http://www.soalcity.ir

آیا گریه کردن برای شخص مرده، سبب رنج او در آن دنیا می شود؟
انسان پس از مرگ اسیر اعمال خویش است و عمل دیگران تاثیری در حال او ندارد. کما اینکه قرآن به این مطلب با تعابیر مختلف اشاره کرده است. (أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَها ما کَسَبَتْ وَ لَکُمْ ما کَسَبْتُمْ وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا کانُوا یَعْمَلُونَ[بقره/134] اعمال آنان، مربوط به خودشان بود و اعمال شما نیز مربوط به خود شماست و شما هیچ گاه مسئول اعمال آنها نخواهید بود.) و اگر اطلاع از احوال بازماندگان سبب رنج یا خشنودی متوفی می شود، این نیز در گرو اعمال خود متوفی است که اگر خدای متعال به خاطر اعمالش بخواهد به او پاداش بدهد، یکی از پاداش ها، با خبر کردن از اخبار مسرت بخش بازماندگان است و اگر خدای متعال بخواهد شخص را به سبب اعمالش معذب کند، یکی از عذاب ها، با خبر کردن از اخبار ملالت بار بازماندگان است.   امام صادق (ع) فرموده اند: روح مؤمن اجازه می‌‌یابد و به دیدار خانواده‌اش می‌آید تا از حال و روزگار آنان با خبر گردد، اما آن چه برای او محبوب و مسرت آمیز باشد، مشاهده می‌‌کند و آن چه برای او مکروه و نفرت آمیز باشد، مشاهده نخواهد کرد. روح کافر نیز به دیدار خانواده‌اش موفق می‌‌شود، اما آن چه برای او مکروه و نفرت آمیز باشد، مشاهده می‌‌کند و آن چه برای او محبوب و مسرت بخش باشد، مشاهده نخواهد کرد.[1]   و مطابق روایات پیامبر (ص) و ائمه (علیهم السلام) در فقدان عزیزانشان می گریستند. در حالی که اگر گریه در مصیبت عزیزان سبب رنج متوفی می شد، آنها هرگز این عمل را انجام نمی دادند. زبیر بن بکار روایت کرده است: وقتی ابراهیم را به قبرستان بردند حضرت هم به قبرستان رفت و کنار قبر ابراهیم نشست. سپس قدری نزدیک‌تر به قبر شد وقتی دید ابراهیم را در قبر گذاشته‌اند اشک از دیدگان مبارکش جاری شد. اصحاب چون حالت گریان پیغمبر صلّی اللَّه علیه و آله را دیدند همه با صدای بلند گریستند.[2] روایت شده است که: وقتی عثمان مظعون وفات نمود رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله پارچه را از صورت عثمان بن مظعون کنار زد و ما بین دیدگان او را بوسید سپس گریه بسیار نمود.[3] بنابراین حالات بازماندگان تاثیری در رنج متوفی ندارد و تنها معنای مرتبط و صحیح به این مطلب، در جایی است که بازماندگان بر اثر بی صبری در مرگ عزیزان شروع به کفر گویی و کلمات ناصحیح بکنند که این گونه مطالب سبب عذاب خودشان خواهد شد و باز هم تاثیری بر روی متوفی ندارد. و این سخن معنای حقی است که در روایات بیان شده است: از جابر بن عبد اللّه انصاری رضی اللَّه عنه نقل شده است که گفت: ابراهیم در حال جان دادن بود. رسول اکرم (ص) او را در دامن خود گذاشت و فرمود: ای فرزند عزیزم! من در این حال مالک اختیار تو نیستم، هیچ کاری از دست من برای تو ساخته نیست و اشک از دیدگان مبارک حضرت جاری شد. عبد الرحمن به حضرت عرض کرد: یا رسول اللَّه! آیا شما گریه می‌‌کنید مگر خود شما گریه کردن در مصیبت را نهی نفرمودید؟ حضرت فرمود: من از دو نوع صدا و ناله زشت نهی کردم. 1- صدای آوازه‌‌خوانی لهو و لعب و موسیقی شیطانی. 2- صدایی به هنگام مصیبت که توأم با خراشاندن صورت و پاره کردن گریبان و ناله اعتراض آمیز شیطانی باشد. اما گریه من بر مرگ ابراهیم گریه رحمانی است، و کسی که رحم نکند و ترحم نداشته باشد مورد مرحمت خداوند واقع نمی ‌شود.[4]   [1]. الکافی، ج‌3، ص 230. [2]. مسکن الفؤاد عند فقد الأحبة و الأولاد، ص 103. [3]. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‌79، ص 91. [4]. عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج‌1، ص 89.
عنوان سوال:

آیا گریه کردن برای شخص مرده، سبب رنج او در آن دنیا می شود؟


پاسخ:

انسان پس از مرگ اسیر اعمال خویش است و عمل دیگران تاثیری در حال او ندارد. کما اینکه قرآن به این مطلب با تعابیر مختلف اشاره کرده است.

(أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَها ما کَسَبَتْ وَ لَکُمْ ما کَسَبْتُمْ وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا کانُوا یَعْمَلُونَ[بقره/134] اعمال آنان، مربوط به خودشان بود و اعمال شما نیز مربوط به خود شماست و شما هیچ گاه مسئول اعمال آنها نخواهید بود.)

و اگر اطلاع از احوال بازماندگان سبب رنج یا خشنودی متوفی می شود، این نیز در گرو اعمال خود متوفی است که اگر خدای متعال به خاطر اعمالش بخواهد به او پاداش بدهد، یکی از پاداش ها، با خبر کردن از اخبار مسرت بخش بازماندگان است و اگر خدای متعال بخواهد شخص را به سبب اعمالش معذب کند، یکی از عذاب ها، با خبر کردن از اخبار ملالت بار بازماندگان است.
 
امام صادق (ع) فرموده اند: روح مؤمن اجازه می‌‌یابد و به دیدار خانواده‌اش می‌آید تا از حال و روزگار آنان با خبر گردد، اما آن چه برای او محبوب و مسرت آمیز باشد، مشاهده می‌‌کند و آن چه برای او مکروه و نفرت آمیز باشد، مشاهده نخواهد کرد. روح کافر نیز به دیدار خانواده‌اش موفق می‌‌شود، اما آن چه برای او مکروه و نفرت آمیز باشد، مشاهده می‌‌کند و آن چه برای او محبوب و مسرت بخش باشد، مشاهده نخواهد کرد.[1]
 
و مطابق روایات پیامبر (ص) و ائمه (علیهم السلام) در فقدان عزیزانشان می گریستند. در حالی که اگر گریه در مصیبت عزیزان سبب رنج متوفی می شد، آنها هرگز این عمل را انجام نمی دادند.

زبیر بن بکار روایت کرده است: وقتی ابراهیم را به قبرستان بردند حضرت هم به قبرستان رفت و کنار قبر ابراهیم نشست. سپس قدری نزدیک‌تر به قبر شد وقتی دید ابراهیم را در قبر گذاشته‌اند اشک از دیدگان مبارکش جاری شد. اصحاب چون حالت گریان پیغمبر صلّی اللَّه علیه و آله را دیدند همه با صدای بلند گریستند.[2]

روایت شده است که: وقتی عثمان مظعون وفات نمود رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله پارچه را از صورت عثمان بن مظعون کنار زد و ما بین دیدگان او را بوسید سپس گریه بسیار نمود.[3]

بنابراین حالات بازماندگان تاثیری در رنج متوفی ندارد و تنها معنای مرتبط و صحیح به این مطلب، در جایی است که بازماندگان بر اثر بی صبری در مرگ عزیزان شروع به کفر گویی و کلمات ناصحیح بکنند که این گونه مطالب سبب عذاب خودشان خواهد شد و باز هم تاثیری بر روی متوفی ندارد. و این سخن معنای حقی است که در روایات بیان شده است:

از جابر بن عبد اللّه انصاری رضی اللَّه عنه نقل شده است که گفت: ابراهیم در حال جان دادن بود. رسول اکرم (ص) او را در دامن خود گذاشت و فرمود: ای فرزند عزیزم! من در این حال مالک اختیار تو نیستم، هیچ کاری از دست من برای تو ساخته نیست و اشک از دیدگان مبارک حضرت جاری شد.

عبد الرحمن به حضرت عرض کرد: یا رسول اللَّه! آیا شما گریه می‌‌کنید مگر خود شما گریه کردن در مصیبت را نهی نفرمودید؟

حضرت فرمود: من از دو نوع صدا و ناله زشت نهی کردم.

1- صدای آوازه‌‌خوانی لهو و لعب و موسیقی شیطانی.

2- صدایی به هنگام مصیبت که توأم با خراشاندن صورت و پاره کردن گریبان و ناله اعتراض آمیز شیطانی باشد.

اما گریه من بر مرگ ابراهیم گریه رحمانی است، و کسی که رحم نکند و ترحم نداشته باشد مورد مرحمت خداوند واقع نمی ‌شود.[4]
 
[1]. الکافی، ج‌3، ص 230.
[2]. مسکن الفؤاد عند فقد الأحبة و الأولاد، ص 103.
[3]. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‌79، ص 91.
[4]. عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج‌1، ص 89.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین