واسطه
وسیله و علّت ثبوت چیزی برای چیز دیگر را واسطه گویند.
سؤال 2)در حال نماز اگر لباس و ساتر زن به واسطه باد یا خود به خود ردشود، بعد خود را پوشانید، آیا برای نماز او اشکالی دارد یا نه؟
احوط اعاده نماز است بعد از اتمام.
احوط اعاده نماز است بعد از اتمام.
عنوان سوال:
سؤال 2)در حال نماز اگر لباس و ساتر زن به واسطه باد یا خود به خود ردشود، بعد خود را پوشانید، آیا برای نماز او اشکالی دارد یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زن هرگاه به واسطه حیض و یا نفاس، یا آن که حاج به واسطه ضیق وقت متمکّن از عمره حج تمتّع نشد، حج آنها مبدّل به حجِ افراد می‌شود، معنی ضیق وقت را بیان فرمایید.
- نماز و غسل در حال غفلت از غصب بودن لباس و مکان و آب غسل، باطل است یا خیر؟
- هرگاه زن شیعه در خانه مخالف باشد و مردِ مخالف برای حج به مکّه برود و موافق مذهب خود طواف نساء را به جا نیاورد، آیا برای آن زن شیعه درخانه او بودن اشکالی ندارد؟ و اگر بعداً از او اولادی بشود اولاد او حلالزاده خواهند بود؟ وهم چنین اگر در این صورت آن مخالف بخواهد زنِ دیگری تزویج کند، آیا برزنِ شیعه جایز است که تزویج به او شود؟
- اشکالی در موضوع معامله ربوی و قرض الحسنه دارد، مکیل و موزون متجانسین را که وزناً متساوی باشند به عنوان نسیه تا یک ماه مثلاً (زیادی آن را) جایز نمیدانند، زیرا که زیاده حکمیّه مدّتی دارد، ولی همین را در قرض صحیح میدانند و الحال که زیاده حکمیّه در هر دو فقره می‌باشد و سؤال دیگر: میفرمایند: لکل أجل قسط من الثمن، لذا در معامله ربوی عین موضوع ثمن را زیاده میکند در مقابل مدّت که زیاده حکمیّه می‌باشد، ما الفرق؟
- شخصی زن خود را طلاق رجعی داده است پس از آن رجوع میکند و قبل از آن که احراز طُهر زن را بنماید طلاق دوّم را نیز جاری مینماید، زوج مسافر می‌شود، پس از مراجعت زنی را برای استفسار این که زن طلاق داده شده در حال حیض بوده یا پاکی میفرستد. آن زن میگوید: زن شما گفت: در حال حیض بودهام و پس از آن که به اعتقادش طلاقش باطل بوده، گاهی نظرهایی میکند بدون قصد شهوت که اطّلاع از حالش پیدا کند و بعداً چون طلاق دوّم را باطل میداند دو مرتبه طلاق دوّم را جاری میسازد و پس از آن در بین عدّه رجوع میکند و دخول هم واقع می‌شود و از زن سؤال میکند: آیا در حال طلاق دوّم پاک بودی یا در حال حیض؟ میگوید: پاک بودم. و دو مرتبه سؤال میکند: درست دقّت کن که آیا در حال طلاق حائض بودی یا پاک؟ میگوید: حیض بودم. زوج میگوید: پس چرا اوّل گفتی پاک بودم؟ جواب میدهد: حواسم پرت بود اشتباهاً گفتم و کراراً از او سؤال میکند، قسم یاد میکند که در حال حیض بودم. آیا حرف اوّلش صحیح است و یا قول دوّمش؟ و آیا اگر شک کند که نظری که بدون قصد رجوع، به زن کردهام به قصد شهوت بوده یا نه، چه حکم دارد؟
- زیدی مشرّف شده است مکّه معظّمه طواف نکرده است و نماز طواف را نخوانده، هفت شوط از مروه به صفا نموده است و تقصیر کرده و لباس پوشیده، روز بعد ملتفت شده دوباره مُحرِم شده از خود مکّه طواف و نماز وسعی بین صفا و مروه کرده است، آیا حج او صحیح است یا خیر؟ و بر فرض صحّت، باید فدیه بدهد یا خیر؟
- هرگاه کسی مدّت چند سال زکات خود را کاملاً تأدیه نکرده و حال میخواهد برای برادر یا پسرش زن بگیرد، میتواند مخارج عروسی و پول لباس و سایر لوازمات را که میدهد از باب زکات با آنها محسوب نماید یا خیر؟
- مردی از غیر وطن خود زن میگیرد، از اوّل او را میبرد در غیر وطن اصلی خودش و مدّتی هر چند سالی در جایی توقّف دارند، فرزندانی هم آوردهاند و با زن و فرزندانش گاهی به وطن اصلی خودش مسافرت میکند و فرض اینست که مرد از وطن اصلی اعراض نکرده، با نداشتن قصد اقامه عشره در آن جا تکلیف مرد معلوم است، آیا زن و فرزندش با نداشتن قصد اقامه تکلیف آنها در نماز قصر است یا تمام؟
- هر گاه جنب از حرام به جهت عدم تمکّن از غسل، تیمّم بدل از غسل نمود و چند روز به همین عذر نماز خواند، در صورتی که بدنش عرق نموده و لباس او آلوده به عرق شده، آیا نمازهایی که در این چند روز خوانده از جهت این که لباسش آلوده به عرق جنابت از حرام بوده، باید اعاده نماید یا خیر؟
- پولی که به عنوان ربا دادن شخص قرض میکند، تصرّف در آن چه صورت دارد یعنی معاملاتی که با آن پول میکند صحیح است یا خیر؟ هرگاه با آن پول لباس خریده یا خانه خریده، نماز در آن صحیح است یا باطل؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] 2) یا مرد، اگر لباس زن را در تعزیه بپوشد و جای او بخواند، اشکال دارد؟
- [آیت الله مظاهری] در هنگام نماز، آیا پوشاندن بدن برای زنان یا عورت برای مردان، حتماً باید با لباس باشد، یا هر ساتری کفایت میکند؟ حتّی اگر آن ساتر در اجتماع زشت یا غیر معمول باشد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا بودن موی گربه در لباس نمازگزار، اشکالی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] لباس نجسم را به کسی دادم که آب بکشد، سپس بدون سؤال از وی لباس را پوشیده و نماز گزاردم و پس از نماز متوجه شدم که لباس را آب نکشیده است. آیا نمازم صحیح است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر در میان نماز، لباس نماز گزار به واسطة خون بینی یا چیز دیگری نجس شود، چه باید بکند؟
- [سایر] آیا بعد از خوردن مشروب مثلا 2 ساعت بعد از آن می توان نماز یومیه را خواند. آیا خواندن نماز بعد از نوشیدن مشروب اشکالی ندارد؟
- [آیت الله اردبیلی] نماز مرد در لباس مخصوص بانوان و نماز زن در لباس مخصوص به مردان، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا زن می تواند در لباس عروسی و لباس زینت نماز بخواند؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ازار رقیق باشد ولیکن دو مرتبه دور هم بپیچاند یا دو عدد لباس رقیق را به عنوان ازار بپوشد کافی است یا باید به تنهایی ساتر عورت باشد
- [سایر] غیرت ورزیدن زن چه اشکالی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- احتیاط واجب آن است که مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه نپوشد، ولی اگر با آن لباس نماز بخواند اشکال ندارد.
- پوشیدن لباس طلا باف برای مرد حرام و نماز با آن باطل است، ولی برای زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد.
- اگر لباسهای کوچک نمازگزار مثل عرقچین و جوراب که نمیشود با آنها عورت را پوشانید نجس باشد، چنانچه از مردار و حیوان حرام گوشت درست نشده بباشد، نماز با آنها صحیح است و نیز اگر با انگشتری نجس نماز بخواند اشکال ندارد.
- انسان نمیتواند بدون اجازهی زن خود با خواهر زاده و برادر زاده او ازدواج کند، ولی اگر بدون اجازهی زنش آنان را عقد نماید و بعداً زن بگوید:به آن عقد راضی هستم، اشکالی ندارد.
- کسی که میداند پوشیدن لباس غصبی حرام است، ولی نمیداند نماز را باطل میکند، اگر عمداً با لباس غصبی نماز بخواند، نمازش باطل است.
- لباس نمازگزار باید پاک باشد و اگر کسی عمداً با بدن یا لباس نجس نماز بخواند، نمازش باطل است.
- اگر زن در آخر وقتِ نماز از خون پاک شود و به اندازهی غسل و وضو و مقدّمات دیگرِ نماز، مانند تهیه کردن لباس، یا آب کشیدن آن و خواندن یک رکعت نماز یا بیشتر از یک رکعت وقت داشته باشد، باید نماز را بخواند و اگر نخواند باید قضای آن را به جا آورد.
- کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است، اگر در بین نماز لباس او نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند بفهمد که نجس شده، یا بفهمد که لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، در صورتی که آب کشیدن یا عوض کردن یا بیرون آوردنِ لباس، نماز را به هم نمیزند و میتواند لباس را بیرون آورد، باید لباس را آب بکشد یا عوض کند، یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده لباس را بیرون آورد و نماز را تمام کند؛ اما اگر چیز دیگری عورت او را نپوشانده و لباس را هم نمیتواند آب بکشد یا عوض کند، باید لباس را بیرون آورد و به دستوری که برای برهنگان گفته شد نماز را تمام کند؛ ولی چنانچه طوریست که اگر لباس را آب بکشد یا عوض کند، نماز به هم میخورد و به واسطهی سرما و مانند آن نمیتواند لباس را بیرون آورد، باید با همان حال نماز را تمام کند و نمازش صحیح است.
- اگر لباسی را بخرد و بعداً از پولی که به قرض رِبایی گرفته، یا از پول حلالی که مخلوط با رباست به صاحب لباس بدهد، پوشیدن آن لباس و نماز خواندن با آن اشکال ندارد، ولی اگر به فروشنده بگوید:که این لباس را با این پول میخرم، پوشیدن آن لباس حرام است و اگر بداند پوشیدن آن حرام است، نماز هم با آن باطل می‌باشد.
- زنی که پرستار پسر بچّه است و بیشتر از یک لباس ندارد، چنانچه نتواند لباس دیگری بِخرَد، یا کرایه کند و یا عاریه نماید، هرگاه شبانه روزی یک مرتبه لباس خود را آب بکشد، اگر چه تا روز دیگر لباسش به بول بچّه نجس شود، میتواند با آن لباس نماز بخواند، ولی احتیاط مستحب آن است که لباس خود را طرف عصر برای نماز ظهر و عصر آب بکشد و نیز اگر بیشتر از یک لباس دارد ولی ناچار است که همهی آنها را بپوشد، چنانچه شبانه روزی یک مرتبه همهی آنها را آب بکشد کافی است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی برای حفظ جانش با لباس غصبی هر چند ساتر عورت باشد نماز بخواند یا مثلا برای این که دزد لباس غصبی را نبرد با ان نماز بخواند نمازش صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] شرط دوم لباس نمازگزار باید مباح باشد و کسی که می داند پوشیدن لباس غصبی حرام است یا اینکه از روی تقصیر حکم مسأله را نداند؛ اگر عمدا در آن لباس نماز بخواند؛ بنا بر احتیاط باطل است؛ ولی در چیزهائی که به تنهائی عورت را نمی پوشاند و همچنین چیزهائی که فعلا نمازگزار آنها را نپوشیده مانند دستمال بزرگ یا لنگی که در جیب گذاشته شود اگرچه بشود عورت را با آنها پوشانید و همچنین چیزهائی که نمازگزار آنها را پوشیده ولی ساتر مباح دیگری دارد و در تمام این صور غصبی بودن آنها به نماز ضرری ندارد هر چند احتیاط در ترک است.
- [آیت الله سیستانی] شرط دوم : لباس نمازگزار که با آن عورتین خود را میپوشاند باید بنابر احتیاط واجب مباح باشد ، و کسی که میداند پوشیدن لباس غصبی حرام است ، یا اینکه از روی تقصیر حکم مسأله را نداند ، اگر عمداً در آن لباس نماز بخواند ، بنابر احتیاط باطل است . ولی در چیزهائی که به تنهائی عورت را نمیپوشاند ، و همچنین چیزهائی که فعلاً نمازگزار آنها را نپوشیده ، مانند دستمال بزرگ ، یا لنگی که در جیب گذاشته شود اگر چه بشود عورت را با آنها پوشانید ، و همچنین چیزهائی که نمازگزار آنها را پوشیده ولی ساتر مباح دیگری دارد ، در تمام این صور غصبی بودن آنها به نماز ضرری ندارد ، هر چند احتیاط در ترک است .
- [آیت الله جوادی آملی] .لباسی که مخلوط به طلاست، در صورت صدق لباس طلا، حکم لباس خالص طلا را دارد و فرقی بین ساتر عورت و غیر آن نیست.
- [آیت الله مظاهری] چیزهایی از ابریشم خالص و طلا که صدق لباس و زینت نمیکند و همچنین لباسهای طلاباف و ابریشم که ساتر عورت نیستند نظیر عرقچین و جوراب کوتاه و دستمال در نماز و غیر نماز برای مرد اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] لباس مرد نماز گزار باید ابریشم خالص نباشد و همچنین بنابر احتیاط واجب چیزهائی مانند عرقچین و بند شلوار که به تنهایی ساتر عورتین نیستند در غیر نماز هم پوشبدن آن برای مرد حرام است .
- [آیت الله جوادی آملی] .کسی که غصبی بودن لباس را نمیدانست یا فراموش کرده بود و در بین نماز آگاه شد یا به یادش آمد، اگر چیز حلالی که ساتر عورت باشد دارد، باید جامه غصبی را درآورد و پیش از بیرون آوردن، هیچ عملی از اعمال واجب نماز را انجام ندهد و با ساتر حلال, نماز را ادامه دهد و اگر ساتر حلال ندارد, یا بیرون آوردن جامه غصبی سبب به هم خ وردن وضع نماز می شود و به مقدار یک رکعت وقت باقی می ماند, باید نماز را رها کند و جامه را عوض کند و با لباس حلال , نماز را اعاده کند , هرچند بیش از یک رکعت را در وقت , ادراک نکند و در صورتی که این مقدار وقت هم باقی نمانده باشد, در حال نماز, لباس را بیرون آورده و به دستور برهنگان, نماز را تمام میکند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] احتیاط واجب آن است که مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه نپوشد یعنی مردان به نحوی لباس نپوشند که بگویند لباس زنانه پوشیده اند و بر عکس، بنابراین پوشیدن دمپایی زنانه به تنهایی برای مردان اشکالی ندارد و برعکس. ولی اگر با آن لباس نماز بخواند اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چهارم، هرگاه دستمال یا لباس نجسی که می توان با آن عورت را پوشانید در جیب نمازگزار باشد نماز او صحیح است و همچنین سایر اشیاء نجس، ولی احتیاط مستحب اجتناب از آن است.
- [آیت الله جوادی آملی] .لباس نمازگزار بنا بر احتیاط واجب باید مباح باشد و فرقی بین ساتر عورت و غیر ساتر و بین اجزای ریز و درشت مانند نخ، دکمه و چیز دیگر نیست.