درباره مدت عمر سلمان فارسی، در تاریخ وفات وی، اختلاف نظرهای تاریخی زیادی وجود دارد، که مواردی از آن را آورده، و مورد بررسی قرار می دهیم: 1 - شیخ طوسی، سلمان را از معمرینی دانسته، که حضرت عیسی (ع) را درک نموده(30)و در این صورت، سلمان 500 سال عمر کرده است(31). 2 - در روایتی که ازپیامبر (ص) وارد شده، سلمان دارای 450سال عمر، معرفی شده است(32). 3 - سید مرتضی، و شیخ طریحی می نویسند: از آثار و اخبار استفاده می شود، که سلمان 350 سال زندگی کرده است(33). 4 - مورخان زیادی، مدت حیات سلمان را 250 سال دانسته اند(34). 5 - شیخ عبدالله سبیتی، می گوید: برای من ثابت شده: سلمان بیش از هشتادسال زندگی نکرده است(35)تا با این نظریه بتواند سلمان را در سن و سالی معرفی کند، که قابلیت ازدواج را داشته باشد، زیرا به نظر (ابن اثیر) در کتاب (الکامل ) ازدواج سلمان، با سنینی که در بالا آمده بود، بعید به نظر می رسد(36). اما به نظر (محدث نوری ) نظریه 250 سال معتبر تر به نظر می رسد(37)چنانکه (ابن عبدالبر) در کتاب (الاستیعاب ) ج 2، ص 195، ابن اثیر جزری، در اسد الغابة، ج 2، ص 322، السیرة الحلبیة، ج 1، ص 195، صفوة الصفوه، ج 1، ص 555، مجالس المؤمنین، ج 1، ص 208، الاصابة، ج 2، ص 62، الغدیر، ج 7، ص 282، و الدرجات الرفیعة، ص 220، نظریه 250 سال را، معتبرتر و قابل قبول تر شمرده اند. البته، 250 سال زندگی کردن هم، چیز فوق العاده است، و به همین جهت موضوع طول عمر سلمان، مانند تاریخ وفات و سایر مسایل زندگی وی، برای افرادی چون پروفسور (لوئی ماسینیون ) شگفت انگیز و موضوع درهم پیچیده بوده، و او را به قضاوتهای ناروا کشانده است(38). اما با توجه به دو موضوع، شگفتی (ماسینیون ) و دیگران بر طرف می شود: الف - این تنها (سلمان فارسی ) نیست که عمر طولانی داشته است، بلکه به گواهی قرآن کریم و اعترافهای تاریخی، افراد زیادی (معمرین ) و دراز عمرها معرفی شده اند، که از جمله آنان، افراد زیر را می توان نام برد: به بیان قرآن کریم، حضرت نوح پیامبر (ع) 950 سال در میان امت خویش زندگی کرد(39). در تاریخ هم می خوانیم: آدم (ع) 930 سال، سلیمان بن داود 712 سال(40)، ابراهیم (ع) 200سال(41)، شیث (ع) 912 سال، لوط (ع) 732 سال و ادریس (ع) 300 سال(42). انوش بن شیث 960 سال، متوشلح 960 سال(43)و جمشید 1000 سال عمر کرده اند(44). شیخ طوسی هم از افراد فراوانی نام می برد، که عمرهای طولانی بیش از 200 سال داشته اند(45). ب - موضوع دیگر این است که، همانطور که در خلال فص لهای گذشته این کتاب مطالعه کردیم، سلمان فارسی یک شخصیت از هر جهت فوق العاده ای بوده، و شیخ الرئیس، بوعلی سینا هم در کتاب (اشارات ) باب (مقامات العارفین ) می گوید: برای عارفان، خوارق عاداتی هست، که آنانکه عارف به آن نیستند، آن را ناممکن می شمارند، ولی آن کس که عارف است، آن خوارق عادات را دلیل عظمت وبزرگی می داند(46). آری، سلمان حکیم از این عارفان بوده، خصوصیات فوق العاده ای داشته، وامام صادق (ع) هم فرموده است: پیوسته پیامبر (ص) و امیر مؤمنان (ع) به سلمان مطالبی می آموختند و سخنانی از اسرار پنهانی علوم خدایی را در میان می گذاشتند، که دیگران از فهم آن ناتوان بودند، و طاقت تحمل آن را نداشتند(47). بنابراین، با توجه به اینکه از تاریخ ولادت سلمان فارسی، هیچگونه اطلاعی به دست نیاوردیم، اما با استناد به نظریه عموم مورخان مدت عمر او را 250 سال پذیرفتیم، و تاریخ وفات آن بزرگوار را، هشتم ماه صفر سال 35 هجری در (مداین ) انتخاب کردیم، بسیاری از اختلافها به وحدت نظر تبدیل می شود. اضافه بر این، با توجه به فوق العاده بودن شخصیت سلمان حکیم، چون بسیاری از معمرینی که در بالا معرفی شدند، اشکال (شیخ عبدالله سبیتی ) و (ابن اثیر) در مورد (شگفتی از توانایی سلمان برای ازدواج ) برطرف می گردد. /17/ پی نوشت: 30. الغیبة، ص 79؛ 31. نفس الرحمن، ص 649؛ 32. نفس الرحمن، ص 650؛ 33. نفس الرحمن، ص 650، مجمع البحرین، ص 309 - .34. نفس الرحمن، ص 650؛ 35. سلمان الفارسی، ص 136؛ 36. سلمان الفارسی، ص 136؛ 37. نفس الرحمن، ص650؛ 38. رجوع شود به: سلمان پاک، ص 105 - 118؛ 39. سوره عنکبوت، آیه 14؛ 40. کمال الدین، ج 1، ص 202؛ 41. تاریخ الامم و الملوک، ج 1، ص160؛ 42. مروج الذهب، ج 1، ص49-57؛ 43. همان44. ترجمه تاریخ طبری، ج 1 ص 807؛ 45. الغیبة، ص 79؛ 46. فتاوی صحابی کبیر سلمان، ص 647، الاشارات و التنبیهات، ج 3، ص 364، ترجمه قدیم الاشارات والتنبیهات، ص173؛ 47. سفینة البحار، ج 1، ص 646.
درباره مدت عمر سلمان فارسی، در تاریخ وفات وی، اختلاف نظرهای تاریخی زیادی وجود دارد، که مواردی از آن را آورده، و مورد بررسی قرار می دهیم:
1 - شیخ طوسی، سلمان را از معمرینی دانسته، که حضرت عیسی (ع) را درک نموده(30)و در این صورت، سلمان 500 سال عمر کرده است(31).
2 - در روایتی که ازپیامبر (ص) وارد شده، سلمان دارای 450سال عمر، معرفی شده است(32).
3 - سید مرتضی، و شیخ طریحی می نویسند: از آثار و اخبار استفاده می شود، که سلمان 350 سال زندگی کرده است(33).
4 - مورخان زیادی، مدت حیات سلمان را 250 سال دانسته اند(34).
5 - شیخ عبدالله سبیتی، می گوید: برای من ثابت شده: سلمان بیش از هشتادسال زندگی نکرده است(35)تا با این نظریه بتواند سلمان را در سن و سالی معرفی کند، که قابلیت ازدواج را داشته باشد، زیرا به نظر (ابن اثیر) در کتاب (الکامل ) ازدواج سلمان، با سنینی که در بالا آمده بود، بعید به نظر می رسد(36).
اما به نظر (محدث نوری ) نظریه 250 سال معتبر تر به نظر می رسد(37)چنانکه (ابن عبدالبر) در کتاب (الاستیعاب ) ج 2، ص 195، ابن اثیر جزری، در اسد الغابة، ج 2، ص 322، السیرة الحلبیة، ج 1، ص 195، صفوة الصفوه، ج 1، ص 555، مجالس المؤمنین، ج 1، ص 208، الاصابة، ج 2، ص 62، الغدیر، ج 7، ص 282، و الدرجات الرفیعة، ص 220، نظریه 250 سال را، معتبرتر و قابل قبول تر شمرده اند.
البته، 250 سال زندگی کردن هم، چیز فوق العاده است، و به همین جهت موضوع طول عمر سلمان، مانند تاریخ وفات و سایر مسایل زندگی وی، برای افرادی چون پروفسور (لوئی ماسینیون ) شگفت انگیز و موضوع درهم پیچیده بوده، و او را به قضاوتهای ناروا کشانده است(38).
اما با توجه به دو موضوع، شگفتی (ماسینیون ) و دیگران بر طرف می شود:
الف - این تنها (سلمان فارسی ) نیست که عمر طولانی داشته است، بلکه به گواهی قرآن کریم و اعترافهای تاریخی، افراد زیادی (معمرین ) و دراز عمرها معرفی
شده اند، که از جمله آنان، افراد زیر را می توان نام برد:
به بیان قرآن کریم، حضرت نوح پیامبر (ع) 950 سال در میان امت خویش زندگی کرد(39).
در تاریخ هم می خوانیم: آدم (ع) 930 سال، سلیمان بن داود 712 سال(40)، ابراهیم (ع) 200سال(41)، شیث (ع) 912 سال، لوط (ع) 732 سال و ادریس (ع) 300 سال(42).
انوش بن شیث 960 سال، متوشلح 960 سال(43)و جمشید 1000 سال عمر کرده اند(44).
شیخ طوسی هم از افراد فراوانی نام می برد، که عمرهای طولانی بیش از 200 سال داشته اند(45).
ب - موضوع دیگر این است که، همانطور که در خلال فص لهای گذشته این کتاب مطالعه کردیم، سلمان فارسی یک شخصیت از هر جهت فوق العاده ای بوده، و شیخ الرئیس، بوعلی سینا هم در کتاب (اشارات ) باب (مقامات العارفین ) می گوید: برای عارفان، خوارق عاداتی هست، که آنانکه عارف به آن نیستند، آن را ناممکن می شمارند، ولی آن کس که عارف است، آن خوارق عادات را دلیل عظمت وبزرگی می داند(46).
