چرا در قرآن ازدواج با کنیزان به گونه ای توهین آمیز به کنیزان بیان شده است؟

مطلب ادعا شده در سوال بسیار عجیب است، چون در قرآن دقیقا عکس این مطلب اثبات می شود. و قرآن با مطرح کردن معیارهایی متفاوت، ملاک شرافت انسان را در تقوای الهی معرفی می کند.

(یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثی‌ وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ[حجرات/13] ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره ‌ها و قبیله‌ ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامی ‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست خداوند دانا و آگاه است!)

از همین روست که قرآن بر خلاف معیارهای مطرح در جوامع انسانی، یک کنیز را بر زنان آزاد بسیاری ترجیح می دهد:

(وَ لا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکاتِ حَتَّی یُؤْمِنَّ وَ لَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکَةٍ وَ لَوْ أَعْجَبَتْکُمْ وَ لا تُنْکِحُوا الْمُشْرِکینَ حَتَّی یُؤْمِنُوا وَ لَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکٍ وَ لَوْ أَعْجَبَکُمْ أُولئِکَ یَدْعُونَ إِلَی النَّارِ وَ اللَّهُ یَدْعُوا إِلَی الْجَنَّةِ وَ الْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَ یُبَیِّنُ آیاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ[بقره/221] و با زنان مشرک و بت ‌پرست، تا ایمان نیاورده ‌اند، ازدواج نکنید! (اگر چه جز به ازدواج با کنیزان، دسترسی نداشته باشید زیرا) کنیز باایمان، از زن آزاد بت‌پرست، بهتر است هر چند (زیبایی، یا ثروت، یا موقعیت او) شما را به شگفتی آورد. و زنان خود را به ازدواج مردان بت ‌پرست، تا ایمان نیاورده ‌اند، در نیاورید! (اگر چه ناچار شوید آنها را به همسری غلامان باایمان درآورید زیرا) یک غلام باایمان، از یک مرد آزاد بت‌ پرست، بهتر است هر چند (مال و موقعیت و زیبایی او،) شما را به شگفتی آورد. آنها دعوت به سوی آتش می‌ کنند و خدا دعوت به بهشت و آمرزش به فرمان خود می‌ نماید، و آیات خویش را برای مردم روشن می‌ سازد شاید متذکر شوند.)

همانگونه که در این ایه دیده می شود، با توجه به اصالت زندگی اخروی، زندگی با یک کنیز یا برده ای که ایمان داشته باشد، بهتر از زندگی با انسان آزادی است که از ایمان بی بهره بود و ثمره زندگی با او، جهنم سوزان خواهد بود.

البته باید توجه داشت که در صورت مساوی بودن ایمان، یک انسان آزاد بر یک انسان برده، ارجحیت دارد. و کسی که با مساله برده داری در اسلام آشنا است، می تواند رمز این مساله را دریافت کند. چون در اسلام تمام راه های برده گیری بسته شده و تنها کسانی که به جنگ با مسلمانان می پردازند، برای تنبیه و ریشه کن کردن فتنه، یا کشته می شوند و یا به برده گی در می آیند. در واقع حکم برده گیری، یک حکم تنبیهی برای کسانی است که مرتکب خلاف شده اند. و به همین دلیل تفاوت منزلت اجتماعی بردگان با سایر انسان ها معنا دارد. و روشن است که همیشه شان اجتماعی یک زن آزاد، از زن برده بالاتر است و زن آزاد ارجحیت دارد. به همین خاطر در ازدواج نیز زن آزاد گزینه اول است:

(وَ مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ مِنْکُمْ طَوْلاً أَنْ یَنْکِحَ الْمُحْصَناتِ الْمُؤْمِناتِ فَمِنْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ مِنْ فَتَیاتِکُمُ الْمُؤْمِناتِ[نساء/25] و آنها که توانایی ازدواج با زنان (آزاد) پاکدامن باایمان را ندارند، می ‌توانند با زنان پاکدامن از بردگان باایمانی که در اختیار دارید ازدواج کنند.)

بنابراین جایگاه هر کس به تناسب اعمال و رفتار او تعیین می شود. و یک کنیز می تواند با اعمال و رفتار خودش، دارای بهترین مقام ها باشد. کما اینکه مادر بعضی از امامان شیعه، از کنیزان بوده اند. مادر امام سجاد (ع) شهربانو، مادر امام کاظم (ع) حمیده، مادر امام رضا (ع) نجمه، مادر امام جواد (ع) سبیکه، مادر امام هادی (ع) سمانه، مادر امام حسن عسگری (ع) سوسن، و مادر امام زمان (عج) نرگس، همه انسان های عالی مقام و نورانی ای بوده اند که به حسب ظواهر دنیوی، آزاد نبوده اند. اما شانی بسیار عالی داشته اند.