پس از آن که امام زمان ظهور کرد چه اتفاقاتی می افتد؟

پس از آن که امام زمان ظهور کرد چه اتفاقاتی می افتد؟

پس از آن که امام زمان ظهور کرد چه اتفاقاتی می افتد؟

اتفاقاتی که در دوره ظهور امام مهدی(عج) می‌افتد، بسیار است. با بهره مندی از روایات اهل بیت(ع) تنها به بیان چند رخداد مهم اشاره می‌کنیم:
1- اعلان ظهور: اولین حادثه‌ای که بعد از ظهور امام زمان(ع) شکل می‌گیرد، اعلام ظهور امام زمان(ع) است. ظهور حضرت به وسیله منادی آسمانی اعلام می‌گردد، آن گاه حضرت در حالی که به کعبه تکیه داده است، با دعوت به حق، ظهور خود را اعلام می‌دارد.(1) دعوت حضرت هم به منظور اعلام ظهور حضرت است و هم به منظور فراخوان عمومی جهت پذیرش حکومت جهانی صورت می‌گیرد. امام علی(ع) فرمود: (هنگامی که منادی از آسمان ندا می‌دهد: حق از آنِ آل محمد است و اگر طالب هدایت و سعادت هستید، به دامان آل محمد چنگ زنید، حضرت مهدی(عج) ظهور می‌کند)(2)
2- رجعت و بازگشت برخی از مؤمنان صالح و پیامبران الهی مانند حضرت عیسی(ع) که در رکاب حضرت مهدی(عج) خواهند بود و در قیام و مبارزه او با ستمگران شرکت دارند.
3- مبارزات امام زمان(عج): یکی از حوادث مهم که بعد از ظهور امام زمان(ع) به وجود می‌آید، مبارزه امام با دشمنان و مخالفان ظهور است. برخی از افراد و گروه‌ها حکومت عدالت گستر امام زمان(ع) را بر نمی‌تابند و با حضرت به جنگ می‌پردازند. مخالفان امام را افراد و گروه‌های مختلف تشکیل می‌دهند(3) و سیاست امام در برابر آن‌ها متفاوت است.
امام زمان(ع) نخست همگان را به دین و صلح فرا می‌خواند و با مدارا با آن‌ها رفتار می‌نماید.
امّا دشمنان دعوت امام را نادیده می‌گیرند و به جنگ با امام می‌پردازند. امام با بهره‌گیری از همه قدرت و امکانات، با دشمنان برخورد می‌کند، و جنگ سختی به وقوع می‌پیوندد.(4) از جمله جنگ امام زمان(عج) با دجال(5) و سفیانی.(6)
4- پیروزی امام زمان(عج): در این درگیری‌ها سرانجام حضرت پیروز می‌شود. در برخی روایات از پیروزی امام بر شرق و غرب،(7)، جنوب و قبله(8) گزارش شده است.
امام باقر(ع) فرمود: (حضرت قائم از ما است و فرمانروایی حضرت شرق و غرب را فرا می‌گیرد).(9) از پیامبر اسلام(ص) گزارش شده است که حضرت مهدی(عج) لشکریانش را به سراسر زمین گسیل می‌دارد.(10)
5- تشکیل حکومت جهانی و برچیده شدن مرزهای جغرافیایی:
امام مهدی(عج) حکومت جهانی تشکیل می‌دهد و مرزهای جغرافیایی را بر می‌چیند. این حکومت همان حکومت آرمانی موعود است که از آن در روایات گاهی به مدینه )فاضله( سخن گفته شده است.(11) گاهی به جامعه مطلوب و گاهی به (دولت کریمه) یاد شده است.
حکومت جهانی امام زمان(ع) از مؤلّفه‌ها و شاخصه هایی برخوردار است که تحقق هر کدام از آن‌ها می‌تواند یکی از حوادث بعد از ظهور امام زمان(ع) محسوب شوند، از جمله:
أ) گسترش عدالت:
یکی از ویژگی‌های حکومت امام زمان(ع) عدالت است. عدالت عنصر گم شده‌ای است که همگان دنبال آن هستند. این گمشده در حکومت امام زمان تحقق پیدا می‌کند.
پیامبر اسلام فرمود: (یملاء الأرض قسطاً و عدلاً بعد ما ملئتْ ظلماً و جوراً)؛(12) امام زمان(ع) حکومت را به گونه‌ای سازماندهی می‌کند که دیگر واژه ستم از ذهن‌ها رخت بر می‌بندد و کسی به دیگری ظلم نمی‌کند؛
ب) گزینش کارگزاران شایسته:
طبیعی است که حکومت آرمانی امام زمان(ع) که رهبری آن را امام مصلح و پارسا بر عهده دارد، کارگزاران آن نیز از صالحان و پارسایان خواهند بود، از این رو در روایات آمده است که دولت امام زمان(ع) را برخی از پیامبران و جانشینان آنان و صالحان و از اصحاب پیامبر اسلام(ص) تشکیل می‌دهند. حضرت عیسی(ع) به امام زمان(ع) می‌گوید: )من به عنوان وزیر فرستاده شده‌ام؛ نه امیر و فرمانروا.(13)
6- رشد آگاهی و دانش: یکی از حوادث بسیار مهم رشد دانش و صنعت در عصر امام زمان(ع) است. دوره ظهور دوران گسترش علم و دانایی است و مدینه فاضله اسلامی (مدینة العلم) است. با آمدن آن منجی همان گونه که ظلم جای خود را به عدل و داد می‌دهد، دانایی و فرزانگی جایگزین جهل و نادانی می‌شود و جهان از نور عقل و دانش آکنده می‌گردد.(14)
7- رشد عقل و خرد ورزی: در این دوره بشر به حاکمیت عقلانیت نایل می‌گردد.
در روایات آمده است که در عصر ظهور حضرت مهدی(عج) برکات خداوندی به بشر ارزانی داشته و دست رحمت ایزدی بر عقل‌های مردم کشیده می‌شود و مردم از نظر عقل و بصیرت در وضع بی مانندی قرار می‌گیرند.(15)
8- رفاه اقتصادی و معیشتی: به فرموده پیامبر اسلام(ص) در دوره حضور حضرت مهدی(عج) مردم به نعمت هایی نایل می‌گردند که در هیچ زمانی سابقه ندارد. برای همگان برکات الهی از آسمان نازل می‌شود و زمین چیزی از روییدنی‌های خود را پنهان نمی‌کند.(16)
سطح رفاه زندگی در این دوره به حدّی است که طبق روایات رسیده از امام صادق(ع) در این دوره فقیری یافت نمی‌شود تا مردم زکات اموالشان را به او بدهند.(17)
9- برقراری امنیت اجتماعی: در این دوره امنیت اجتماعی به نحو کامل برقرار می‌گردد. به گونه‌ای که اگر زنی به تنهایی بخواهد از عراق به شام مسافرت نماید، در مورد امنیتش هیچ ترس و دلهره‌ای ندارد.(18)
10- رشد تربیتی و شکوفایی فرهنگی و اخلاقی: در این دوره افراد به رشد تربیتی و اخلاقی و جامعه به بالاترین درجه تعالی و شکوفایی نایل می‌گردند. امام علی(ع) فرمود: (چون قائم ما قیام کند، کینه‌ها از دل‌ها زدوده می‌شود).(19) امام باقر(ع) فرمود: (هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند قوای فکری مردم را تعالی می‌بخشد و اخلاق آنان را به کمال می‌رساند).(20)
در روایتی دیگر از آن حضرت نقل شده است که (در دوره ظهور، دوستی و یگانگی بین مؤمنان در نهایت خود قرار می‌گیرد، به گونه‌ای که هر کس نیازمند باشد، بدون هیچ ممانعتی از جیب دیگری پول بر می‌دارد (و دیگری هم از این کار راضی است).(21)
برای اطلاع بیشتر در این مورد به کتاب عصر زندگی و چگونگی آینده انسان و اسلام، پژوهشی در انقلاب جهانی حضرت مهدی(عج)، تألیف محمد حکیمی مراجعه نمایید.
در مورد بعد از ظهور حضرت مهدی(عج)؛ یعنی مدتی که حضرت مهدی (عج) حکومت می‌کند، نیز بعد از آن دوره تا برپایی قیامت، نمی‌توان پاسخ قاطع و روشنی از روایات به دست آورد، چرا که در لابلای روایات مدت حکومت حضرت مهدی(عج) نوزده سال و چند ماه،(22) هفتاد سال،(23) سیصد و نه سال،(24) آمده است.
در روایتی ذکر شده که بعد از حضرت مهدی(عج) فردی از اهل بیت سیصد و نه سال حکومت خواهد کرد.(25) و بعد قیامت برپا خواهد شد، یا یکایک امامان(ع) رجعت و حکومت می‌کنند و سپس قیامت بر پا خواهد شد(26) و...
