استطاعت
استطاعت ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره کند:
کسی که به نیابت از غیر مشرّف شده و استطاعت حج نداشته اما اکنون استطاعت عمره‌مفرده دارد آیا عمره‌مفرده براوواجب است یا خیر؟
ظاهر آن است که عمره مفرده برنایی واجب نمیشود و وظیفه او عمره تمتّع است ولی اتیان عمره مفرده برای نائبی که مستطیع شود احوط است.
ظاهر آن است که عمره مفرده برنایی واجب نمیشود و وظیفه او عمره تمتّع است ولی اتیان عمره مفرده برای نائبی که مستطیع شود احوط است.
عنوان سوال:
کسی که به نیابت از غیر مشرّف شده و استطاعت حج نداشته اما اکنون استطاعت عمره‌مفرده دارد آیا عمره‌مفرده براوواجب است یا خیر؟
پاسخ:
ظاهر آن است که عمره مفرده برنایی واجب نمیشود و وظیفه او عمره تمتّع است ولی اتیان عمره مفرده برای نائبی که مستطیع شود احوط است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خدمهای که همراه کاروانها به حج مشرف میشوند اکثراً مستطیع نیستند و نصیب الحج میگردند اینگونه افراد در سفر اول نیت حجةالاسلام میکنند آیا تشرف این افراد که شاید مکرر هم باشد از استطاعت کفایت نموده یا هر وقت مستطیع شدند مجدداً باید مشرف شوند؟ نیت اینگونه افراد در سفرهای بعد چگونه است؟
- با وجودیکه در حال حاضر امکان حج تمتع در سال استطاعت محقق نیست به این معنی که وقتی انسان از نظر مالی مستطیع می شود همان سال نمی تواند به حج برود آیا می تواند در اموال خود تصرف کند و خود را از استطاعت مالی خارج کند؟
- اینجانب در سال 1363 چون استطاعت ثبت نام جهت رفتن به مکه مکرمه را داشتهام ثبت نام نمودم چون قرعه بنامم نیافتاد توفیق این زیارت حاصل نگردید. اکنون از نظر مالی از استطاعت ساقط گردیده ام بنظر مبارک آیا این جانب بریالذمه از نظر حج شده ام یا خیر؟
- اگر فردی مستطیع شده و سال خمسیش نیز قبل از ثبت نام حج تمتع فرا می رسد، اگر بخواهد خمس بپردازد دیگر وجه کافی برای ثبت نام نخواهد داشت. آیا خمس به آن تعلق می گیرد؟ و آیا این فرد از استطاعت ساقط می شود؟
- نیابت حج برای معذور مجاز است یا خیر و خروج از حرم را پس از عمره تمتع بلااحرام عذر میدانید؟
- آیا نائب در نیابت حج باید به فتوای مرجع تقلید خود عمل کند یا به فتوای مرجع تقلید منوبٌ عنه؟
- تکلیف شخصی که به عنوان نایب به حج مشرف می شود و می داند منوب عنه در زمان حیات خود اهل خمس نبوده است چیست؟
- آیا می توان مبلغ لازم را جهت اجیر نمودن به کسی که بحج مشرف می شود پرداخت که در آنجا شخصی را اجیر نماید و بجای من مناسک را انجام دهد و اگر امکان پذیر است حج من چگونه است؟
- اگر شخصی از طرف وصی اجیر شود که حج مستحبی را به نیابت از موصی بجا آورد اما نائب بعد از احرام و دخول در حرم فوت نماید: اولاً: آیا عمل به وصیت شده است یا اینکه باید شخص دیگری برای انجام مناسک حج اجیر شود؟ ثانیاً: آیا نائب یا اجیر، مالک اجرت شده است یا اینکه تمام اجرت حج از ورثه او گرفته می شود؟ ثالثاً: اگر مورد نیابت حج واجب باشد با وجود اینکه حج از ذمه منوب عنه برداشته شده آیا موجبی برای استرداد اجرت حج از ورثه نائب وجود دارد؟
- معلولی که تنها یک دست یا یک پا ندارد و به جز نقص در مواضع سجده، مشکلی از نظر اعمال اختیاری عمره و حج ندارد، آیا نیابت او برای حج کفایت می کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی مستطیع است ولی چون ثبتنام نکرده، استطاعت رفتن به حج رانداشته است ولی اکنون به نیابت از پدرش- که ثبتنام کرده بود و فوت کرده- عازم حج است، آیا این نیابت صحیح است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] پدری برای حج ثبت نام کرده و در وصیتش گفته است که برایش حج مستحبی به جا اورند و پسر بزرگتر چون دیده خودش استطاعت بدنی و مالی دارد و فقط استطاعت طریقی نداشته که ان هم با فوت پدر برایش حاصل شده به نیت خود حج را انجام داده نه به نیابت از پدر ایا حج او صحیح است یا نه چون استطاعت طریقی نداشته مگر از طریق نیابت
