چگونه میتوان بصیرت پیدا کرد؟
بصیرت و روشن بینی در دین از خواسته های اولیای الهی و مؤمنان حقیقی است. چون بصیرت، چراغ راهی است که در تاریکی و ظلمت های راه بندگی، راه را بر انسان روشن می سازد و او را از خطر افتادن و لغزش نگه می دارد. با بصیرت در دین انسان بر سر دو راهی خیر و شر و سعادت و شقاوت به راحتی راه خیر و سعادت را می یابد و از شک و تردید رها می گردد. برای کسب بصیرت در دین باید در دو ناحیه کوشش و تلاش کرد: 1- ناحیه علم و آگاهی: هر قدر انسان با معارف و آموزه های دینی و الهی بیشتر آشنا گردد و با محتوای پیام خداوند و قرآن کریم و گفتار و عمل و سیره اولیای معصوم الهی بیشتر آشنا گردد زمینه بصیرت و روشن بینی در دین بیشتر برای او فراهم می گردد. آشنایی با قرآن و احادیث و روش و منش برگزیدگان حق و رهروان و شاگردان تربیت شده مکتب آنها در این راه سهم فراوانی بر عهده دارد. مطالعه و تفکر در اصول اعتقادی و آشنایی با احکام و وظایف عملی و شناخت حلال و حرام و واجبات و محرمات و نیز آگاهی از نحوه برخورد و موضع گیری پیشوایان دین در مسایل گوناگون در فراهم آوردن بستر و زمینه بصیرت نقش به سزایی دارد. 2- ناحیه عمل و به کار بستن آگاهی ها: عمل به آنچه از دین فرا گرفته ایم و به ویژه انجام واجبات و ترک محرمات که درجه ای از تقوا و پرهیزگاری می باشد در کسب بصیرت و روشن بینی دینی نقش کلیدی دارد و اصولا بصیرت از ثمرات و آثار مستقیم تقوا و پرهیزگاری است. (یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً[انفال/29]؛ ای کسانی که ایمان آورده ‌اید! اگر از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، برای شما وسیله ‌ای جهت جدا ساختن حق از باطل قرار می ‌دهد (روشن‌ بینی خاصّی که در پرتو آن، حق را از باطل خواهید شناخت.) پرهیزگاری و انجام واجبات و پرهیز و دوری از محرمات، به انسان نورانیت و روشن بینی درونی می بخشد به گونه ای که انسان در پرتو آن می تواند حق و باطل را از هم تشخیص دهد و به راحتی وسوسه های شیطانی را بشناسد و خود را از دام آن رهایی بخشد و قرآن کریم در این باره می فرماید: (إِنَّ الَّذینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ[اعراف/201]؛ پرهیزگاران هنگامی که گرفتار وسوسه‌ های شیطان شوند، به یاد (خدا و پاداش و کیفر او) می ‌افتند و (در پرتو یاد او، راه حق را می ‌بینند و) ناگهان بینا می ‌گردند.) در حدیث از پیامبر (ص) نقل شده که: هر کس به آنچه می داند عمل کند خداوند آگاهی از چیزهایی را که نمی داند روزی او می سازد[1] و این همان بصیرت الهی است که در پرتو علم و عمل برای فرد مؤمن حاصل می گردد و در اثر تقوا انسان دیده خدایی پیدا می کند و با چشم خدایی می بیند، چنانچه در حدیث آمده است: (المؤمن ینظر بنور الله؛[2] انسان با ایمان با نور خداوند می بیند) از مطالب بالا روشن می شود که انسان گناهکار گرفتار اشتباهات خویش می شود و شیطان و نفسش می تواند حق را برای او منقلب کنند و او را به لغزش های بیشتر بکشانند. [1]. الفصول المختارة، ص107. [2]. إرشاد القلوب إلی الصواب    ج‌1   ص 131.
عنوان سوال:

چگونه میتوان بصیرت پیدا کرد؟


پاسخ:

بصیرت و روشن بینی در دین از خواسته های اولیای الهی و مؤمنان حقیقی است. چون بصیرت، چراغ راهی است که در تاریکی و ظلمت های راه بندگی، راه را بر انسان روشن می سازد و او را از خطر افتادن و لغزش نگه می دارد. با بصیرت در دین انسان بر سر دو راهی خیر و شر و سعادت و شقاوت به راحتی راه خیر و سعادت را می یابد و از شک و تردید رها می گردد.

