حمام
حمام ،عنوان مکانی است که از آن برای شستشو ونظافت بدن استفاده می‌شود،حمام به معنای گرمابه می‌باشد.از آن به مناسبت در باب‌هاى طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، اجاره و شفعه سخن رفته است.
چرا با وجود این که انسان حمام کرده، نیاز به وضو یا غسل دارد؟
اینکه چرا با وجود این که انسان حمام کرده، نیاز به وضو یا غسل دارد، باید چند نکته را خدمتتان عرض کنیم: 1) ابتدا باید دانست که این ها احکام و دستورهای خدا است وخداوند آنها را به جهت مصالحی بر ما واجب نموده است که در بسیاری از موارد علت کاملا برای ما روشن نیست. 2) هدف اصلی و اولیه احکام برای طهارت روح و جان انسان است و پاکی و طهارت جسمانی فرع بر آن است. همان طور که از امام علی بن موسی الرضا(ع) نقل شده است که: "برای این به وضو مأمور شده ایم که بندگان هنگامی که در پیشگاه خدا می‌ایستند و با او مناجات می‌کنند، پاک باشند و از آلودگی‌ها و نجاست‌ها دور باشند و قلب انسان برای قیام در پیشگاه خدا نورانی و با صفا باشد".[1] همان گونه که از این روایت و روایات مشابه با آن بر می آید، هدف اساسی این اعمال نورانیت و پاکی قلب ها است و در ضمن طهارت ظاهری نیز حاصل می شود. بنابراین غسل هم جسم را تنظیف می‌کند و هم از نظر معنوی به وسیلة قصد قربت، اثر تربیتی خوبی برای انسان دارد و موجب قرب الهی می‌شود. [1]. تفسیر نمونه، ج 4، ص 293.
اینکه چرا با وجود این که انسان حمام کرده، نیاز به وضو یا غسل دارد، باید چند نکته را خدمتتان عرض کنیم: 1) ابتدا باید دانست که این ها احکام و دستورهای خدا است وخداوند آنها را به جهت مصالحی بر ما واجب نموده است که در بسیاری از موارد علت کاملا برای ما روشن نیست. 2) هدف اصلی و اولیه احکام برای طهارت روح و جان انسان است و پاکی و طهارت جسمانی فرع بر آن است. همان طور که از امام علی بن موسی الرضا(ع) نقل شده است که: "برای این به وضو مأمور شده ایم که بندگان هنگامی که در پیشگاه خدا می‌ایستند و با او مناجات می‌کنند، پاک باشند و از آلودگی‌ها و نجاست‌ها دور باشند و قلب انسان برای قیام در پیشگاه خدا نورانی و با صفا باشد".[1] همان گونه که از این روایت و روایات مشابه با آن بر می آید، هدف اساسی این اعمال نورانیت و پاکی قلب ها است و در ضمن طهارت ظاهری نیز حاصل می شود. بنابراین غسل هم جسم را تنظیف می‌کند و هم از نظر معنوی به وسیلة قصد قربت، اثر تربیتی خوبی برای انسان دارد و موجب قرب الهی می‌شود. [1]. تفسیر نمونه، ج 4، ص 293.
پاسخ:
اینکه چرا با وجود این که انسان حمام کرده، نیاز به وضو یا غسل دارد، باید چند نکته را خدمتتان عرض کنیم:
1) ابتدا باید دانست که این ها احکام و دستورهای خدا است وخداوند آنها را به جهت مصالحی بر ما واجب نموده است که در بسیاری از موارد علت کاملا برای ما روشن نیست.
2) هدف اصلی و اولیه احکام برای طهارت روح و جان انسان است و پاکی و طهارت جسمانی فرع بر آن است. همان طور که از امام علی بن موسی الرضا(ع) نقل شده است که:
"برای این به وضو مأمور شده ایم که بندگان هنگامی که در پیشگاه خدا می‌ایستند و با او مناجات می‌کنند، پاک باشند و از آلودگی‌ها و نجاست‌ها دور باشند و قلب انسان برای قیام در پیشگاه خدا نورانی و با صفا باشد".[1]
همان گونه که از این روایت و روایات مشابه با آن بر می آید، هدف اساسی این اعمال نورانیت و پاکی قلب ها است و در ضمن طهارت ظاهری نیز حاصل می شود.
بنابراین غسل هم جسم را تنظیف می‌کند و هم از نظر معنوی به وسیلة قصد قربت، اثر تربیتی خوبی برای انسان دارد و موجب قرب الهی می‌شود.
[1]. تفسیر نمونه، ج 4، ص 293.