- [آیت الله مکارم شیرازی] فقها می گویند کسی که چندین سال بعد از استطاعت یا در اوّلین سال استطاعت به مکّه مشرف شده و بعد از دخول در محدوده حرم فوت شده نیابت برای او لازم نیست. حال اگر بعد از تمام کردن عمره تمتّع از دنیا برود هم نیابت لازم نیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فقها می گویند کسی که چندین سال بعد از استطاعت یا در اوّلین سال استطاعت به مکّه مشرف شده و بعد از دخول در محدوده حرم فوت شده نیابت برای او لازم نیست. حال اگر بعد از تمام کردن عمره تمتّع از دنیا برود هم نیابت لازم نیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که با وجود تقلید صحیح قبلا به حج مشرف شد و چون رجوع به کفایت را مجتهد او شرط استطاعت نمی دانسته حجه الاسلام قصد نموده و به جا اورده است با این که رجوع به کفایت نداشته است فعلا همه شرایط استطاعت برای او موجود است ایا باید حج سابق را اعاده کند یا خیر
- [آیت الله خوئی] زید برای آنکه استطاعت حج پیدا نکند نذر کرده هر ساله روز عرفه برای زیارت حضرت رضا علیه السلام مشرف شود، چنانچه بعد، استطاعت به هم رساند آیا نذر او ثابت است و حج او واجب نیست یا آنکه نذر او باطل می‌شود؟
- [آیت الله اردبیلی] شخص ناشنوایی که به تنهایی نمیتواند سفر کند، اگر استطاعت مالی پیدا کند، حج بر او واجب می‌شود یا خیر؟ اگر به فرزندش بگوید که از طرف من حج به جا بیاور، آیا نیابت از طرف او صحیح است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی مستطیع بوده و در نوبت حج باشد، در این صورت می تواند به نیابت دیگری به حج برود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر شخصی قرار داد نیابت حج را ببندد، بعد به او پیشنهاد شود که به عنوان خدمه به حج مشرّف شود، حج را برای چه کسی باید انجام دهد؟ برای خودش، یا به عنوان نیابت؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا کسانی که در سالهای گذشته فیش سفر حج را خریدهاند، ولی به خاطر تراکم متقاضیان نتوانستهاند به حج مشرّف شوند و امروز نیز استطاعت لازم را ندارند، حج بر آنها مستقر شده است یا اصلاً مستطیع محسوب نمیشوند و میتوانند فیش خود را به دیگران واگذار نمایند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی از درآمد سال مالی مستطیع شد و در همان سال به حج مشرف شد، هزینه مسافرت او خمس ندارد ; همچنین است اگر از درآمد سال مالی به حج مستحبی برود، جزء هزینه سال محسوب می‌شود و خمس ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] شخص بالغ و عاقل که استطاعت مالی دارد ولی برخی از شرایط دیگر استطاعت را ندارد، چنانچه احتمال دهد که بتواند استطاعت بدنی یا طریقی را فراهم کند باید برای ایجاد آن شرایط اقدام کند و تأخیر حج تا زمان فراهم شدن شرایط جایز است و چنانچه از فراهم شدن آن شرایط در آینده مأیوس است، واجب است با قصد قربت برای انجام حجّ خود در اولین سال ممکن نایب بگیرد، هر چند امسال، اولین سالی باشد که استطاعت مالی پیدا کرده است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برای تجارت - مثلاً - تا جدّه رود و مالی به دست آورد که بتواند با آن مکّه رود و اعمال حجّ را به جا آورد، استطاعت مالی پیدا میکند و با داشتن سایر شرایط مستطیع است.
- [آیت الله مظاهری] انسان میتواند قبل از رسیدن وقت حجّ خود را از استطاعت بیندازد نظیر اینکه مال خود را به دیگری ببخشد، همچنین لازم نیست خود را مستطیع کند گرچه برای او آسان باشد، ولی اگر مستطیع بود و حجّ او متوقف بر مقدماتی باشد نظیر اسمنویسی در کاروانها یا گرفتن ویزا و مانند اینها، باید آن مقدمات را تهیه کند و اگر تهیه نکرد و نتوانست مکه برود علاوه بر اینکه گناه کرده است حجّ بر او مستقر می‌شود و باید بعداً حجّ را به جا آورد گرچه از استطاعت افتاده باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی مستطیع شود و به مکّه نرود تا از استطاعت بیفتد، باید اگر چه به زحمت باشد، بعداً حجّ کند. بلی چنانچه بدون اختیار انجام حجّ بر او با مشقّت شدید همراه گردد، تأخیر حجّ تا رفع مشقّت شدید جایز است، ولی حجّ از عهده او ساقط نیست.
- [آیت الله بهجت] اگر بهعلت رسیدن مال به حدّ نصاب، مستطیع شود و رسیدن سالِ زکات بعد از زمان حج باشد، حج واجب می‌شود، و اگر از روی معصیت حج بهجا نیاورد تا سال زکات فرا برسد، زکات واجب می‌شود، اگرچه بهسبب تقصیر در انجام حج و پرداخت زکات استطاعت او برای حج، در سالهای آینده از بین برود، و اگر فرارسیدن سال زکات قبل از اولین ماه از ماههای سه گانه حج (شوال، ذیقعده و ذیحجه) باشد در این صورت زکات واجب است و حج واجب نمیشود، مگر آنکه با بقیه مال مستطیع برای حج باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی نمیداند که قدرت برای حجّ دارد یا نه، نظیر اینکه گذرنامه به او میدهند یا نه، و یا استطاعت مالی دارد یا نه، باید تفحص کند تا معلوم شود حجّ بر او واجب است یا نه. مسئله 1538 - حجّ بر کسی واجب است که استطاعت مالی داشته باشد به این معنی که پول رفت و برگشت و مخارج خود و عیال را داشته باشد و علاوه بر این از نظر زندگی در حدّی که مناسب با شأن اوست در رفاه باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در سال اوّلی که مستطیع شده به مکّه رود و در وقت معیّنی که دستور دادهاند به عرفات و مشعر الحرام نرسد، چنانچه هنوز محرم به احرام حجّ نشده و در این تأخیر مسامحه ننموده و در سالهای بعد نیز مستطیع نباشد، حجّ بر او واجب نیست ولی اگر مسامحه کرده، یا از سالهای قبل مستطیع بوده و نرفته، اگر چه به زحمت باشد باید حجّ را به جا آورد و چنانچه محرم به احرام حجّ شده ولی به عرفات و مشعر نرسیده، واجب است - هر چند با قرض گرفتن یا اکتساب - در سال بعد حجّ به جا آورد؛ بلی چنانچه در تأخیر سال قبل معذور بوده و بدون اختیار او انجام حجّ سال بعد با مشقّت شدید همراه باشد، لازم نیست دوباره حجّ به جا آورد و در هر حال اگر سال بعد حجّ بجا نیاورد حجی بر عهده او نیست، هر چند در ترک حجّ معصیت کرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای تجارت، مثلاً تا جدّه برود و مالی به دست آورد که بتواند از آن جا با آن به مکّه رود و بقیه شرایط استطاعت را نیز دارا باشد، باید حجّ به جا آورد و در صورتی که حجّ نماید اگرچه بعدا مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکّه رود دیگر حجّ بر او واجب نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر برای تجارت مثلا تا جده برود و مالی به دست اورد که اگر بخواهد از ان جا به مکه رود انچه در استطاعت معتبر است داشته باشد باید حج کند و در صورتی که حج نماید اگر چه بعد مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود دیگر حج بر او واجب نیست