برخی از پژوهشگران اسلامی بیان داشته‌اند: در مورد مدت حکومت حضرت مهدی(عج) اگر چه برخی روایات حد معیّنی را بیان کرده‌اند و دوران حکومت حضرت را به هفت یا نه سال محدود نموده‌اند، لیکن این گونه روایات در منابع اهل سنّت ذکر شده، امّا عده‌ای بدون تحقیق این گونه روایات را در کتاب‌های شیعی وارد نموده‌اند. هیچ روایت صحیح السندی از امامان(ع) نرسیده است که دوران حکومت حضرت مهدی(عج) را محدود کرده باشد. این گونه روایات علاوه بر ضعف سند، با روح آیات و محتوای روایات متواتری (که وعده داده‌اند با ظهور و قیامت حضرت، زحمات انبیا به ثمر می‌رسد: و جهان پر از عدل می‌گردد) منافات دارد.(27)
مقام معظم رهبری در این باره می‌فرماید: (بعضی خیال می‌کنند دوران ظهور حضرت بقیة اللَّه آخر دنیا است. من عرض می‌کنم دوران ظهور بقیة اللَّه(ع) اوّل دنیا است. اوّل شروع حرکت انسان در صراط مستقیم است، با مانع کمتر یا بدون مانع، با سرعت بیشتر، با فراهم بودن همه امکانات برای این حرکت. اگر صراط مستقیم الهی را مثل یک جاده وسیع، مستقیم و همواری فرض کنیم، همه انبیا در این چند هزار سال گذشته آمده‌اند تا بشر را از کوره راه‌ها به این جاده برسانند. وقتی به این جاده رسید، مسیر تندتر، عمومی‌تر، موفق‌تر، بی ضایعات یا کم ضایعات‌تر خواهد بود.
دوره ظهور، دوره‌ای است که بشریت می‌تواند نفس راحتی بکشد. می‌تواند راه خدا را طی کند. می‌تواند از همه استعدادهای موجود در عالم طبیعت و در وجود انسان به شکل بهینه استفاده کند).(28)
روایات تعیین کننده دوران حکومت امام زمان(ع) با دسته‌ای دیگر از روایات که با روح تعالیم قرآنی بیشتر توافق دارد، در تزاحم و تعارض است. مفضل بن عمر می‌گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم: مدت خلافت حضرت قائم(ع) چه مقدار است. حضرت در جوابم آیات 105 تا 108 سوره هود را تا (عطاء غیر مجذوذ) تلاوت فرمود، سپس در توضیح آیه فرمود: منظور از (عطاء غیر مجذوذ) این است که آن نعمت و عطا از ایشان بریده نمی‌شود بلکه نعمتی است دایمی و مُلْکی است که نهایت ندارد و حکمی است که منقطع نمی‌گردد و امری است که باطل نمی‌شود، مگر به اراده و مشیّت حق تعالی و از آن اراده و مشیّت کسی جز ذات او، آگاه نیست.(29)
آیات مذکور بیانگر طولانی بودن نعمت‌های الهی برای اهل بهشت است. امام صادق(ع) با تلاوت آن و سپس تفسیر و تأویلش فرمود: )همان گونه که نعمت‌های الهی از اهل بهشت منقطع نمی‌گردد مگر به اراده خداوند، مدت خلافت حضرت قائم نیز بسیار طولانی است و از پایان آن کسی جز خداوند آگاهی ندارد).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1. نجم الدّین طبسی، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص 64 - 65.
2. احقاق الحق، ج 13، ص 324.
3. نعمانی، کتاب الغیبه، ص 231؛ اثبات الهداة، ج 3، ص 539؛ بحارالانوار، ج 52، ص 353.
4. نجم الدین طبسی، همان، ص 138.
5. صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص 60.
6. همان.
7. صافی، همان، ص 470 - 471.
8. نجم الدّین طبسی، همان، ص 119.
9. احقاق الحق، ج 13، ص 259؛ ینابیع المودّه، ص 487؛ بحارالانوار، ج 52، ص 378.
10. القول المختصر، ص 23، با اقتباس از: نجم الدین طبسی، همان، ص 121.
11. مجله حوزه، ویژه امام زمان، ص 134 به بعد.
12. کنز العمال، ج 14، ص 175.
13. ابن طاووس، ملاحم، ص 83.
14. لطف اللَّه صافی، منتخب الاثر، ص 607.
15. بحارالانوار، ج 75، ص 51.
16. همان، ج 51، ص 78.
17. همان، ج 52، ص 337.
18. منتخب الاثر، ص 474.
19. همان، ص 484.
20. بحارالأنوار، ج 52، ص 336.
21. مفید، اختصاص، ص 19.
22. محمد بن ابراهیم نعمانی، کتاب الغیبة، ص 331.
23. مهدی موعود، ص 767.
24. همان، ص 767.
25. نعمانی، همان، ص 332.
26. مهدی موعود، ص 851 به بعد.
27. گفتمان مهدویّت، ص 126.
28. سخنرانی مقام معظم رهبری در مدرسه فیضیه (حضور ولایت).
29. حسن بن محمد ولی ارومیه‌ای، مهدی موعود، ج 2، ص 355 و 412.