- [آیت الله خوئی] اگر داخل حمام شدم به قصد غسل برای زیارت امام حسین علیه السلام قربة الیاللََّه، سپس خارج شدم از حمام و نرفتم به زیارت حضرت و نمازهایم را با آن غسل خواندم، پس آیا مجزی است این غسل از وضو؟
- [آیت الله بهجت] اگر بر انسان غسل واجب شود و در منزل حمام وجود نداشته باشد و هوا چنان سرد باشد که نشود برای غسل بیرون رفت چه باید کرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا کسی که برای غسل به حمّام عمومی می‌رود اگر پول حمام را نداد غسل او باطل است؟
- [آیت الله خوئی] اگر غسل کند انسان برای زیارت امام حسین علیه السلام سپس خارج شود از حمام و متوجه ناحیه کربلا بشود و بگوید (السلام علیک یا ابا عبداللََّه الحسین ورحمةاللََّه و برکاته) فقط، و دو رکعت زیارت را بخواند، سپس با آن غسل نمازهای واجب را بخواند آیا این نحو از زیارت کافی است در مجزی بودن غسل از وضو؟
- [سایر] در وضو گرفتن غیر از این که انسان تمیز می شود چه فائده دیگری دارد ؟ چه لزومی دارد کسی که حمام رفته یا آب تنی کرده است باز هم وضو بگیرد؟ به نظر من حمام کردن نسبت به وضو گرفتن اولویت هم دارد؟
- [سایر] آیا می‌توان با دوش حمام غسل ارتماسی گرفت؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به قصد غسل کردن به حمام می‌رود، ولی بعد از حمام کردن شک می‌کند که غسل را انجام داده یا نه، چه کار باید بکند؟
- [سایر] آیا می‌توان با دوش حمام غسل ارتماسی گرفت؟
- [سایر] فکر می کنم ، غسل جنابت ، برای قدیم بوده که آب نبوده و مردم دیر حمام می رفتند، توضیح بدید من که حمام رفتم، چرا باید غسل کنم؟
- [آیت الله مظاهری] اگر برای غسل به حمام بروم و بعد که از حمام بیرون میآیم، بفهمم که تمام غسل من یا قسمتی از غسل، بعد از اذان صبح بوده (قبل از ورود به حمام فکر میکردم وقت برای غسل هست)، حکم روزه آن روز من چگونه است؟ قضا و کفاره چه می‌شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انسان نمی تواند با غسل مستحبی کاری که مانند نماز وضو لازم دارد انجام دهد.
- [آیت الله سبحانی] انسان نمی تواند با غسل مستحبی کاری که مانند نماز، وضو لازم دارد انجام دهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان نمی تواند با غسل مستحبی، کاری که مانند نماز، وضو لازم دارد انجام دهد.
- [امام خمینی] انسان نمی تواند با غسل مستحبی کاری که مانند نماز وضو لازم دارد انجام دهد.
- [آیت الله بروجردی] انسان نمیتواند با غسل مستحبی، کاری که مانند نماز وضو لازم دارد انجام دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان بعد از بول استبراء کند و وضو بگیرد چنانچه بعد از وضو رطوبتی ببیند که بداند یا بول است یا منی باید احتیاط کرده غسل کند و وضو هم بگیرد ولی اگر وضو نگرفته باشد گرفتن وضو کافیست
- [آیت الله اردبیلی] به احتیاط واجب انسان نمیتواند با غسل مستحبّی عملی را که مانند نماز احتیاج به وضو دارد انجام دهد و باید برای انجام آنها وضو بگیرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان بعد از بول استبرأ کند ووضو بگیرد، چنانچه بعد از وضو رطوبتی ببیند که نداند بول است یا منی، واجب است احتیاطاً غسل کند و وضو هم بگیرد ولی اگر وضو نگرفته باشد فقط وضو گرفتن کافیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر تهیه کردن آب یا استعمال آن برای او حرج و مشقتی داشته باشد که معمولاً تحمل نمی شود ، میتواند تیمم کند . ولی اگر تحمل کند و وضو بگیرد و یا غسل کند ، وضو و غسل او صحیح است . پنجم از موارد تیمم : نیاز به آب برای رفع تشنگی .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان به قدری وقت دارد که میتواند وضو بگیرد، یا غسل کند و نماز را بدون کارهای مستحبّی آن مثل اقامه وقنوت بخواند، باید غسل یا وضو بگیرد ونماز را بدون کارهای مستحبّی آن بجا آورد، بلکه اگر به اندازه سوره هم وقت ندارد، باید غسل کند یا وضو بگیرد و نماز را بدون سوره بخواند.