چرا موسیقی غنا در اسلام حرام است؟ و اصولا موسیقی حرام از نظر اسلام چیست؟
فتوای فقها و مراجع عظام در مورد موسیقی این است که: موسیقی های مستجهن و مهیج شهوت و مناسب با مجالس لهو و لعب و عیاشی حرام است ، ولی موسیقی های عادی که انسان را از حالت عادی خارج نمی کند اشکالی ندارد.[1] پیامبر(ص) فرمود: (ایّاکم واستماع المعارف و الغنا فأنّها یبنیان النفاق فی القلب کما ینبت الماء البقل؛[2] از شنیدن و گوش دادن به موسیقی و غنا پرهیز کنید زیرا آن ها در قلب نفاق می رویاند چنان که آب سبزی را می رویاند). شنیدن موسیقی و آوازه خوانی ضررهای فراوانی دارد (البته مقصود غنا و موسیقی حرام است): 1- ضعف اعصاب و اختلال حواس: موسیقی مخصوصاً موسیقی های تند و هیجان زا تحریکاتی در اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک به وجود می آورد که در نتیجه تعادل این اعصاب را به هم می ریزد و انسان را دچار ضعف اعصاب و اختلاف حواسّ و گاهی دچار سکته های مغزی می کند. دکتر (ولف آدلر) پرفسور دانشگا کلمبیا می گوید: (بهترنی و دلکش ترین نواهای موسیقی، شوم ترین آثار را بروی سلسلة اعصاب انسان باقی می گذارد. [3] 2- ضررهای اخلاقی: موسیقی سهم بزرگی در به وجود آوردن ناپسندی ها و پلیدی ها دارد و لطمه های اخلاقی بر پیکر فرد و اجتماع وارد می کند. نغمات موسیقی اجتماع را به فساد و انحراف می کشاند خصوصاً اگر مختلط با زنان و به ویژه اگر خواننده زن باشد. کسی که تحت تسلط موسیقی قرار گرفته جز شهوت رانی، عشق بازی و جمال پرستی، چیزی در برابر دیدگان او مجسم نمی گردد. در نتیجه مفاهیم ارزشی و مقدسی چون رحم، مروت،‌ حیا، عفّت، امانت، برادری،‌ فعّالیّت و مبارزه در راه هدف یکباره فراموش می شوند. 3- بزرگ ترین ضرر موسیقی، دوری از خدا است. اساس سعادت ها یاد خدا است. هر قدر توجه به خدا در اجتماعات بیشتر باشد مردم به سعادت واقعی نزدیک تر می شوند و از انحرافات و طغیان ها دورتر. هر قدر توجه به پروردگار کم شود به همان نسبت مردم از سعادت دور می شوند و به درندگی و خشونت و وحشیگری نزدیک تر می گردند. قرآن از موسیقی به عنوان لهو الحدیث(کار لغو و بیهوده) نام برده است. مسعده بن زیاد می گوید: در خدمت امام ششم(ع) بودم شخصی گفت: در همسایگی من کسانی هستند که کنیزهای آوازه خوان دارند و گاه و بیگاه می خوانند و می نوازند. گاهی که برای کاری به طرف خانة آنان می روم بیشتر توقف می کنم تا آواز آنان را بهتر و بیشتر بشنوم. حضرت فرمود: (دیگر این کار را تکرار مکن). قرآن می فرماید: (إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُوْلَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً[اسرا/36] گوش و چشم و دل، همه ‌ی اینها مورد بازخواست قرار خواهد گرفت)[4] [1]. آیت الله فاضل، جامع المسائل،‌ج1، ص 245. [2]. محمدی ری شهری، میزان الحکمه، عنوان 3121. [3]. هیئت تحریریه در راه حق، بیست پاسخ، ص 183 به بعد. [4]. هیئت تحریریه مؤسسة در راه حق، بیست پاسخ، ص 183 به بعد، با تلخیص و اضافات.
عنوان سوال:

