برای وجوب شرکت در انتخابات اگر سخنی هست بگویید تا به اطلاع مردم برسانیم چون بعضی از مردم قصد عدم شرکت در آن را دارند؟
در مورد همه انتخابات، دو مسأله مهم مطرح می‌باشد یکی اصل شرکت در انتخابات و انداختن رأی در صندوق، دوم شناخت و تشخیص کاندیدای اصلح که کار بسیار مهم و حسّاسی می‌باشد و نیازمند تحقیق گسترده و دقیق از کاندیدای اصلح که این کار، گاهی توسط خود شخص رأی دهنده (بدون واسطه) به خاطر اطلاعاتی که از سوابق اجرائی، انگیزه‌ها، افکار و عقاید فرد، میزان ایمان و تعهد و دلسوزی او نسبت به نظام و مردم، قدرت و توان مدیریتی او در اجرای برنامه‌ها و پایبندی او به اصول و ارزشهای اسلامی، و بالاخره اصلح بودن و برتری کاندیدای مورد نظر خویش نسبت به سایر کاندیداها در موارد یاد شده، دارد، اقدام به رأی دادن می‌نماید. اما گاهی فرد توان و قدرت تشخیص و شناخت و انتخاب کاندیدای اصلح را ندارد یا به علّت تعدد کاندیداها و... این کار برای او میسّر نمی‌باشد. در این جا لازم است تا از طریق شناخت مع الواسطه اقدام نماید یعنی به جناحهای سیاسی مورد اطمینان خود یا افراد متدین، متعهد و کارشناسی که توان تشخیص این امر را دارند مراجعه نماید
فراوانی شرکت در انتخابات نشانه پشتوانه مردمی است و چگونگی پیروزی نامزدها نشانه ذائقه سیاسی جامعه است که در پی آن سیاست مداران داخلی و خارجی به تحلیل و بررسی می پردازند و حتی گاهی زمینه های تهدید و تطمیع از سوی دشمنان فراهم می شود. از این رو شرکت در انتخابات و دقت در نوع انتخاب دارای اولویت می باشد.در مواردی که شرکت در انتخابات موجب تقویت اسلام و مأیوس شدن دشمنان در رأس آنها آمریکاست و یا شرکت نکردن ممکن است قوه مجریه به دست افرادی بیفتد که دلسوزی لازم را برای اسلام و نظام اسلامی نداشته باشند بعید نیست که شرکت در انتخابات واجب شرعی شمرده شود.
منشورات رهبری در مورد انتخابات مجلس هشتم!
در نظام جمهوری اسلامی ایران مجلس به عنوان (عصاره فضایل یک ملت)[1] از جایگاهی ویژه برخوردار و (در رأس همه امور قرار دارد.)[2] مجلس شورای اسلامی بازوی توانمند دستگاه های اجرایی کشور بوده و دولت تنها مجری قوانینی است که توسط مجلس به تصویب می رسد. در حقیقت نمایندگان مجلس با سیاستگذاری، جهت دهی و نظارت بر فرایندهای مختلف اجرایی کشور, سرنوشت کشور و مردم را تعیین می کنند. از این رو صاحب نظران و کارشناسان سیاسی مهمترین انتخابات در صحنه سیاسی کشور را انتخابات مجلس می دانند.
البته مجلس قوی، فعال، کارآمد، مؤثر و مطلوب شکل نمی‌گیرد مگر با عناصر مؤمن و کارآمدی که با رأی و انتخاب شایسته آحاد مردم روانه مجلس میشوند و بتوانند به بهترین صورت از عهده این وظیفه مهم و سرنوشت ساز به خوبی برآیند ؛ چرا که بار این مسئولیت به اندازه‌ای سنگین است که به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب (آگاهان باتقوا و مردان خدا، اگر وظیفه نباشد به زور هم حاضر به پذیرش آن نیستند.) از آن جا که تبیین وظایف و نحوه انتخاب مردم یکی از مهمترین و در عین حال حساس ترین موضوع در فرایند برگزاری انتخابات است، در ادامه گزیده ای از بیانات مقام معظم رهبری در سال جاری (1386) پیرامون اهمیت انتخابات مجلس و شاخصه های نمایندگان مطلوب، ارائه می گردد:
یکم. تکالیف مردم در انتخابات
حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار جمعی از اقشار مختلف مردم قم در تبیین وظایف و تکالیف مردم و بخش های مختلف جامعه در ارتباط با انتخابات می فرمایند: (انتخابات در پیش است، این انتخابات خیلی مهم است. نه خصوصِ این انتخابات، همه انتخابات ها مهم است، این هم از جمله مهم است. مردم وظائفی دارند؛ مسؤولین، نخبگان وظائفی دارند. اولاً سعی شود اهمیت و ارزش و عظمت انتخابات محفوظ بماند؛ معلوم باشد. مردم با امید و اعتماد به پای صندوق ها بروند.
دوم،... در انتخابات با کرامت رفتار کنند همه؛ چه آنهائی که نامزد می شوند، چه آنهائی که طرفدار آنهایند، چه آنهائی که مخالف با بعضی از نامزدها هستند. جناح های مختلف کشور، بداخلاقی و بدگوئی و اهانت و تهمت و این حرفها را مطلقاً راه ندهند. این از آن چیزهائی است که اگر پیش بیاید، دشمن از او خوشحال می شود.
نکته سوم اینکه مراقب فعالیت های دشمن باشند. حالا پریروز -دو روز قبل از این- بوش، رئیس جمهور آمریکا گفت ما از فلان دسته در ایران حمایت می کنیم. این ننگ است برای هر کسی که آمریکا بخواهد او را تحت الحمایه خود بگیرد. اول، خود آن کسانی که آن دشمن وحشی می خواهد از آنها حمایت کند، بعد هم مردم فکر کنند، ببینند چرا می خواهد حمایت کند. کدام نقص در این ها هست که موجب شده است دشمن بخواهد از او حمایت کند.... مردم هم باید حواسشان جمع باشد؛ نگذارید انتخابات بشود ملعبه دست بیگانگان. انتخابات مال ملت ایران است، مال جمهوری اسلامی است، مال اسلام است؛ مرزهاشان را با دشمن مشخص و متمایز کنند.
من بارها به بعضی از افراد سیاسی که فعالیت هائی دارند و گاهی یک مخالف خوانی هائی می کنند، تذکر داده ام، نصیحت کرده ام؛ گفته ام مواظب باشید مرزهای میان شما و دشمن کمرنگ نشود؛ پاک نشود. مرز وقتی کمرنگ شد، احتمال اینکه کسانی از این مرز عبور کنند یا دشمن از این مرز عبور کند و بیاید این طرف یا دوست و خودی غافل شود و از مرز عبور کند و برود به دامن دشمن، زیاد خواهد بود. مرزها را روشن کنید؛ مشخص کنید.... وقت بصر و صبر، یکی همین جاست؛ بصیرت. ملت ایران وقت انتخابات که می رسد، احتیاج به بصیرت دارد؛ نگاه کند ببیند دشمن چه موضعی گرفته است در قبال این حرکت عظیم مردمی؛ حواس خود را جمع کند، تصمیم درست بگیرد. این هم وظیفه ی ما مردم است که بایستی مراقبت کنیم.)[3]
رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف مردم آذربایجان می فرمایند: (چند صباح دیگر انتخابات داریم. حضور در انتخابات هم از همین قبیل است؛ حضور است. من اصرارم در همه ی انتخابات ها بر حضور است. باید آمد سر صندوق رأی، به کوری چشم دشمن بایستی رأی داد. دشمن می خواهد که ملت انتخابات نداشته باشد، راهپیمائی بیست و دو بهمن نداشته باشد، راهپیمائی قدس نداشته باشد، حضور در مراسم عظیم دینی نداشته باشد، احساسات دینی نداشته باشد. جوان ما بی تفاوت و بی رگ و بی اعتنا و دلسپرده ی به شهوات و غرق در فساد و در مواد مخدر باشد. دشمن این را می خواهد؛ این برای دشمن خوب است، لذا این را ترویج می کنند؛ گاهی به زبان بیان ایدئولوژی، گاهی به زبان تهدید سیاسی، گاهی به زبان تهدید نظامی، گاهی به وسیله ی باندهای قاچاق مواد مخدر، گاهی به وسیله ترویج فیلم های مهیج شهوت؛ دشمن همه جور وارد میدان می شود و تلاش می کند و خودکشون می کند که بلکه بتواند این ملت را از این حرکت مستقیم و قوی و عزیز منصرف کند.