آری، سلمان حکیم از این عارفان بوده، خصوصیات فوق العاده ای داشته، وامام صادق (ع) هم فرموده است: پیوسته پیامبر (ص) و امیر مؤمنان (ع) به سلمان مطالبی می آموختند و سخنانی از اسرار پنهانی علوم خدایی را در میان
می گذاشتند، که دیگران از فهم آن ناتوان بودند، و طاقت تحمل آن را نداشتند(47).
بنابراین، با توجه به اینکه از تاریخ ولادت سلمان فارسی، هیچگونه اطلاعی به دست نیاوردیم، اما با استناد به نظریه عموم مورخان مدت عمر او را 250 سال پذیرفتیم، و تاریخ وفات آن بزرگوار را، هشتم ماه صفر سال 35 هجری در (مداین ) انتخاب کردیم، بسیاری از اختلافها به وحدت نظر تبدیل می شود.
اضافه بر این، با توجه به فوق العاده بودن شخصیت سلمان حکیم، چون بسیاری از معمرینی که در بالا معرفی شدند، اشکال (شیخ عبدالله سبیتی ) و (ابن اثیر) در مورد (شگفتی از توانایی سلمان برای ازدواج ) برطرف می گردد.
/17/
پی نوشت:
30. الغیبة، ص 79؛ 31. نفس الرحمن، ص 649؛ 32. نفس الرحمن، ص 650؛ 33. نفس الرحمن، ص 650، مجمع البحرین، ص 309 - .34. نفس الرحمن، ص 650؛ 35. سلمان الفارسی، ص 136؛ 36. سلمان الفارسی، ص 136؛ 37. نفس الرحمن، ص650؛ 38. رجوع شود به: سلمان پاک، ص 105 - 118؛ 39. سوره عنکبوت، آیه 14؛ 40. کمال الدین، ج 1، ص 202؛ 41. تاریخ الامم و الملوک، ج 1، ص160؛ 42. مروج الذهب، ج 1، ص49-57؛ 43. همان44. ترجمه تاریخ طبری، ج 1 ص 807؛ 45. الغیبة، ص 79؛ 46. فتاوی صحابی کبیر سلمان، ص 647، الاشارات و التنبیهات، ج 3، ص 364، ترجمه قدیم الاشارات والتنبیهات، ص173؛ 47. سفینة البحار، ج 1، ص 646.
- [سایر] سلمان فارسی چندسال عمر کرد؟ از زمان خلافت چه کسی تا چه زمانی؟
- [سایر] به نظر میرسد عمر حضرت نوح 60 الی 70 سال بوده است، و 950 سال عمر خاندان نوح بوده است، نه شخص نوح، واقعاً بعید است که یک شخص 950 سال عمر کند؟
- [سایر] به نظر میرسد عمر حضرت نوح 60 الی 70 سال بوده است، و 950 سال عمر خاندان نوح بوده است، نه شخص نوح، واقعاً بعید است که یک شخص 950 سال عمر کند؟
- [سایر] حضرت زینب چند سال عمر کردند؟
- [سایر] آیا سلمان فارسی، مالک اشتر و پسرش ابراهیم اشتر، مقداد، اباذر، عمار یاسر، بلال در زمان ظهور زنده می شوند؟
- [سایر] سلمان فارسی در زمان خلافت عمر فرماندار مدائن بوده است، و عمار بن یاسر فرماندار کوفه بوده است، این دو نفر از یاران و شیعیان علی بوده اند، پس اگر از دیدگاه آنها عمر مرتد و ستمگر بود، چرا آنها در زمان او پُست فرمانداری را قبول کردند، چون آنها هرگز ستمگران و مرتدان را یاری نمی کردند، زیرا خداوند متعال می فرماید: "وَلا تَرْکَنُوا إِلَی الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ". (هود، 113). "و بر ظالمان تکیه ننمایید، که موجب می شود آتش شما را فرا گیرد".
- [سایر] عمر بن خطاب را معرفی کنید.
- [سایر] عمر بن خطاب چگونه به خلافت رسید؟
- [سایر] استانداران و فرمانداران عمر(خلیفه دوم) در ایران چه کسانی بودند؟ ایرانی بودند یا عرب؟
- [سایر] آیا ازدواج دختر حضرت علی(ع) با عمر نشانه موافقت حضرت با عمر نیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنی که از شوهرش طلاق گرفته باید عده نگه دارد، مگر این که شوهر با او اصلاً نزدیکی نکرده باشد، یا قبل از نه سال طلاقش دهد، یا زن یائسه باشد یعنی پنجاه سال از عمر او گذشته باشد، در این سه صورت بعد از طلاق می تواند بلافاصله شوهر کند.
- [آیت الله نوری همدانی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد ، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است .
- [آیت الله سبحانی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتّفاق می افتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله بهجت] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق میافتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند اداست.
- [آیت الله مظاهری] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتّفاق میافتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند اداست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگامی که زلزله یا صاعقه و مانند آن اتفاق می افتد باید بلافاصله نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و احتیاط مستحب آن است که تا آخر عمر هر وقت توانست بخواند.
- [امام خمینی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می افتد، انسان باید فورا نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.
- [آیت الله بروجردی] موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتّفاق میافتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.