چرا موسیقی غنا در اسلام حرام است؟ و اصولا موسیقی حرام از نظر اسلام چیست؟


پاسخ:

فتوای فقها و مراجع عظام در مورد موسیقی این است که: موسیقی های مستجهن و مهیج شهوت و مناسب با مجالس لهو و لعب و عیاشی حرام است ، ولی موسیقی های عادی که انسان را از حالت عادی خارج نمی کند اشکالی ندارد.[1]

پیامبر(ص) فرمود: (ایّاکم واستماع المعارف و الغنا فأنّها یبنیان النفاق فی القلب کما ینبت الماء البقل؛[2] از شنیدن و گوش دادن به موسیقی و غنا پرهیز کنید زیرا آن ها در قلب نفاق می رویاند چنان که آب سبزی را می رویاند).

شنیدن موسیقی و آوازه خوانی ضررهای فراوانی دارد (البته مقصود غنا و موسیقی حرام است):

1- ضعف اعصاب و اختلال حواس: موسیقی مخصوصاً موسیقی های تند و هیجان زا تحریکاتی در اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک به وجود می آورد که در نتیجه تعادل این اعصاب را به هم می ریزد و انسان را دچار ضعف اعصاب و اختلاف حواسّ و گاهی دچار سکته های مغزی می کند. دکتر (ولف آدلر) پرفسور دانشگا کلمبیا می گوید: (بهترنی و دلکش ترین نواهای موسیقی، شوم ترین آثار را بروی سلسلة اعصاب انسان باقی می گذارد. [3]

2- ضررهای اخلاقی: موسیقی سهم بزرگی در به وجود آوردن ناپسندی ها و پلیدی ها دارد و لطمه های اخلاقی بر پیکر فرد و اجتماع وارد می کند. نغمات موسیقی اجتماع را به فساد و انحراف می کشاند خصوصاً اگر مختلط با زنان و به ویژه اگر خواننده زن باشد. کسی که تحت تسلط موسیقی قرار گرفته جز شهوت رانی، عشق بازی و جمال پرستی، چیزی در برابر دیدگان او مجسم نمی گردد. در نتیجه مفاهیم ارزشی و مقدسی چون رحم، مروت،‌ حیا، عفّت، امانت، برادری،‌ فعّالیّت و مبارزه در راه هدف یکباره فراموش می شوند.

3- بزرگ ترین ضرر موسیقی، دوری از خدا است. اساس سعادت ها یاد خدا است. هر قدر توجه به خدا در اجتماعات بیشتر باشد مردم به سعادت واقعی نزدیک تر می شوند و از انحرافات و طغیان ها دورتر. هر قدر توجه به پروردگار کم شود به همان نسبت مردم از سعادت دور می شوند و به درندگی و خشونت و وحشیگری نزدیک تر می گردند.

قرآن از موسیقی به عنوان لهو الحدیث(کار لغو و بیهوده) نام برده است. مسعده بن زیاد می گوید: در خدمت امام ششم(ع) بودم شخصی گفت: در همسایگی من کسانی هستند که کنیزهای آوازه خوان دارند و گاه و بیگاه می خوانند و می نوازند. گاهی که برای کاری به طرف خانة آنان می روم بیشتر توقف می کنم تا آواز آنان را بهتر و بیشتر بشنوم.
حضرت فرمود: (دیگر این کار را تکرار مکن). قرآن می فرماید: (إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُوْلَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً[اسرا/36] گوش و چشم و دل، همه ‌ی اینها مورد بازخواست قرار خواهد گرفت)[4]

[1]. آیت الله فاضل، جامع المسائل،‌ج1، ص 245.
[2]. محمدی ری شهری، میزان الحکمه، عنوان 3121.
[3]. هیئت تحریریه در راه حق، بیست پاسخ، ص 183 به بعد.
[4]. هیئت تحریریه مؤسسة در راه حق، بیست پاسخ، ص 183 به بعد، با تلخیص و اضافات.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین