قبل از بیان پاسخ به این سوال، از باب مقدمه مطالبی در باب عنوان سیادت عرض می شود: سیادت عنوانی است برای مردان و زنانی که در طول نسب خویش به هاشم بن عبد مناف جدّ رسول اللّه(صلی الله علیه و آله) میرسند. هر کس سلسله نسب او به هاشم بن عبد مناف یا فرزندان او برسد، سید محسوب میشود.[1] به فرزندان هاشم، بنی هاشم میگویند. برخی از اینان به عموهای پیامبر مثل ابوطالب و عباس و حمزه می رسند. بنابراین فرزندان عباس عموی پیامبر که به آنان بنی عباس میگویند، سید محسوب میشوند. فرزندان ابوطالب به نامهای طالب و عقیل و جعفر طیار و علی(ع) و نسل آنان (تا کنون هر چه هستند) سیّدند. پیامبر اسلام از جهت پسرانش (طیب و طاهر و قاسم و ابراهیم) چون در کودکی از دنیا رفتند، نسلی ندارد و فقط از طریق حضرت فاطمه زهرا(س) نسلش ادامه پیدا کرد که فرزندان حضرت زهرا به نامهای حسن و حسین و زینب و ام کلثوم از طریق پدرشان علی(ع) سید بودند. تمامی ائمه معصومین و فرزندانشان از طریق علی(ع) به هاشم میرسند و سید هستند. بنابراین سیادت تنها انتساب به پیامبر نیست، بلکه از جهت انتساب به طالب و علی و عقیل و جعفر (فرزندان ابوطالب) و انتساب به عباس و حمزه (عموهای پیامبر(ص)) نیز سیادت حاصل شده و حضرت علی(ع) سید بوده است و فرزندان او نیز سیّد هستند. در پاسخ به این سوال که ساداتی که به امام حسین(علیه السلام) می رسند،از کدام فرزند ایشان می باشد،باید گفت: طبق نقل متون تاریخی فرزندان پسر امام حسین(علیه السلام) عبارتند از: 1- علی بن الحسین الاکبر ( امام سجاد علیه السلام ) که طبق قول مشهور مادرش شهربانو، دختر کسری یزدگرد سوم، بود. 2- علی اکبر که در کربلا با پدرش به شهادت رسید. مادر او لیلی، دختر ابومرة بن عروة بن مسعود ثقفی بود. 3-جعفر بن الحسین، که مادرش زنی از قبیله قضاعه بود. او در زمان حیات پدرش وفات یافت و فرزندی نداشت. 4- عبدالله الحسین معروف به علی اصغر، که در کربلا در آغوش پدرش شهید شد و مادرش رباب، دختر امرء القیس بود.[2] پس با توجه به این که فرزندان پسر اباعبدالله الحسین(علیه السلام) بغیر از امام سجاد(علیه السلام) در حادثه عاشورا همراه پدر بزرگوارشان به شهادت رسیدند، و در منابع فرزندی هم برای آنان ذکر نشده است، مشخص می شود که نسل امام حسین(علیه السلام) فقط ار طریق امام علی بن الحسین زین العابدین(علیه السلام) ادامه پیدا کرده است، و بالطبع ساداتی هم به امام حسین(علیه السلام) می رسند؛ از طریق امام سجاد(علیه السلام) می باشد. [1]. عروة الوثقی، ج 2، کتاب الخمس، فصل 2، مسئلة 3. [2]. منتهی الامال، ج 1، ص 853؛ ارشاد مفید،ج2ص198.
قبل از بیان پاسخ به این سوال، از باب مقدمه مطالبی در باب عنوان سیادت عرض می شود:
سیادت عنوانی است برای مردان و زنانی که در طول نسب خویش به هاشم بن عبد مناف جدّ رسول اللّه(صلی الله علیه و آله) میرسند. هر کس سلسله نسب او به هاشم بن عبد مناف یا فرزندان او برسد، سید محسوب میشود.[1] به فرزندان هاشم، بنی هاشم میگویند. برخی از اینان به عموهای پیامبر مثل ابوطالب و عباس و حمزه می رسند. بنابراین فرزندان عباس عموی پیامبر که به آنان بنی عباس میگویند، سید محسوب میشوند. فرزندان ابوطالب به نامهای طالب و عقیل و جعفر طیار و علی(ع) و نسل آنان (تا کنون هر چه هستند) سیّدند.
پیامبر اسلام از جهت پسرانش (طیب و طاهر و قاسم و ابراهیم) چون در کودکی از دنیا رفتند، نسلی ندارد و فقط از طریق حضرت فاطمه زهرا(س) نسلش ادامه پیدا کرد که فرزندان حضرت زهرا به نامهای حسن و حسین و زینب و ام کلثوم از طریق پدرشان علی(ع) سید بودند.
تمامی ائمه معصومین و فرزندانشان از طریق علی(ع) به هاشم میرسند و سید هستند. بنابراین سیادت تنها انتساب به پیامبر نیست، بلکه از جهت انتساب به طالب و علی و عقیل و جعفر (فرزندان ابوطالب) و انتساب به عباس و حمزه (عموهای پیامبر(ص)) نیز سیادت حاصل شده و حضرت علی(ع) سید بوده است و فرزندان او نیز سیّد هستند.