وقت انتخابات هم که می شود -شاید یادتان هست- غالباً قبل از انتخابات یک حرفی می زنند که معنایش این است که مردم در انتخابات شرکت نکنید؛ کارهائی می کنند، تلاش می کنند؛ گاهی به وسیله آدم های غافل و فریب خورده، گاهی به وسیله آدم های وابسته، کارهائی می کنند که بلکه مردم را از شرکت در این مراسم عظیم باز بدارند، که انتخابات یکی از این مراسم بسیار عظیم است.من توصیه ام به مردم در درجه اول این است که بیایند وارد میدان انتخابات شوند، صندوق های رأی را پر رونق کنند. خود این صفوفی که ایستادند، ممکن است زحمت هم داشته باشد؛ در هوای سرد؛ یک ساعت - کمتر، بیشتر - اما این مجاهدت است، این جهاد است؛ این زحمت پیش خدای متعال اجر دارد. بروند رأی بدهند.)[4]
دوم. شاخصه های کاندیدای اصلح
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در اجتماع بزرگ مردم یزد در لزوم شناسایی نماینده اصلح و ویژگی های آن می فرمایند: (آنچه که من عرض می کنم، در درجه ی اول حضور مردمی است. در درجه بعد که البته حائز اهمیت بسیاری است این هم، پیدا کردن نماینده اصلح است. آن کسانی که به وسیله ی شورای نگهبان صلاحیت آنها اعلام می شود، معنایش این است که این از حداقل صلاحیت مورد نیاز برخوردار است. در بین این کسانی که اعلام میشوند، افرادی هستند با صلاحیت های بالاتر، افرادی هستند در سطح پایین تر. هنر ملت ایران و مردم شهرها و حوزه های انتخابیه این است که دقت کنند، نگاه کنند، بشناسند اصلح را، بهترین را انتخاب کنند؛ بهترین از لحاظ ایمان، بهترین از لحاظ اخلاص و امانت، بهترین از لحاظ دینداری و آمادگی برای حضور در میدان های انقلاب؛ دردشناس ترین و دردمندترین نسبت به نیازهای مردم را انتخاب کنند.
اینها فرصت هائی هست، بایستی مردم عزیز ما در همه جای کشور هوشیارانه، با بصیرتِ تمام تلاش کنند، پیدا کنند و با رأی خود مسجل کنند و مجلس را - آن مجلسی را که مورد نیاز جامعه کنونی ماست - تشکیل بدهند. البته مردم توجه باید داشته باشند که تبلیغات رنگین و متنوع ملاک نیست؛ وعده های غیر عملی ملاک نیست. من با خودِ نماینده های محترم در دوره های مختلف وقتی مواجه شدم، به این ها گفتم: آقایان و خانم های نماینده! وظیفه نماینده این نیست که وعده ی عمرانی و فلان پروژه، فلان کار را در منطقه ی انتخابی خود به مردم بدهد؛ اینها کار اجرائی است، کار دولت است. وظیفه نماینده این است که بتواند قانون مورد نیاز کشور را پیدا کند، آن قانون را جعل کند. وقتی قانون شد - یعنی قاعده ای گذاشته می شود - دستگاه های اجرائی و قضائی مجبورند برطبق قانون عمل بکنند و عمل می کنند. وعده های غیر عملی دادن، وعده های بزرگ دادن، اینها ملاک نیست؛ باید مردم توجه کنند؛ گاهی علامت منفی هم هست.)[5]
رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف مردم آذربایجان در تبیین این موضوع مهم می فرمایند: (به کی رأی بدهند؟ شاخص این است که شعارهای انقلاب بایستی به وسیله ی مسئولین و منتخبین ما روز به روز زنده تر شود این شاخص است. ربطی به جناح بندی ها ندارد، ربطی به اسمها ندارد. علاج دردهای این ملت و وسیله ی رسیدن به آرمانهای این ملت، شعارهای انقلاب است؛ اینها باید حفظ شود. آن کسانی که با این شعارها به معنای حقیقی کلمه مخالفند، دشمنِ این شعارهایند؛ اینها نباید در مراکز تصمیم گیری واقع بشوند. بین ملتند، باشند. آحاد ملت، هر کسی هر عقیده ای داشته باشد، اشکال ندارد؛ اما آن کسی که عقیده اش این است که این ماشین باید راه نیفتد، این را نمی شود پشت رُل گذاشت. یک آدمی که عقیده اش این است که از این جا باید این اتومبیل حرکت نکند، این شخص را پشت فرمان خودرو بگذاریم، هیچ وقت این اتومبیل حرکت نخواهد کرد. باید کسی را بگذاریم که معتقد به این حرکت باشد، معتقد به این راه باشد، معتقد به آن هدف باشد، معتقد به توانائی های ملی باشد، معتقد به اسلام، معتقد به انقلاب باشد و شاخص ها را قبول داشته باشد. این آن نقطه ی حساس است. این هم نکته دوم است.البته باید هوشیاری بخرج داد؛ باید هوشیاری بخرج داد. از دوروها و دو رنگ ها و ظاهر باطن مختلف ها بایستی ترسید.)[6]
سوم. لزوم اخلاق انتخاباتی
یکی از ویژگی‌های مهم و منحصر به فرد مردم سالاری دینی رعایت اخلاق انتخاباتی بر اساس آموزه‌ها و باورهای دینی و اخلاقی ملت ایران است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام به نامزدها و تشکل های سیاسی تأکید می نمایند: (من خواهش می کنم همیشه، در همه ی دوران ها، انتخابات ها را وسیله ای قرار بدهید برای قوت ملی، برای افزایش اقتدار ملی؛ نه برای تضعیف نظام و تضعیف آبروی ملت. جنجال هائی که بعضاً از طرف بعضی از احزاب و گروهها و جریانهای سیاسی و جناح های بداخلاق در اطراف انتخابات می شود، تضعیف کننده ی کشور و ملت و نظام است. جناحهای مختلف، جریان های مختلف، گرایش های مختلف، با شوق و ذوق و علاقه مندی همه عواملشان را بسیج کنند و انتخابات را به عنوان یک هدف عالی، هدف خوب، هدف شیرین مورد توجه قرار بدهند و به دعوا و جنجال و اهانت و پنجه به روی هم کشیدن قضایا را نکشانند. انتخابات را وسیله ای بکنید برای اینکه دشمنان را ناامید بکنید و ان شاءاللَّه این انتخابات هم مثل بقیه ی انتخابات ها مایه عزت روزافزون اسلام باشد.)[7]
و در جایی دیگر می فرمایند: ( از طرف علاقه مندان به نامزدهای انتخاباتی گوناگون، بداخلاقیهای انتخاباتی، شایسته ی ملت ما نیست؛ تهمت زدن آدمهای مؤمن را، مصونیت دار از لحاظ اسلامی و شرعی را؛ در معرض هتک آبرو قرار دادن در شبنامه ها، در مطبوعات، در پایگاه های اینترنتی و غیره، اینها اصلاً مصلحت نیست. من به طور جد از همه ی کسانی که نسبت به نامزدهای مختلف علاقه مندی ای دارند، درخواست می کنم، اصرار میکنم که این علاقه مندی خودتان را از راه تخریب دیگران، اهانت به دیگران، متهم کردن دیگران نشان ندهید
. هرچه می خواهید، از نامزد مورد علاقه ی خودتان تمجید کنید، تعریف کنید؛ اما دیگران را تخریب نکنید. این علامت بدی است. بعضی جاها در دنیا معمول است اسرار خانوادگی یکدیگر را برملا می کنند، عکس های پنهانی از هم میگیرند، افشا میکنند. خوب، همان هائی هستند که وقتی هم رفتند مجلس - دیده اید در تلویزیون - سر یک مسئله ای می افتد به جان هم، با مشت و لگد با هم رفتار می کنند! اینکه امتیاز برای نماینده نیست.آنچه که در مورد انتخابات باید به یاد مردم عزیز ما باشد، آماده شدن برای حضور همه جانبه و گسترده در انتخابات و کوشش کردن برای شناسائی اصلح و مراعات کردن رفتارهای انتخاباتی است، که این را عرض کردیم.)[8]
در هر صورت مجلس خوب و مطلوب شکل نمی‌گیرد مگر با عناصر مؤمن و کارآمدی که با رأی دقیق آحاد مردم روانه مجلس میشوند و به خوبی توانایی انجام این مسئولیت خطیر را داشته باشند. چنانکه از دیدگاه مقام معظم رهبری (بردوش کشیدن این بار امانت، قدرت و تحمل می‌خواهد و نیز مستلزم داشتن صلاحیت، هوشمندی و توان تدبیر، تعقل و فراست است.) بنابراین می‌توان گفت تنها رأی خوب به شایسته ترین نمایندگان، مجلس خوب، کارآمد و تأثیرگذار در پیشرفت همه جانبه و رفع مشکلات و معضلات کشور می‌سازد. چنانچه رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: (مجلس مطلوب هنگامی شکل می‌گیرد که مردم با بصیرت و چشمانی‌باز، نمایندگان مطلوب یعنی کسانی را که واجد شرایط لازم هستند به مجلس فرستند.)
پی نوشت ها:
[1]. تعبیر حضرت امام (ره).
[2]. همان.
[3]. دیدار جمعی از اقشار مختلف مردم قم به مناسبت سالروز قیام نوزدهم دی‌ماه 1386/10/19.
[4]. بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف مردم آذربایجان به مناسبت روز 29 بهمن 1386/11/28.
[5]. بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع بزرگ مردم یزد 1386/10/12.
[6]. بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف مردم آذربایجان به مناسبت روز 29 بهمن1386/11/28.
[7]. رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام ، 1386/6/31.
[8]. بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع بزرگ مردم یزد 1386/10/12.http://www.porseman.org/showarticle.aspx?id=429 (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: 24/100102942)
