اولاد
فرزند به معنای بچه و آنکه از دیگری زاده شده است.
اگر نطفه مردی را به زن اجنبیه تزریق نمایند، یا نطفه شخص عنینی را به زوجه او تزریق نمایند، آیا صدق أولاد بر او می‌شود یا خیر؟
در مفروض اوّل ترتّب احکام ولد بر او محل تأمّل است، بلکه بعید نیست عدم و در مفروض دوّم ترتّب احکام ولد بعید نیست.
در مفروض اوّل ترتّب احکام ولد بر او محل تأمّل است، بلکه بعید نیست عدم و در مفروض دوّم ترتّب احکام ولد بعید نیست.
عنوان سوال:
اگر نطفه مردی را به زن اجنبیه تزریق نمایند، یا نطفه شخص عنینی را به زوجه او تزریق نمایند، آیا صدق أولاد بر او می‌شود یا خیر؟
پاسخ:
در مفروض اوّل ترتّب احکام ولد بر او محل تأمّل است، بلکه بعید نیست عدم و در مفروض دوّم ترتّب احکام ولد بعید نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در ممالک خارجه به وسیله سوزن نطفهای به بعضِ زنها تزریق مینمایند و بال نتیجه اولاد ذکور یا اناث از این نطفه متولّد می‌شود، آیا مولودمذکور اولادِ صاحب نطفه است یا نه؟ ثانیاً: در صورتی که صاحب نطفه شناخته نشود شیر دادن بر زنی که حامل نطفه بوده واجب است یا نه؟ ثالثاً: تزریق نطفه به این طریق حلال است، یا حرام، یا مکروه؟
- نطفه مرد اجنبی را در زن اجنبیه تزریق نمودهاند و از آن طفلی به وجود آمده؛ اوّلاً: این عمل شرعاً جایز است یا خیر؟ و ثانیاً: این طفل ملحق به چه کسی است؟ ثالثاً: این طفل محکوم به چه حکمی است؟
- زنی که شوهر او عقیم است، هرگاه پس از مراجعات زیادی به اطبّا برای حصول اولاد نتیجهای نگرفته جز بدین طریق که آمپول نطفه به او تزریق شود، آیا این عمل چه صورت دارد؟ و آیا در صورت وجود ولد تمام احکام فرزندش بر آن مترتّب می‌شود - از محرمیّت و ارث و غیرها - یا نه؟
- هرگاه مردی دو مرتبه زوجه خود را طلاق رجعی داده و در مرتبه سوّم طلاق خُلعی، در صورتی که زن در عدّه رجوع به عوض نماید، آیا زوج میتواند در عدّه رجوع کند به او یا خیر؟
- مردی زوجه خود را یک طلاق داده و بعد از عدّه شوهر دیگر نموده و شوهر دوّم او را طلاق داده و بعد از عدّه باز زنِ شوهر اوّل شده و شوهر اوّل دو مرتبه او را دو طلاق داده، آیا شوهر اوّل میتواند بدون محلّل او را تزویج کند؟
- شخصی مدرسه و املاکی وقف بر طلّاب نموده و تولیت آن را به ولدارشد خود قرار داده و نظارت آن را به شخص معیّن و هم چنین امر تدریس آن مدرسه را به شخص عالمی تفویض نموده و امر تدریس و تولیت و نظر را به اولاد هر یک از آن سه نفر قرار داده و قرار داده که متولّی و ناظر هر یک از امور تولیت و نظر را به استصواب و صلاحدید مدرّس عمل نمایند، اکنون آن مدرّس مجعول واقف خود و نسبش از بین رفته و منقرض شدهاند، آیا در این صورت امور مدرسه با خود متولّی و ناظر می‌باشد، یا باید به استصواب مدرّس غیر مجعول واقف باشد؟
- شخصی مشغول کسب بقّالی بود، که با جزیی سرمایهای داد و ستدمی نمود و بعد مبتلا به مرض فلج شد و در حینی که به این مرض مبتلا شد سرمایه او زیاد شد و املاکی خرید، رسید به بیست هزار تومان و خواست بعد از به دست آوردن این مبلغ از سرمایه، در حال این مرض به حج برود، چون محتاج به یک نفر معین است و بعد از برگشتن از حج از عایدات ملک امورش اصلاح نمی شد و به حج نرفت و در همان مرض فوت نمود و حین الفوت آن بیست هزار تومان موجود بود و بعداً برای تنزّل نرخها مالیه او به نصف رسیده وفعلاً آن شخص دو نفر اولاد دارد، یکی ذکور به سن هشت سال و دیگری دختر به سن پنج سال و زوجه و مادر هم دارد، آیا واجب است برای او حج بدهند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] شوهر نطفه ندارد و همسرش سالم و نطفه دار است. آیا می شود نطفه مرد اجنبی را با نطفه این زن شوهردار مخلوط کرد و به رحم این زن تزریق نمود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تزریق نطفه مرد اجنبی و نطفه شوهر که مخلوط با هم شده، در رحم زن چه حکمی دارد و در صورت بچّهدار شدن، بچّه متعلّق به کیست؟
- [آیت الله خوئی] تزریق نطفه اجنبی به اجنبیه مباشرةً یا تسبیباً ولو به وسیله شخص اجنبی چه صورت دارد؟ و متولد از آن ملحق به کدام یک از آنها است؟ و آیا رضایت و عدم رضایت شوهر مطلقاً در حکم اثر دارد یا نه؟
- [آیت الله سیستانی] آیا قرار دادن نطفه مرد اجنبی در رحم زن اجنبیه فی نفسه جایز است ؟ آیا این عمل شبیه به زنا نیست ؟
- [آیت الله سیستانی] آیا قرار دادن نطفه مرد اجنبی در رحم زن اجنبیه فی نفسه جایز است ؟ آیا این عمل شبیه به زنا نیست ؟
- [آیت الله سبحانی] آیا تلقیح نطفه ی مرد اجنبی به زن اجنبیه جایز است و اگر فرزندی متولد شد، آیا به این مرد و زن محرم می شود و از آن دو ارث می برد؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به این که از نظر علمی هر گاه مردی فوت نماید، تا مدّت محدودی میتوان نطفه او را به رحم زن منتقل کرد و وی را باردار نمود؛ بفرمائید: الف: انتقال نطفه زوج پس از مرگ به رحم زوجه چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردی دارای دو زن است و از هر دو دارای اولاد است و می دانیم که اولاد پسر و اولاد اولاد پسر این زن با آن زن محرمند، اینک سؤال این است که آیا اولاد دخترآن زن (نوه دختری زن اوّل) نیز به زن دیگر محرم می باشند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی دارای دو زن است و از هر دو دارای اولاد است و میدانیم که اولاد پسر و اولاد اولاد پسر این زن با آن دیگر زن محرم است حال آیا اولاد دختر آن زن (مثل پسر دختر و پسر پسر دختر) نیز به این زن دیگر محرم میباشند یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] گاهی اوقات زن رحم ندارد اما تخمدان دارد آیا می‌شود لقاح مصنوعی در بیرون انجام شده به رحم خانمهای محرم (مادر، مادر زن، خواهر شوهر، خواهرزن) این نطفه بسته شده را تزریق نمود؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر نطفه مرد و نطفه زن او را در رحم مصنوعی پرورش دادند و بچّهای تولید شد این بچّه حلالزاده و ملحق به پدر و مادر است و نیز اگر نطفه مردی را با نطفه زن اجنبیه پرورش دادند و بچّه تولید شد این بچّه ولد شبهه است و ملحق به پدر و مادر است و صورت اوّل و دوّم در احکام با هم فرقی ندارند.
- [آیت الله وحید خراسانی] جایز نیست نطفه مرد اجنبی را به زنی تلقیح نمایند چه عمل تلقیح به وسیله اجنبی انجام شود و یا به وسیله شوهر زن و عمل تلقیح در فرض مذکور هر چند حرام است ولی زنا نیست و اگر زن تلقیح شده بچه دار گردد ان بچه فرزند صاحب نطفه است و تمام احکام اولاد بر او جاری است و زنی هم که به وسیله تلقیح بچه دار شده مادر ان بچه است و احکام اولاد بر او جاری است
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز نیست نطفه و منی مرد اجنبی غیر از شوهر را به زنی تلقیح و تزریق نمایند و فرق نمیکند که عمل تلقیح بوسیله شخص اجنبی انجام بگیرد یا بوسیله خود شوهر زن، و اگر عمل تلقیح انجام شود و زن تلقیح شده حامله وبچهدار گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است وتمام احکام اولاد بر او جاری است و از یکدیگر ارث هم میبرند و فقط آنچه در مورد ارث استثنأ شده است، بچهای است که از زنا تولید شده باشد و در عمل تلقیح گرچه خود عمل حرام می‌باشد، ولی زنا تحقق پیدا نکرده است و همچنین زنی که بوسیله تلقیح بچهدار شده باشد، مادر آن بچه است و احکام اولاد بر او جاری است و از این قبیل است اگر زنی بطور مساحقه نطفه شوهر خود را به فرج زن دیگر بریزد و آن زن از این نطفه حامله وبچهدار شود، آن بچه مال صاحب نطفه است و آن زن هم مادر آن بچه است واحکام اولاد بر او جاری است.
- [آیت الله خوئی] جایز نیست نطفه و منی مرد اجنبی را به زنی تلقیح و تزریق نمایند و فرق نمیکند که عمل تلقیح به وسیلة شخص اجنبی انجام بگیرد یا به وسیلة خود شوهر زن، و اگر عمل تلقیح انجام شود و زن تلقیح شده حامله و بچهدار گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است و تمام احکام اولاد بر او جاری است و از یکدیگر هم ارث هم میبرند و فقط آنچه در مورد ارث استثناء شده است، بچهای است که از زنا تولید شده باشد و در عمل تلقیح گرچه خود عمل حرام می‌باشد، ولی زنا تحقق پیدا نکرده است و همچنین زنی که به وسیلة تلقیح بچهدار شده باشد، مادر آن بچه است و احکام اولاد بر او جاری است و از این قبیل است اگر زنی به طور مساحقه نطف شوهر خود را به فرج زن دیگر بریزد و آن زن از این نطفه حامله و بچهدار شود، آن بچه مال صاحب نطفه است و آن زن هم مادر بچه است و احکام اولاد بر او جاری است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . همکاری مردها با زن های اجنبیه و بیگانه در امور تجاری و اداری به نحوی که به تقلید از بیگانگان مرسوم شده که از محرمات، پرهیز نمی کنند و مراعات احکام شرعیه را نمی نمایند، جایز نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مردی که پدر یا مادرش هنگام انعقاد نطفه او مسلمان بودهاند اگر مرتدّ شود عقد زن مسلمانش باطل می‌شود و باید زن وی مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه وفات نگهدارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] گرفتن نطفه مردی و گذاشتن ان در رحم مصنوعی و پرورش ان به منظور تولید فرزند جایز است مگر این که متوقف بر انجام کار حرامی باشد که ارتکاب ان کار حرام است و چنانچه از این راه بچه ای به وجود بیاید اگر تخمک زن نباشد ان بچه فرزند صاحب نطفه است و احکام پدر و فرزند بر ان دو جاری می شود ولی مادر ندارد و در صورتی که تخمک زن هم باشد ان زن هم مادر اوست
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زنی را برای مردی بدون اذن انان عقد کنند و بعد زن و مرد ان عقدرا اجازه نمایند عقد صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زنی را برای مردی بدون اجازه آنان عقد کنند و بعدا زن و مرد آن عقد را اجازه نمایند عقد صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] صاحبِ رحم اجارهای در احکام محرمیّت و ارث و ازدواج و ... ، مادرِ طفل محسوب نمیشود. ولی اگر آن زن پس از تولّد بچّه، شیر داشته باشد و به او شیر کامل بدهد، مادرِ رضاعی طفل می‌شود و همه احکام مادرِ رضاعی برای او صدق میکند. همچنین اگر آن زن به عقد صاحب نطفه درآمده باشد، در بدو تولّد به او محرم است.