http://www.ahlebayt.porsemani.ir

آیا به نظر شما درست است که بعد از گذشت 1400 سال از صدر اسلام و در شرایط کنونی همچنان ما به خلفای سه گانه ناسزا بگوییم؟
آیا به نظر شما درست است که بعد از گذشت 1400 سال از صدر اسلام و در شرایط کنونی همچنان ما به خلفای سه گانه ناسزا بگوییم؟ پاسخ: در پاسخ به این پرسش توجه به نکات ذیل ضروری است: 1-فحش و ناسزا به هیچ وجه در فرهنگ ائمه اطهار جایی ندارد و آن بزرگواران به شدت با اینگونه اعمال و رفتار زشت مقابله کرده اند. 2-آنچه که در روایات هم وارد شده مسئله لعن کردن است که با فحش و ناسزا کاملا متفاوت است، لعن به معنای دور بودن از رحمت الهی است.(قاموس قرآن، ج 6، ص‌60. )این واژه، بارها در قرآن آمده است و کفار، مشرکان، منافقان، تحریف کنندگان حق و جهنمیان، از جمله لعن شدگان بوده‌اند. عمل لعنت هم به خداوند متعال و هم به فرشتگان و هم به انبیاء و هم به مردم نسبت داده شده است. برای نمونه، می‌توانید به بقره (2)، آیات 88، 89، 159 و 161؛ آل عمران (3 )، آیه 87؛ نساء (4)، آیات 46، 47، 51، 94 و 118؛ مائده (5)، آیات 13، 60، 64 و 78؛ اعراف (7)، آیات 138 و 144 و... اشاره کرد. یکی از آیاتی که در آن به لعن دشمنان الهی تصریح شده است، این آیه است: (إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِیناً)احزاب (33)، آیه 57. (کسانی که خدا و رسولش را اذیت کنند، خدا در دنیا و آخرت، آنها را نفرین می‌کند و عذابی با ذلت، آنها را در می‌یابد). تفسیر این آیه، می‌تواند پاسخی به علت لعن برخی اصحاب باشد. برای روشن شدن موضوع، به نکات زیر توجه کنید: 1. در این آیه، اذیت و آزار پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)، در دایره لعن قرار گرفته است؛ یعنی هر کاری که موجب آزار پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) شود، همچون شرک، الحاد، تهمت‌های ناروا، مخالفت با دستورات وی، ایجاد مزاحمت برای وی و همچنین اذیت اهل بیت او، از مصادیق اذیت - در این آیه - می‌باشند(المیزان، ج 17، ص‌421 و 422.) و کننده و فاعل آن، مشمول نفرین الهی و عذاب است و ما به پیروی از حضرت حق، موظفیم چنین کسانی را لعن کنیم. در این باره، به برخی روایات، از منابع اهل سنت، می‌توان اشاره کرد: الف) پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) در اواخر عمر، پس از اعزام سپاه اسامه برای نبرد با رومیان‌و تخلف برخی از اصحاب، فرمود: (لعن اللَّه من تخلف عن جیش اسامه؛ نفرین خدابر کسی که از لشکر اسامه سر پیچی کند).(شهرستانی، الملل و النحل، ج 1، ص‌29. ) بدون شک، این لعن، همه کسانی راکه از دستور پیامبر تخلف کردند و با سپاه مذکور به جبهه اعزام نشدند، شامل می‌شود. ب) پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) اذیت امام علی(علیه السلام) را مساوی با اذیت خود می‌دانست. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) خطاب به عمرو بن شاس الاسلمی فرمود: (یا عمرو اما و اللَّه لقد آذیتنی. فقلت: اعوذ باللَّه ان اوذیک یا رسول اللَّه. قال: بلی من آذی علیاً فقد آذانی؛عمرو! به خدا قسم! مرا آزردی. عمرو می‌گوید: عرض کردم: ای پیامبر خدا! به خدا پناه می‌برم از این‌که شما را بیازارم. پیامبر فرمود: بله، آن‌که علی را بیازارد، همانا مرا آزرده است).( مسند احمد، ج 3، ص 483؛ المستدرک علی الصحیحین، ج 3، ص‌422) ج) پیامبر، آزار فاطمه(علیه السلام) را آزار خود می‌دانست و می‌فرمود: (اما فاطمهَ بضعة منّی یوذینی ما آذاها؛ فاطمه، پاره تن من است؛ آن‌که او را آزرده کند، مرا آزرده است).(مسند احمد، ج 4، ص 5؛ صحیح مسلم، ج 7، ص 141؛ سنن ترمذی، ج 5، ص 360؛ المستدرک علی الصحیحین، ج 3، ص 159.) د) پیامبر(صلی الله علیه وآله)، آزار حسن و حسین(علیه السلام) را نیز اذیت خود می‌شمرد. انس بن مالک می‌خواست امام حسن(علیه السلام) را در حالی که کودک بود و بر سینه پیامبر نشسته بود، از وی جدا کند؛ پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) فرمود: (ویحک یا انس دع ابنی و ثمرهَ فوادی فانه من آذی هذا فقد آذانی و من آذانی فقد آذی اللَّه‌(مجمع الزوائد، ج 1، ص 284. )وای بر تو ای انس! پسرم و میوه دلم را آزاد بگذار؛ هر کس او را آزار دهد، مرا آزرده و هر کس مرا آزار نماید، خدا را آزرده است). 2. اصحاب پیامبر(صلی الله علیه وآله)، یکدیگر را لعن می‌کردند؛ چنان‌که عمار، عثمان راسبّ کرد.(سیر اعلام النبلاء، ج 1، ص 425.) 3. لعن برخی اصحاب، از ویژگی‌های شیعه نیست؛ بلکه اهل سنت نیز برخی از اصحاب را لعن می‌کنند؛ آنان، قاتلان عثمان را نفرین می‌کنند ابن حزم درباره اصحابی که به قتل عثمان مبادرت کردند، می‌گوید: (لعن اللّه من قتله‌(الفِصَل، ج 3، ص 74 و 77) لعن خداوند بر قاتلان او باد). مسلم نیشابوری در کتاب خود، بابی را با عنوان (افرادی که پیامبر آنان را لعن و نفرین کرده)، ذکر کرده است.(صحیح مسلم، ج 5، کتاب البرو الصلة، باب 25، ح 88 - 97.) 4. همانطور که ذکر کردیم اسلام، اگرچه لعن و نفرین را به طور هنجارمند در مواردی تجویز کرده است امّا از سب و دشنام، نهی کرده است و تفاوت این دو نیز روشن است؛ خداوند می‌فرماید: (وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ)؛انعام (6)، آیه 108 (و شما مؤمنان بر آنان که غیر خدا را می‌خوانند، دشنام ندهید؛ تا مبادا آنها هم از روی دشمنی و جهالت؛ خدا را دشنام دهند).
عنوان سوال:

آیا به نظر شما درست است که بعد از گذشت 1400 سال از صدر اسلام و در شرایط کنونی همچنان ما به خلفای سه گانه ناسزا بگوییم؟


پاسخ:

آیا به نظر شما درست است که بعد از گذشت 1400 سال از صدر اسلام و در شرایط کنونی همچنان ما به خلفای سه گانه ناسزا بگوییم؟
پاسخ: در پاسخ به این پرسش توجه به نکات ذیل ضروری است:
1-فحش و ناسزا به هیچ وجه در فرهنگ ائمه اطهار جایی ندارد و آن بزرگواران به شدت با اینگونه اعمال و رفتار زشت مقابله کرده اند.
2-آنچه که در روایات هم وارد شده مسئله لعن کردن است که با فحش و ناسزا کاملا متفاوت است، لعن به معنای دور بودن از رحمت الهی است.(قاموس قرآن، ج 6، ص‌60. )این واژه، بارها در قرآن آمده است و کفار، مشرکان، منافقان، تحریف کنندگان حق و جهنمیان، از جمله لعن شدگان بوده‌اند. عمل لعنت هم به خداوند متعال و هم به فرشتگان و هم به انبیاء و هم به مردم نسبت داده شده است. برای نمونه، می‌توانید به بقره (2)، آیات 88، 89، 159 و 161؛ آل عمران (3 )، آیه 87؛ نساء (4)، آیات 46، 47، 51، 94 و 118؛ مائده (5)، آیات 13، 60، 64 و 78؛ اعراف (7)، آیات 138 و 144 و... اشاره کرد. یکی از آیاتی که در آن به لعن دشمنان الهی تصریح شده است، این آیه است: (إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِیناً)احزاب (33)، آیه 57. (کسانی که خدا و رسولش را اذیت کنند، خدا در دنیا و آخرت، آنها را نفرین می‌کند و عذابی با ذلت، آنها را در می‌یابد).
تفسیر این آیه، می‌تواند پاسخی به علت لعن برخی اصحاب باشد. برای روشن شدن موضوع، به نکات زیر توجه کنید:
1. در این آیه، اذیت و آزار پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)، در دایره لعن قرار گرفته است؛ یعنی هر کاری که موجب آزار پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) شود، همچون شرک، الحاد، تهمت‌های ناروا، مخالفت با دستورات وی، ایجاد مزاحمت برای وی و همچنین اذیت اهل بیت او، از مصادیق اذیت - در این آیه - می‌باشند(المیزان، ج 17، ص‌421 و 422.) و کننده و فاعل آن، مشمول نفرین الهی و عذاب است و ما به پیروی از حضرت حق، موظفیم چنین کسانی را لعن کنیم. در این باره، به برخی روایات، از منابع اهل سنت، می‌توان اشاره کرد:
الف) پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) در اواخر عمر، پس از اعزام سپاه اسامه برای نبرد با رومیان‌و تخلف برخی از اصحاب، فرمود: (لعن اللَّه من تخلف عن جیش اسامه؛ نفرین خدابر کسی که از لشکر اسامه سر پیچی کند).(شهرستانی، الملل و النحل، ج 1، ص‌29. ) بدون شک، این لعن، همه کسانی راکه از دستور پیامبر تخلف کردند و با سپاه مذکور به جبهه اعزام نشدند، شامل می‌شود.
ب) پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) اذیت امام علی(علیه السلام) را مساوی با اذیت خود می‌دانست. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) خطاب به عمرو بن شاس الاسلمی فرمود: (یا عمرو اما و اللَّه لقد آذیتنی. فقلت: اعوذ باللَّه ان اوذیک یا رسول اللَّه. قال: بلی من آذی علیاً فقد آذانی؛عمرو! به خدا قسم! مرا آزردی. عمرو می‌گوید: عرض کردم: ای پیامبر خدا! به خدا پناه می‌برم از این‌که شما را بیازارم. پیامبر فرمود: بله، آن‌که علی را بیازارد، همانا مرا آزرده است).( مسند احمد، ج 3، ص 483؛ المستدرک علی الصحیحین، ج 3، ص‌422)
ج) پیامبر، آزار فاطمه(علیه السلام) را آزار خود می‌دانست و می‌فرمود: (اما فاطمهَ بضعة منّی یوذینی ما آذاها؛ فاطمه، پاره تن من است؛ آن‌که او را آزرده کند، مرا آزرده است).(مسند احمد، ج 4، ص 5؛ صحیح مسلم، ج 7، ص 141؛ سنن ترمذی، ج 5، ص 360؛ المستدرک علی الصحیحین، ج 3، ص 159.)
د) پیامبر(صلی الله علیه وآله)، آزار حسن و حسین(علیه السلام) را نیز اذیت خود می‌شمرد. انس بن مالک می‌خواست امام حسن(علیه السلام) را در حالی که کودک بود و بر سینه پیامبر نشسته بود، از وی جدا کند؛ پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) فرمود: (ویحک یا انس دع ابنی و ثمرهَ فوادی فانه من آذی هذا فقد آذانی و من آذانی فقد آذی اللَّه‌(مجمع الزوائد، ج 1، ص 284. )وای بر تو ای انس! پسرم و میوه دلم را آزاد بگذار؛ هر کس او را آزار دهد، مرا آزرده و هر کس مرا آزار نماید، خدا را آزرده است).
2. اصحاب پیامبر(صلی الله علیه وآله)، یکدیگر را لعن می‌کردند؛ چنان‌که عمار، عثمان راسبّ کرد.(سیر اعلام النبلاء، ج 1، ص 425.)
3. لعن برخی اصحاب، از ویژگی‌های شیعه نیست؛ بلکه اهل سنت نیز برخی از اصحاب را لعن می‌کنند؛ آنان، قاتلان عثمان را نفرین می‌کنند ابن حزم درباره اصحابی که به قتل عثمان مبادرت کردند، می‌گوید: (لعن اللّه من قتله‌(الفِصَل، ج 3، ص 74 و 77) لعن خداوند بر قاتلان او باد).
مسلم نیشابوری در کتاب خود، بابی را با عنوان (افرادی که پیامبر آنان را لعن و نفرین کرده)، ذکر کرده است.(صحیح مسلم، ج 5، کتاب البرو الصلة، باب 25، ح 88 - 97.)
4. همانطور که ذکر کردیم اسلام، اگرچه لعن و نفرین را به طور هنجارمند در مواردی تجویز کرده است امّا از سب و دشنام، نهی کرده است و تفاوت این دو نیز روشن است؛ خداوند می‌فرماید:
(وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ)؛انعام (6)، آیه 108 (و شما مؤمنان بر آنان که غیر خدا را می‌خوانند، دشنام ندهید؛ تا مبادا آنها هم از روی دشمنی و جهالت؛ خدا را دشنام دهند).





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین