این مطلب در آیه 14 سوره المؤمنون آمده است و توجه شما را به توضیحی در باره این آیه جلب می نماییم : وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِینٍ (12) ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فِی قَرارٍ مَکِینٍ (13) ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ (14) بزرگ و پر برکت است خدایی که بهترین خلق کنندگان است (فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ). یعنی آفرین بر این قدرتنمایی بی نظیر که در ظلمتکده رحم این چنین تصویربدیعی با اینهمه عجائب و شگفتیها بر قطره آبی نقش میزند. آفرین بر آن علم و حکمتی که اینهمه استعداد و لیاقت و شایستگی را در چنین موجود ناچیزی ایجاد میکند، آفرین بر او و بر خلقت بی نظیرش. تعبیر به أَحْسَنُ الْخالِقِینَ (بهترین آفرینندگان) این سؤال را به وجود میآورد که مگر غیر از خدا آفریدگار دیگری وجود دارد؟! بعضی از مفسران توجیهات گوناگونی برای آیه کردهاند، در حالی که نیازی به این توجیهات نیست، و کلمه خلق به معنی اندازهگیری و صنعت در باره غیر خداوند نیز صادق است، ولی البته خلق خدا با خلق غیر او از جهات گوناگونی متفاوت است: - خداوند ماده و صورت اشیاء را میآفریند، در حالی که اگر انسان بخواهد چیزی ایجاد کند تنها میتواند با استفاده از مواد موجود این جهان صورت تازهای به آن ببخشد مثلا از مصالح ساختمانی خانهای بسازد، یا از آهن و فولاد، اتومبیل یا کارخانهای اختراع کند. - از سویی دیگر خلقت و آفرینش خداوند، نامحدود است و او آفریدگار همه چیز است اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ (سوره رعد آیه 16) در حالی انسان موجودات بسیار محدودی را میتواند ابداع کند، و گاه توأم با انواع ضعفها و نقصها است که در جریان عمل باید آنها را تکمیل کند، اما خلق و ابداع پروردگار خالی از هر گونه عیب و نقص است. - از سوی سوم در آنجا که انسان توانایی بر این امر پیدا میکند، آن نیز به اذن و فرمان خدا است که بی اذن او در عالم حتی برگی بر درختی نمیجنبد چنان که در باره حضرت مسیح ع در سوره مائده آیه 110 میخوانیم وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ بِإِذْنِی: در آن هنگام که تو از گل، صورتی همچون صورت پرنده به اذن من خلق میکردی . تفسیر نمونه، ج14، ص: 210 (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 1/100111296)
منظور از احسن الخالقین چیست؟
این مطلب در آیه 14 سوره المؤمنون آمده است و توجه شما را به توضیحی در باره این آیه جلب می نماییم :
وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِینٍ (12) ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فِی قَرارٍ مَکِینٍ (13) ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ (14)
بزرگ و پر برکت است خدایی که بهترین خلق کنندگان است (فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِینَ).
یعنی آفرین بر این قدرتنمایی بی نظیر که در ظلمتکده رحم این چنین تصویربدیعی با اینهمه عجائب و شگفتیها بر قطره آبی نقش میزند.
آفرین بر آن علم و حکمتی که اینهمه استعداد و لیاقت و شایستگی را در چنین موجود ناچیزی ایجاد میکند، آفرین بر او و بر خلقت بی نظیرش.
تعبیر به أَحْسَنُ الْخالِقِینَ (بهترین آفرینندگان) این سؤال را به وجود میآورد که مگر غیر از خدا آفریدگار دیگری وجود دارد؟! بعضی از مفسران توجیهات گوناگونی برای آیه کردهاند، در حالی که نیازی به این توجیهات نیست، و کلمه خلق به معنی اندازهگیری و صنعت در باره غیر خداوند نیز صادق است، ولی البته خلق خدا با خلق غیر او از جهات گوناگونی متفاوت است:
- خداوند ماده و صورت اشیاء را میآفریند، در حالی که اگر انسان بخواهد چیزی ایجاد کند تنها میتواند با استفاده از مواد موجود این جهان صورت تازهای به آن ببخشد مثلا از مصالح ساختمانی خانهای بسازد، یا از آهن و فولاد، اتومبیل یا کارخانهای اختراع کند.
- از سویی دیگر خلقت و آفرینش خداوند، نامحدود است و او آفریدگار همه چیز است اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ (سوره رعد آیه 16) در حالی انسان موجودات بسیار محدودی را میتواند ابداع کند، و گاه توأم با انواع ضعفها و نقصها است که در جریان عمل باید آنها را تکمیل کند، اما خلق و ابداع پروردگار خالی از هر گونه عیب و نقص است.
- از سوی سوم در آنجا که انسان توانایی بر این امر پیدا میکند، آن نیز به اذن
و فرمان خدا است که بی اذن او در عالم حتی برگی بر درختی نمیجنبد چنان که در باره حضرت مسیح ع در سوره مائده آیه 110 میخوانیم وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ بِإِذْنِی: در آن هنگام که تو از گل، صورتی همچون صورت پرنده به اذن من خلق میکردی .
تفسیر نمونه، ج14، ص: 210 (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 1/100111296)
- [سایر] خداوند می فرماید: « فَتَبارَکَ اللهُ اَحْسَنُ الْخالِقینَ » مگر غیر از خداوند خالق دیگری هم وجود دارد که می فرماید: « اَحْسَنُ الْخالِقینَ » ؟!
- [سایر] چرا زمانی که خداوند انسان را آفرید به خود تبریک گفت: (فتبارک الله احسن الخالقین)؟
- [سایر] سلام علیکم چرا خداوند تبارک و تعالی در قرآن میفرماید : فتبارک الله احسن الخالقین ؟ مگر ما بیش از یک خالق داریم؟ ممنون سال نو مبارک
- [آیت الله بهجت] 2) عدم اقدام اداره اوقاف یا متولی یا هردو برای تبدیل به احسن، موجب بطلان معامله می شود یا نه یا این که صحّت معامله منوط به انجام تبدیل به احسن است ولو این که از اوّل با قصد تبدیل به احسن معامله صورت گرفته، ولی بعدا تبدیل به احسن صورت نگرفته است؟
- [سایر] آفرینش نظام احسن یعنی چه؟
- [سایر] باسمه تعالی با سلام و عرص خسته نباشید. در سوره اعراف آیه صد و چهل و پنج اشاره شده که ای موسی قوم خود را دستور که نیکوتر (یا نیکوترین) مطالب الواح (شاید تورات) را اخذ کنند. الف) منظور از مطلب احسن چیست ؟ مگر مطلبی بر مطلب دیگر احسن است ؟ مگر کلش از یک نور هدایت الهی نیامده است ؟ آیا این همان موضوعی که میگویند ما باید از کتب پیامبران قبلی احسن آنرا انتخاب کنیم و از قرآن کلش را ؟ ب) منظور از این الواح چیست ؟ اگر تورات است چرا اشاره به خود اسم تورات نشده و حتی در آیه صدو پنجاه آن نیز دوباره اشاره بر الواح شده است. دلیل تاکید بر این الواح بجای تورات چیست ؟ با تشکر
- [سایر] چرا نظام هستی احسن است و اکمل نیست؟
- [سایر] با اینکه خداوند انسان را در «احسن تقویم» آفرید؛ چرا او را پستتر از حیوانات بلکه بدتر میداند؟
- [سایر] با اینکه خداوند انسان را در احسن تقویم آفرید؛ چرا او را پستتر از حیوانات بلکه بدتر میداند؟
- [سایر] رسول اکرم(ص) در سخن خود به ابوقتاده در تفسیر آیه «اَیُّکُمْ اَحْسَنُ عَمَلًا» [ملک/2] چه فرمودند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در یک زمین جو و گندم و چیزی مثل برنج و لوبیا که زکات آن واجب نیست بکارد چنان چه بر حسب معمول استفاده از هر دو جنس در موقع کشت منظور باشد مخارج به نسبت مداخل تقسیم می شود و اگر فایده یکی از آنها به قدری کم باشد که در موقع کشت منظور نباشد مخارج از چیزی محسوب می شود که منظور باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است به منظور پرهیز از حرام در ظرف دیگری بریزند این استعمال جایز است، ولی اگر به این منظور نباشد حرام است، اما به هر حال خوردن آن غذا از ظرف دوم که طلا و نقره نیست، اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن مرد به زنی که می خواهد با او ازدواج کند به منظور آگاه شدن از حسن و عیب او جایز است حتی اگر با یک بار نگاه کردن این منظور حاصل نشود می تواند چند بار در چند مجلس نگاه کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چند چیز است که سفر را قطع می کند و باید نماز را تمام خواند: اول رسیدن به (وطن) منظور از وطن چیست منظور از وطن محلی است که انسان آن را برای اقامت و زندگی خود انتخاب کرده، خواه در آنجا متولد شده باشد یا نه و خواه وطن پدر و مادرش باشد یا خودش آنجا را انتخاب کرده است.
- [آیت الله مظاهری] تزریق خون انسانی به انسان دیگر جایز است، خواه خون مسلمان باشد یا کافر، مرد باشد یا زن، و خرید و فروش خون برای این منظور مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] منظور از عرق جنب از حرام عرقی است که در آن حال یا بعد از آن، پیش از آن که غسل کند از بدن او بیرون می آید.
- [آیت الله مظاهری] منظور از شراب هر مایع مست کنندهای است نظیر عرق و آبجو و مانند اینها و نوشیدن آن حتّی یک قطره و کمتر از آن نیز حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نگاه کردن به زن نامحرم برای شناختن او به منظور شهادت دادن در دادگاه و امور مهم و لازمی از این قبیل جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] منظور از شراب هر مایع مست کننده ای است و آبجو نیز جزء مشروبات الکلی است، حتی نوشیدن یک قطره شراب و کمتر از آن نیز حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن و نوشیدن از ظرف (طلا) و (نقره) و استعمال آنها حرام است، بلکه استفاده از آنها برای زینت اتاق و یا هر منظور دیگر نیز جایز نیست (بنابراحتیاط واجب).