استفتائات آیت الله صافی گلپایگانی
آدرس: https:/

معاینات پزشکی که مستلزم لمس و نظر به نامحرم است چه صورت دارد؟
در صورت نبودن پزشک مماثل،به مقدار ضرورت اشکال ندارد.

عنوان سوال:

معاینات پزشکی که مستلزم لمس و نظر به نامحرم است چه صورت دارد؟

پاسخ:

در صورت نبودن پزشک مماثل،به مقدار ضرورت اشکال ندارد.

پرسش‌های مرتبط از این مرجع

اگر کسی با نگاه کردن یا لمس دختران غیر بالغ لذت ببرد، چه صورت دارد؟
سلام بر نامحرم چه حکمی دارد؟
سلام بر نامحرم چه حکمی دارد؟
حکم موارد زیر برای زن و شوهر در حال اعتکاف چگونه است؟ الف: لمس ب: بوسه ج: نگاه از روی شهوت د: صحبت تلفنی از روی شهوت
لبخند زدن هنگام صحبت با نامحرم چه حکمی دارد؟
پوشاندن پا از مچ تا انگشتان در مقابل نامحرم برای زن واجب است یا نه؟
پوشاندن پا از مچ تا انگشتان در مقابل نامحرم برای زن واجب است یا نه؟
آیا صحبت با نامحرم در محیط خلوت و به مدت طولانی جایز است؟
آیا صحبت با نامحرم در محیط خلوت و به مدت طولانی جایز است؟
در جلسات عقد و عروسی که داماد وارد میشود، تکلیف خانمهایی کهبا او نامحرم هستند چیست؟

پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله بهجت] 1) آیا اصل این عمل اگر مستلزم لمس یا نگاه نامحرم باشد، چه حکمی دارد؟
[آیت الله خامنه ای] استخدام در بعضی از شرکت ها و مؤسسات مستلزم معاینات پزشکی است که گاهی مشتمل بر کشف عورت است. آیا این عمل در صورت نیاز جایز است؟
[آیت الله بهجت] استخدام در بعضی از شرکت ها و مؤسسات و... مستلزم معاینات پزشکی است که گاهی مشتمل بر کشف عورت است ، آیا این عمل در صورت نیاز جایز است؟
[آیت الله شبیری زنجانی] آیا مراجعه به پزشک نامحرم - که مستلزم نگاه یا لمس بدن باشد- به دلیل تخصص بیشتر او جایز است؟
[آیت الله مکارم شیرازی] مشاغلی چون دندان پزشکی، زایمان، جرّاحی و مانند آن مستلزم نظر و لمس بدن بیمار است. حکم شرعی آن چیست؟ آیا تفاوتی بین صورت ضرورت و غیر آن هست؟ معیار ضرورت چیست؟
[آیت الله خامنه ای] آیا برای درمان ناباروری زنان به روش تلقیح مصنوعی که مستلزم نظر و لمس است، آیا ضرورت، مجوز این نظر و لمس می‌باشد؟
[آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه بنابر ضرورت در آموزش پزشکی لازم شود دانشجو یا پزشک نامحرم، بیمار را معاینه یا درمانی کند که ملازم لمس و نظر می باشد، آیا اجازه بیمار یا بستگان وی لازم است؟
[آیت الله فاضل لنکرانی] آیا لمس و نظر به اعضای داخل بدن نامحرم (مانند کبد و روده و...) در حکم لمس و نظر ظاهر بدن است؟
[آیت الله بهجت] به جهت عدم جواز لمس و اختلاط با نامحرم در مراکز آموزش پزشکی، آیا متدینین از آموزش این گونه حرفه ها باید دست بردارند؟
[آیت الله بهجت] آیا لمس و نظر اعضای داخلی بدن نامحرم، مانند اعضای ظاهریه حرام است؟

مسائل مرتبط از این مرجع

. مرد نباید عکس زن نامحرم را بیندازد، و اگر زن نامحرمی را بشناسد، نباید به عکس او خصوصاً در مواردی که معرض هتک و فساد باشد نگاه کند.
. نگاه‌کردن به بدن زن نامحرم و دختری که نه سالش تمام نشده، ولی خوب و بد را می‌فهمد، و نگاه‌کردن به او عادتاً امکان تهییج و تحریک شهوت دارد، و هم‌چنین نگاه‌کردن به موی آنان؛ چه با قصد لذت و چه بدون آن حرام است، و نگاه‌کردن به صورت و دست آنان اگر به قصد لذت باشد حرام است، و بدون قصد لذت هم بنابر احتیاط ترک لازم است، و نیز نگاه‌کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام می‌باشد.
. اگر برای آن که نامحرم او را نبیند، مجبور شود، رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند اشکال ندارد و نیز اگر از راه دیگر ناچار باشد که رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند مانعی ندارد.
. زن می تواند حمد و سوره نماز صبح ومغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند، ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود، بنا بر احتیاط واجب باید آهسته بخواند.
. نگاه کردن به بدن زن نامحرم و دختری که نه سالش تمام نشده، ولی خوب و بد را می فهمد، و نگاه کردن به او عادتاً امکان تهییج و تحریک شهوت دارد، و هم چنین نگاه کردن به موی آنان چه با قصد لذت و چه بدون آن حرام است. و نگاه کردن به صورت و دست آنان اگر به قصد لذت باشد حرام است، و بدون قصد لذت هم بنابر احتیاط ترک لازم است. و نیز نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام می باشد.
. اگر زن یا مرد نامحرم یا بچه ممیز، یعنی: بچه ای که خوب و بد را می فهمد، به نمازگزار سلام کند، نمازگزار باید جواب او را بدهد ولی در جواب سلام زن باید بگوید "سَلاَمٌ عَلَیْکْ" و کاف را زیر و زبر و پیش ندهد.
. زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند، بلکه احتیاط واجب آن است که از پسری هم که بالغ نشده، ولی خوب و بد را می فهمد و از نگاه کردن تحریک و تهییج شهوت او عادتاً ممکن باشد، بدن و موی خود را بپوشاند.
. زن باید بدن و موی خود را از مرد نامحرم بپوشاند، بلکه احتیاط واجب آن است که از پسری هم که بالغ نشده، ولی خوب و بد را می‌فهمد، و از نگاه‌کردن تحریک و تهییج شهوت او عادتاً ممکن باشد، بدن و موی خود را بپوشاند.
. اگر مرد برای معالجه زن نامحرم ناچار باشد که او را نگاه کند، و دست به بدن او بزند اشکال ندارد، ولی اگر با نگاه‌کردن بتواند معالجه کند، نباید دست به بدن او بزند، و اگر با دست‌زدن بتواند معالجه کند نباید او را نگاه کند.
. اگر اول گمانش به یک طرف بیشتر باشد، بعد دو طرف در نظر او مساوی شود، باید به دستور شک عمل نماید. و اگر اول دو طرف در نظر او مساوی باشد و به طرفی که وظیفه اوست بنا بگذارد، بعد گمانش بطرف دیگر برود، باید طرف گمان را بگیرد و نماز را تمام کند.

مسائل مرتبط از دیگر مراجع

[آیت الله مکارم شیرازی] 8 این امر ذاتاً جایز است; ولی چون غالباً مستلزم نگاه و لمس حرام است، جز در موارد ضرورت جایز نیست.
[آیت الله مکارم شیرازی] 9 برای جلوگیری از انعقاد نطفه هر وسیله مشروعی که بی ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن نشود یعنی مرد یا زن برای همیشه از قابلیت تولید مثل ساقط نگردند، ذاتاً مجاز است; ولی اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع می باشد، تنها در صورت ضرورت فردی یا اجتماعی جایز است.
[آیت الله اردبیلی] جلوگیری‌های موقّت به وسیله قرص یا آمپول با تجویز پزشک متخصّص اشکال ندارد؛ همچنین بستن لوله‌های مرد یا زن و عقیم کردن آنان، اگر عمل جرّاحی به وسیله جنس مخالف صورت نگیرد و مستلزم نگاه کردن به عورت یا لمس آن توسّط کسی که نگاه و لمس او حرام است نباشد، بدون اشکال است.
[آیت الله سیستانی] جایز است که زن از دستگاه پیشگیری از حاملگی، و مانند آن اگر ضرر مهمی به او نزند استفاده کند، لکن در صورتی که گذاشتن دستگاه متوقف بر نگاه کردن به‌جایی است که نظر به آن حرام است، و یا لمس قسمتی از بدن که لمس آن جایز نیست، باشد، جایز نیست کسی غیر از شوهر این کار را انجام دهد مگر در صورت ضرورت، مانند اینکه بچه‌دار شدن برای او ضرر داشته باشد، یا مستلزم حرجی باشد که معمولاً تحمل نمیشود با فرض اینکه راه دیگری برای منع حمل نباشد، یا اگر باشد باز هم مستلزم ضرر یا حرج باشد. این در صورتی است که معلوم نباشد دستگاه نطفه را پس از انعقادش تلف میکند، وگرنه بنا بر احتیاط واجب باید در هر حال، ترک شود.
[آیت الله اردبیلی] ظاهر کردن هر آنچه در نظر عرف زینت و آرایش برای زن محسوب می‌شود، در برابر مرد نامحرم جایز نیست.
[آیت الله سیستانی] جایز است زن با عمل جراحی لوله‌های رحم را ببندد هرچند مستلزم این باشد که دیگر هرگز باردار نشود، ولی این عمل جایز نیست در صورتی که متوقف باشد بر کشف قسمتی از بدن که ستر آن واجب باشد، یا لمس قسمتی که لمس آن بدون دستکش جایز نیست، مگر در حال ضرورت با تفصیلی که گذشت. و جایز نیست عمل جراحی برای برداشتن رحم، یا تخمدان‌ها و مانند آن که ضرر مهمی مانند قطع عضو دارد، مگر اینکه بیماری این ضرورت را ایجاب نماید. و مانند این احکام در مورد مرد نیز جاری است البته، اگر عمل جراحی به دست کسی جز شوهر صورت گیرد، و موجب نگاه به آنچه به آن جایز نیست و لمس قسمتی از بدن که لمس آن جایز نیست، باشد، در این صورت این عمل جایز نیست، مگر در صورت ضرورت، مانند اینکه بچه‌دار شدن برای او ضرر داشته باشد، حکم این مسأله تماماً درباره مرد نیز جاری است.
[آیت الله سیستانی] تلقیح زن با منی شوهرش در حال حیات او جایز است. البته اگر این کار مستلزم نگاه به‌جایی که دیدن آن حرام است، و لمس قسمتی از بدن که لمس آن حرام است، باشد، جز شوهر جایز نیست کسی این کار را انجام دهد مگر در موارد ضرورت، مانند اینکه بچه‌دار شدن برای او مستلزم حرجی باشد که معمولاً تحمل نمیشود و راهی برای حامله شدن بجز این راه نباشد. حکم فرزندی هم که از این تلقیح حاصل می‌شود، بی‌هیچ تفاوتی حکم دیگر فرزندان آنها را دارد. ولی تلقیح زن با منی شوهر پس از مرگ او بنا بر احتیاط واجب جایز نیست و اگر انجام شود فرزند از او ارث نمیبرد گر چه به او منتسب است.
[آیت الله اردبیلی] بازداشتن بچّه و دیوانه از لمس خط قرآن واجب نیست، ولی اگر لمس نمودن آنان بی‌احترامی به قرآن باشد، باید از آن جلوگیری کنند.
[آیت الله بهجت] عکس‌برداری، اگر مستلزم کار حرامی نباشد، مانعی ندارد.
[آیت الله اردبیلی] لمس خط قرآن با هر قسمت از بدن برای کسی که وضو ندارد، حرام است، ولی اگر قرآن را به زبان فارسی یا به زبان دیگری ترجمه کنند، لمس آن اشکال ندارد.