برای کسب بصیرت در دین باید در دو ناحیه کوشش و تلاش کرد:

1- ناحیه علم و آگاهی: هر قدر انسان با معارف و آموزه های دینی و الهی بیشتر آشنا گردد و با محتوای پیام خداوند و قرآن کریم و گفتار و عمل و سیره اولیای معصوم الهی بیشتر آشنا گردد زمینه بصیرت و روشن بینی در دین بیشتر برای او فراهم می گردد.
آشنایی با قرآن و احادیث و روش و منش برگزیدگان حق و رهروان و شاگردان تربیت شده مکتب آنها در این راه سهم فراوانی بر عهده دارد.
مطالعه و تفکر در اصول اعتقادی و آشنایی با احکام و وظایف عملی و شناخت حلال و حرام و واجبات و محرمات و نیز آگاهی از نحوه برخورد و موضع گیری پیشوایان دین در مسایل گوناگون در فراهم آوردن بستر و زمینه بصیرت نقش به سزایی دارد.

2- ناحیه عمل و به کار بستن آگاهی ها: عمل به آنچه از دین فرا گرفته ایم و به ویژه انجام واجبات و ترک محرمات که درجه ای از تقوا و پرهیزگاری می باشد در کسب بصیرت و روشن بینی دینی نقش کلیدی دارد و اصولا بصیرت از ثمرات و آثار مستقیم تقوا و پرهیزگاری است.
(یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً[انفال/29]؛ ای کسانی که ایمان آورده ‌اید! اگر از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، برای شما وسیله ‌ای جهت جدا ساختن حق از باطل قرار می ‌دهد (روشن‌ بینی خاصّی که در پرتو آن، حق را از باطل خواهید شناخت.)

پرهیزگاری و انجام واجبات و پرهیز و دوری از محرمات، به انسان نورانیت و روشن بینی درونی می بخشد به گونه ای که انسان در پرتو آن می تواند حق و باطل را از هم تشخیص دهد و به راحتی وسوسه های شیطانی را بشناسد و خود را از دام آن رهایی بخشد و قرآن کریم در این باره می فرماید:
(إِنَّ الَّذینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ[اعراف/201]؛ پرهیزگاران هنگامی که گرفتار وسوسه‌ های شیطان شوند، به یاد (خدا و پاداش و کیفر او) می ‌افتند و (در پرتو یاد او، راه حق را می ‌بینند و) ناگهان بینا می ‌گردند.)

در حدیث از پیامبر (ص) نقل شده که: هر کس به آنچه می داند عمل کند خداوند آگاهی از چیزهایی را که نمی داند روزی او می سازد[1] و این همان بصیرت الهی است که در پرتو علم و عمل برای فرد مؤمن حاصل می گردد و در اثر تقوا انسان دیده خدایی پیدا می کند و با چشم خدایی می بیند، چنانچه در حدیث آمده است: (المؤمن ینظر بنور الله؛[2] انسان با ایمان با نور خداوند می بیند)

از مطالب بالا روشن می شود که انسان گناهکار گرفتار اشتباهات خویش می شود و شیطان و نفسش می تواند حق را برای او منقلب کنند و او را به لغزش های بیشتر بکشانند.

[1]. الفصول المختارة، ص107.
[2]. إرشاد القلوب إلی الصواب    ج‌1   ص 131.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین