با اختلاف در رؤیت هلال ماه ذیحجّه، بعضی با ظن به خطر درک مشعر می‌کنند به علاوه عمداً ترک بیتوته در منی می‌شود، جایز است یا خیر؟ - استفتاء آیت الله بروجردی

رویت هلال ماه

رؤیت هلال به معنای دیدن هلال اول ماه، یکی از راه‌های اثبات شرعی آغاز ماه قمری است. بخش قابل توجهی از عبادات و اعمال واجب و مستحب مانند حج، روزه، شب قدر و برخی مسائل حقوقی مانند افزایش دیه در ماه‌های حرام، به مسئله رؤیت هلال اول ماه گره خورده‌اند. فقیهان شیعه برای تعیین اول ماه، مبانی مختلفی دارند و شرایط متعدد نجومی نیز در دیده شدن ماه دخالت دارند.

ماه ذیحجه

ذو الحِجّة (ذی‌حجه)، آخرین ماه در ترتیب تقویم هجری قمری و از ماه‌های حرام است. برای دهه اول این ماه اعمالی ذکر شده است که از مهم‌ترین آن‌ها به جا آوردن نماز مخصوص میان نماز مغرب و عشا و نیز خواندن ادعیه و تهلیل‌های ویژه است.

رویت هلال

رؤیت هلال به معنای دیدن هلال اول ماه، یکی از راه‌های اثبات شرعی آغاز ماه قمری است. بخش قابل توجهی از عبادات و اعمال واجب و مستحب مانند حج، روزه، شب قدر و برخی مسائل حقوقی مانند افزایش دیه در ماه‌های حرام، به مسئله رؤیت هلال اول ماه گره خورده‌اند. فقیهان شیعه برای تعیین اول ماه، مبانی مختلفی دارند و شرایط متعدد نجومی نیز در دیده شدن ماه دخالت دارند.

اختلاف

اختلاف ضد اتفاق است.

بیتوته

بیتوته به معنای شب ماندن در جایى است و در باب هاى حج، نکاح و طلاق از آن سخن رفته است.

ذیحجه

ذو الحِجّة (ذی‌حجه)، آخرین ماه در ترتیب تقویم هجری قمری و از ماه‌های حرام است. برای دهه اول این ماه اعمالی ذکر شده است که از مهم‌ترین آن‌ها به جا آوردن نماز مخصوص میان نماز مغرب و عشا و نیز خواندن ادعیه و تهلیل‌های ویژه است.

رویت

دریافتن چیزی با چشم را دیدن (رؤیت؛ مشاهده) گویند. از احکام آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، حج، تجارت، نکاح و شهادات سخن گفته‌اند.

هلال

قطر ماه در دهه شب اول و آخر ماه

مشعر

مَشْعَر یا مَشْعَرُالحرام که به مُزْدَلِفِه[۱] نیز شهرت دارد سرزمینی بین عرفات و مِنا است که حدود ۴ کیلومتر طول دارد. این زمین در محدوده حرم مکه قرار داشته و توقف (وقوف) در آن در صبح عید قربان از ارکان حج است. بیشتر حجاج برای رمی جمرات از این مکان سنگ‌ریزه جمع می‌کنند.

منی

مَنی، مایعی به رنگ سفید، غلیظ و جهنده، که خروج آن از بدن منجر به جنابت و وجوب غسل جنابت می‌شود. از منظر فقهی، سه شرط شهوت، جهیدن و سست شدن بدن از نشانه‌های منی ذکر شده است. منی از نجاسات بوده و خروج آن از بدن، در برخی موارد باعث باطل شدن روزه می‌شود.

ترک

ترک یعنی انجام ندادن، مقابل فعل است.

درک

ادراک در دو معنای رسیدن به چیزی و رسیدن چیزی به کار رفته است. از آن به مناسبت در باب‌های طهارت، صلات، زکات، حج، مزارعه و صید و ذباحه سخن رفته است.

ماه

قمر ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره قمر، پنجاه و چهارمین سوره قرآن معروف به سوره اقتربت• شمس و قمر، سیاره آسمانی در حال گردش به دور کره زمین• شق القمر، یکی از معجزات پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)

ظن

ظن از واژه‌هاي نسبتاً پركاربرد در قرآن کریم است كه به جهت استفاده آن در موضوعات اعتقادي و اخلاقي، از اهميت بالايي در مباحث معرفت‌شناختي و اخلاقيِ قرآن برخوردار است.

بیتوته

بیتوته به معنای شب ماندن در جایى است و در باب هاى حج، نکاح و طلاق از آن سخن رفته است.

تشریق

تَشْریقْ، عنوانی برای روزهای ۱۱ تا ۱۳ ذیحجه. حج‌گزاران بخش مهمی از مناسک حج مثل قربانی و رمی جمرات را در همین ایام انجام می دهند. به همین دلیل این ایام در فرهنگ اسلامی، آداب و جایگاهی ویژه دارند. در برخی از منابع، از ایام تشریق به عنوان یکی از عیدهای اسلامی یاد شده است.[۱]

غایت

غایت، آنچه نهایت حکم، موضوع و یا متعلق به آن محدود شده است.

مشعر

مَشْعَر یا مَشْعَرُالحرام که به مُزْدَلِفِه[۱] نیز شهرت دارد سرزمینی بین عرفات و مِنا است که حدود ۴ کیلومتر طول دارد. این زمین در محدوده حرم مکه قرار داشته و توقف (وقوف) در آن در صبح عید قربان از ارکان حج است. بیشتر حجاج برای رمی جمرات از این مکان سنگ‌ریزه جمع می‌کنند.

منی

مَنی، مایعی به رنگ سفید، غلیظ و جهنده، که خروج آن از بدن منجر به جنابت و وجوب غسل جنابت می‌شود. از منظر فقهی، سه شرط شهوت، جهیدن و سست شدن بدن از نشانه‌های منی ذکر شده است. منی از نجاسات بوده و خروج آن از بدن، در برخی موارد باعث باطل شدن روزه می‌شود.

ترک

ترک یعنی انجام ندادن، مقابل فعل است.

ظن

ظن از واژه‌هاي نسبتاً پركاربرد در قرآن کریم است كه به جهت استفاده آن در موضوعات اعتقادي و اخلاقي، از اهميت بالايي در مباحث معرفت‌شناختي و اخلاقيِ قرآن برخوردار است.