اگر معتکف، اعتکاف واجب یا مستحب را با جماع باطل کند، آیا کفّاره بر او واجب است؟ آیا ارتکاب این عمل در شب یا روز فرقی در حکم ایجاد می‌کند؟ آیا ارتکاب این عمل در دو روز اوّل یا روز سوّم فرقی در حکم ایجاد می‌کند؟
در اعتکاف واجب هر چند جماع، در شب باشد کفّاره واجب می‌شود و در اعتکاف مستحبّ اگر بعد از تکمیل دو روز باشد، بنابر احتیاط کفّاره دارد و قبل از آن وجوب کفّاره معلوم نیست.
در اعتکاف واجب هر چند جماع، در شب باشد کفّاره واجب می‌شود و در اعتکاف مستحبّ اگر بعد از تکمیل دو روز باشد، بنابر احتیاط کفّاره دارد و قبل از آن وجوب کفّاره معلوم نیست.
عنوان سوال:
اگر معتکف، اعتکاف واجب یا مستحب را با جماع باطل کند، آیا کفّاره بر او واجب است؟ آیا ارتکاب این عمل در شب یا روز فرقی در حکم ایجاد می‌کند؟ آیا ارتکاب این عمل در دو روز اوّل یا روز سوّم فرقی در حکم ایجاد می‌کند؟
پاسخ:
در اعتکاف واجب هر چند جماع، در شب باشد کفّاره واجب می‌شود و در اعتکاف مستحبّ اگر بعد از تکمیل دو روز باشد، بنابر احتیاط کفّاره دارد و قبل از آن وجوب کفّاره معلوم نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر روزه قضا را در هنگام اعتکاف واجب بگیرد و سپس روزه خود را در بعد ازظهر باطل کند، چند کفّاره بر او واجب است؟ اگر اعتکاف مستحبّ باشد، حکم چگونه است؟
- معتکف در روز سوم اعتکاف بدون مجوز شرعی از مسجد خارج می‌شود. آیا تنها قضاء لازم است یا کفّاره هم باید بدهد؟
- اگر جای کسی را که معتکف بوده غصب کند، فرمودهاند اعتکاف او باطل است. حال اگر جاهل بود یا عامد بود ولی حال پشیمان شده و جای خود را عوض کند، اعتکاف او صحیح است یا خیر؟ در صورت عمد، آیا کفّاره دارد یا خیر؟
- اگر شخص معتکف در اثناء اعتکاف واجب (به نذر یا مثل آن) بمیرد، آیا قضای آن بر ولیّ او واجب است؟
- در چه مواردی واجب است معتکف از مسجد خارج شود؟ اگر در مواردی که واجب است خارج شود این کار را نکند، آیا به اعتکاف او ضرری میزند؟
- آیا در اعتکاف واجب و مستحب، قصد وجوب یا استحباب لازم است؟
- حکم عدول از اعتکاف به اعتکاف دیگر چیست؛ چه هر دو واجب باشند یا مستحب یا یکی واجب باشد و دیگری مستحب یا یکی برای خودش باشد و دیگری برای نیابت یا هر دو برای نیابت باشد؟
- اگر زنی را که معتکف است طلاق رجعی دهند، تکلیفش چیست؟ اعتکاف او چه حکمی دارد؟ ج در فرض سؤال، اعتکاف مطلّقه باطل است و باید برای نگهداشتن عدهّ به منزل برود و اگر اعتکافش واجب موسّع بوده، باید بعد از خروج از عدّه استیناف کند و اگر واجب معیّن بوده پس اگر تعیّن از جهت وقوع طلاق در روز سوّم اعتکاف باشد بعید نیست مخیّر باشد بین اتمام اعتکاف و خروج پس از آن و بین ابطال اعتکاف و خروج فوری و اگر تعیّن از جهت اجاره و نذر و شبه آن باشد باید خارج شود.