در پاسخ به این سوال که ساداتی که به امام حسین(علیه السلام) می رسند،از کدام فرزند ایشان می باشد،باید گفت:
طبق نقل متون تاریخی فرزندان پسر امام حسین(علیه السلام) عبارتند از:
1- علی بن الحسین الاکبر ( امام سجاد علیه السلام ) که طبق قول مشهور مادرش شهربانو، دختر کسری یزدگرد سوم، بود.
2- علی اکبر که در کربلا با پدرش به شهادت رسید. مادر او لیلی، دختر ابومرة بن عروة بن مسعود ثقفی بود.
3-جعفر بن الحسین، که مادرش زنی از قبیله قضاعه بود. او در زمان حیات پدرش وفات یافت و فرزندی نداشت.
4- عبدالله الحسین معروف به علی اصغر، که در کربلا در آغوش پدرش شهید شد و مادرش رباب، دختر امرء القیس بود.[2]
پس با توجه به این که فرزندان پسر اباعبدالله الحسین(علیه السلام) بغیر از امام سجاد(علیه السلام) در حادثه عاشورا همراه پدر بزرگوارشان به شهادت رسیدند، و در منابع فرزندی هم برای آنان ذکر نشده است، مشخص می شود که نسل امام حسین(علیه السلام) فقط ار طریق امام علی بن الحسین زین العابدین(علیه السلام) ادامه پیدا کرده است، و بالطبع ساداتی هم به امام حسین(علیه السلام) می رسند؛ از طریق امام سجاد(علیه السلام) می باشد.
[1]. عروة الوثقی، ج 2، کتاب الخمس، فصل 2، مسئلة 3.
[2]. منتهی الامال، ج 1، ص 853؛ ارشاد مفید،ج2ص198.
- [سایر] حضرت قائم (عج) چندمین فرزند امام حسین (ع) است؟
- [سایر] چرا منصب امامت به فرزندان امام حسین(ع) رسید؟
- [سایر] اگر امام حسین(ع) جای امام حسن(ع) بودند، آیا صلح با معاویه را میپذیرفتند؟ و آیا ممکن است امام معصومی با تصمیم امام دیگر مخالفت کند؟ چون در برخی کتب تاریخی آمده که امام حسین درباره صلح امام حسن اعتراض کرده و تعابیر تندی را نیز به کار میبرند.
- [سایر] از منظر امام شناسی آیا امام حسین(ع) بیشتر از اشک به لبیک ما احتیاج ندارند ؟
- [سایر] آیا انتساب امام زاده حسین مدفون در قزوین به امام رضا (ع) دارای سند هست؟
- [سایر] امام سجادع چندمدت بعدازشهادت امام حسین ع شهیدشدند؟وکیفیت شهادتشان چگونه بود؟ لطفابه گوشی جواب فرمایید.
- [سایر] چرا در زیارت عاشورا بر امام حسین ( ع ) و فرزند و یارانش درود می فرستیم و بر حضرت ابوالفضل( ع ) به ویژه سلام نمی فرستیم ؟
- [سایر] چرا اسم امام حسین(ع) را حسین گذاشتند؟ چرا اسم امام علی(ع) را علی گذاشتند؟
- [سایر] چرا فرزندان امام حسن مجتبی (ع) مانند قاسم و عبد الله کوچک تر از فرزندان امام حسین (ع) مانند امام سجاد (ع) و علی اکبر هستند، با وجود آن که امام مجتبی بزرگ تر از امام حسین (ع) می باشند؟
- [سایر] چند دختر از امام حسین(ع) در واقعة کربلا حاضر بودند و بطور کلی امام حسین(ع) چند دختر داشتند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] صرف کردن قسمتی از سهم مبارک امام(علیه السلام) برای ساختن مساجد یا حسینیه ها یا بیمارستان و درمانگاه و مدارس، تنها در صورتی مجاز است که با اجازه مجتهد عادل و مطابق با فتوای او و رعایت اولویّت باشد، ولی سهم سادات را جز در مورد ساداتی که گفته شد نمی توان مصرف کرد.
- [آیت الله اردبیلی] روزه مستحبّی فرزند اگر اسباب اذیّت پدر و مادر یا جدّ او شود، جایز نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نماز در حرم امامان (ع) مستحب بلکه بهتر از مسجد است و مروی است که نماز حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین (ع) برابر دویست هزار نماز است.
- [آیت الله جوادی آملی] .مکلّف نمیتواند سهم ساداتِ مال خود را، به افراد واجبالنفقه خود مانند پدر، مادر، جدّ ،جدّه، فرزند و نوه بپردازد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سهم سادات را بدون اجازه مجتهد نمی توان به ساداتی که در بالا گفته شد پرداخت (بنابر احتیاط واجب)، و سهم امام(علیه السلام) را نیز اگر بدون اجازه مجتهد بپردازد قبول نیست، مگر این که مجتهد بعداً بپذیرد و اجازه دهد.