آیا گریه بر میت سبب عذاب اوست؟
قرآن شریف می فرماید:  وَ لا تَکْسِبُ کُلُّ نَفْسٍ إِلاَّ عَلَیْها و لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْری‌ (164 انعام) هیچ کس، عمل (بدی) جز به زیان خودش، انجام نمی‌ دهد و هیچ گنهکاری گناه دیگری را متحمّل نمی‌ شود. همچنین در آیه دیگری می فرماید:  وَ لِتُجْزی‌ کُلُّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ (22 جاثیه) هر کس در برابر اعمالی که انجام داده است جزا داده شود و به آنها ستمی نخواهد شد! پس چگونه ممکن است بگوییم که گریه بازماندگان سبب عذاب میت می شود؟ و روایتی که بعضی از اهل سنت در این باره نقل می کنند و مدعی می شوند عمر گفته: ان المیّت یْعذَّب ببکاء اهله. میّت، با گریه بستگان خود در عذاب می افتد؛ چند اشکال دارد. اولا این ادعا با عمل و رفتار خود عمر تناسبی ندارد. و عمر در مواضع متعددی بر مردگان گریسته است. از جمله پس از رسیدن خبر مرگ نعمان ابن مقرن، پس از مرگ خالد بن ولید، پس از مرگ برادرش زید بن ابن خطاب و ... ثانیا این روایت توسط بزرگان اهل سنت، یک کج فهمی شمرده شده است. در کتاب صحیح مسلم به نقل از هشام ابن عروة و او از پدرش آمده است: در نزد عایشه از قول فرزند عمر این روایت نقل شد که: المیّت یعذّب ببکاء عایشه گفت: خدا پدر عبدالرحمن را بیامرزد، چیزی شنیده است، امّا به درستی آن را به خاطر نسپرده است.[حقیقت آن است که ]وقتی جنازه فردی یهودی از کنار رسول خدا عبور داده شد و بر او گریه می کردند، پیامبر فرمود: شما بر او گریانید، حال آنکه او در عذاب است. ابوداود در کتاب سنن خود، به نقل از عروة و او از عبداللّه ابن عمر آورده است:جمله ان المیّت لیعذّب ببکاء اهله علیه از رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم است. وقتی ماجرا به عایشه رسید گفت : وقتی پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم از کنار قبر فردی یهودی می گذشتند، فرمودند : صاحب این قبر معذّب است، در حالیکه بستگانش بر او می گریند امام شافعی می گوید: آنچه عایشه از رسول خدا روایت کرده است، به دلیل مفاد کتاب و سنّت، بیشتر از روایتی که از ابن عمر نقل شده، شبیه گفتار پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم است. سپس بعضی از آیات و روایات را ذکر می کند. و نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، اینکه دین الهی مطابق فطرت انسانی است: فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتی‌ فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها لا تَبْدیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ (30 روم) پس روی خود را متوجّه آیین خالص پروردگار کن! این فطرتی است که خداوند، انسانها را بر آن آفریده دگرگونی در آفرینش الهی نیست. چگونه انسانی می تواند نسبت به مرگ عزیزانش بی تفاوت باشد، جز اینکه فطرت انسانی او از بین رفته باشد و درنده خویی پیشه کرده باشد.
عنوان سوال:

آیا گریه بر میت سبب عذاب اوست؟


پاسخ:

قرآن شریف می فرماید:  وَ لا تَکْسِبُ کُلُّ نَفْسٍ إِلاَّ عَلَیْها و لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْری‌ (164 انعام) هیچ کس، عمل (بدی) جز به زیان خودش، انجام نمی‌ دهد و هیچ گنهکاری گناه دیگری را متحمّل نمی‌ شود.

همچنین در آیه دیگری می فرماید:  وَ لِتُجْزی‌ کُلُّ نَفْسٍ بِما کَسَبَتْ وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ (22 جاثیه) هر کس در برابر اعمالی که انجام داده است جزا داده شود و به آنها ستمی نخواهد شد!

پس چگونه ممکن است بگوییم که گریه بازماندگان سبب عذاب میت می شود؟

و روایتی که بعضی از اهل سنت در این باره نقل می کنند و مدعی می شوند عمر گفته: ان المیّت یْعذَّب ببکاء اهله. میّت، با گریه بستگان خود در عذاب می افتد؛ چند اشکال دارد.

اولا این ادعا با عمل و رفتار خود عمر تناسبی ندارد. و عمر در مواضع متعددی بر مردگان گریسته است. از جمله پس از رسیدن خبر مرگ نعمان ابن مقرن، پس از مرگ خالد بن ولید، پس از مرگ برادرش زید بن ابن خطاب و ...

ثانیا این روایت توسط بزرگان اهل سنت، یک کج فهمی شمرده شده است.

در کتاب صحیح مسلم به نقل از هشام ابن عروة و او از پدرش آمده است: در نزد عایشه از قول فرزند عمر این روایت نقل شد که: المیّت یعذّب ببکاء عایشه گفت: خدا پدر عبدالرحمن را بیامرزد، چیزی شنیده است، امّا به درستی آن را به خاطر نسپرده است.[حقیقت آن است که ]وقتی جنازه فردی یهودی از کنار رسول خدا عبور داده شد و بر او گریه می کردند، پیامبر فرمود: شما بر او گریانید، حال آنکه او در عذاب است.

ابوداود در کتاب سنن خود، به نقل از عروة و او از عبداللّه ابن عمر آورده است:جمله ان المیّت لیعذّب ببکاء اهله علیه از رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم است. وقتی ماجرا به عایشه رسید گفت : وقتی پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم از کنار قبر فردی یهودی می گذشتند، فرمودند : صاحب این قبر معذّب است، در حالیکه بستگانش بر او می گریند

امام شافعی می گوید: آنچه عایشه از رسول خدا روایت کرده است، به دلیل مفاد کتاب و سنّت، بیشتر از روایتی که از ابن عمر نقل شده، شبیه گفتار پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم است. سپس بعضی از آیات و روایات را ذکر می کند.

و نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، اینکه دین الهی مطابق فطرت انسانی است:

فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتی‌ فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها لا تَبْدیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ (30 روم) پس روی خود را متوجّه آیین خالص پروردگار کن! این فطرتی است که خداوند، انسانها را بر آن آفریده دگرگونی در آفرینش الهی نیست.

چگونه انسانی می تواند نسبت به مرگ عزیزانش بی تفاوت باشد، جز اینکه فطرت انسانی او از بین رفته باشد و درنده خویی پیشه کرده باشد.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین