نماز میت
نماز میت پس از مراسم غسل و کفن کردن میّت، بر جنازه او نماز مخصوصی خوانده میشود که نماز میّت نام دارد.
در نماز میّت بعد از زوج در صورت تعارض الأبوین با غیر آنها آیا مُقَدَّم کیست؟
و آیا تقدّمی برای سایرین از ورثه هست یا خیر؟
مراتب اولیا، مراتب ارث است و تقدّم رجال بر نساء بعید نیست و کذا تقدّم الأب علی الأولاد و أکبرهم علی أصغرهم و هکذا فی سایر ال طبقات.
مراتب اولیا، مراتب ارث است و تقدّم رجال بر نساء بعید نیست و کذا تقدّم الأب علی الأولاد و أکبرهم علی أصغرهم و هکذا فی سایر ال طبقات.
عنوان سوال:
در نماز میّت بعد از زوج در صورت تعارض الأبوین با غیر آنها آیا مُقَدَّم کیست؟
در نماز میّت بعد از زوج در صورت تعارض الأبوین با غیر آنها آیا مُقَدَّم کیست؟
و آیا تقدّمی برای سایرین از ورثه هست یا خیر؟
پاسخ:
مراتب اولیا، مراتب ارث است و تقدّم رجال بر نساء بعید نیست و کذا تقدّم الأب علی الأولاد و أکبرهم علی أصغرهم و هکذا فی سایر ال طبقات.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مقصود از مستضعف در باب نماز میّت کیست؟
- در نماز میّت که منافق را باید لعن کرد، مقصود از منافق کیست، آیا اهل سنّت و ناصبی را شامل است یا خیر؟ و خلاصه چه کس را منافق میگویند؟
- کراهت نماز بر میّت در مسجد ثابت است یا خیر؟
- بر فرض جواز امانت گذاشتن میّت برای نقل به مشاهد مشرّفه باید به طریق دفن کردن باشد یا خیر و تلقین و نماز لیلة الدفن نیز در این صورت وارد است یا خیر؟
- در رسائل عملیّه است که: در نماز جماعت یومیّه مستحب است که اهل فضل را در صف اوّل جای دهند و در نماز میّت به عکس، آیا حکمت آن چیست؟
- اغسال میّت را هرگاه به خلاف ترتیب، داده دفن کردند، آیا باید نبش کرد برای غسل مجدّد یا نه؟ و آیا باب حرمت نبش و وجوب غسل باب تعارض است، یا باب تزاحم؟ زیرا ملاک وجوب و حرمت محرز و موجود است و آیا وجوب غسل و ترتیب آن از باب تعدّد مطلوب نیست به قرینه تبدیل به آب قراح در مورد فقد کافور و سدر؟ و بر فرض تعدّد مطلوب، آیا اهمّیّت مطلوب کامل و کمال آن رجحان بر ملاک حرمت دارد یا نه؟
- شخصی در ایّام جوانی مس میّت کرده، از روی ندانستن مسأله و غفلت غسل نکرده، حال که فهمیده نسبت به نماز و روزههایش در مدّت غفلت چه باید بکند؟
- در صورتی که میت وصیت به بعض حبوه برای غیر من له الحبوه نماید، یا وصیت به اعیان حبوه بنماید برای استیجار نماز و روزه، در این صورت وصیت نافذ است چه در اعیان حبوه و چه در غیر آن از ثُلث - خصوصاً با فرض این که صغیر حبوه میبرد - یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] در صورت تعارض علم قاضی با اقرار یا بینه کدام مقدّم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در هنگام تعارض علم قاضی با اقرار و بیّنه کدام مقدّم است؟
- [آیت الله سبحانی] در مورد تعارض نظر کارشناس با شاهد صحنه تصادف، کدام نظر مقدّم است؟
- [آیت الله بهجت] در تعارض بین حقوق شوهر و پدر و مادر کدام یک مقدم است.
- [آیت الله نوری همدانی] د رمقام تعارض بین امر پدر و همسر ، اطاعت امر کدام یک برای زن مقدم است ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در مقام تعارض قرعه با استصحاب یا اصول دیگر کدام مقدّم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در صورتی که میان اماره فراش زوج سابق با اماره فراش زوج جدید تعارض ایجاد شود کدام مقدّم است (مثلازن پس از انحلال نکاح و انقضای عدّه که حدود سه ماه است مجدّداازدواج کند و مثلابعد از شش ماه و نیم کودکی از وی متولّد شود در این صورت احتمال اینکه طفل منسوب به هر یک از این دو زوج باشد وجود دارد زیرا شرط حدّاقل شش ماه و حدّاکثر ده ماه در هر دو مورد وجود دارد لذا اماره فراش شوهر سابق با اماره فراش شوهر جدید تعارض میکند)؟
- [سایر] سلام. در منطقه ما یک کتاب با عنوان "تقدیم اخلاق بر فقه" به بازار عرضه شده که در آن بر مقدم بودن مسائل اخلاقی بر مسائل فقهی تأکید زیادی دارد. آیا واقعا بین اخلاق و فقه تعارض یا تزاحمی وجود دارد؟ در فرض تعارض، کدامشان باید مقدم شود؟ رابطه منطقی بین اخلاق و فقه چیست؟ (با توجه به نسب اربعه منطقی). با تشکر
- [آیت الله مکارم شیرازی] در اجرای صیغه عقد دائم، زوج باید مقدّم شود، یا زوجه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در اجرای صیغه عقد دائم، زوج باید مقدّم شود، یا زوجه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر اجیر پیش از تمام کردن نمازهای میت بمیرد و خودش هم نماز قضا داشته باشد، باید از مال او برای نمازهایی که اجیر بوده دیگری را اجیر نمایند و اگر چیزی زیاد آمد، در صورتی که وصیت کرده باشد و ورثه اجازه بدهند، برای تمام نمازهای او اجیر بگیرند و اگر اجازه ندهند ثلث آن را به مصرف نماز خودش برسانند.
- نمازگزار باید مقابل میت بایستد، ولی اگر نماز به جماعت خوانده شود و صف جماعت از دو طرف میت بگذرد، نماز کسانی که مقابل میت نیستند اشکال ندارد.
- مکروه است بر میت چند مرتبه نماز بخوانند، ولی اگر میت اهل علم و تقوی باشد مکروه نیست.
- اگر کسی نباشد که بتواند نماز میت را ایستاده بخواند، میشود نشسته بر او نماز خواند.
- کسی را که عذری دارد و مثلاً با تیمّم یا نشسته نماز میخواند، نمیشود برای نمازهای میت اجیر کرد، اگر چه نماز میت هم به همانطور قضا شده باشد.
- غسل مس میت را باید مثل غسل جنابت انجام دهند، ولی کسی که غسل مس میت کرده اگر بخواهد نماز بخواند، باید وضو هم بگیرد.
- شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست:اوّل:آن که میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آن جا بماند.دوم:آن که کفن یا چیز دیگری که با میت دفن شده غصبی باشد و صاحب آن راضی نشود که در قبر بماند و همچنین است اگر چیزی از مال خودِ میت که به ورثه او رسیده با او دفن شده باشد و ورثه راضی نشوند که آن چیز در قبر بماند، ولی اگر وصیت کرده باشد که دعا یا قرآن یا انگشتری را با او دفن کنند، برای بیرون آوردن اینها نمیتوانند قبر را بشکافند.سوم:آن که میت بیغسل یا بیکفن دفن شده باشد، یا بفهمند غسلش باطل بوده، یا به غیر دستور شرع کفن شده، یا در قبر او را رو به قبله نگذاشتهاند.چهارم:آن که برای ثابت شدن حقی بخواهند بدن میت را ببینند.پنجم:آن که میت را در جایی که بیاحترامی به اوست مثل قبرستان کفار یا جایی که کثافت و خاکروبه میریزند دفن کرده باشند.ششم:آن که برای یک مطلب شرعی که اهمیت آن از شکافتن قبر بیشتر است قبر را بشکافند، مثلاً بخواهند بچّهی زنده را از شکم زن حاملهای که دفنش کردهاند بیرون آورند.هفتم:آن که بترسند درندهای بدن میت را پاره کند، یا سیل او را ببرد، یا دشمن بیرون آورد.هشتم:آن که قسمتی از بدن میت را که با او دفن نشده بخواهند دفن کنند، ولی احتیاط مستحب آن است که آن قسمت از بدن را طوری در قبر بگذارند که بدن میت دیده نشود.
- خواندن نماز میت در مساجد مکروه است، ولی در مسجد الحرام مکروه نیست.
- کسی که برای نماز قضای میت اجیر شده، باید یا مجتهد باشد یا مسائل نماز را از روی تقلید صحیح بداند.
- اگر میت را عمداً، یا از روی فراموشی، یا به جهت عذری بدون نماز دفن کنند، یا بعد از دفن معلوم شود نمازی که بر او خوانده شده باطل بوده است، تا وقتی جسد او از هم نپاشیده واجب است با شرطهایی که برای نماز میت گفته شد به قبرش نماز بخوانند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بعضی از ورثه میت، صغیر یا دیوانه یا غایب باشند تصرف در ملک آنها و نماز در آن حرام است، ولی تصرفات جزیی که برای برداشتن میت معمول است اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر میت فرض نداشته باشد ولی بعضی از ورثة او صغیر یا دیوانه یا غائب باشند ، تصرف در ملک او حرام و نماز در آن باطل است ولی تصرفات جزئی که برای برداشتن میت معمول است ، اشکال ندارد .
- [امام خمینی] اگر میت قرض نداشته باشد، ولی بعضی از ورثه او صغیر یا دیوانه یا غایب باشند، تصرف در ملک او حرام، و نماز در آن باطل است. ولی تصرفات جزئی که برای برداشتن میت معمول است، اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر میت مسلمان باشد الف: اگرهمه ورثه او مسلمان باشند همه طبق احکام ارث از او ارث می برند. ب: اگر بعضی از ورثه مسلمان باشند و برخی از آنها کافر باشند تنها ورثه مسلمان ازاو ارث میبرند. ج: اگر همه ورثه او کافر باشند هیچیک از آنها از او ارث نمیبرند و تمام مال میت مسلمان در اختیار مجتهد جامع الشرائط قرار میگیرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] ولیّ زن، شوهر او است و بعد از او، مردهایی که از میّت ارث میبرند مقدّم بر زنهای ایشانند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ولی زن، شوهر او است و بعد از او، مردانی که از میت ارث می برند مقدم بر زنان ایشانند.
- [آیت الله مظاهری] اگر بعضی از ورثه میّت، صغیر یا دیوانه یا غایب باشند تصرّف و نماز خواندن در ملک او بدون اذن ولیّ شرعی حرام است، ولی تصرّفاتی که برای برداشتن میّت معمول است اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر بعضی از ورثه میّت صغیر یا دیوانه یا غائب باشند ، تصرّف در ملک او بدون اجازه ولیّ آنها حرام است و نماز در آن جایز نیست ، ولی تصرفات معمولی که مقدمه تجهیز میت است اشکال ندارد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] ولی زن شوهر او است و بعد از او مردهائی که از میت ارث می برند مقدم بر زنهای ایشانند.
- [آیت الله خوئی] ولی زن شوهر اوست، و بعد ازاو، مردهائی که از میت ارث میبرند مقدم بر زنهای ایشانند.