مفاسد صدای خوش زن چیست؟
انسان ها در نهاد خویش به صدای خوش میل دارند و گوش دادن آن نیز موجب تلطیف روح انسان می شود. اما گاهی همین نعمت خدادادی مفاسدی را به همراه دارد. بدیهی است که در چنین مواردی خواندن یا گوش دادن آن نه تنها مطلوب نیست بلکه حرمت هم خواهد داشت. صدای زیبای زنان، برای مردان انگیزش شهوانی داشته و مفاسدی را به دنبال خواهد داشت. بدیهی است که در چنین موردی برای جلوگیری از مفاسد و در واقع جلوگیری از سوء استفاده از این نعمت در اسلام، محدودیت هایی وضع شده است. پس این محدودیت ها نه تنها خلاف عقل نیست بلکه کاملاً مطابق عقل است؛ زیرا از نعمت داده شده، استفاده صحیح نمی شود و در جهت خلاف حکمت از آن بهره گرفته می شود. شایان توجه است که در حرمت موسیقی، ترانه های غنایی و طرب انگیز و لهوی، میان زن و مرد تفاوتی نیست. آهنگ بیان کلمات نیز مهم است لذا اگر قرآن را نیز به شکل غنا و طرب انگیز بخوانند حرام است. البته صدای مردان با زنان تفاوت دارد، صدای مردان به طور مشخص از صدای زنان بم تر است و صدای زنان مهیّج است. مردان از سه سطح تقابلی، زیر و بمی آهنگی برخوردارند، در حالی که زنان دارای چهار سطح اند و این خود سبب می شود که به راحتی احساسات و عواطف گوناگون را ابراز و دیگران را تحت تأثیر قرار دهند. سید هادی حسینی، فصلنامه کتاب نقد، ش 17، ص 168. از آنجا که آستانه دید و شنوایی مردان به جنس مخالف حسّاس است؛ از این رو محدودیت های شدیدتری در خواندن و حتی صحبت کردن برای زنان قرار داده شده است. قرآن کریم، برای همسران پیامبر توصیه می کند که جدی و خشک و معمولی سخن گویند و با تعابیر تحریک آمیز که گاه کشش خاصی دارد صحبت نکنند، مبادا که افراد، مریض القلب به فکر شهوت بیفتند: (یا نِساءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلاً مَعْرُوفاً)؛ احزاب (33)، آیه 32.؛ (ای همسران پیامبر، شما مانند هیچ یک از زنان (-(دیگر)-) نیستند، اگر سر پروا دارید، پس به ناز سخن مگویید تا آنکه در دلش بیماری است طمع ورزد، و گفتاری شایسته گویید). از این آیه پیداست، اسلام در مسایل مربوط به عفّت عمومی سخت گیر و موشکاف است محدودیت هایی که در این باب هست برای حفظ سلامتی روحی و معنوی زن است که مستلزم سلامت مرد و در نتیجه سلامت همه جامعه می باشد و مراعات نکردن این حدود، نه تنها سلامت معنوی زن؛ بلکه، سلامت معنوی همه جامعه را تهدید می کند. از نکات یاد شده، معلوم می شود. حتّی بر فرض اینکه معلومات و تحقیقات ما درباره موسیقی به حدّی رسید که اثبات کردیم موسیقی بر دو نوع مشروع و غیرمشروع (لهوی) تقسیم می گردد، باز هم باید در حرکت انسان در مرز این دو نوع احتیاط کنیم، زیرا جاذبیت موسیقی - به ویژه همراه با صدای زن - همواره رو به سوی منطقه ممنوعه می باشد. محمدتقی جعفری، موسیقی از دیدگاه فلسفی و روانی، مؤسسه علامه جعفری و انتشارات تهذیب، چاپ اول، 1380، ص 151.
عنوان سوال:

مفاسد صدای خوش زن چیست؟


پاسخ:

انسان ها در نهاد خویش به صدای خوش میل دارند و گوش دادن آن نیز موجب تلطیف روح انسان می شود. اما گاهی همین نعمت خدادادی مفاسدی را به همراه دارد. بدیهی است که در چنین مواردی خواندن یا گوش دادن آن نه تنها مطلوب نیست بلکه حرمت هم خواهد داشت. صدای زیبای زنان، برای مردان انگیزش شهوانی داشته و مفاسدی را به دنبال خواهد داشت. بدیهی است که در چنین موردی برای جلوگیری از مفاسد و در واقع جلوگیری از سوء استفاده از این نعمت در اسلام، محدودیت هایی وضع شده است. پس این محدودیت ها نه تنها خلاف عقل نیست بلکه کاملاً مطابق عقل است؛ زیرا از نعمت داده شده، استفاده صحیح نمی شود و در جهت خلاف حکمت از آن بهره گرفته می شود. شایان توجه است که در حرمت موسیقی، ترانه های غنایی و طرب انگیز و لهوی، میان زن و مرد تفاوتی نیست. آهنگ بیان کلمات نیز مهم است لذا اگر قرآن را نیز به شکل غنا و طرب انگیز بخوانند حرام است. البته صدای مردان با زنان تفاوت دارد، صدای مردان به طور مشخص از صدای زنان بم تر است و صدای زنان مهیّج است. مردان از سه سطح تقابلی، زیر و بمی آهنگی برخوردارند، در حالی که زنان دارای چهار سطح اند و این خود سبب می شود که به راحتی احساسات و عواطف گوناگون را ابراز و دیگران را تحت تأثیر قرار دهند. سید هادی حسینی، فصلنامه کتاب نقد، ش 17، ص 168. از آنجا که آستانه دید و شنوایی مردان به جنس مخالف حسّاس است؛ از این رو محدودیت های شدیدتری در خواندن و حتی صحبت کردن برای زنان قرار داده شده است. قرآن کریم، برای همسران پیامبر توصیه می کند که جدی و خشک و معمولی سخن گویند و با تعابیر تحریک آمیز که گاه کشش خاصی دارد صحبت نکنند، مبادا که افراد، مریض القلب به فکر شهوت بیفتند: (یا نِساءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلاً مَعْرُوفاً)؛ احزاب (33)، آیه 32.؛ (ای همسران پیامبر، شما مانند هیچ یک از زنان (-(دیگر)-) نیستند، اگر سر پروا دارید، پس به ناز سخن مگویید تا آنکه در دلش بیماری است طمع ورزد، و گفتاری شایسته گویید). از این آیه پیداست، اسلام در مسایل مربوط به عفّت عمومی سخت گیر و موشکاف است محدودیت هایی که در این باب هست برای حفظ سلامتی روحی و معنوی زن است که مستلزم سلامت مرد و در نتیجه سلامت همه جامعه می باشد و مراعات نکردن این حدود، نه تنها سلامت معنوی زن؛ بلکه، سلامت معنوی همه جامعه را تهدید می کند. از نکات یاد شده، معلوم می شود. حتّی بر فرض اینکه معلومات و تحقیقات ما درباره موسیقی به حدّی رسید که اثبات کردیم موسیقی بر دو نوع مشروع و غیرمشروع (لهوی) تقسیم می گردد، باز هم باید در حرکت انسان در مرز این دو نوع احتیاط کنیم، زیرا جاذبیت موسیقی - به ویژه همراه با صدای زن - همواره رو به سوی منطقه ممنوعه می باشد. محمدتقی جعفری، موسیقی از دیدگاه فلسفی و روانی، مؤسسه علامه جعفری و انتشارات تهذیب، چاپ اول، 1380، ص 151.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین