انسان به طور فطری و ذاتی به دنبال جلب منفعت و دفع مضرت است. یعنی حتی کسی که به خودکشی فکر می کند، به خاطر رسیدن به یک منفعت و راحتیِ بیشتر است. اما با توجه به اینکه خودکشی نوعی قتل نفس محسوب شده و از بزرگترین گناهان است و امکان توبه از این گناه وجود ندارد، (به این دلیل که انسان دیگر زنده نیست تا بتواند توبه کند) می توان با قطعیت اظهار داشت که بعد از خودکشی راحتی و آرامشی در کار نیست! آرزوی مرگ هم همینطور است. معمولا بعضی افراد چون زندگی و مشکلات آن به آنها فشار می آورد آرزوی مرگ می کنند ، و مرگ را چاره همه گرفتاری ها می دانند ،اما آیا این آروزیی است که اجابتش آن ها را واقعا خوشحال خواهد کرد؟ اگر ما انسان های وارسته ای هستیم که با طلب مرگ می خواهیم از این جهان برویم که آسوده شویم، این باز جای سوال دارد بنده وارسته و مطیع خداوند هرگز آرزوی مرگ نمی کند؛ او راضی است به رضای خدا. اگر هم از ترس مشکلات است که مرگ برای انسان های مأیوس و درمانده که امید به خداوند متعال را از دست داده اند ،هولی بزرگ است کسی که امید ندارد رحمت خداوند در زندگی شامل حالش شود ،پس نباید در مرگ هم امیدی به رحمت او داشته باشد . در روایتی بیان شده است که پیامبر اعظم به دیدار مریضی رفتند که از شدت بیماری آرزوی مرگ می کرد، رسول خدا در جواب او فرمود: ( آرزوی مرگ نداشته باش، زیرا اگر تو آدم خوب و نیکو کاری باشی با طولانی تر شدن عمرت بر کارهای نیک شما افزوده می شود و اگر آدم بدی باشی با تأخیر افتادن مرگت، چه بسا دچار عتاب شوی(یعنی یا توبه کنی و یا کفاره گناهانت را پس بدهی )(وسائل الشیعه، ، ج2، ص449 ) همچنین در روایتی دیگر افرادی را که آرزوی مرگ می کنند را سرزنش کرده ،می فرمایند: (لا تَمَنَّ المَوت فَإِن کُنتَ مِن أَهلِ الجَنَّه فَالبَقاءُ خَیرٌ لَک وَ إِن کُنتَ مِن اَهلِ النّار فَما یعجِلُکَ إِلَیها؛ چرا درخواست مرگ میکنی؟ اگر اهل بهشت باشی بمانی بهتر است، (چون کارهای نیک بیشتری انجام می دهی )امّا اگر اهل آتش باشی، چرا برای رفتن به جهنّم شتاب میکنی؟(کنز العمال، ج15، ص553) زندگی رنج دارد سختی دارد ،خوش و زیبایی هم دارد ، سختی ها همیشه جایشان را به آسایش و راحتی می دهند ، و تنها چیزی که ما را به آن ها نزدیک می کند صبر است. خداوند متعال در قرآن فرموده است: (همانا بعد از سختی آسانی است). پس بهتر است به وعده خدا دل بسپاریم و خوش باشیم و آرزوی مرگ را کنار بگذاریم که این اتفاقی ست که بدون دعا کردن هم برای همه ما دیر یا زود، بالاخره پیش می آید و دستمان برای همیشه از دنیا کوتاه می ماند. /355/
انسان به طور فطری و ذاتی به دنبال جلب منفعت و دفع مضرت است. یعنی حتی کسی که به خودکشی فکر می کند، به خاطر رسیدن به یک منفعت و راحتیِ بیشتر است.
اما با توجه به اینکه خودکشی نوعی قتل نفس محسوب شده و از بزرگترین گناهان است و امکان توبه از این گناه وجود ندارد، (به این دلیل که انسان دیگر زنده نیست تا بتواند توبه کند) می توان با قطعیت اظهار داشت که بعد از خودکشی راحتی و آرامشی در کار نیست!
آرزوی مرگ هم همینطور است. معمولا بعضی افراد چون زندگی و مشکلات آن به آنها فشار می آورد آرزوی مرگ می کنند ، و مرگ را چاره همه گرفتاری ها می دانند ،اما آیا این آروزیی است که اجابتش آن ها را واقعا خوشحال خواهد کرد؟
اگر ما انسان های وارسته ای هستیم که با طلب مرگ می خواهیم از این جهان برویم که آسوده شویم، این باز جای سوال دارد بنده وارسته و مطیع خداوند هرگز آرزوی مرگ نمی کند؛ او راضی است به رضای خدا. اگر هم از ترس مشکلات است که مرگ برای انسان های مأیوس و درمانده که امید به خداوند متعال را از دست داده اند ،هولی بزرگ است کسی که امید ندارد رحمت خداوند در زندگی شامل حالش شود ،پس نباید در مرگ هم امیدی به رحمت او داشته باشد .
در روایتی بیان شده است که پیامبر اعظم به دیدار مریضی رفتند که از شدت بیماری آرزوی مرگ می کرد، رسول خدا در جواب او فرمود:
( آرزوی مرگ نداشته باش، زیرا اگر تو آدم خوب و نیکو کاری باشی با طولانی تر شدن عمرت بر کارهای نیک شما افزوده می شود و اگر آدم بدی باشی با تأخیر افتادن مرگت، چه بسا دچار عتاب شوی(یعنی یا توبه کنی و یا کفاره گناهانت را پس بدهی )(وسائل الشیعه، ، ج2، ص449 )
همچنین در روایتی دیگر افرادی را که آرزوی مرگ می کنند را سرزنش کرده ،می فرمایند:
(لا تَمَنَّ المَوت فَإِن کُنتَ مِن أَهلِ الجَنَّه فَالبَقاءُ خَیرٌ لَک وَ إِن کُنتَ مِن اَهلِ النّار فَما یعجِلُکَ إِلَیها؛
چرا درخواست مرگ میکنی؟ اگر اهل بهشت باشی بمانی بهتر است، (چون کارهای نیک بیشتری انجام می دهی )امّا اگر اهل آتش باشی، چرا برای رفتن به جهنّم شتاب میکنی؟(کنز العمال، ج15، ص553)
زندگی رنج دارد سختی دارد ،خوش و زیبایی هم دارد ، سختی ها همیشه جایشان را به آسایش و راحتی می دهند ، و تنها چیزی که ما را به آن ها نزدیک می کند صبر است. خداوند متعال در قرآن فرموده است: (همانا بعد از سختی آسانی است). پس بهتر است به وعده خدا دل بسپاریم و خوش باشیم و آرزوی مرگ را کنار بگذاریم که این اتفاقی ست که بدون دعا کردن هم برای همه ما دیر یا زود، بالاخره پیش می آید و دستمان برای همیشه از دنیا کوتاه می ماند.
/355/
- [سایر] آیا آرزوی مرگ گناه هست؟
- [سایر] آیا آرزوی مرگ داشتن معصیت است؟ اگر معصیت است پس چرا حضرت زهرا(سلام الله علیها) مرگ خود را از خداوند طلب کردند؟
- [سایر] در چه صورت می توان آرزوی مرگ کرد؟
- [آیت الله بهجت] آیا جایز است انسان آرزوی مرگ یا شهادت بنماید؟
- [سایر] حکمت اینکه حضرت زهرا (س) از خدا آرزوی مرگ می کنند چیست؟
- [سایر] چگونه سفارش به دعای برای طول عمر در روایات با امر به آرزوی مرگ در سوره جمعه، سازگار است؟
- [سایر] آیا آرزوی مرگ برای یک ظالم درست است؟ آیا از مرگ یک ظالم خوشحال شدن بد است؟ و به طور کلی آیا از نگاه احادیث میتوان برای حاکمان و پادشاهان ظالم و ستمگر تقاضای مرگ نمود؟!
- [سایر] همان گونه که در برخی از آیات قرآن آمده است، اولیای الهی آرزوی مرگ می کنند؛ این آرزو به چه معناست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] حکم قاضی که به ناحق قضاوت می کند چیست؟ اگر باعث مرگ یک بی گناه شود .
- [آیت الله مکارم شیرازی] حکم قاضی که به ناحق قضاوت می کند چیست؟ اگر باعث مرگ یک بی گناه شود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط مستحب انسان در مرگ کسی یقه پاره نکند، به خصوص در مرگ غیر پدر و برادر.
- [آیت الله مظاهری] به سیّدی که معصیت کار است، اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد، نمیشود خمس داد و به سیّدی هم که آشکارا معصیت میکند، گرچه دادن خمس کمک به معصیت او نباشد. نباید خمس بدهند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جلوگیری از معصیت توقّف داشته باشد بر اینکه دست معصیت کار را بگیرد یا اورا از محلّ معصیت بیرون کند یا در آلتی که به آن معصیت می کند تصرّف کند جایز است ، بلکه واجب است عمل کند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر جلوگیری از معصیت با گرفتن دست گناهکار یا حائل شدن بین او و گناه یا خارج کردن او از محل ارتکاب معصیت یا گرفتن ابزار گناه ممکن باشد، واجب است بدان عمل شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر این که دست معصیت کار را بگیرد یا او را از محل معصیت بیرون کند یا در وسیلهای که با آن معصیت میکند تصرّف کند، جایز بلکه واجب است.
- [آیت الله نوری همدانی] به سیدّی که معصیت کار است ، اگر خمس دادن کمک به معصیّت او باشد ؛ نمی شود خمس داد و به سیدّی هم که آشکارا معصیّت می کند ، اگر چه خمس کمک به معصیّت او نباشد ؛ نباید خمس بدهند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر اینکه دست معصیت کار را بگیرد یا او را از محل معصیت بیرون کند یا در آلتی که به آن معصیت می کند تصرف کند، جایز است، بلکه واجب است عمل کند.
- [امام خمینی] اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر این که دست معصیت کار را بگیرد یا او را از محل معصیت بیرون کند یا در آلتی که به آن معصیت میکند تصرف کند، جایز است، بلکه واجب است عمل کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی به گناه گنهکار یا به ترک واجب از کسی، راضی باشد، گرچه اعانت بر گناه صادق نیست، ولی شریک در گناه گنهکار است؛ مثلاً کسی که راضی باشد بر بیحجابی یا بدحجابی زنها، گرچه مرد باشد، در نامه عملش گناه بیحجابی یا بدحجابی که گناه بزرگی است ثبت میشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] به شرابخوار و نیز به کسی که معصیتکار است اگر زکات دادن کمک به معصیت او باشد نمیشود زکات داد و بنا بر احتیاط مستحب به کسی که معصیت کبیره بجا میآورد یا آشکارا گناه میکند زکات ندهند.