خاله
به خواهر مادر ، خاله گفته می شود .
زیدی مرحوم شده وارث او منحصر به دو پسر عمو و دو پسر خاله می‌باشد، معین فرمایید چگونه ارث می‌برند؟
با فرض انحصار ورثه به آنها و بودن دو پسر از یک عمو و دو پسر از یک خاله، بعد از دیون و وصایا - اگر داشته باشد - ثُلث تَرَکه بین دو پسر خاله و دو ثُلث بین دو پسر عمو بالسویه تقسیم می‌شود. و همچنین اگر پسر عمو از دو عمو و پسر خاله‌ها از دو خاله باشند و دو عمو و دو خاله بامیت عمو و خاله اَبَوَینی، یا اَبی، یا اُمّی باشند. و امّا اگر از دو عمو و دو خاله باشند و از حیث اَبَوَینی، یا اَبی، یا اُمّی بودن مختلف باشند حکم مختلف می‌شود.
با فرض انحصار ورثه به آنها و بودن دو پسر از یک عمو و دو پسر از یک خاله، بعد از دیون و وصایا - اگر داشته باشد - ثُلث تَرَکه بین دو پسر خاله و دو ثُلث بین دو پسر عمو بالسویه تقسیم می‌شود. و همچنین اگر پسر عمو از دو عمو و پسر خاله‌ها از دو خاله باشند و دو عمو و دو خاله بامیت عمو و خاله اَبَوَینی، یا اَبی، یا اُمّی باشند. و امّا اگر از دو عمو و دو خاله باشند و از حیث اَبَوَینی، یا اَبی، یا اُمّی بودن مختلف باشند حکم مختلف می‌شود.
عنوان سوال:
زیدی مرحوم شده وارث او منحصر به دو پسر عمو و دو پسر خاله می‌باشد، معین فرمایید چگونه ارث می‌برند؟
پاسخ:
با فرض انحصار ورثه به آنها و بودن دو پسر از یک عمو و دو پسر از یک خاله، بعد از دیون و وصایا - اگر داشته باشد - ثُلث تَرَکه بین دو پسر خاله و دو ثُلث بین دو پسر عمو بالسویه تقسیم می‌شود.
و همچنین اگر پسر عمو از دو عمو و پسر خاله‌ها از دو خاله باشند و دو عمو و دو خاله بامیت عمو و خاله اَبَوَینی، یا اَبی، یا اُمّی باشند.
و امّا اگر از دو عمو و دو خاله باشند و از حیث اَبَوَینی، یا اَبی، یا اُمّی بودن مختلف باشند حکم مختلف می‌شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی فوت کرده وارث او منحصر به دو پسر خاله و یک پسر دایی و سه نوه عمّه می‌باشد، آیا کدام یک از اینها در ارث مُقَدَّم میباشند؟
- دختری فوت نموده و وارث او منحصر است به یک عمو و یک عمّه پدر و مادری و دو دایی و یک خاله پدری تنها و دو دایی مادری تنها، آیا ارث بین آنها به چه نحو تقسیم می‌شود؟
- شخصی وفات نموده، وارث او منحصر است به یک خاله زاده اَبی و یک خاله زاده اُمّی، طریق ارث بردن آنها به چه نحو است؟
- شخصی وفات نموده وارث او منحصر به پنج نفر خواهر زاده است دو پسر و سه دختر، آیا این پنج خواهر زاده ارث او را متساوی می‌برند یا به تفاوت؟
- زیدی فوت شده سه برادر و یک خواهر داشته که آنها قبل از زید مرحوم شدهاند، ولی پسر برادر زنده و خواهر هم که فوت شده است دو نفر پسر داشته، یکی از دو پسر زنده و یکی هم پیش از زید مرحوم شده، آن پسر که مرحوم شده یک پسر و سه دختر از او باقی است، در این صورت ارث زید چه قسم باید تقسیم شود؟ و به بچّهها که از پسر قبل از زید مرحوم شده چیزی می‌رسد یا خیر؟ و در صورتی که ارث ببرند چه قدر می‌برند؟
- زنی وفات نموده و وارث او منحصر است به شوهر و مادر و دو دختر، مقدار ارث هر یک را بیان فرمایید؟
- هرگاه وارث میت منحصر به برادر اَبی و دو پسر و یا یک پسر و یک دختر و یا یک دخترِ برادر اَبوینی باشد، آیا ارث او راجع به برادر اَبیست و یا اولاد برادر اَبوینی؟
- زنی فوت کرده وارث او منحصر است به یک دختر از یک همشیره و یک پسر و یک دختر از همشیره دیگر، طریق ارث بردن آنها به چه نحو است؟
- زنی مسمّی به مریم با پسرش اسماعیل نام و دخترش زرّین تاج نام در یک خانه بودهاند و سیل آنها را برده و وارث مریم مزبوره دو پسر و دو دختر و یک شوهر است که حیات دارند و وارث زرّین تاج مزبوره پدر و شوهرش می‌باشد که حیات دارند، متمنّیست بیان فرمایید طریق ارث آنها به چه نحو است؟
- اگر کسی بمیرد و وارث منحصر به یک برادر اَبی و خواهر زاده اَبوینی و زوجه دایمه باشد، تقسیم ارث او به چه نحو است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله والدین او باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله والدین او باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی فوت نموده و وارث او منحصر به دو دختر از برادر و دو پسر از خواهر می باشد ارث آنها چگونه است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] میت، پسر، دختر و دو نوه ای که پدرشان قبل از او مرحوم شده دارد، آیا نوه ها از جدّشان ارث می برند یا وجود عمو و عمه مانع می شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر عمه أبی با پسرعموی أبوینی وارث منحصر باشند آیا پسر عموی أبوینی مقدم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر از ورثه میت (دایی و خاله مادری) و (چند دایی و خاله پدر و مادری) و (عمو و عمه) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث فقط دایی یا خاله یا هر دو باشند نحوه تقسیم ارث چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر وارث فقط دایی یا خاله یا هر دو باشند نحوه تقسیم ارث چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ورثه میت یک دایی یا خاله و یک عمو یا عمه باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- [آیت الله خوئی] زیدی وصیت کرده در صورتی که وصیت خط مفقود و مندرجات آن را ورثه هیچ نمیدانند و یا بعض آن را و کمیت و کیفیت آن مجهول می‌باشد تکلیف وارث را در این باره تعیین فرمائید.
مسائل مرتبط از این مرجع
- دستهی سوم عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است به تفصیلی که گفته شد که اگر از طبقه اوّل و دوم کسی نباشد، اینها ارث می‌برند.
- اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمه باشد، مال را سه قسمت میکنند:یک قسمت را دایی یا خاله و بقیه را عمو یا عمه می‌برد.
- اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و عمو و عمه باشد، چنانچه عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشند، مال را سه قسمت میکنند:یک قسمت را دایی یا خاله می‌برد و از بقیه دو قسمت به عمو و یک قسمت به عمه میدهند، بنا بر این اگر مال را نُه قسمت کنند، سه قسمت را به دایی یا خاله و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمه میدهند.
- اگر وارث میت یا دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمهی مادری و عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت میکنند:یک قسمت آن را به دایی یا خاله میدهند و دو قسمت باقی مانده را شش قسمت میکنند، یک قسمت را به عمو یا عمهی مادری و بقیه را به عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری میدهند و عمو دو برابر عمه می‌برد؛ بنا بر این اگر مال را نُه قسمت کنند:سه قسمت را به دایی یا خاله و یک قسمت را به عمو یا عمهی مادری و پنج قسمت دیگر را به عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری میدهند.
- اگر وارث میت یک دایی یا یک خاله و عمو و عمهی مادری و عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت میکنند:یک قسمت را دایی یا خاله می‌برد و دو قسمت باقی مانده را سه سهم میکنند، یک سهم آن را به طور مساوی بین عمو و عمهی مادری قسمت میکنند و دو سهم دیگر را بین عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری قسمت مینمایند و عمو دو برابر عمه می‌برد، بنا بر این اگر مال را نُه قسمت کنند:سه قسمت آن سهم خاله یا دایی و دو قسمت سهم عمو و عمهی مادری و چهار قسمت سهم عمو و عمهی پدر و مادری یا پدری می‌باشد.
- اگر وارث میت چند دایی و چند خاله باشد که همه پدر و مادری یا پدری یا مادری باشند و عمو و عمه هم داشته باشد، مال سه سهم می‌شود:دو سهم آن را به دستوری که در مسأله پیش گفته شد، عمو و عمه بین خودشان قسمت میکنند و یک سهم آن را دائیها و خاله‌ها به طور مساوی بین خودشان قسمت مینمایند.
- کسانی که به واسطهی خویشی ارث می‌برند سه دسته هستند:دستهی اوّل:پدر و مادر و اولاد میت است و با نبودن اولادِ، اولاد اولاد هر چه پایین روند، هر کدام آنان که به میت نزدیکتر است ارث می‌برد و تا یک نفر از این دسته هست دستهی دوم ارث نمیبرند.دستهی دوم:جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ و خواهر و برادر است و با نبودن برادر و خواهر اولاد ایشان هر کدام آنان که به میت نزدیکتر است ارث می‌برد و تا یک نفر از این دسته هست دستهی سوم ارث نمیبرند.دستهی سوم:عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است و تا یک نفر از عموها و عمهها و دائیها و خالههای میت زندهاند، اولاد آنان ارث نمیبرند، ولی اگر میت عموی پدری و پسر عموی پدر و مادری داشته باشد، ارث به پسر عموی پدر و مادری می‌رسد و عموی پدری ارث نمیبرد.
- اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدری و مادری باشند، عمو و عمهی پدری ارث نمیبرند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت میکنند:یک قسمت را به عمو یا عمهی مادری و بقیه را به عمو و عمهی پدر و مادری میدهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمهی پدر و مادری می‌برد و اگر هم عمو و هم عمهی مادری دارد، مال را سه قسمت میکنند:دو قسمت را به عمو و عمهی پدر و مادری میدهند و عمو دو برابر عمه می‌برد و یک قسمت را به عمو و عمهی مادری میدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت کنند و احتیاط آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- اگر وارث میت فقط زن و جد و جدهی پدری و جد و جدهی مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که گفته می‌شود می‌برد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جدهی مادری میدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و بقیه را به جد و جدهی پدری میدهند و جد دو برابر جده می‌برد و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و جد و جده به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را می‌برند.
- اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته می‌شود می‌برد و خواهر و برادر به طوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را می‌برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و خواهر و برادر به طوری که در مسائل پیش گفته شد ارث خود را می‌برند، ولی برای آن که زن یا شوهر ارث می‌برد از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می‌شود، مثلاً اگر وارث میت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر می‌رسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری میدهند و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است، پس اگر همهی مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر عمو و عمّه و دایی و خاله خود میّت نباشند اولاد مستقیم و غیر مستقیم آنان ارث می‌برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمّه و دایی و خاله پدر و مادر میّت ارث می‌برند و اگر اینها نباشند اولادشان ارث می‌برند و اگر اینها هم نباشند عمو و عمّه و دایی و خاله جدّ و جدّه میّت و اگر اینها هم نباشد اولادشان ارث می‌برند.
- [آیت الله خوئی] اگر عمو و عمه و دایی و خال خود میّت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دایی و خال پدر و مادر میّت ارث می‌برند. و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می‌برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله جد و جده میت ارث می‌برند، و اگر اینها هم نباشند، اولادشان ارث می‌برند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر عمو و عمّه و دایی و خاله خود میّت و فرزندان آنان و اولادِ فرزندان آنان وجود نداشته باشند، عمو و عمّه و دایی و خاله پدر و مادر میّت ارث می‌برند و اگر اینها نباشند، فرزندان آنها ارث می‌برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمّه و دایی و خاله جد و جدّه میّت و اگر اینها نباشند، فرزندان آنها ارث می‌برند.
- [آیت الله سیستانی] دسته سوم عمو و عمه و دائی و خاله و اولاد خاله و اولاد آنان است که اگر از طبقه اول و دوم کسی نباشد ، اینها ارث می‌برند .
- [آیت الله اردبیلی] طبقه سوّم، (عمو، عمّه، دایی، خاله و فرزندان آنان) هستند به تفصیلی که گفته شد که اگر از طبقه اوّل و دوم کسی نباشد، اینها ارث می‌برند.
- [آیت الله سیستانی] اگر وارث میّت یک یا چند دائی ، یا یک یا چند خاله ، یا دائی و خاله ، و یک یا چند عمو ، یا یک یا چند عمه ، یا عمو و عمه باشد ، مال را سه قسمت میکنند : یک قسمت را دائی یا خاله یا هر دو ، و بقیه را عمو یا عمه یا هر دو می‌برند . و کیفیت تقسیم بین هر گروه گذشت .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر میّت عمو و عمّه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری که به هر عمو و عمّه می‌رسد به فرزندان آنان و مقداری که به هر دایی و خاله می‌رسد به فرزندان آنها داده می‌شود که در اینجا فرزندان آنان سهم خود را به گونهای تقسیم میکنند که هر مذکّر دو برابر مؤنّث ببرد و اگر فرزندان آنها هم نباشند، وارث میّت عمو و عمّه و دایی و خاله پدر و عمو و عمّه و دایی و خاله مادر او میباشند که 13 مال را عمو و عمّه و دایی و خاله مادر میّت می‌برند و23 باقی مانده را عمو و عمّه و دایی و خاله پدر میّت می‌برند، نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله پدر یا مادر میّت همچون نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله خود میّت است که در مسائل گذشته توضیح داده شد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت یک دایی یا یک خاله و یک یا چند عمو و عمّه باشند، 13 مال را دایی یا خاله و بقیّه را عمو و عمّه می‌برند، پس چنانچه عمو و عمّه همگی مادری باشند، سهم آنها به طور مساوی بینشان تقسیم می‌شود و اگر همه پدر و مادری یا پدری باشند، به گونهای تقسیم میکنند که به عمو دو برابر عمّه برسد، بنابراین اگر وارث یک دایی یا خاله و یک عمو و یک عمّه پدر و مادری باشند، سهم دایی یا خاله39 و سهم عمو 49 و سهم عمّه 29 خواهد بود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر عمو وعمّه ودایی وخاله خود میّت واولاد آنان واولاد اولاد آنان نباشند، عمو وعمّه ودایی وخاله پدر ومادر میّت ارث می‌برند و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می‌برند و اگر اینها هم نباشند، عمو وعمّه ودایی وخاله جدّ وجدّه میّت و اگر اینها هم نباشند، اولادشان ارث می‌برند.
- [آیت الله سبحانی] اگر عمو و عمه و دائی و خاله خود میّت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دائی و خاله پدر و مادر میت ارث می برند و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمه و دائی و خاله جد و جده میّت و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند.