حکم عدول از اعتکاف به اعتکاف دیگر چیست؛ چه هر دو واجب باشند یا مستحب یا یکی واجب باشد و دیگری مستحب یا یکی برای خودش باشد و دیگری برای نیابت یا هر دو برای نیابت باشد؟
در هیچ یک از صور مذکوره، عدول جایز نیست.
در هیچ یک از صور مذکوره، عدول جایز نیست.
عنوان سوال:
حکم عدول از اعتکاف به اعتکاف دیگر چیست؛ چه هر دو واجب باشند یا مستحب یا یکی واجب باشد و دیگری مستحب یا یکی برای خودش باشد و دیگری برای نیابت یا هر دو برای نیابت باشد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در اعتکاف واجب و مستحب، قصد وجوب یا استحباب لازم است؟
- آیا اعتکاف را به نیابت از کسی که مرده و یا به نیابت از کسی که زنده است میتوان انجام داد؟
- اگر از روی اشتباه، برای اعتکاف واجب، نیّت استحباب نماید یا بالعکس، تکلیف چیست؟
- اگر روزه قضا را در هنگام اعتکاف واجب بگیرد و سپس روزه خود را در بعد ازظهر باطل کند، چند کفّاره بر او واجب است؟ اگر اعتکاف مستحبّ باشد، حکم چگونه است؟
- آیا تجدید نیّت در روز سوّم اعتکاف مستحب، لازم است؟
- تأخیر غسل واجب، مثل غسل جنابت و مس میّت در حال اعتکاف، آیا مبطل اعتکاف است؟
- اگر اعتکاف واجب خود را در مسجدی بجا آورد و بعداً فهمید که اعتکاف در آنجا صحیح نبوده است، اعتکاف او چه حکمی دارد؟
- آیا عدول از مرجع حی به مرجع دیگر جایز است؟
- اگر معتکف، اعتکاف واجب یا مستحب را با جماع باطل کند، آیا کفّاره بر او واجب است؟ آیا ارتکاب این عمل در شب یا روز فرقی در حکم ایجاد میکند؟ آیا ارتکاب این عمل در دو روز اوّل یا روز سوّم فرقی در حکم ایجاد میکند؟
- اگر زنی را که معتکف است طلاق رجعی دهند، تکلیفش چیست؟ اعتکاف او چه حکمی دارد؟ ج در فرض سؤال، اعتکاف مطلّقه باطل است و باید برای نگهداشتن عدهّ به منزل برود و اگر اعتکافش واجب موسّع بوده، باید بعد از خروج از عدّه استیناف کند و اگر واجب معیّن بوده پس اگر تعیّن از جهت وقوع طلاق در روز سوّم اعتکاف باشد بعید نیست مخیّر باشد بین اتمام اعتکاف و خروج پس از آن و بین ابطال اعتکاف و خروج فوری و اگر تعیّن از جهت اجاره و نذر و شبه آن باشد باید خارج شود.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] عدول نیت از نماز مستحبی به واجب چه حکمی دارد؟
- [سایر] اعتکاف واجب است یا مستحب؟
- [سایر] اعتکاف واجب است یا مستحب؟
- [آیت الله سیستانی] عدول نیت از نماز واجب به نماز مستحبی چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در اعتکاف واجب و یا مستحب، قصد وجوب یا استحباب لازم است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در اعتکافِ واجب و مستحب، قصد وجوب یا استحباب لازم است؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا اعتکاف مستحب را میتوان به نیابت از چندین نفر انجام داد؟ و آیا تفاوتی بین زنده یا مرده بودن منوبٌ عنه وجود دارد یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] چنانچه در اعتکاف مستحبی اشتباهاً قصد وجوب کند یا در اعتکاف واجب اشتباهاً نیت استحباب کند، آیا اعتکاف صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اعتکاف به نیابت از میّت یا حی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا میتوان به نیابت از شخص دیگری اعتکاف نمود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای واجب یومیه اذان و اقامه بگویند، ولی پیش از نمازهای واجب غیر یومیه مثل نماز آیات، مستحب است سه مرتبه بگویند: "الصَّلاَة".
- . نماز مستحب را نمی شود به جماعت خواند، مگر نماز استسقاء که برای آمدن باران می خوانند. و نمازی که واجب بوده و به جهتی مستحب شده است، مانند نماز عید فطر و قربان که در زمان امام علیه السلام واجب بوده، و به واسطه غایب شدن آن حضرت مستحب می باشد.
- . معروف اگر مستحب باشد امر به آن مستحب است و چون منکر عبارت است از فعل قبیح حرام، نهی از آن واجب است و وجوب، در هر دو، وجوب کفایی است و به فعل دیگری، ساقط می شود. شرایط امر به معروف و نهی از منکر
- . غسل را چه واجب باشد و چه مستحب به دو قسم می شود انجام داد: 1. ترتیبی. 2. ارتماسی.
- . مزد گرفتن برای یاد دادن واجبات نماز حرام است بنابر احتیاط واجب. ولی برای مستحبات آن اشکال ندارد.
- . برگرداندن نیت از نماز قضا به نماز ادا، و از نماز مستحب به نماز واجب، جایز نیست.
- . غسل جنابت برای تحصیل طهارت از جنابت مستحب است و برای خواندن نماز واجب و مانند آن واجب می شود ولی برای نماز میت و سجده شکر و سجده های واجب قرآن غسل جنابت لازم نیست.
- . کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است، مثل خرج زن و بچه، باید کسب کند و برای کارهای مستحب مانند وسعتدادن به عیالات و دستگیری از فقرا، کسبکردن مستحب است.
- . وقتی انسان وارد مسجد می شود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند کافی است.
- . توقف در مسجد و رساندن جایی از بدن به خط قرآن و کارهای دیگری که بر حایض حرام است، بر نفسا هم حرام است، و آنچه بر حایض واجب و مستحب و مکروه است بر نفسا هم واجب و مستحب و مکروه می باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] عدول از اعتکاف به اعتکاف دیگر جایز نیست چه هر دو واجب باشند مثل انکه یکی را به نذر و دیگری را به قسم بر خود واجب کرده باشد یا هر دو مستحب باشند یا یکی واجب ودیگری مستحب باشد یا یکی برای خود ودیگری به نیابت یا اجاره برای غیر باشد یا هر دو به نیابت از غیر باشد
- [آیت الله مکارم شیرازی] عدول از نماز قضا به نماز ادا و از نماز مستحب به نماز واجب، جایز نیست، ولی عدول از نماز ادا به قضا جایز است و اگر نماز قضا، قضای همان روز باشد احتیاط واجب این است که عدول کند و بعد از فراغت از نماز قضا، نماز ادا را بخواند، البته این در صورتی است که جای عدول باقی باشد، مثلاً در صورتی می تواند نیت را به قضای صبح برگرداند که داخل رکعت سوم از نماز ظهر نشده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] روزهای که در حال اعتکاف گرفته میشود، لازم نیست که برای خود اعتکاف باشد، بلکه میتواند هر روزهای (مثل روزه قضا یا کفّاره) را در حال اعتکاف =============================================================================== 1 و 2 من لا یحضره الفقیه،ج2،ص120 - 122. بگیرد؛ ولی احتیاط واجب آن است که اگر برای خود اعتکاف کرده است، روزهای که میگیرد برای کس دیگر نباشد (مثلاً قضای روزه پدرش را به جا نیاورد) و همچنین اگر به نیابت از شخص دیگری اعتکاف کرده باشد، روزه را نیز به نیابت از وی بگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر اعتکاف را به یکی از اموری که ذکر شد باطل کند در صورتی که اعتکاف واجب غیر معین باشد مثل ان که اعتکاف را بدون ان که در وقت معینی باشد نذر کند باید دوباره به جا اورد و در صورتی که واجب معین باشد مثل ان که در وقت معینی اعتکاف را نذر کند یا اعتکاف مستحب باشد وانجام ان مبطل بعد از دو روز باشد بنا بر احتیاط واجب اعتکاف را قضا کند واگر در اعتکاف مستحب قبل از دو روز باشد قضا ندارد
- [آیت الله اردبیلی] به هم زدن اعتکافِ واجب جایز نیست؛ ولی میتواند اعتکافِ مستحب را در دو روز اوّل آن باطل نماید، هرچند این عمل خلاف احتیاط است و پس از گذشتن دو روز، ماندن روز سوم در مسجد واجب است.
- [آیت الله سیستانی] - اگر شخص معتکف به وسیله ارتکاب یکی از مُفسداتی که در مسائل پیش بیان شد، اعتکافش را باطل کند، پس اگر اعتکاف واجبِ معین باشد، بنا بر احتیاط واجب باید اعتکاف را قضاء کند، و اگر اعتکاف واجبِ غیر معین باشد مثل آنکه اعتکاف را بدون آنکه در وقت معیّنی باشد نذر کند، واجب است که اعتکاف را دوباره از سر گیرد، و اگر در اعتکاف مستحب باشد و بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف را باطل کند، بنا بر احتیاط وجوبی اعتکاف را قضاء کند و اگر قبل از اتمام روز دوم، اعتکاف مستحب را باطل کند، چیزی بر عهده او نیست و قضاء ندارد. دهم: معتکف در مکان اعتکاف باقی بماند و از آن خارج نشود مگر در مواردی که خروج شرعاً جایز است.
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط عدول از مجتهد زنده به مجتهد زنده دیگر جایز نیست، مگر این که مجتهد دوم اعلم باشد که در این صورت عدول واجب است.
- [آیت الله سیستانی] - اگر در اثناء اعتکافی که به سبب نذر یا قسم یا عهد یا سپری شدن دو روز اوّل اعتکاف، واجب شده است، معتکف بمیرد بر ولیّ او (پسر بزرگتر) قضاء اعتکاف، واجب نیست هرچند احتیاط مستحب آن است که اعتکاف متوفّی را قضاء کند. البتّه چنانچه معتکف در این مورد وصیّت نموده است که از ثلث مالش فردی را اجیر کنند تا برای او اعتکاف انجام دهد، باید مطابق با وصیّت عمل شود.
- [آیت الله سیستانی] - قضاء اعتکاف واجب، واجب فوری نیست ولی نباید قضاء آن را به حدّی تأخیر اندازد که سهلانگاری در اداء واجب حساب شود و احتیاط مستحب است که فوراً قضاء کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است در رکعت اول نماز ظهر روز جمعه بعد ازحمد، سوره جمعه بخواند در رکعت دوم، سوره منافقین را و هرگاه مشغول یکی از اینها شود احتیاط واجب آن است که به سوره دیگری عدول نکند.