کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
زن پیر که قادر بر گرفتن روزه نیست و باید برای هر روزی مُدّی ازطعام کفّاره بدهد، اگر شوهر او فقیر باشد می‌تواند کفّاره خود را به شوهر بدهد؟ و بعد از دادن آیا شوهر می‌تواند همان کفّاره را به مصرف نفقه آن زن برساند یا خیر؟
در صورتی که گرفتن روزه بر آن زن مشقّت داشته باشد و برای هر روزی یک مد گندم یا جو باید بدهد می‌تواند آن را به شوهر خود اگر فقیر باشد بدهد و بعد از دادن به شوهر خود بعید نیست که جایز باشد آن را به مصرف نفقه خود و عیال خود برساند.
در صورتی که گرفتن روزه بر آن زن مشقّت داشته باشد و برای هر روزی یک مد گندم یا جو باید بدهد می‌تواند آن را به شوهر خود اگر فقیر باشد بدهد و بعد از دادن به شوهر خود بعید نیست که جایز باشد آن را به مصرف نفقه خود و عیال خود برساند.
عنوان سوال:
زن پیر که قادر بر گرفتن روزه نیست و باید برای هر روزی مُدّی ازطعام کفّاره بدهد، اگر شوهر او فقیر باشد می‌تواند کفّاره خود را به شوهر بدهد؟ و بعد از دادن آیا شوهر می‌تواند همان کفّاره را به مصرف نفقه آن زن برساند یا خیر؟
پاسخ:
در صورتی که گرفتن روزه بر آن زن مشقّت داشته باشد و برای هر روزی یک مد گندم یا جو باید بدهد می‌تواند آن را به شوهر خود اگر فقیر باشد بدهد و بعد از دادن به شوهر خود بعید نیست که جایز باشد آن را به مصرف نفقه خود و عیال خود برساند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی که در اثر ضعف، قدرت گرفتن روزه را ندارد و باید کفّاره بدهد، می‌تواند کفّاره خود را به شوهر خود که فقیر است بدهد؟ و در صورتی که بتواند، پس از گرفتن اگر آن کفّاره را به خرج همان زن برساند جایز است یا خیر؟
- شخص به جهت پیری روزه را افطار نمود، کفّاره ده روز را - مثلاً که ده مُد است - می‌تواند به یک نفر بدهد، یا باید هر مُدّی را به یک نفر بدهد؟
- اگر حاج مقداری از پول مخمّس خود به مصرف حج خود برساند می‌تواند به مقداری که صرف نموده از عواید سال خود بردارد؟
- اگر زن در احرام روبند زده و روبند به صورت او رسیده مکرّر هم رسیده، آیا کفّاره دارد و کفّاره هم مکرّر باید بدهد یا نه؟
- زیدی وکالت میدهد به عمروی که زوجه او را مطلّقه نماید ولی حقیقتاً قصد طلاق را ندارد، بعد از وقوع طلاق زید - به خیال این که طلاق فضولی هم مثل عقد فضولیست - طلاق را امضا و اجازه میکند و زوجه عدّه نگاه میدارد، بعد از تمام شدن عدّه شوهر میکند و از شوهر دوّم ولد پیدا میکند، بعد که شوهر اوّل میفهمد طلاق فضولی صحیح نیست، بخواهد این زوجه را طلاق بدهد - بر فرض عدم صحّت طلاق اوّل - آیا جدیداً باید زوجه درطُهر باشد و تحقیق کند در این باب یا همان حمل کافی است؟ و بر فرض بطلان طلاق، نفقه این چند سال را شوهر اوّل باید بدهد، یا این که چون استمتاع از زوجه نکرده نباید بدهد؟ و بر فرض بطلان طلاق شوهر اوّل خجالت میکشد که تحقیق کند زوجه چه وقت در طُهر غیر مواقعه است تا او را دو مرتبه طلاق بدهد، آیا می‌تواند بدون تحقیق او را طلاق بدهد یا خیر؟
- هر گاه شخصی بعد از پیری مثلاً ده روز افطار کرد آیا ده مد کفّاره – که باید بدهد – می‌تواند به یک نفر بدهد، یا باید به ده نفر بدهد؟
- شخصی عمداً روزه رمضان را به یکی از مبطلات باطل کرده، بعداً قضای آن روز را گرفته ولی کفّاره آن را به یکی از خصال ثلاثه عمل نکرده و میخواهد در ایّام رجب روزه مستحبّی بگیرد، آیا می‌تواند یا خیر؟
- شخصی در ماه رمضان نیّت روزه ندارد و بنا ندارد روزه بگیرد و در روز قبل از خوردن و آشامیدن عمل حرامی مثل زنا یا استمناء مرتکب شود، آیا در این صورت نیز باید کفّاره جمع بدهد، یا چون بنای روزه گرفتن نداشته، کفّاره ندارد؟
- شخصی چیزی را از باب زکات با فقیری دستگر دان نموده و فقیر دو باره به قرض، رد به او نموده و قرار گذاشته بعد از سه ماه بدهد، پس از گذشتن مدّت مذکوره فقیر غنی شده، آیا می‌تواند آن زکات را که به قرض داده پس بگیرد، یا باید به فقیر دیگر داد؟
- شخصی بعد از بلوغ مجنون شده و چهار سال است که جنون او طول کشیده، پدر او می‌تواند نفقه زوجه او را از مال او بدهد یا خیر؟ و در صورت طلب طلاق می‌تواند زوجه او را طلاق دهد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] زن سیده که اطفال یتیم غیر سیده دارد و فقیر میباشند و همچنین زن سیده که فقیر است و شوهر و فرزندان فقیر دارد می‌تواند که خمس را قبول نماید و تصرف کند بعداً به مصرف خود یا بچهها و شوهرش برساند یا خیر؟
