چطور می توان فهمید که خداوند از ما راضی است؟
واضح است که خداوند با انجام فرائض و اعمالی که به آن‌ها امر فرموده (مثل نماز، روزه، جهاد، امر به معروف، احترام به والدین و...) خشنود است و از منهیات ناراضی. در روایتی از حضرت امام باقر همین معنا را می‌یابیم: (خدا سه چیز را در سه چیز دیگر پوشانده: خشنودی اش را در طاعتش قرار داده، پس هیچ طاعتی را کم مشمار، شاید رضایت خدا در آن طاعت باشد. دوم: خشمش را در معصیت پوشانده، پس معصیتی را ناچیز مشمار، شاید خشم او در آن معصیت باشد. سوم: اولیائش را در مردمان پنهان کرده، پس کسی را تحقیر مکن! شاید همو ولی خدا باشد.)[1] بنابراین وقتی به کار خوبی دست می‌زنید و نیت قربة الی الله می‌‌کنید، در مسیر رضای الهی قرار گرفته ‌اید اما وقتی به کار ناشایستی دست می‌یازید، از این رضایت دور شده‌‌اید. هم‌چنین خداوند در آیات بسیاری خود را دوستدار توّابین و بخشاینده گناهان و محو کننده آن‌ها خوانده است.(إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ؛[بقره/222] هر آینه خدا توبه کنندگان و پاکیزگان را دوست دارد) به نظر شما آیا می‌توان با مقداری عمل نیک کوتاه و ناقص و مشتی عبادت ناچیز که نه در شأن پروردگار عالم است و نه ذره‌ ای از حق عبادت او را ادا می‌کند و تازه آن هم واقعاً به خاطر خدا نیست، بلکه از سر عادت‌ یا ترس از جهنم و امید بهشت، حق شکر نعمت او را گزارد یا رضایت او را فراهم ساخت؟! امام سجادعلیه ‌السلام به‌ خوبی این مسئله را در دعای ابی حمزه بیان می‌دارند: 1- (أم بغایة جهدی فی عملی ارضیک؛ چگونه می‌توان با نهایت جُهد خود در عمل به رضایت او رسید؟) 2- (و کیف نستکثر اعمالاً نقابل بها کرمک؛ زیادی اعمال ما چگونه با میزان کرامت تو مقابله کند و با آن سازگار است؟) رضایت پروردگار یک نشانه روحی در انسان دارد و آن شادی دل، سبکی قلب و سهل‌ گیری در برابر شدائد دنیا است، دریافت و درک این حالت، بسته به هر شخص متفاوت است، از این رو قابل بررسی و تدقیق کامل نیست. امیدواریم اعمال همه ما همواره مورد رضایت پروردگار باشد. [1]. بحارالانوار، ج 75، ص 187، حدیث 27.
عنوان سوال:

چطور می توان فهمید که خداوند از ما راضی است؟


پاسخ:

واضح است که خداوند با انجام فرائض و اعمالی که به آن‌ها امر فرموده (مثل نماز، روزه، جهاد، امر به معروف، احترام به والدین و...) خشنود است و از منهیات ناراضی. در روایتی از حضرت امام باقر همین معنا را می‌یابیم: (خدا سه چیز را در سه چیز دیگر پوشانده: خشنودی اش را در طاعتش قرار داده، پس هیچ طاعتی را کم مشمار، شاید رضایت خدا در آن طاعت باشد. دوم: خشمش را در معصیت پوشانده، پس معصیتی را ناچیز مشمار، شاید خشم او در آن معصیت باشد. سوم: اولیائش را در مردمان پنهان کرده، پس کسی را تحقیر مکن! شاید همو ولی خدا باشد.)[1]
بنابراین وقتی به کار خوبی دست می‌زنید و نیت قربة الی الله می‌‌کنید، در مسیر رضای الهی قرار گرفته ‌اید اما وقتی به کار ناشایستی دست می‌یازید، از این رضایت دور شده‌‌اید.
هم‌چنین خداوند در آیات بسیاری خود را دوستدار توّابین و بخشاینده گناهان و محو کننده آن‌ها خوانده است.(إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ؛[بقره/222] هر آینه خدا توبه کنندگان و پاکیزگان را دوست دارد)

به نظر شما آیا می‌توان با مقداری عمل نیک کوتاه و ناقص و مشتی عبادت ناچیز که نه در شأن پروردگار عالم است و نه ذره‌ ای از حق عبادت او را ادا می‌کند و تازه آن هم واقعاً به خاطر خدا نیست، بلکه از سر عادت‌ یا ترس از جهنم و امید بهشت، حق شکر نعمت او را گزارد یا رضایت او را فراهم ساخت؟!
امام سجادعلیه ‌السلام به‌ خوبی این مسئله را در دعای ابی حمزه بیان می‌دارند:
1- (أم بغایة جهدی فی عملی ارضیک؛ چگونه می‌توان با نهایت جُهد خود در عمل به رضایت او رسید؟)
2- (و کیف نستکثر اعمالاً نقابل بها کرمک؛ زیادی اعمال ما چگونه با میزان کرامت تو مقابله کند و با آن سازگار است؟)

رضایت پروردگار یک نشانه روحی در انسان دارد و آن شادی دل، سبکی قلب و سهل‌ گیری در برابر شدائد دنیا است، دریافت و درک این حالت، بسته به هر شخص متفاوت است، از این رو قابل بررسی و تدقیق کامل نیست. امیدواریم اعمال همه ما همواره مورد رضایت پروردگار باشد.

[1]. بحارالانوار، ج 75، ص 187، حدیث 27.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین