّت گرفتن خورشید یا ماه به اندازه خواندن یک رکعت نماز باشد، نمازی که میخواند ادا است، و همچنین است اگر مدّت گرفتن آنها بیشتر باشد، ولی انسان نماز را نخواند تا به اندازه خواندن یک رکعت به آخر وقت آن مانده باشد ولی اگر کمتر از یک رکعت وقت دارد، احتیاطاً نیّت ادأ وقضأ ننماید.
- نشستن روبروی خورشید وماه در موقع تخلّی مکروه است، ولی اگر عورت خود را بوسیلهای بپوشاند مکروه نیست، و نیز در موقع تخلّی نشستن روبروی باد و در جاده وخیابان وکوچه ودرب خانه وزیر درختی که میوه میدهد وچیز خوردن وتوقف زیاد وتطهیر کردن بادست راست مکروه میباشد، و همچنین حرف زدن در حال تخلّی، ولی اگر ناچار باشد یاذکر خدا بگوید اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر گرفتن خورشید یا ماه را نداند و بعد از باز شدن خورشید یا ماه بفهمد که تمام ان گرفته بوده باید قضای نماز ایات را بخواند ولی اگر بفهمد مقداری از ان گرفته بوده قضا بر او واجب نیست
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان از گفته کسانی که از روی قاعده علمی از گرفتن خورشید و ماه خبر می دهند اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته باید نماز ایات را بخواند و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه می گیرد و فلان مقدار طول می کشد و انسان از گفته انان اطمینان پیدا کند باید به اطمینان خودش عمل نماید
- [آیت الله اردبیلی] وقت نماز آیات در خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی از وقتی است که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند و بنابر احتیاط واجب، نباید نماز آیات را به قدری تأخیر بیندازد که خورشید یا ماه شروع به باز شدن کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید و ماه را میدانند اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، باید نماز آیات را بخواند. و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه میگیرد، و فلان مقدار طول میکشد و انسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند، باید به حرف آنان عمل نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر هنگام گرفتن خورشید یا ماه، گرفتن آنها را نداند و بعد از باز شدن خورشید یا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده، باید قضای نماز آیات را بخواند، ولی اگر بفهمد که مقداری از آن گرفته بوده قضا بر او واجب نیست و کسی که در موقع گرفتن خورشید یا ماه نماز آیات را عمداً نخوانده باشد، در صورتی که تمام ماه یا خورشید گرفته باشد بنا بر احتیاط واجب باید برای قضای نماز آیات غسل کند و نماز بخواند و نماز قضا بدون غسل باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه به اندازه نماز آیات باشد، باید نماز آیات را به جا آورد و تا زمانی که از گرفتن ماه یا خورشید به مقدار خواندن یک رکعت وقت باقی است، نماز اداست و بعد از آن نماز قضا می‌شود و اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه کمتر از نماز آیات باشد، بنا بر احتیاط نماز آیات را بخواند و نیت ادا و قضا ننماید، هر چند بعد از باز شدن خوانده شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی، وقت گرفتن خورشید و ماه را می دانند، اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، باید نماز آیات را بخواند. و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه می گیرد و فلان مقدار طول می کشد و انسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند، باید به حرف آنان عمل نماید. مثلاً اگر بگویند آفتاب فلان ساعت باز می شود باید نماز را تا آنوقت تأخیر نیندازد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید و ماه را می دانند اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته؛ بنا بر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه می گیرد و فلان مقدار طول می کشد و انسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند؛ بنا بر احتیاط واجب باید به حرف آنان عمل نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] واجب است مکلف وقت تخلی و مواقع دیگر عورت خود را از کسانی که ممیز خوب و بد هستند بپوشاند اگر چه با او محرم باشند چه مکلف باشند و چه غیر مکلف ولی زن و شوهر و کسانی که در حکم انها هستند مثل کنیز و مالکش لازم نیست عورت خود را از یکدیگر بپوشانند
- [آیت الله وحید خراسانی] واجب است مکلف وقت تخلی و مواقع دیگر عورت خود را از کسانی که ممیز خوب و بد هستند بپوشاند اگر چه با او محرم باشند چه مکلف باشند و چه غیر مکلف ولی زن و شوهر و کسانی که در حکم انها هستند مثل کنیز و مالکش لازم نیست عورت خود را از یکدیگر بپوشانند