- [آیت الله وحید خراسانی] ایا شخص فقیر می تواند گوشت کفاره تقصیر خود را به مصرف فقرایی که نانخور او هستند برساند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شوهر کفاره روزه همسر خود را تبرّعی بدهد، آیا از عهده زن ساقط می شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا غیر از شوهر، شخص دیگری می تواند نفقه ی زن را بدهد؟ اگر فرد دیگر تعهد بدهد در صورتی که بر سر نفقه بین زن و شوهر اختلافی به وجود آمد، نفقه بر عهده او باشد، صحیح است؟
- [سایر] کسی که نذر کرده در روزی از محرم، به مردم حلیم بدهد، آیا می‌تواند به جای آن خوراکی دیگری بدهد؟ یا حلیم را در روزهای دیگر ماه محرم به مصرف برساند؟
- [سایر] اگر زن درآمد کافی داشته باشد، آیا شوهر می‌تواند از پرداخت نفقه به همسرش امتناع ورزد؟
- [آیت الله خوئی] فقیر ده سیر طعام را که به عنوان کفاره میگیرد باید خود شخصاً مصرف نماید، یا آنکه برای مهمان خود هم می‌تواند مصرف نماید؟
- [آیت الله بهجت] فردی حدود 10 سال کفاره بدهکار است، آیا می تواند کفاره هر روز از روزه که باید به شصت فقیر بدهد را به یک فقیر بدهد یا باید بین شصت نفر جدا جدا کفاره را تقسیم نماید؟
- [سایر] آیا غیر سید، می‌تواند کفّاره روزه را به سید بدهد؟
- [سایر] اگر زن درآمد کافی داشته باشد، آیا شوهر می‌تواند از پرداخت نفقه به همسر خود امتناع ورزد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر طفل شیعهای فقیر باشد، انسان می‌تواند فطره را به مصرف او برساند، یا به واسطهی دادن به ولی طفل ملک طفل نماید.
- اگر طفل شیعهای فقیر باشد، انسان می‌تواند فطره را به مصرف او برساند، یا به واسطهی دادن به ولی طفل ملک طفل نماید.
- کسی که زنش سیده است، بنا بر احتیاط واجب نباید به او خمس بدهد که به مصرف مخارج خودش برساند، ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد و نتواند مخارج آنان را بدهد، جایز است انسان خمس به آن زن بدهد که به مصرف آنان برساند.
- اگر زنی شوهرِ روزهدار خود را مجبور کند که جماع نماید، یا کاری دیگری که روزه را باطل میکند انجام دهد، واجب نیست کفّارة روزهی شوهر را بدهد.
- اگر به عهد خود عمل نکند باید کفاره بدهد، یعنی شصت فقیر را سیر کند، یا دو ماه روزه بگیرد، یا یک بنده آزاد کند.
- حرام است مرد زن را و زن مرد را غسل بدهد، ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که زن شوهر خود و شوهر زن خود را غسل ندهد.
- احتیاط واجب آن است که زن مستحاضه در تمام روزی که روزه است، به مقداری که می‌تواند از بیرون آمدن خون جلوگیری کند.
- اگر در شهر کسی که میخواهد زکات بدهد، مستحقّی نباشد و نتواند زکات را به مصرف دیگری هم که برای آن معین شده برساند، چنانچه امید نداشته باشد که بعداً مستحق پیدا کند، باید زکات را به شهر دیگر ببرد و به مصرف زکات برساند و می‌تواند مخارج بردن به آن شهر را از زکات بردارد و اگر زکات تلف شود ضامن نیست.
- اگر گاو و گوسفند و شتری که دارد همه مریض یا معیوب یا پیر باشند، می‌تواند زکات را از خود آنها بدهد، ولی اگر همه سالم و بیعیب و جوان باشند، نمیتواند زکات آنها را مریض، یا معیوب یا پیر بدهد، بلکه اگر بعضی از آنها سالم و بعضی مریض و دسته ای معیوب و دسته دیگری بیعیب و مقداری پیر و مقداری جوان باشند، احتیاط واجب آن است که برای زکات آنها سالم و بیعیب و جوان بدهد.
- کسی که باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد، می‌تواند کفارهی چند روز را به یک فقیر بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر طفل یا دیوانهای از شیعه فقیر باشد، انسان می‌تواند به ولیّ او زکات بدهد که به مصرف او برساند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگر چه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- [آیت الله مظاهری] زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، گرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- [آیت الله سیستانی] زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد ، اگر چه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید .
- [آیت الله اردبیلی] زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- [آیت الله خوئی] زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگرچه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- [آیت الله بهجت] زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد؛ اگرچه شوهر، زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکاْ بدهد، اگرچه شوهر زکاْ را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که باید برای هر روزه یک مُدّ طعام به فقیر بدهد، می‌تواند کفاره چند روز را به یک فقیر بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زن روزه دار شوهر روزه دار خود را مجبور به جماع نماید فقط یک کفاره بر او واجب است و لازم نیست کفاره شوهر را بدهد.