چرا باید قبل از ظهور امام زمان (عج) حوادث تلخی مانند خروج سفیانی و کشتار مردم اتفاق افتد؟

شرح پرسش:
چرا باید قبل از ظهور امام زمان (عج) حوادث تلخی مانند سفیانی اتفاق افتد؟ و اگر زمین از ظلم و جور پُر نشود امام زمان دیگر ظهور نمی‌کند و دیگر به ایشان نیازی نیست و در احادیث آمده که یَملأ الارض عدلاً و قسطاً کما مُلئت ظلماً و جوراً. آیا منظور این است اگر زمین پر از عدل باشد دیگر ظهور نخواهند کرد؟

پاسخ بخش اول پرسش:
1. وجود علائم(حوادث) ریشه در روایات معتبر معصومین داشته و در آن رویدادهای قبل از ظهور پیشگوئی شده است تا اینکه روح انتظار و امید همواره در بشر زنده و امر ظهور حتمی و محقق جلوه نماید. از این روی پیشگویی معصومین از حوادث و علائم پیش از ظهور لطفی از ناحیة ایشان و بر طبق مصالح است.
2. وجود علائم و حوادث تلخی چونان دجّال و سفیانی از مقولة هست است و نه از مقولة باید. یعنی این طور نیست که باید فساد و فسق دجّال صفتان صورت پذیرد تا ظهور انجام بگیرد بلکه فساد و تباهی ایشان صورت می پذیرد و بعد از آن ظهور به وقوع می پیوندد. به عبارت دیگر از آنجا که علم آغاز و انجام عالم در دست معصومین می باشد، تنها ائمه گزارشی از رخدادها و حوادث قبل از ظهور همچون دجال و سفیانی داده اند؛ نه آنکه دعوت و سفارش به فسق و فجور دجال صفتان و سفیانی منش ها کرده باشند. بنابراین بیان رویدادهای قبل از ظهور توسط ائمه، صرف یک پیشگویی از اوضاع و احوالات مستکبرین و معاندین و مفسدین می باشد.
و البته مجال یافتن امثال سفیانی برای جنایت و فساد نتیجة محروم ماندن جامعه جهانی از نعمت امام ظاهر است و این محرومیت نیز جزای سستی انسان ها در فراهم کردن زمینه های ظهور امام معصوم عجل الله تعالی فرجه الشریف است.
3. وجود رخدادهای حتمی قبل از ظهور گویای صدق گفتار کلام معصومین در پیشگویی های ایشان است و عدم تحقق آن کذب گفتار کلام ایشان خواهد بود در حالی که کلام معصوم، همواره مصون از خطا و کذب است.

و اما پاسخ بخش دوم پرسش:
1. فلسفة ارسال رسل و انزال کتب در طول تاریخ بشر، هدایت و سعادت او بوده است زیرا همواره بشر در ورطة انحرافات بوده و نیازمند به هادی می باشد. لکن خود کامگی ها و ستم های بشر با وجود هدایت هادیان در طول تاریخ زندگی او عامل ظلم و جور و مانع عدالت بوده است از این روی خاستگاه وجود ظلم و جور و فراگیر شدن آن ستم پیشگان بر جهان و انسانیت می باشد. و نه ارادة الهی. زیرا خداوند همواره بشر را به سعادت و حقیقت و عدالت دعوت کرده است.
2. بشر همواره به خاطر مطامع خود فرصت هدایت هادیان را به شکل جهانی آن از ایشان گرفته و خود را حاکم و هادی دانسته است. از این روی بر طبق فلسفة غیبت خداوند اراده نمود آخرین وصی رسول خاتم خود را ذخیره نموده و ظهور و اجرای برنامة جهانی او را در گرو شرایط و علائم قرار دهد زیرا در غیر این صورت نقض غرض از هدف خلقت که همانا اجرای توحید محض است حاصل می آید.
(وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ)[1] جن و انس را مگر برای عبادت (و پرستش محض خدای متعال) خلق نکردم.
3. پر شدن جهان از ظلم و جور نسبی است نه مطلق. یعنی حاکمیت و مدیریت جهان به دست قلیلی از ستمگران است که با زر و زور بر دیگران مسلط هستند.
زیرا همواره انسانهای حق طلب و عدالت خواه در طول تاریخ زندگی بشرفراوان بوده اند. از این روی این طور نیست که ظلم و جور همه چیز و همه کس را فرا گرفته و همه را ظالم و ستمگر کند تا امام مهدی ظهور نماید! بلکه همین قدر که مدیریت جهان به دست ستمگران است فراگیری ظلم و جور صدق می کند. وانگهی خواست الهی به عنوان یکی از ارکان امر ظهور مقدم بر علائم و قواعد ظهور می باشد هم چنانکه در بعضی از روایات آمده است که اگر خداوند بخواهد می تواند امر ظهور را در یک شب اصلاح نماید.
4. هیچگاه زمین به نحو تام قبل از ظهور پر از عدل نخواهد شد زیرا بینش عمیق برای مدیریت جهان تنها ازعهدة یک معصوم بر خواهد آمد چه اینکه غیر معصوم در طول تاریخ زندگی بشر چنین حالتی را حتی در سطح یک کشور به وجود نیاورده است چه رسد در سطح یک جهان. از این روی چنین تصوری نا ممکن خواهد بود. آری! برابر آموزنده های دینی، بشر موظف به رعایت موازین انسانی و دینی بوده است تا بستر را برای امر عدالت جهانی آماده سازد. در غیر این صورت به وظیفة خود عمل نکرده است.
قال علی (علیه السّلام):
الناس اعداء ما جهلوا
مردم دشمن آنند که نمی دانند.
نهج البلاغه، ح، 438

-----------------------------------
[1] . ذاریات، 56
( اندیشه قم )