- اگر از روی اشتباه، برای اعتکاف واجب، نیّت استحباب نماید یا بالعکس، تکلیف چیست؟
- کسی که نمیدانسته استمناء روزه را باطل می‌کند و حتی یک گناه کبیره است، اگر اینعمل را انجام دهد. آیا روزه او باطل است؟ اگر باطل است، کفّاره دارد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا جماع کردن در روزه اعتکاف، موجب کفّاره می‌شود، جماع در شب چه طور؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه قضا بر عهده دارد، می تواند معتکف شود و روزه اعتکاف را بگیرد؟ آیا فرقی می‌کند که در وطن باشد یا در سفر؟
- [آیت الله بهجت] آیا باطل کردن اعتکاف به وسیله جماع یا سایر محرّمات، کفاره دارد؟ و اگر کفاره دارد، آیا کفاره اش مانند کفاره ماه رمضان است؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه قضا را در هنگام اعتکاف واجب بگیرد و سپس روزه خود را در بعد از ظهر باطل کند، چند کفاره بر او واجب است؟ اگر اعتکاف مستحب باشد حکم چگونه است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] معتکف در روز سوّم اعتکاف برای غسل مستحبّی از مسجد خارج می شود، آیا اعتکاف باطل می شود یا خیر؟ بر فرض بطلان، تنها قضا لازم است یا کفّاره هم لازم می باشد؟
- [آیت الله نوری همدانی] معتکف در روز سوم اعتکاف برای غسل مستحبی از مسجد خارج می‌شود آیا اعتکاف باطل می‌شود یا خیر؟ بر فرض بطلان، تنها قضا لازم است یا کفاره هم لازم میباشد؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی نذر (یا شبه نذر) کرده معتکف بشود، اگرعمدا و بدون عذر اعتکاف خود را بشکند آیا کفاره نذر بر عهدهاش میآید یا کفاره اعتکاف و یا کفاره جمع؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی نذر (یا شبه نذر) کرده معتکف بشود، اگر عمداً و بدون عذر اعتکاف خود را بشکند آیا کفاره نذر بر عهدهاش میآید یا کفاره اعتکاف و یا کفاره جمع؟
- [آیت الله مظاهری] آیا اگر معتکف در روز سوم اعتکاف جهت انجام غسل مستحبی از مسجد خارج شود، اعتکاف او باطل است؟
- [آیت الله نوری همدانی] معتکف در روز سوم اعتکاف از مسجد خارج می‌شود آیا تنها قضاء لازم است یا کفاره هم باید بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر انسان بعد از آن که در حال حیض، جماع کرده و کفاره آن را داده دوباره جماع کند، باز هم مستحب بلکه احوط است که کفاره بدهد.
- . طلاق زن در حال نفاس باطل است، و نزدیکی کردن با او حرام می باشد، و اگر شوهرش با او نزدیکی کند، احتیاط مستحب آن است به دستوری که در احکام حیض گفته شد کفاره بدهد.
- . اگر شماره روزهای حیض به سه قسمت تقسیم شود و شوهر در قسمت اول آن با زن خود در قُبل جماع کند، مستحب بلکه احوط است که هیجده نخود طلا کفاره، به فقیر بدهد و اگر در قسمت دوم جماع کند، نه نخود و اگر در قسمت سوم جماع کند چهار نخود و نیم بدهد، مثلاً زنی که شش روز خون حیض می بیند اگر شوهرش در شب یا روز اول و دوم با او جماع کند، مستحب بلکه احوط است که هیجده نخود طلا و در شب یا روز سوم و چهارم، نه نخود و در شب یا روز پنجم و ششم، چهار نخود و نیم بدهد.
- . اگر روزه دار غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد و بعد با حلال خود جماع نماید، بنابر احتیاط برای هر کدام یک کفاره واجب می شود.
- . اگر مرد زن خود را مجبور کند که غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل می کند به جا آورد، کفاره زن را نباید بدهد و بر خود زن هم کفاره واجب نیست.
- . اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، بنابر احتیاط برای هر دفعه، یک کفاره بر او واجب است. ولی اگر جماع او حرام باشد، برای هر دفعه یک کفاره جمع واجب می شود.
- . اگر روزه دار در ماه رمضان، زن خود را مجبور به جماع کند و در بین جماع، زن راضی شود، بنابر احتیاط واجب باید مرد دو کفاره و زن یک کفاره بدهد.
- . اگر بداند دروغبستن به خدا و پیغمبر روزه را باطل می‌کند و چیزی را که میداند دروغ است به آنان نسبت دهد، و بعداً بفهمد آنچه را که گفته راست بوده، روزهاش باطل است، و در ماه رمضان باید تا مغرب از آنچه روزه را باطل می‌کند خودداری کند، ولی کفاره بر او واجب نمیشود.
- . اگر زنی شوهر روزه دار خود را مجبور کند که جماع نماید، یا کار دیگری که روزه را باطل می کند انجام دهد، واجب نیست کفاره روزه شوهر را بدهد.
- . جماع روزه را باطل می‌کند، اگر چه فقط به مقدار ختنهگاه داخل شود، و منی هم بیرون نیاید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] - جماع و آمیزش با همسر در حال اعتکاف جایز نیست هرچند موجب انزال و خروج منی نشود، و ارتکاب عمدی آن اعتکاف را باطل می‌کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در حال اعتکاف واجب عمدا جماع کند چه در روز باشد یا شب کفاره بر او واجب می شود وکفاره اش این است که یک بنده ازاد کند یا دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد یا شصت مسکین را اطعام نماید و در ارتکاب غیر جماع از اموری که باید از انها اجتناب نماید کفاره واجب نیست
- [آیت الله سیستانی] - در مدّت زمانی که معتکف روزه است یعنی از اذان صبح تا مغربِ هر روز، هر کاری که روزه را باطل می‌کند، موجب بطلان اعتکاف نیز میگردد، بنابراین معتکف باید در هنگام روزه از ارتکاب عمدی مبطلات روزه خودداری نماید. ششم: اعتکاف در مساجد چهارگانه یا در مسجد جامع باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر اعتکافِ واجب را با غیر جماع باطل کند، کفّاره ندارد و اگر با جماع هر چند در شب باطل نماید، علاوه بر قضا باید کفّاره نیز بدهد و کفّاره آن مانند کفّاره باطل نمودن عمدی روزه ماه رمضان است و بنابر احتیاط واجب، ترتیب در کفاره را نیز باید رعایت کند؛ یعنی در صورت امکان یک بنده آزاد کند و اگر امکان نداشت، دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد و اگر آن نیز ممکن نبود، به شصت فقیر طعام بدهد.
- [آیت الله سیستانی] - کسی که در حالِ اعتکاف میباشد، باید از محرّمات اعتکاف که در ذیل میآید اجتناب نماید و ارتکاب آنها اعتکاف را باطل می‌کند، ولی وجوب اجتناب از آنها در اعتکافی که واجبِ معیّن نیست، در غیر جماع، بنا بر احتیاط است: 1 بوی خوش. 2 جماع و آمیزش با همسر. 3 استمناء و لمس و بوسیدن از روی شهوت (بنا بر احتیاط واجب). 4 ممارات و مجادله کردن. 5 خرید و فروش.
- [آیت الله سیستانی] - اگر شخص معتکف به وسیله ارتکاب یکی از مُفسداتی که در مسائل پیش بیان شد، اعتکافش را باطل کند، پس اگر اعتکاف واجبِ معین باشد، بنا بر احتیاط واجب باید اعتکاف را قضاء کند، و اگر اعتکاف واجبِ غیر معین باشد مثل آنکه اعتکاف را بدون آنکه در وقت معیّنی باشد نذر کند، واجب است که اعتکاف را دوباره از سر گیرد، و اگر در اعتکاف مستحب باشد و بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف را باطل کند، بنا بر احتیاط وجوبی اعتکاف را قضاء کند و اگر قبل از اتمام روز دوم، اعتکاف مستحب را باطل کند، چیزی بر عهده او نیست و قضاء ندارد. دهم: معتکف در مکان اعتکاف باقی بماند و از آن خارج نشود مگر در مواردی که خروج شرعاً جایز است.
- [آیت الله مظاهری] محرماتی که گفته شد گرچه ارتکاب آنها گناه است ولی اعتکاف را باطل نمیکند مگر جماع و استمناء اگر در روز واقع شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزهدار غیر از جماع و استمنا، کار دیگری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد و بعد جماع یا استمنا نماید، برای هر کدام کفاره واجب می‌شود.
- [آیت الله سبحانی] هرگاه اعتکاف واجب را با نزدیکی با همسر خود هر چند در شب باطل کند، باید کفاره بدهد. و کفاره آن کفاره ماه رمضان است، یعنی باید یکی از سه چیز را انجام دهد: غلامی را آزاد کند، یا شصت روز پشت سر هم روزه بگیرد، و یا شصت فقیر را سیر کند.
- [آیت الله سبحانی] کمترین مدت اعتکاف، سه روز است، هرگاه کمتر از آن را نیت کند،اعتکاف او صحیح نیست، ولی فزون تر از سه، مانعی ندارد، ولو یک روز یا یک شب، یا بخشی از آنها. و اگر پنج روز معتکف شود، اعتکاف روز ششم برای او واجب می گردد و همچنین اگر هشت روز معتکف شد، روز نهم برای او واجب می گردد. و مقصود از روز، طلوع فجر تا غروب آفتاب است، بنابراین، شب نخست، و شب چهارم، جزء اعتکاف نیست، در این صورت اقل اعتکاف، سه روز و دو شب می باشد.